1. Kierownictwo jest to określony zakres władztwa organizacyjnego, który wiąże się z władzą w szerszym pojęciu i daje możliwość np. kierowania zachowaniem się podwładnych niezależnie od ich woli, ale w granicach prawa
2. Zasada subsydiarności (pomocniczości) – oznacza ona, że jeżeli człowiek to najważniejszy podmiot wszelkich spraw, to inne instytucje powinny być tworzone jako pomocnicze w stosunku do jego działań
3. Prawo materialne – zawiera normy ustanawiające wzajemne uprawnienia i obowiązki organów admin. publ. i podmiotów znajdujących się na zewnątrz tej administracji znajdujące się w przepisach pr. admin. powszechnie obowiązującego. Określa granice ingerencji admin. w prawa jednostki, a także wyznacza zakres oczekiwać jednostki od administracji. Przykłady:
Wydawanie pozwolenia na broń
Wydawanie pozwolenia na budowę
Ustawa o ochronie przyrody
Ustawa o paszportach
Prawo o ruchu drogowym
4. Rodzaje podziału terytorialnego:
Podział zasadniczy – tworzony jest dla organów terenowych wykonujących zadania państwa o kompetencjach ogólnych. Jest on trójstopniowy – gmina powiat województwo
Podział pomocniczy – uzupełnia podział zasadniczy lub specjalny i tworzony jest dla organów pomocniczo w stosunku do podstawowych. Są to – sołectwa, dzielnice miejskie, osiedla
Podział specjalny – tworzony jest dla terenowych organów rz. admin. niezespolonej, a ponadto dla innych organów państwowych oraz wymiaru sprawiedliwości i dostosowany jest do specyfiki wykonywanych działań. Jednostkami tego podziału mogą być okręgi, obwody, oddziały, rejony, regiony.
5. Rodzaje nabycia obywatelstwa:
Z mocy prawa
Przez nadanie obywatelstwa polskiego
Przez uznanie obywatelstwa polskiego
Przez przywrócenie obywatelstwa polskiego
6. Dane biometryczne – oznaczają wizerunek twarzy i odciski palców umieszczone w dokumentach paszportowych w formie elektronicznej.
7. Pobyt stały i tymczasowy
Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania.
Pobytem czasowym jest przebywanie poza miejsce pobytu stałego przez okres ponad 3 miesięcy bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem.
8. Przesłanki udzielenia azylu cudzoziemcowi:
Przemawia za tym ważny interes Polski
Jest to niezbędne do zapewnienia mu ochrony
Jest ścigany w kraju ojczystym lub w państwie trzecim za popełnienie przestępstwa politycznego, a także za przekonania religijne, działalność naukową czy przekonania
9. Uprawnienia nadzorcze Sejmu nad samorządem terytorialnym
Wskazany w Konstytucji RP środek represyjny. Sejm może na wniosek PRM rozwiązać organ stanowiący samorządu terytorialnego jeżeli ten rażąco narusza Konstytucje RP lub ustawy
10. Cechy administracji publicznej:
Działanie admin. rz. w imieniu i na rachunek państwa, a admin. samorz. w imieniu i na rachunek swój
Działanie na podstawie prawa i w granicach prawem przewidzianych
Charakter monopolistyczny
Działanie w ramach struktur admin., jej organów, instytucji, jednostek, a nie os. fizycznych
Charakter władczy
Opieranie się w swym działaniu na urzędnikach państwowych, służbie cywilnej, pracownikach samorz. i funkcjonariuszy
Działanie w sposób ciągły i aktywny poprzez stosowanie prawa w interesie dobra wspólnego
Działanie również ze swojej inicjatywy poprzez podejmowanie działań o charakterze niewładczym
Poddanie działalności administracji kontroli sądowej
Globalizacja działań administracji
11. Porozumienie administracyjne - jest to niewładcza forma działania administracji, jest to czynność prawna realizowana przez podmioty wykonujące zadania administracji publicznej , oparta na współdziałaniu i równorzędności podmiotów, służy realizacji zadań administracyjnych, a jego podstawę prawną stanowi akt prawny porozumienia.
12. Nadzór – są to uprawnienia kontrolne z możliwością wiążącego wpływania na organy czy instytucje nadzorowane w jego działalność, wyposażony w środki oddziaływania tzw. prawną listę środków nadzoru. Zawsze obejmuje kontrole.
13. Zasada proporcjonalności (współmierności) – oznacza stosowanie przez administracje środków prawnych adekwatnych do zamierzonego celu. Zwana jest także zasadą najmniejszego bólu, stanowi gwarancje ochrony jednostki przed nadmierną ingerencją administracji publicznej w sferę jej uprawnień.
14. Prawo administracyjne – normy prawne regulujące organizację i zachowanie się administracji publicznej, a także zachowanie się osób fizycznych i innych podmiotów w zakresie nieunormowanym przez przepisy należące do innych gałęzi prawa
15. Cechy prawa administracyjnego:
Jest to gałąź prawa nieskodyfikowana i niejednolita
Należy do prawa publicznego
Jest to prawo stanowione składające się z wielu normatywnych nakazów, zakazów itp.
Źródłami prawa admin. są przepisy prawa unijnego, prawa krajowego powszechnie obowiązującego oraz przepisy prawa wewnętrznego
Reguluje sposób realizacji procesów administrowania w państwie przy pomocy ustanowionych instytucji
Stanowi część składową całego systemu prawa w państwie
Jest najczęściej zmieniającym się prawem i uzależnionym od polityki
Między prawem admin. a zadaniami i funkcjami admin. publicznej istnieje ścisły związek
Przepisy prawa admin. tworzone są również przez samą administrację
Normy tego prawa skierowane są zarówno do admin., jak również częściowo do podmiotów znajdujących się poza nią
16. Prawo ustrojowe - reguluje organizację i zasady funkcjonowania systemu organów admin. publicznej i innych podmiotów administrujących wykonujących zadania z zakresu admin. publicznej
17. Prawo procesowe (formalne) – reguluje sposób postępowania przed organami admin. publicznej (podmiotami administrującymi), wskazują na strony postępowania admin. oraz określają sposób rozstrzygnięcia sprawy.
18. Organ administracyjny – wyodrębniona państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna albo inny podmiot, któremu na podstawie prawa powszechnie obowiązującego lub porozumienia admin. powierzono wykonanie w formach władczych lub niewładczych działań należących do admin. publicznej.
19. Właściwość miejscowa – określa jaki organ jest kompetentny do rozstrzygnięcia danej sprawy pod względem ustalenia jego terytorialnego zakresu działania
20. Właściwość rzeczowa – wskazuje na określoną kategorię spraw przekazaną danemu organowi. Określona jest ona przepisami prawa materialnego.
