Oresteja jest jedyn膮 w ca艂o艣ci zachowan膮 trylogi膮 tragiczn膮. Poszczeg贸lne jej cz臋艣ci to: Agamemnon, Ofiarnice, Eumenidy. Ca艂o艣膰 oparta jest na jednym micie o rodzie Pelopid贸w. Ukazuje tragiczne dziedzictwo zbrodni n臋kaj膮ce kolejnych jego cz艂onk贸w, od czas贸w, gdy Pelops zdoby艂 podst臋pem tron i r臋k臋 Hippodamei. Jego wnuk, Agamemnon, wyprawiaj膮c si臋 na wojn臋 troja艅sk膮, po艣wi臋ca bogom swoj膮 najm艂odsz膮 c贸rk臋 Ifigeni臋, by sprowadzi膰 przychylne wiatry. Tym samym wywo艂uje nienawi艣膰 swojej 偶ony Klitajmestry, kt贸ra podczas nieobecno艣ci m臋偶a zwi膮zuje si臋 z Ajgistosem. Po powrocie Agamemnona, kr贸la Myken, spod Troi, wiaro艂omna ma艂偶onka zabija go. Morderczyni postrzega sw贸j czyn za sprawiedliwe wyr贸wnanie rachunk贸w. W budz膮cej zgroz臋 spowiedzi z dum膮 opowiada o zap艂acie za 艣mier膰 c贸rki i wiaro艂omstwo Agamemnona. Zbrodniczego czynu nie podziela Ch贸r, przewiduj膮c nast臋pstwa zbrodni: 鈥濼u 艣mier膰 鈥 tam 艣mier膰, p艂aci krwi膮, kto zabi艂鈥. Ch贸r nie myli si臋 鈥 w Ofiarnicach dokonuje si臋 zemsta na Klitajmestrze, na kt贸r膮 czeka c贸rka Agamemnona Elektra. W matkob贸jstwie wspiera swego brata Orestesa, kt贸ry w przebraniu przybywa do pa艂acu i zabija najpierw Ajgistosa, potem matk臋. Przera偶ony swym czynek Orestes udaje si臋 na wygnanie: 鈥炁粂wy, zmar艂y 鈥 na wieki taka moja s艂awa鈥. W pogo艅 za nim ruszaj膮 Erynie. Tragedia dope艂nia si臋 ostatecznie w ostatniej cz臋艣ci trylogii. W Delfach Pytia nakazuje Orestesowi uda膰 si臋 na s膮d przed Pallas Aten膮, przez kt贸r膮 Orestes zostaje uwolniony od winy. Gnaj膮ce za艣 go Erynie otrzymuj膮 przydomek b贸stw opieku艅czych, Eumenid, kt贸re maj膮 sprawowa膰 piecz臋 nad Ate艅czykami. Wielk膮 tragedi臋 zemsty, kary i przebaczenia ko艅czy pojednanie, przymierze zawarte na wieki.
Ajschylos wykreowa艂 w swym dziele trzy wielkie postacie: nieugi臋tej zbrodniarki, kt贸ra nie waha si臋 dokona膰 najstraszliwszych czyn贸w, oraz jej dzieli-m艣cicieli 鈥 Orestesa pe艂nego w膮tpliwo艣ci i zatwardzia艂ej w nienawi艣ci Elektry.
Trylogia sta艂a si臋 inspiracj膮 p贸藕niejszych dramat贸w zemsty i wzorcem dla wielu tw贸rc贸w.
Ajschylos (ok. 525- ok.456 r.p.n.e.) Pochodzi艂 z arystokracji, ale popiera艂 w贸wczas tworz膮c膮 si臋 demokracj臋 ate艅sk膮. Bra艂 udzia艂 w dw贸ch wielkich bitwach tamtych czas贸w: pod Maratonem (490 r. p.n.e.) i pod Salamin膮 ) 480 r. p.n.e.). W zawodach dramatycznych zacz膮艂 bra膰 udzia艂 ju偶 w wieku 25 lat, ale pierwsze zwyci臋stwo odni贸s艂 ok. 484 r. p.n.e., prawdopodobnie dzi臋ki temu, 偶e wprowadzi艂 innowacje w sposobie przedstawiania tragedii. To on wprowadzi艂 drugiego aktora na scen臋, dzi臋ki czemu m贸g艂 odbywa膰 si臋 dialog i opisy wydarze艅 rozgrywaj膮cych si臋 poza ni膮, ograniczy艂 rol臋 ch贸ru i wprowadzi艂 prolog. W sumie 13 razy zdobywa艂 doroczn膮 nagrod臋 ate艅skich igrzysk teatralnych. Napisa艂 70 tragedii i 20 dramat贸w. W ca艂o艣ci zachowa艂o si臋 7 sztuk, m. in. Prometeusz skowany, trylogia Oresteja ( Agamemnon, Ofiarnice Eumenidy).
Tematy czerpa艂 g艂贸wnie z dzie艂 Homera. Czlowiek Ajschylosa zmagal si臋 cz臋sto z niesprawiedliwo艣ci膮 bog贸w i kwestiami moralnymi. Z ka偶dego nieszcz臋艣cia bohaterowie wychodzili jednak zwyci臋sko.
Tragedia jest to gatunek dramatu, obejmuj膮cy utwory, kt贸re opieraj膮 si臋 na konflikcie mi臋dzy d膮偶eniami bohatera,a si艂ami wy偶szymi- fatum, los, bogowie, norma moralna, prawa historii. Konflikt ten prowadzi do kl臋ski, a bohater od pocz膮tku skazany jest na pora偶k臋.
Gatunek ten ukszta艂towa艂 si臋 ok V w.p.n.e. w staro偶ytnej Grecji. Do najwi臋kszych teragik贸w greckich nale偶eli: Sofokles, Eurypides i Ajschylos.
Tragedi臋 otwiera艂 prolog, w kt贸rym zarysowywana by艂a sytuacja pocz膮tkowa fabu艂y. Nast臋pnie parodos, czyli pierwsza pie艣艅 ch贸ru. Kolejne by艂y przeplataj膮ce si臋 monologi, dialogi, fragmenty narracyjne (epejsodia) i pie艣ni ch贸ru (stasima). Tragedia ko艅czy艂a si臋 ko艅cow膮 pie艣ni膮 ch贸ru, zwan膮 exodos.
Cechami tragedii antycznej by艂a monumentalno艣膰 i patos. Los postaci nieuchronnie zmierzaj膮cej do katastrofy mia艂 w widzach wzbudza膰 uczucie lito艣ci i trwogi. Panowa艂a tu tzw. zasada tr贸jjedno艣ci: czasu, miejsca i akcji.
Ajschylos ("Persowie", "Oresteja") na pierwszy plan wysun膮艂 dialogi bohater贸w. Wprowadzi艂 do tragedii drugiego aktora, co nieco ograniczy艂o rol臋 ch贸ru.
Sofokles ("Antygona", "Kr贸l Edyp") wprowadzi艂 trzeciego aktora, bohater贸w obdarza艂 kontrastowymi charakterami i pogl膮dami. Stosowa艂 motywacj臋 psychologiczn膮 i nag艂e zmiany nastroj贸w.
Eurypides (Medea", "Ifigenia") zerwa艂 z wierno艣ci膮 wobec schematu tragedii- odwa偶y艂 si臋 wprowadzi膰 szcz臋艣liwe zako艅czenie. Pog艂臋bi艂 problematyk臋 tragedii.