Insulina i jej rola w regulacji poziomu glukozy we krwi.

Insulina to hormon niezbędny do życia. Jest ona odpowiedzialna m. in. za regulację poziomu glukozy we krwi, jest to bardzo ważne dla ustroju ponieważ znaczniejsze obniżenie poziomu glukozy może doprowadzić do utraty przytomności, drgawek, a nawet śmierci.

Produkowana jest przez komórki B wysp trzustki. Jej wydzielanie jest regulowane metabolicznie tzn. zmiany produkcji insuliny są uzależnione od zmian stężenia glukozy we krwi. Najważniejszym bodźcem do produkcji insuliny jest po posiłkowe zwiększenie stężenia glukozy we krwi. Jeśli stężenie omawianej substancji jest w normie to wydzielanie insuliny jest minimalne, ale gdy ilość cukru zwiększy się 2-3 razy po kilku minutach nastąpi wyrzut inkretu (hormonu) do krwi.

Pierwszym skutkiem wydzielania insuliny jest przyspieszenie transportu błonowego, szczególnie monosacharydów, aminokwasów i fosforanów w wątrobie, mózgu i mięśniach. Ponadto nastąpi zahamowanie mobilizacji rezerw tłuszczowych i wzmożenie procesu glikogenogenezy w wątrobie (dzięki temu ta ostatnia jest podstawowym magazynem węglowodanów w ustroju). Ostatecznie efektem działania insuliny jest obniżenie poziomu glukozy we krwi.

Insulina zmniejsza poziom cukru we krwi dzięki następującym właściwościom: sprzyja wytwarzaniu kwasów tłuszczowych z glukozy, przyczynia się do utleniania glukozy w narządach i tkankach, wzmaga syntezę glikogenu w wątrobie i mięśniach, zmniejsza wytwarzanie glikogenu z aminokwasów.

Dzięki insulinie węglowodany zostają wykorzystane jako źródło energii, a przy niedoborze energia jest pobierana z tłuszczów. Przy zwiększeniu wytwarzania insuliny i jej wpływom na komórki efektorowe (miocyty, adipocyty, hepatocyty) zwiększa się transport glukozy do wnętrza Komorek, co obniża poziom glukozy we krwi.

W spadku poziomu insuliny uczestniczą pracujące mięśnie, które wychwytują ją z krwi. Samoregulacja jest podstawowym mechanizmem wydzielania insuliny i utrzymywania stałego poziomu glukozy we krwi. Poza mechanizmem samoregulacji wydzielanie insuliny zwiększają: nerw błędny, sekretyna, glukagon, adrenalina działająca przez beta – receptory wywołujące efekt przeciwny – hamuje wydzielanie insuliny.

Zaburzenie regulacji hormonalnej przemiany węglowodanów, powstające wskutek względnego lub bezwzględnego niedoboru insuliny, jest stanem chorobowym zwanym cukrzycą. W chorobie tej zawartość cukru we krwi wzrasta bardzo ponad normę wskutek tego, że tkanki nie mogą go wykorzystać; glukoza, będąca cennym i wysokowartościowym źródłem energii, zostaje w dużych ilościach wydalana z moczem.

Insulina zmniejsza ilość glukozy we krwi poprzez:

-spowodowanie zwiększonego zużycia glukozy w mięśniach i wątrobie,

- wzrost magazynowania glikogenu w mięśniach i wątrobie.