21. Właściwość funkcjonalna (instancyjna) - określa organ właściwy instancyjnie do rozstrzygnięcia danej sprawy
22. Kontrola – funkcja organu, którego zadaniem jest wyłącznie sprawdzenie działalności innych organów czy instytucji oraz ocenianie prawidłowości ich działania. Organ kontrolujący nie ma zazwyczaj możliwości wpływania na działalność organów kontrolowanych, może wydawać jedynie pewne zalecenia.
23. Rodzaje kontroli:
Inspekcja
Lustracja
Rewizja
Wizytacja
24. Kryteria kontroli:
Legalność działania
Celowość
Szybkość
Terminowość
Gospodarność
Rzetelność
25. Stosunek administracyjnoprawny – jest to jeden ze stosunków prawnych o charakterze władczym. Oparty jest na nierównorzędności pozycji podmiotów, przy czym organ admin. ma pozycję nadrzędną.
26. Cechy stosunku administracyjnoprawnego:
Ma charakter władczy
Powstaje na podstawie prawa admin.
Ma charakter obowiązkowy rozstrzyganie konfliktów następuje w trybie procedury admin.
27. Elementy stosunku administracyjnoprawnego:
Przedmiot stosunku - leży zawsze w sferze prawem określonych zadań admin. publicznej
Podmioty stosunku – z jednej strony organ lub inna jednostka wykonująca funkcje admin., z drugiej zaś strona do której kierowany jest nakaz (zakaz) albo która żąda określonego zachowania się organu
Obowiązki i uprawnienia (treść stosunku) – polegają na działaniu, znoszeniu lub zaniechaniu. Mają charakter osobisty w stosunku do podmiotu stosunku i nie mogą być przenoszone na inne osoby, wygasają z chwilą śmierci osoby, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej
28. Sposoby nawiązania stosunku administracyjnoprawnego:
z mocy prawa
z mocy indywidualnego aktu admin. skierowanego do konkretnego podmiotu
przez zgłoszenie się strony z roszczeniem o określone zachowanie się organu admin.
przez określone prawem zachowanie się obywatela lub organu admin.
przez działanie faktyczne właściwego organu admin.
29. Rodzaje stosunków administracyjnoprawnych:
materialne – regulują sferę praw i obowiązków obywatela lub jednostek związanych z nim w obrocie prawnym
procesowe – powstają na tle stosunków materialnych, trwają przez okres postępowania admin.
sporno procesowe – podstawą prawną są przepisy dopuszczające zaskarżenie aktów admin. do sądu
egzekucyjne – są następstwem zastosowania środków przymusu, które mają na celu doprowadzenie do podporządkowania się aktom admin.
nadzoru – powstają w związku ze sprawowanie nadzoru nad organami
oparte na układzie zależności organizacyjnej – są to stosunki służbowe
30. Administracja– organizacja ludzi wyodrębniona w celu realizacji zadań wymagających wspólnego działania.
Prawnie wyodrębniona część aparatu państwowego. System organów i instytucji wykonujących zadania publiczne, o uprawnieniach władczych, działających na podstawie i w granicach prawa.
31. Płaszczyzny działania administracji:
reglamentacyjno – dystrybucyjna – jest to płaszczyzna bezpośrednich stosunków organ admin. – obywatel
świadcząca (organizatorska) – związana jest z zaspokajaniem potrzeb społecznych nie w skali indywidualnych spraw, lecz gru obywateli
32. Sfery działania administracji:
zewnętrzna - działalność admin. podejmowana w stosunku do podmiotów niepodporządkowanych służbową podległością danemu organowi admin.
wewnętrzna – obejmuje stosunku z organami lub jednostkami organizacyjnie podporządkowanymi bądź pracownikami bezpośrednio służbowo podporządkowanymi danemu organowi
33. Centralizacja - sposób zorganizowania aparatu admin. państwa, w którym organy niższego stopnia są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego stopnia, które wpływają na nie za pomocą poleceń, instrukcji, wytycznych
34. Decentralizacja – sposób zorganizowania aparatu admin. państwa, w którym organy niższego stopnia nie są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego stopnia, który nadzoruje jej działalność w zakresie wskazanym w ustawie
terytorialna – wyposażenie organów terenowych w taki stopień samodzielności, który uzasadnia uznanie ich za organy zdecentralizowane
rzeczowa – powierzenie samodzielnym organom lub organizacją zarządzania określonymi rodzajami spraw
35. Koncentracja – skupienie kompetencji w rękach nielicznej grupy organów czyli główny ciężar odpowiedzialności za admin, spoczywa wyłącznie na organach naczelnych i centralnych , które decydują o wszystkich podstawowych sprawach.
36. Dekoncentracja – przenoszenie kompetencji na większą liczbę organów. Zasada ta przesuwa punkt ciężkości administrowania na organy niższe przy pełnym zachowaniu przez organy naczelne i centralne prawa udzielania im poleceń, wytycznych. Nie uchyla hierarchicznego podporządkowania
rzeczowa – występuje w sytuacji rozkładania kompetencji jednego organu na kilka organów tego samego stopnia
terytorialna – polega na przenoszeniu kompetencji organu wyższego stopnia na podległe mu organy terenowe
wewnętrzna – sytuacja w której organ admin. upoważnia pracownik kierowanej jednotki organizacyjnej od wykonywania określonych zadań i kompetencji tego organu
37. Władztwo administracyjne – jest to możliwość stosowania przymusu państwowego dla zapewnienia zgodności stanu faktycznego ze stanem prawnym ustalonym przez admin.
38. Akt normatywny – akt jednostronny, ustanowiony przez kompetentny organ admin. publicznej w trybie określonym prawem, zawierający w swej treści normę prawną
39. Akt administracyjny – jest to władcze, jednostronne oświadczenie woli organu wykonującego zadania z zakresu admin., oparte na przepisach prawa admin., określający w sposób prawnie wiążący sytuacje konkretnie wskazanego adresata w indywidualnie oznaczonej sprawie
40. Rozstrzygnięcie bezpośrednie – indywidualny akt admin. uwzględniający specyfikę działań w dziedzinie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Dla nadania mu mocy prawnej niezbędne jest zakomunikowanie adresatowi jego treści w sposób wyraźny i zrozumiały
41. Koncesja - dotyczy sytuacji w której państwo zastrzega sobie wyłączność na określoną sferę działalności ze wzgl. na jej znaczenie na bezpieczeństwo państwa lub obywatela albo ważny interes społeczny
42. Zezwolenie (pozwolenie) – danie możliwości indywidualnego uchylenia generalnego zakazu podejmowania danej działalności.
43. Licencja - stwierdzenie nabycia określonych umiejętności pozwalających na wykonanie określonej działalności
44. Decyzja administracyjna - jest to jednostronne rozstrzygnięcie organu admin. o wiążących konsekwencjach obowiązującej normy prawa admin, dla indywidualnie określonego podmiotu i konkretnej sprawy, podejmowane w sferze stosunków zewnętrznych, poza systemem organów państwowych i podległych im jednostek.
