14 01 2014

Elementy farmakogenetyki

Farmakogenetyka:

- zajmuje się badaniem wpływu pojedynczego genu na odpowiedź organizmu na lek, obejmująca skuteczność, bezpieczeństwo oraz interakcje między lekami

- zmiany mogą dotyczyć genu lub struktury genomu, są niezależne od badanej tkanki i stanowią dziedziczną cechę danej osoby

- różnice międzyosobnicze odpowiedzi na lek

- różnice między populacjami danej rasy i między rasami

Zmienna odpowiedź na lek:

- zmienność przypadkowa (gaussowska): udział czynników środowiskowych i genetycznych

- zmienność jednogenowa (najczęściej polimorficzna): możliwa odpowiedź typu „wszystko albo nic”, osoba albo nie działa na lek, albo reaguje bardzo

* Innym powodem genetycznej zmienności odpowiedzi na lek jest zróżnicowanie ekspresji wielu genów w komórkach poszczególnych tkanek.

* Badaniem tego rodzaju zmienności zajmuje się farmakogenomika.

Nadwrażliwość na sukcynylocholinę:

-lek zwiotczający mięśnie, działanie leku zwykle 3-5 min

- cholinesteraza E1(CHe1) - enzym hydrolizujący estry choliny

- mutacja genu znajdującego się na 3 chromosomie, zamiana: kwas glutaminowy → histydyna

Fawizm (deficyt dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej)

- G-6-PD katalizuje pierwszą reakcję szlaku pentozofosforowego

- najczęściej chorują mężczyźni - gen zlokalizowany na chromosomie X

- możliwość mutacji w wielu miejscach → wiele wariantów o różnej aktywności

Objawy fawizmu:

- po spożyciu bobu oraz niektórych lekach: doksorubicyna, kwas nalidyksowy, sulfanilamid, leki przeciwmalaryczne

- hemoliza → niedokrwistość hemolityczna

- objawy żółtaczki, gorączka, bóle głowy, wymioty

- cięższy przebieg infekcji dróg oddechowych oraz wirusowego zapalenia wątroby

Różnice w szybkości acetylacji izoniazydu (INH):

- izoniazyd- lek przeciwgruźliczy

- N-acetylotransferaza katalizuje reakcję acetylacji (metabolizm leku)

- fenotyp wolnoacetylujący (SA- slow acetylators), homozygoty recesywne (aa)

- fenotyp szybko acetylujący (RA- rapid acetylators), homozygoty dominujące (AA) lub heterozygoty (Aa)

- osoby wolno acetylujące – większa skuteczność terapii → częste powikłania polekowe: uszkodzenia wątroby, neuropatie, toczeń rumieniowaty uogólniony

- rakotwórcze produkty metabolizmu

- osoby szybko acetylujące → nierakotwórcze produkty wydalane z moczem

Akatalazja (choroba Takahary)

- brak katalazy: enzym rozkładający H2O do H2O i O2

- gen kodujący katalazę zlokalizowany na 11 chromosomie

- dziedziczenie autosomalne recesywne

- u niektórych Japończyków podczas przemywania ran H2O2 nie powstaje tlen, krew brunatnieje

Objawy choroby:

- owrzodzenia podudzi, błony śluzowej jamy ustnej

- skłonność do wypadania zębów

- martwica języka i migdałków

Hipertermia złośliwa:

- szybki wzrost temp organizmu podczas zabiegów wykonywanych w znieczuleniu ogólnym

- temp dochodzi nawet do 43-44 stopni (wzrost z szybkością 1 st/5min)

- nadciśnienie tętnicze, wzmożone napięcie mięśniowe, częstoskurcz

- dziedziczenie autosomalne dominujące, częstość występowania 1:12 tys. – 1:40 tys. urodzeń

- mutacja genu kontrolującego syntezę rec dla rianodyny (RYR) (gen na chromosomie 19)

-> rianodyna pełni funkcję kanału wapniowego w retikulum endoplazmatycznym – mutacja → nadmierny wypływ Ca2+

- hipertermia złośliwa ujawniająca się w czasie operacji najczęściej jest efektem działania nie tylko pojedynczego środka, ale pobudzenia podwójnego np. połączenia suksametonium z halotanem

- najsilniejsze aktywatory:

-> anestetyki dożylne – ketamina

-> anestetyki wziewne – halotan, eter dwuetylowy

-> leki zwiotczające

-> leki nasercowe

-> stres

Genetycznie uwarunkowana nietolerancja alkoholu etylowego

- I etap: utlenianie alkoholu etylowego dla aldehydu octowego – reakcja katalizowana przez dehydrogenazę alkoholową (ADH1, ADH2, geny na chromosomie 4)

- II etap: utlenianie aldehydu octowego do kwasu octowego- reakcja katalizowana przez dehydrogenazę aldehydową cytozolową (ALDH1, gen na chromosomie 9), oraz mitochondrialną (ALDH2, gen na chromosomie 12)

- Gromadzący się aldehyd octowy odpowiedzialny jest za rozwój ostrego zatrucia:

-> bóle głowy

-> zaczerwienienie skóry, uczucie zmęczenia, bóle brzucha

-> uczucie pragnienia

-> uczucie lęku

-> obniżenie ciśnienia krwi

Główny cel farmakogenetyki:

- stosowanie i dawkowanie leków, które zapewni największe prawdopodobieństwo odniesienia korzyści terapeutycznych, zmniejszy ryzyko wystąpienia reakcji niepożądanych.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
integracja 14.01.2014, Ekonomia UP Lublin, EIE
14 01 2014 wykład
14 01 2014 Lechowskiid 15323 Nieznany (2)
Cennik 14 01 2014
C5 (X7) B3FI0108P0 26 14 01 2014 Spust napełnianie odpowietrzanie Obwód hamulcowy
2014 03 02 11 01 14 01
[14.10.2014] Wilgotność optymalna, Ćwiczenie nr 9 - Wyznaczenie wilgotności optymalnej gruntu (2.01.
2014 03 02 11 01 14 01
[14 10 2014] Ceynowa test
kolokwium 14 01 10, polibuda, 3 semestr, fizyka i inżynieria materiałowa (kolokwia, sprawozdania, w
1. Wykład z językoznawstwa ogólnego - 14.10.2014, Językoznawstwo ogólne
KPF w Neurologii wykad 3 (14 01 2011)
28 01 2014 Lechowski id 31904 Nieznany (2)
2015 08 20 08 22 14 01
14 01 Maszyny do robot ziemnychid 15606
16 01 2014 Nahotkoid 16715
Gerbera nakolosanotatki 13-01-2014, OGRODNICTWO UP LUBLIN, ROŚLINY OZDOBNE, ozdobne II semestr

więcej podobnych podstron