Ludność państwa- ogół os. Fizycznych; kategorie: obywatele, cudzoziemcy, apatrydzi; obywatel- co to jest obywatelstwo, czy jego pozycję określa wyłącznie prawo krajowe, czy m.narodowe, czy prawo europejskie. Sposoby nabywania obywatelstwa: urodzenie (prawo ziemi, prawo krwi),nadanie obywatelstwa, uznanie, małżeństwo (związek małżeński, pójście kobiety za mąż), adopcja, repatriacja, reintegracja- które z tych spos obowiązują w Polsce- ust. O obywatelstwie polskim. Sposoby utraty obywatelstwa- inicjowane przez obywatela, inicjowane przez państwo. Status prawny obywatela- na podst. Konstytucji. CUDZOZIEMCY- definicja, możliwości i warunki przekraczania granic, status prawny, uprawnienia i obowiązki- ustawa o cudzoziemcach, prawo m.narodowe publiczne, klauzula narodowa, największe uprzywilejowania, specjalne traktowanie. APATRYDZI- bezpaństwowcy. Przyczyny powstania, status prawny, uprawnienia i obowiązki, bycie apatrydą-sytuacja korzystna czy niekorzystna; jaką politykę powinno prowadzić wobec nich państwo
Obywatelstwo- stosunek prawny łączący jednostkę z państwem, z którego wynikają następstwa prawne określone w prawie wew. danego państwa oraz w prawie m.narodowym, a także prawa i obowiązki wspólne wszystkim osobom mającym obywatelstwo określonego państwa. STRUKTURA PRAWNO-TERYTORIALNA PAŃSTWA. P. Unitarne: jednolity system państwa, jedno obywatelstwo, jednolity system organów wł ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, organy wł lokalnej podporządkowane są organom centralnym ( centralizacja lub decentralizacja). P. Złożone: federacja (państwo związkowe): państwo składa się z autonomicznych części, części składowe pozbawione prawa pełnego uczestnictwa w stosunkach międzynarodowych i z reguły nie mające prawa do secesji, części składowe posiadają własne władze prawodawcze, wykonawcze i sądownicze, podwójne obywatelstwo, parlament federacji z reguły dwuizbowy; izba wyższa reprezentuje interesy części składowych federacji, funkcjonują dwie zasady reprezentowania cz składowych: 1. Z. równego przedstawicielstwa- np. po 2. Senatorów ze stanów USA, 2. Z. zróżnicowanego przedstawicielstwa- w zależności od liczby ludności, np. Niemcy, Kanada. –podział kompetencji pomiędzy federacją a części składowe wyznacza konstytucja państwa związkowego. Zasady podziału kompetencji: 1. Dualistyczny federalizm- konstyt. P. związkowego ustanawia sferę wył. kompetencji związku (USA, Szwajcaria, Austria) 2. Z. wył. kompetencji związku i sfery tzw. Konkurencyjnych kompetencji, np. Austria, RFN. 3. Trójczłonowy system rozgraniczania kompetencji- wskazanie wyłącznych kompetencji związku, części składowych związku, władz centralnych i władz podmiotu federacji. Ale z reguły wspólny federalny rząd, najwyższy organ sądowniczy, wspólna polityka zagraniczna, obronna, monetarna. KONFEDERACJE (związek państw)- luźny związek państw suwerennych, które w jednej lub kilku dziedzinach zrzekły się samodzielnego ich wykonywania na rzecz organów wspólnych dla osiągnięcia określonych celów. Historycznie: *unia personalna-osoba władzy *unia realna- wspólne atrybuty państwa *skonfederowane stany ameryki (1861-1865) *konfederacja Kanady (1867) *Szwajcaria (1291) *Serbia i Czarnogóra (203- 2006)