45. Elementy decyzji administracyjnej:
oznaczenie organu admin. publicznej który wydał decyzje
data wydania decyzji
oznaczenie strony lub stron, do których decyzja jest skierowana
powołanie podstawy prawnej decyzji
osnowa, czyli rozstrzygnięcie istoty spawy
uzasadnienie faktyczne i prawne
pouczenie, czyli czy i w jakim trybie przysługuje odwołanie od decyzji
podpis pracownika, który w imieniu lub z upoważnienia organu admin wydał decyzje – z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego
46. Warunki ważności aktu administracyjnego:
zgodność z przepisami prawa materialnego
wydanie przez właściwy organ wykonujący zadania admin. publicznej
wdanie w przepisowym trybie
47. Umowa cywilnoprawna - jest to forma działania admin., wykorzystywana przez organy admin. w celu realizacji nałożonych na nie zadań, wiąże się zazwyczaj ze sferą stosunków majątkowych i dochodzi do skutku w wyniku zgodnego złożenia oświadczenia woli stron
48. Partnerstwo publiczno – prawne – jest współdziałaniem podmiotu publicznego i partnera prywatnego zmierzającym do realizacji określonego przedsięwzięcia należącego do zadań publicznych danego podmiotu publicznego, przy uwzględnieniu ryzyka działania obu współdziałających podmiotów
49. Ugoda administracyjna – to pisemne porozumienie stron o sprzecznych interesach w toczącym się postępowaniu admin. i zastępuje akt admin. kończący postępowanie; musi być zatwierdzona przez organ prowadzący postępowanie
50. Czynności faktyczne:
Działalność społeczno – organizatorska – jest to niewładcza forma działania admin. publicznej, może być podejmowana jako forma działania stosowana obok innych form w celu pogłębienia oddziaływania admin. albo jako podstawa i jedyna forma działania. Służy do realizacji zadań nie mieszczących się w kompetencji danego organu.
Czynności materialno – techniczne – działania organów admin., które oparte są na wyraźnej podstawie prawnej i wywołują konkretne skutki prawne, obywatele muszą się im podporządkować
51. Prywatyzacja działań publicznych – prowadzi do zmiany sposobu wykonywania zadań przez państwo z bezpośredniego na pośrednie
52. Prawo do dowodu osobistego
Przysługuje ono każdemu obywatelowi RP, a pełnoletni obywatel obowiązany jest go posiadać
53. Dowód osobisty (ustawa z dnia 6 sierpnia 2010r.)
Jest to dokument stwierdzający tożsamość i obywatelstwo polskie uprawniający do przekraczania granicy
54. Obowiązek księdza przy ślubie konkordatowym
Duchowny sporządza zaświadczenie, które to przekazuje do urzędu stanu cywilnego przed upływem 5 dni od dnia zawarcia małżeństwa (terminu nie można przedłużyć)
55. Zbiórka publiczna
Publiczne zbieranie ofiar pieniężnych /w naturze wymagające uzyskania pozwolenia. Cel zbiórki zgodny z wymaganiami. Zabronione jest są zbiórki publiczne urządzane w interesie osobistym. Pozwoleń udzielają: wójt, starosta, marszałek województwa, minister wł. ds. wewnętrznych
56. Akt związany
Akt, który organ admin. musi wydać przy zaistnieniu określonych ustawą warunków i który nie może być wydany jeżeli brak któregoś z tych warunków np. akt urodzenia, decyzja o przyznaniu emerytury
57. Cechy stowarzyszenia zwykłego:
Nie ma osobowości prawnej
Nie jest rejestrowane
Środki na działanie tylko ze składek członkowskich
Nie może powoływać terenowych jednostek organizacyjnych
Nie może łączyć się w związki stowarzyszeń
Nie może zrzeszać osób prawnych
Nie może prowadzić działalności gospodarczej
58. Rodzaje dróg publicznych
ze względu na funkcje: drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe, gminne
ze względu na dostępność: drogi ogólnodostępne, o ograniczonej dostępności
ze względów funkcjonalno – technicznych: podział na klasy określone w warunkach technicznych
59. Drogi publiczne
Drogi z których może korzystać każdy zgodnie z ich przeznaczeniem, ograniczeniami i wyjątkami zawartymi w ustawie/przepisach ogólnych. Podział wyżej
60. Klasyfikacja aktów administracyjnych:
ze względu na to do kogo jest kierowany:
akty zewnętrzne np. wszystkie decyzje administracyjne
akty wewnętrzne np. uprawnienia władcze organów zakładu admin. w stosunku do pracow.
ze względu na treść:
akty konstytutywne – są to akty, które tworzą zmieniają lub uchylają stosunki adminpr. Wywołują skutki prawne od chwili wydania
akty deklaratoryjne – są to akty, które deklarują jedynie w odniesieniu do konkretnego adresata, czy i jak w danej sytuacji faktycznej jest stan prawny w sferze prawa admin., wynikający z ustawy lub innego aktu normatywnego
inne podziały:
na wniosek ----- z urzędu
kierowane do osób ------ kierowane do rzeczy
związane ------ uznaniowe
podziały wg:
formy i sposobu ogłoszenia (akty pisemne i ustne ; akty ściśle jednostronne i wymagające współpracy zainteresowanych)
czasu obowiązania (akty jednorazowe ; akty regulujące pewną sytuacje na dłuższy czas
skutków (akty przyznające dobra prawne ; obciążające ; o treści mieszanej ; o podwojnym skutku czyli przyznanie czegoś jednemu a obciążenie drugiego)
61. Źródła prawa
Akty normatywne zawierające obowiązujące normy prawa, oparte na prawie pozytywnym, wydawane przez określone podmioty w układzie zhierarchizowanym.
62. Prawne formy działania administracji
Są to prawnie określone typy konkretnych czynności, które mogą być wykorzystywane przez organ admin. do załatwienia określonej sprawy. Są to np. stanowienie aktów normatywnych, wydawanie aktów admin., zawieranie umów cywilno – prawnych, porozumienia admin., działalność społeczno – organizatorska, wykonywanie czynności materialno technicznych
63. Naczelne organy administracji
Są to tzw. Organy Konstytucyjne. Konstytucja określa ich sposób powołania, odwołania, podstawowe zadania; zaś ustawa np. tryb posiedzeń i głosowań.
Organy admin. państwowej, których obszar właściwości rozciąga się na całe terytorium państwa i które wchodzą w skład RM.
64. Jednostki pomocnicze w gminie
Są nimi sołectwa i dzielnice (osiedla). Położone są na terenie gminy. Organizację i zakres ich działalności określa rada gminy odrębnym statutem po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami
65. Uczestnicy procesu inwestorskiego
inwestor
inspektor nadzoru
projektant
kierownik budowy/robót
66. Organy stanowiący i wykonawcze samorządu terytorialnego
Gmina:
Rada Gminy
Wójt/burmistrz/prezydent miasta
Powiat:
Rada powiatu
Zarząd powiatu ze starostą na czele
Województwo:
Sejmik województwa
Zarząd województwa z marszałkiem na czele w roli przewodniczącego
67. Warunki przekroczenia granicy
Ważny dokument podróży
Jeśli są wymagane:
Ważna wiza/inny dokument uprawniający do wjazdu//pobytu
Zezwolenie na wjazd/pobyt w innym państwie (przejazd tranzytem)
Uiszczenie opłaty
68. Akty prawa miejscowego
Przepisy prawne powszechnie obowiązujące na oznaczonej części terytorium państwa wydawane na podstawie upoważnienia ustawowego przez uprawnione do tego organy: wojewoda; organy admin. niezespolonej; sejmik województwa; rada powiatu; rada gminy
69. Pojęcie zespolenia
Dążenie do skoncentrowania aparatu admin. w terenie, ramach jednego urzędu, pod jednym zwierzchnikiem. Istotą jest zwierzchnictwo wojewody nad jednostkami zespolonymi. Na stopniu województwa zespolenie kompetencyjne, osobowe, finansowe, organizacyjne.
70. Związek samorządu gminy + cechy
Gminy mogą tworzyć związki międzygminne w celu wspólnego wykonania zadań publicznych. Uchwały o utworzeniu podejmują rady zainteresowanych gmin. Prawa i obowiązki w związku związane są z wykonywaniem zadań przekazywanych, przechodzący z dniem ogłoszenia statutu na związek
71. Kategorie cudzoziemców
Cudzoziemcy ogólni (lex generalis)
Cudzoziemcy szefowie i członkowie misji dyplomatycznych; kierownicy i personel urzędów konsularnych
Cudzoziemcy unijni
Cudzoziemcy poszukujący ochrony na terytorium RP
Cudzoziemcy repatrianci
Cudzoziemcy posiadacze Karty Polaka
72. Problem zmiany imienia i nazwiska
Gdy nie zachodzą ważne powody uzasadniające zmianę imienia/nazwiska
Więcej niż dwuczłonowe nazwisko
Więcej niż 2 imienia
73. Kto ma prawo do Karty Polaka
Polak zamieszkujący na terenie byłego ZSRR deklarujący przynależność do narodu polskiego, który spełnia łącznie następujące warunki:
Wykaże swój związek z polskością, znajomość języka polskiego który uważa za ojczysty oraz znajomość polskich tradycji i kultury
Złoży pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego (obecność Konsula RP)
Wykaże że jest narodowości polskiej/posiadała obywatelstwo polskie co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków
74. Przywileje wynikające z Karty Polaka
Zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę
Ubieganie się o zwolnienie z opłaty za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy krajowej
Podejmowanie i odbywanie studiów, studiów doktoranckich oraz innych form kształcenia, a także uczestniczenie w badaniach naukowych i pracach rozwojowych
Korzystanie z form kształcenia na zasadach określonych w ustawie o systemie oświaty
Korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej w sprawach nagłych
Ulga przy przejazdach środkami publicznego transportu kolejowego
Bezpłatne wejście do muzeów państwowych
Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej
75. Cechy wolnych zawodów
Charakter intelektualny czynności
Wysokie kwalifikacje zawodowe
Niezależność intelektualna
Samodzielność wykonywania
Charakter osobisty między stronami
Bezinteresowność w honorarium
Odpowiedzialność osobista, nieograniczona
Ochrona istotnych wartości
76.Rodzaje wolnych zawodów
Podział niepełny np. zawody prawnicze, medyczne, techniczne, ekonomiczne
77. Powszechne korzystanie z wód
Dotyczy wód: śródlądowych powierzchniowych, morskich wewnętrznych (+ Zatoka Gdańska) morza terytorialnego
Przysługuje każdemu
Służy m.in. do zaspokajania potrzeb osobistych, rolnych, gospodarczych, sportów wodnych, łowienia ryb, wypoczynku
Rada gminy może określić dopuszczalny zakres korzystania
78. Organy i kryteria nadzoru nad wojewodą
Prezes RM: zgodność działania z polityką RM
Minister wł. ds. administracji publicznej: zgodność działania z powszechnie obowiązującym prawem, rzetelność, gospodarność
79. Zwykłem korzystanie z wód
Właściciel gruntu może na potrzeby własne, gospodarstwa domowego oraz rolnego korzystać bez pozwolenia wodno prawnego z wody stanowiącej jego własność oraz z wody podziemnej znajdującej się na jego gruncie.
80. Środki kontroli wojewody nad samorządem terytorialnym
Stwierdzenie nieważności uchwały organu sam.
Wstrzymanie wykonania uchwały
Wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego
Żądanie niezbędnych informacji
Uczestniczenie w posiedzeniach organu sam.
Zatwierdzenie, uzgodnienie, zaopiniowanie rozstrzygnięć organu sam.
81. Jednostki nadzoru nad samorządem terytorialnym
Prezes RM
Wojewoda
Regionalna Izba Obrachunkowa – zakres spraw finansowych
82. Sądowy nadzór nad stowarzyszeniami
Na wniosek organu nadzorującego lub prokuratora sąd może:
Udzielić upomnienia władzą stowarzyszenia
Uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę stowarzyszenia
Rozwiązać stowarzyszenie
Może z urzędu lub na wniosek zawiesić w czynnościach zarząd, ustanowić kuratora
83. Źródła prawa wewnętrznego
Przepisy prawa o charakterze wewnętrznym skierowane są do jednostek podległych Oranowi wydającemu te akta. Nie mogą stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych i innych podmiotów
84. Wiza +rodzaje
Zezwolenie wydane cudzoziemcowi, uprawnia do wjazdu, przejazdu, pobytu na terytorium RP w czasie, miejscu i na warunkach w niej określonych. Może uprawniać do jednego dwóch lub nieograniczonej liczby wjazdów. Wydawana jest w drodze decyzji jako wiza krajowa/Schengen. Rodzaje:
Turystyczna
Dydaktyczna
Repatriacji
Odwiedzin
Wykonywania pracy
Leczenia
Tranzytu
Odbywania studiów
Prowadzenia działalności gospodarczej
85. Cechy, wyróżniki samorządu terytorialnego
Prawo społeczności lokalnej do zarządzania sprawami publicznymi zagwarantowane w przepisach prawa
Wykonywanie zadań publicznych
Członkostwo w niej jest z mocy prawa
Samodzielność
Nadzór i środki jego nadzoru określone są w ustawie
86. Obowiązki organizatora imprezy masowej
Odpowiada za bezpieczeństwo np. ochrona porządku publicznego
Występuje z wnioskiem o uzyskanie zezwolenia do wójta/burmistrza/prezydenta miasta nie później niż 30 dni przed
Zwraca się do właściwych organów o wydanie niezbędnych decyzji
Odpowiada za bezpieczeństwo, zapewnia identyfikacje uczestników (mecze piłkarskie)
Odpowiada za szkody (impreza odpłatna)
87. Stowarzyszenie rejestrowe
Posiada osobowość prawną
Jest rejestrowane w KRS
Środki nie tylko ze składek
Może zrzeszać osoby prawne
Może prowadzić działalność gospodarczą
Może łączyć się w związki stowarzyszeń
88. Kiedy można zmienić imię dziecka
Rodzice w terminie 6 miesięcy od dnia sporządzenia aktu urodzenia mogą złożyć do kierownika U.S.C. oświadczenie o zmianie imienia. Zmiana w formie czynności materialno – technicznej odbywa się tylko raz w sytuacjach gdy wyboru imienia dokonał kierownik U.S.C. lub rodzic. Po terminie 6 miesięcy zmiana odbywa się w trybie administracyjnoprawnym i na zasadach określonych w ustawie o zmianie imienia i nazwiska
89. Podział terytorialny
Względnie trwałe rozczłonkowanie przestrzeni państwa, dokonywane, aby w każdej jednostce terytorialnej ustanowić odpowiedni organ państwowy lub jednostki niepaństwowe (w tym samorządu terytorialnego) wykonujące zadania państwa. Tworzony w celu wprowadzeniu pewnego ładu i porządku w działalności organów i podmiotów wykonujących zadania organów państwa w określonej przestrzeni.
90. Czynniki kształtujące podział terytorialny
Wskazane w Konstytucji – historyczne, geograficzne, narodowe, ekonomiczne, demograficzne
Procesy urbanizacyjne, struktury sieci osadniczej
Zacieranie się różnic między miastem a wsią, potrzeby państwa, opinia społeczna, przewidywania wpływu na przyszłość
91. Fundacje prawa publicznego
Fundacje utworzone w drodze ustawy. Ustawy określają ich struktury organizacyjne. Wyposażone są przez państwo w majątek, wykonują zadania publiczne. Nadzorują je: organy naczelne admin. rządowej. Nadają im statuty. Przykłady:
Zakład narodowy im. Ossolińskich
CBOS- centrum badania opini społecznej
Fundacja „Polsko – niemieckie pojednanie”
Zakład Kórnickiego
92. Obowiązek meldunkowy (nowa ustawa)
Polega on na:
Zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego/czasowego
Wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego/czasowego
Zgłoszeniu wyjazdu poza granice RP oraz powrotu z poza granic RP
Gdy przebywa się w danej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż trzy dni należy się zameldować przed upływem czwartej doby od chwili przybycia
93. Uprawnienia i obowiązki przewodniczącego zgromadzenia publicznego
Obowiązki:
Otwiera, zamyka, kieruje przebiegiem
Odpowiada za zgodny z prawem przebieg
Rozwiązuje zgromadzenie jeżeli: uczestnicy nie podporządkują się zarządzeniom, gdy przebieg narusza prawo o zgromadzeniach lub przepisy karne
Zapobiega powstaniu szkody z winy uczestnika, solidarnie z nim nie odpowiada
Uprawnienia:
Żądanie opuszczenia zgromadzenia przez osobę naruszającą porządek
Zwrócenie się o pomoc do Policji/Straży miejskiej
28. Pojęcie zgromadzenia i zgromadzenie publiczne
Zgromadzeniem jest zgrupowanie co najmniej 15 osób, zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska.
Zgromadzenie publiczne jest to zgromadzenie organizowane na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób. Zgromadzenia te wymagają uprzedniego zawiadomienia organu gminy właściwego ze względu na miejsce zgromadzenia.
94. Nabycie obywatelstwa w drodze indywidualnego aktu administracyjnego
Nadanie obywatelstwa (naturalizacja) na jego wniosek obywatela innego kraju, jeżeli zamieszkuje na terytorium RP co najmniej 5 lat. Nadaje Prezydent
Uznanie za obywatela – tylko bezpaństwowca na jego wniosek jeżeli zamieszkuje na terytorium RP co najmniej 5 lat. Decyzję podejmuje wojewoda
95. Dzienniki Urzędowe
Dziennik Ustaw RP
Dziennik urzędowy RP „Monitor Polski”
Dziennik urzędowy RP :Monitor Polski B”
Dzienniki urzędowe ministrów kierujących działami admin. rządowej
Dzienniki urzędowe urzędów centralnych
Wojewódzkie dzienniki urzędowe
Dzienniki urzędowe UE
96. Akt deklaratoryjny
Deklaruje w odniesieniu do konkretnego adresata czy i jaki jest w danej sytuacji faktycznej jego stan prawny. Po wydaniu aktu strona może powołać się na prawo lub obowiązek np. decyzja o potwierdzeniu obywatelstwa polskiego z mocy prawa, przenizanie emerytury
97. Wydalenie cudzoziemca
Środki ograniczające wolność stosowane przy procedurze wydalenia cudzoziemca:
Zatrzymanie do 48 h wg procedury postępowania karnego
Umieszczenie w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców
Areszt w celu wydalenia
98. Nadzór nad stowarzyszeniami
Administracyjny: wojewoda – stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego; starosta – pozostałe stowarzyszenia
Sądowy: sąd rejestrowy – ostateczna ocena i decyzja co do działalności, naruszenia prawa i statutu stowarzyszenia
99. Rodzaje paszportów i kto je wydaje
Paszport - w kraju: wojewoda; za granicą: konsul; w uzasadnionych przypadkach gdy przemawia za tym ważny interes RP to minister wł. ds. wewnętrznych
Paszport tymczasowy – jw.
Paszport dyplomatyczny – minister wł. ds. zagranicznych
Paszport służbowy MSZ – minister wł. ds. zagranicznych
100. Kodeks dobrej administracji
Uchwalony 6.9.2001 r. przez Parlament Europejski, rozwinięcie prawa do dobrej administracji wskazuje konieczność przestrzegania zasad takich jak: praworządność, uczciwość, uprzejmość, itd. Podkreśla np. zakaz dyskryminacji, bezstronne i niezależne działanie, usługodawczą funkcję admin. itd. Nie ma mocy bezwzględnie obowiązującej
101. Organy administracji niezespolonej + przykłady
Terenowe organy adm. Rządowej podporządkowane właściwemu ministrowi lub centralnemu organowi admin. rządowej. Ustanowione są w drodze ustawy. Spełniają 2 kryteria: ogólnopaństwowy charakter wykonywanych działań i terytorialny zasięg działania przekraczający obszar jednego województwa. Przykłady:
Dyrektorzy izb celnych
Dyrektorzy izb skarbowych
Dyrektorzy urzędów statystycznych
Dyrektorzy urzędów morskich
102. Samorząd terytorialny
Jedna z postaci admin. zdecentralizowanej. Obejmuje mieszkańców i terytorium zakreślone granicami zasadniczego podziału terytorialnego państwa i wykonuje samodzielnie określony zakres zadań publicznych, na rzecz społeczności lokalnej i przy jej udziale.
103. Organy upoważnione do wydawania w gminie aktów i jakie są to akty
Rada gminy - wydaje w gminie akty prawa miejscowego, są to uchwały: ustawowo – organizacyjne, porządkowe
Wójt/Burmistrz/Prezydent miasta – wydaje w sytuacjach szczególnych zarządzenia porządkowe
104. Nabycie obywatelstwa z mocy prawa
Dotyczy małoletniego (zgodnie z zasadą pochodzenia, zasadą terytorialną oraz przysposobieniem) oraz osoby polskiego pochodzenia (repatriacja)
105. Kto sprawuje nadzór administracyjny stowarzyszenia i środki tego nadzoru
Nadzór administracyjny:
Wojewoda – działalność stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego
Starosta – pozostałe stowarzyszenia
Środki nadzoru:
Żądanie odpisów uchwał walnego zgromadzenia
Żądanie wyjaśnień od władz stowarzyszenia
Wystąpienie do sądu o nałożenie grzywny
Wystąpienie o: usunięcie nieprawidłowości, udzielenie ostrzeżenia, wystąpienie do sądu o zastosowanie środka
106. Zgromadzenie i Zgromadzenie publiczne
Zgromadzenie – zgrupowanie co najmniej 15 osób, zwołane w celu wspólnych obrad lub wyrażenia stanowiska
Zgromadzenie publiczne – na otwartej przestrzeni dla nieokreślonych imiennie osób. Wymagająca uprzedniego zawiadomienia organu gminy bądź rada gminy może określić miejsce w którym zawiadomienia nie wymaga się
106. Na czyj wniosek można utracić paszport
Sądu prowadzącego przeciw posiadaczowi postępowanie w sprawie: karnej, cywilnej, o przestępstwo skarbowe, nieletniego
Organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze lub wykonawcze przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego
107. Formy ochrony cudzoziemców
Nadanie statusu uchodźcy
Przyznanie ochrony uzupełniającej
Udzielenie azylu
Udzielenie zgody na pobyt tolerowany
Udzielenie ochrony czasowej
108. Organy centralne administracji + przykłady
Tworzone na podstawie ustaw, samodzielne organy admin. rządowej. Zróżnicowana grupa organów – urzędy centralne. Kierownicy (szefowie) tych organów nie wchodzą w skład RM. Organy funkcjonujące w zakresie działów – nadzór: ministrowie oraz nie objęte zakresem działów – nadzór: Prezes RM lub RM. Przykłady:
Szef Służby Celnej
Główny Lekarz Weterynarii
Komendant Główny Policji
Komendant Główny Straży Pożarnej
GUS
CBA
UOKiK
ABW
109. Funkcje wojewody
Podstawowe: przedstawiciel RM, zwierzchnik i organ rządowej admin. zespolonej w województwie. Organ:
Nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków (legalność)
Kontroli (legalność, rzetelność, gospodarność)
Reprezentant Skarbu Państwa. Wykonuje wszystkie sporawy z zakresu admin. rządowej
110. Czego dotyczy referendum obligatoryjne gminy
Odwołanie rady gminy lub (i) wójta/burmistrza/prezydenta miasta(tutaj możliwość inicjatywy rady gminy) ogólnie wniosek mieszkańców gminy (10% uprawnionych do głosowania)
Samoopodatkowanie się mieszkańców na cele publiczne (inicjatywa rady gminy lub wniosek mieszkańców)
111. Konkretyzacja norm prawa administracyjnego materialnego
Mogą być konkretyzowane w drodze aktów administracyjnych.. Konkretyzacja norm następuje wówczas, gdy normy pr admin nie określają wprost obowiązków adresata odsyłając do aktów stosowania prawa.
112. Wyjaśnij zasadę krwi i ziemi przy nabywaniu obywatelstwa- .
Zasada krwi: urodzenie się dziecka z rodziców będących obywatelami polskimi lub z rodziców z których przynajmniej jedno jest obywatelem polskim, a drugie jest nieznane bądź nieokreślone jest jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego obywatelstwa ius sanguinis. Zasada ziemi: urodzenie się dziecka lub znalezienie dziecka na terytorium RP gdy oboje rodzice są nieznani lub nieokreślone jest ich obywatelstwo albo nie maja żadnego obywatelstwa ius soli.
113. Utrata obywatelstwa
Można tylko utracić obywatelstwo na swój własny wniosek po uzyskaniu zgody prezydenta RP
114. Co to jest numer PESEL i kto go nadaje
Jedenastocyfrowy ( data urodzenia rok, m-c, dzień ) kolejnymi numerami są liczba początkowa i płeć osoby, ostatnia liczba kontrolna. Jednoznacznie identyfikującą osobę fizyczną minister ds. wewnętrznych
115. Przesłanki zmiany imienia i nazwiska
Gdy zachodzą ważne względy:- ośmieszające lub nielicujące z godnością człowieka, nazwiska posiadające formę imienia, powrót do nazwiska, które w przeszłości się nosiło lub używało.
116. Stowarzyszenie
Jest dobrowolny samorządnym i trwały zrzeszeniem o celach niezarobkowych
117. Zadania własne gminy obejmują sprawy
Lokalnego transportu zbiorowego
Ochrony zdrowia
Pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych
Wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej
Gminnego budownictwa mieszkaniowego
Edukacji publicznej
Kultury fizycznej i turystyki w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych
Targowisk i hal targowych
Zieleni gminnej i zadrzewień
Cmentarzy gminnych
Promocji gminy
118. Skład rady gminy
15 w gminach do 20 tys. Mieszkańców
21 w gminach do 50 tys. Mieszkańców
23 w gminach do 100 tys. Mieszkańców
25 w gminach do 200 tys. Mieszkańców oraz po 3 na każde dalsze rozpoczęte 100 tys. Mieszkańców, nie więcej jednak niż 45
119. Zadania wójta/burmistrza/prezydenta miasta
Przygotowywanie projektów uchwał rady gminy
Określanie sposobu wykonywania uchwał
Gospodarowanie mieniem komunalnym
Wykonywanie budżetu
Zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
120. Zadania własne powiatu obejmują sprawy
Edukacji publicznej
Promocji i ochrony zdrowia
Pomocy społecznej
polityki prorodzinnej
wspierania osób niepełnosprawnych
transportu zbiorowego i dróg publicznych
promocji powiatu
obronności
gospodarki nieruchomościami
geodezji, kartografii i katastru
kultury fizycznej i turystyki
121. Zadania własne województwa obejmują sprawy
edukacji publicznej w tym szkolnictwa wyższego
promocji i ochrony zdrowia
kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami
pomocy społecznej
polityki prorodzinnej
modernizacji terenów wiejskich
ochrony środowiska
ochrony praw konsumentów
bezpieczeństwa publicznego
obronności
122. Strefa specjalna
Jest to wydzielony obszar terytorium państwa na którym ustanowione są przepisy kształtujące zasady korzystania, sposoby zachowania się i prowadzenia działalności na tych terenach np. ekonomiczne, służące ochronie środowiska, związane z ochroną pamięci, nadgraniczne.
123. Referendum lokalne
Mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego jako członkowie wspólnoty samorządowej wyrażają w drodze głosowania swoją wolę co do sposobu rozstrzygnięcia sprawy dotyczącej tej wspólnoty mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji organu danej jednostki lub w sprawie odwołania organu stanowiącego tej jednostki, a w przypadku gminy także wójta
124. Pracownicy samorządowi zatrudniani są na podstawie
Wyboru:
w urzędzie marszałkowskim: marszałek woj., wice marszałek woj., pozostali członkowie zarządu woj. – jeśli statut tak stanowi
w starostwie powiatowym: starosta, wice starosta, pozostali członkowie zarządu powiatu – jeśli statut tak stanowi
w urzędzie gminy: wójt/burmistrz/prezydent miasta
w zw. Jedn. Samorządu teryt.: przewodniczący zw. i pozostali członkowie zarządu – jeśli statut tak stanowi
Powołania:
zastępca wójta/burmistrza/prezydenta miasta
skarbnik gminy, powiatu, województwa
Umowę o pracę:
pozostali pracownicy samorządowi
125. Kto może być pracownikiem samorządowym
obywatel Polski
posiadający zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych
posiadający kwalifikację zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku
126. Obowiązki pracowników samorządowych
przestrzeganie Konstytucji RP i innych przepisów prawa
wykonywanie zadań sumiennie, sprawnie i bezstronnie
dochowanie tajemnicy ustawowo chronionej
zachowanie życzliwości, uprzejmości w kontaktach z obywatelami, zwierzchnikami, podwładnymi oraz współpracownikami
zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim
stałe podnoszenie umiejętności i kwalifikacji
udzielanie informacji organom, instytucją i osobom fizycznym oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu jednostki, w której pracownik jest zatrudniony, jeżeli prawo tego nie zabrania
127. Ewidencja ludności
polega na rejestracji określonych w ustawie podstawowych danych identyfikujących tożsamość oraz statut administracyjnoprawny osoby fizyczne (nowa ustawa)
polega na rejestracji danych o miejscu pobytu osoby, o urodzeniach, dotyczących obowiązku wojskowego, zmianach stanu cywilnego, obywatelstwa, imion nazwisk oraz o zgonach (stara ustawa)
128. Funkcjonariusz publiczny
Osoba działająca w charakterze organu administracji lub z jego upoważnienia albo jako członek kolegialnego organu admin. lub osoba pracownikiem urzędu organu admin. biorąca udział w wykonywaniu władzy publicznej
129. Obowiązek meldunkowy (stara ustawa)
Polega na :
zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego/czasowego
wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego/czasowego
zameldowaniu o urodzeniu dziecka
zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego
zameldowaniu o zgonie osoby
130. Dane gromadzone w rejestrze PESEL i rejestrach mieszkańców
nazwisko i imię/imiona
nazwisko rodowe
imiona i nazwiska rodowe rodziców
data urodzenia
miejsce urodzenia
kraj pochodzenia
stan cywilny
numer aktu urodzenia i oznaczenie urzędu stanu cywilnego, w którym akt ten został wydany
płeć
numer PESEL
obywatelstwo lub status bezpaństwowca
informacje o małżeństwie i małżonku
adres i data zameldowania na pobyt stały/czasowy
data wyjazdu z RP trwającego ponad 6 m-cy, kraj gdzie jedziemy oraz data powrotu
seria, numer i data ważności ostatniego wydanego dowodu osobistego i oznaczenie organu który wydał
tak samo paszportu
data zgonu
131. Adres
w gminach które uzyskały status miasta – nazwa miasta(dzielnicy), ulicy, numeru domu i lokalu(jeśli jest podany), nazwa województwa oraz kod pocztowy
w pozostałych gminach – nazwa miejscowości, ulicy(jeśli jest podział na ulice), numer domu i lokalu(jeżeli jest wydzielony), nazwa gminy, województwa oraz kod pocztowy
132. Warstwa graficzna dowodu osobistego (nowa ustawa)
nazwisko
imię (imiona)
nazwisko rodowe
imiona rodziców
datę i miejsce urodzenia
płeć
wizerunek twarzy
numer PESEL
obywatelstwo
seria i numer dowodu osobistego
data wydania
data ważności
oznaczenie organu wydającego dowód osobisty
133. Warstwa elektroniczna dowodu osobistego (nowa ustawa)
dane zamieszczone w warstwie graficznej dowodu osobistego zapisane w formie elektronicznej wraz z danymi je uwierzytelniającymi
dane służące do składania informacji uwierzytelniającej weryfikowanej za pomocą certyfikatu dowodu osobistego
przestrzeń umożliwiająca zamieszczenie certyfikatu podpisu osobistego wraz z danymi służącymi do składania podpisu osobistego
przestrzeń umożliwiając zamieszczenie certyfikatu kwalifikowanego wraz z danymi służącymi do składania bezpiecznego podpisu elektronicznego
przestrzeń na zamieszczenie danych lub aplikacji służących do wykorzystania dowodu osobistego jako karty ubezpieczenia zdrowotnego
134. Przypadki wydania nowego dowodu osobistego
upływ terminu ważności dowodu osobistego
zmiany danych zawartych w warstwie graficznej dowodu osobistego z wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego
zmiany wizerunku twarzy posiadacza dowodu osobistego w stosunku do poprzedniego utrudniającego lub nieumożliwiającego identyfikacje osoby
utrata lub uszkodzenie dowodu osobistego
w przypadku znalezienia i dostarczenia do organu właściwego przez osobę trzecią
żądanie obywatela – zmiana starego dowodu osobistego
135. Rodzaje zezwoleń i pobytu cudzoziemców
zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony
zezwolenie na osiedlenie się
zezwolenie na pobyt rezydenta długotrwałego UE
136. Mniejszość narodowa
Jest to grupa obywateli polskich, która spełnia łącznie następujące warunki:
jest mniej liczebna od pozostałej części ludności RP
w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją
dąży do zachowania swojego języka, kultury, lub tradycji
ma świadomość własnej historycznej wspólnoty narodowej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę
jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium RP od co najmniej 100 lat
utożsami się z narodem zorganizowanym we własnym państwie
137. Wypisz mniejszości narodowe w Polsce
białoruska
czeska
litewska
niemiecka
ormiańska
rosyjska
słowacka
żydowska
138. Mniejszość etniczna
Jest to grupa obywateli polskich, która spełnia łącznie następujące warunki:
jest mniej liczebna od pozostałej części ludności RP
w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją
dąży do zachowania swojego języka, kultury, lub tradycji
ma świadomość własnej historycznej wspólnoty narodowej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę
jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium RP od co najmniej 100 lat
nie utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie
139. Wypisz mniejszości etniczne w Polsce
karaimska
łemkowska
romska
tatarska
140. Organy właściwe w sprawach gospodarowania wodami
minister właściwy do spraw gospodarki wodnej
Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej – jako centralny organ admin. rządowej
Dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej – jako organ admin. rządowej niezespolonej
wojewoda
organy jednostek samorządu terytorialnego
141. Prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność SP wykonują
minister właściwy do spraw gospodarki morskiej
Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej
dyrektor parku narodowego
marszałek województwa
142. Korzystanie z wód
Polega ono na ich używaniu na potrzeby ludności oraz gospodarki. Nie może ono powodować pogorszenia stanu wód i ekosystemów od nich zależnych, a także marnotrawstwa wody, marnotrawstwa energii wody, ani wyrządzać szkód. Rodzaje korzystanie z wód:
zwykłe
powszechne
szczególne
143. Szczególne korzystanie z wód
Jest to korzystanie wykraczające poza korzystanie powszechne lub zwykłe, w szczególności:
pobór oraz odprowadzenia wód powierzchniowych lub podziemnych
wprowadzanie ścieków od wód lub do ziemi
przerzuty wody oraz sztuczne zasilanie wód podziemnych
piętrzenie oraz retencjonowanie śródlądowych wód powierzchniowych
korzystanie z wód do celów energetycznych
korzystanie z wód do celów żeglugi oraz spławu
wydobywanie z wód kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu
rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych
Szczególne korzystanie z wód wymaga pozwolenia wodno prawnego.
144. Formy ochrony zabytków
wpis do rejestru zabytków
uznanie za pomnik historii
utworzenie parku kulturowego
ustalenie ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego
145. Zabytek
Jest to nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich część lub zespół, będąca dziełem człowieka lub związana z jego działalnością i stanowiąca świadectwo minionej epoki lub zdarzenia, które zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową
146. Ochrona zabytków
Polega ona w szczególności na podejmowaniu przed organy admin. publicznej działań mających na celu:
zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie
zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków
udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytków
przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub nielegalnemu wywozowi zabytków za granicę
kontrolę stanu zachowania i przeznaczania zabytków
uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska
147. Kierownik urzędu stanu cywilnego
Kierownikiem USC jest z mocy ustawy wójt/burmistrz/prezydent miasta/. Zatrudnia on inną osobę na stanowisko kierownika USC w gminach powyżej 50 tys. mieszkańców i może zatrudnić inną osobę na tym stanowisku w gminach poniżej 50 tys. mieszkańców. Jednocześnie ustawa określa, że wójt/burmistrz/prezydent miasta zatrudnia inną osobę na stanowisku zastępcy (zastępców) kierownika USC.
148. Kompetencje kierownika USC
sporządzanie aktów urodzenia, małżeństwa, zgonu
nanoszenie wzmianek dodatkowych w akcie stanu cywilnego
sporządzanie protokołów o oświadczeniach zmieniających stan cywilny lub wpływających na treść aktu stanu cywilnego
sporządzanie testamentów
149. Akta stanu cywilnego
Aktem stanu cywilnego jest wpis dokonany w księdze stanu cywilnego dotyczący zdarzeń, co do których prawo przewiduje obowiązek zarejestrowania. Ma charakter deklaratoryjny. Podstawowymi aktami stanu cywilnego są:
akt urodzenia
akt małżeństwa
akt zgonu
150. Stan cywilny
Obejmuje on wszelkie dane, podlegające z mocy przepisu prawa wpisowi do księgi stanu cywilnego, o ile dotyczą one bezpośrednio konkretnej osoby, przy czym o istnieniu i treści danej cechy decyduje tylko podstawowy wpis dotyczący tej cechy.
151. Powody zmiany imienia i nazwiska
Ważne powody w szczególności gdy dotyczą zmiany:
imienia lub nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowiek
na imię lub nazwisko używane
na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione
na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada
152. Pomoc społeczna
Jest instytucją polityki społecznej państwa mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia.
153. Świadczenia pomocy społecznej
Pieniężne:
zasiłek
pomoc dla rodzin zastępczych
pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki
wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd
Niepieniężne:
praca socjalna
bilet kredytowany
składki na ubezpieczenie zdrowotne/społeczne
pomoc rzeczowa
sprawienie pogrzebu
154. Bezpieczeństwo publiczne
To taki stan, w którym ogółowi obywateli indywidualnie nieoznaczonemu, żyjącemu w państwie i społeczeństwie, nie grozi żadne niebezpieczeństwo, i to niezależnie od tego, jakie byłyby jego źródła
155. Policja
Jest formacją podstawową działającą na zasadzie ogólnej kompetencji w dziedzinie bezpieczeństwa i porządku publicznego.
156. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Formacja właściwa w sprawach ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego
157. Agencja Wywiadu
Formacja właściwa w sprawach ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego państwa
158. Biuro Ochrony Rządu
Jest to jednolita, umundurowana, uzbrojona formacja wykonująca zadania z zakresu ochrony osób, obiektów i urządzeń.
159. Straż Graniczna
Jest wyspecjalizowaną, uzbrojoną i umundurowaną formacją w zakresie ochrony granicy państwowej na lądzie i morzu oraz w zakresie kontroli ruchu granicznego.
160. Państwowa Straż Pożarna
Stanowi zawodową, umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny sprzęt formację, przeznaczoną do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.
161. Służba Celna
Jest jednolitą umundurowaną formacją, utworzoną w celu zapewnienia ochrony i bezpieczeństwa obszaru celnego UE, w tym zgodności z prawem przewozu towarów na ten obszar oraz wywozu towarów z tego obszaru.
162. Skład Sił Zbrojnych
Wojska Lądowe
Siły Powietrzne
Marynarka Wojenna
Wojska Specjalne
163. Dane w dokumencie paszportowym
nazwisko
imię (imiona)
data i miejsce urodzenia
obywatelstwo
płeć
wizerunek twarzy i podpis posiadacza
datę wydania i datę upływu ważności dokumentu paszportowego
serię i numer dowodu paszportowego
numer PESEL
nazwę organu wydającego
dane biometryczne
164. Osoby uprawnione do otrzymania paszportu dyplomatycznego
Prezydent RP
Marszałek i Wicemarszałkowie Sejmu
Marszałek i Wicemarszałkowie Senatu
Prezes i Wiceprezesi RM
Ministrowie, Sekretarze i Podsekretarze Stanu
Posłowie i senatorowie
Posłowie PE wybrani w RP
Również ich małżonkowie
Numer PESEL nadaje minister właściwy do spraw wewnętrznych w formie czynności materialno–technicznej.