Klasyfikacja według preferencji
Celem jest próba uszeregowania przedstawionych do badania opakowań lub ich projektów według ich wzrastającej lub malejącej pożądalności dla konsumenta.
Wykonanie:
Uszeregować przedstawione do oceny opakowania, biorąc pod uwagę kryteria:
- czytelność nazwy produktu,
- wrażenia odnośnie jakości produktu na podstawie całego wyglądu opakowania,
- harmonia barw,
- funkcjonalność,
- upodobania własne.
Wszystkie wymienione wyżej wyróżniki podać według 5-punktowej skali oceny, przyjmując 1-ocena najgorsza, a 5- ocena najlepsza. Wyniki umieścić w tabeli.
Test personifikacji
Celem tego testu jest ułatwienie wydania opinii o opakowaniu. Polega ono na określeniu wyobrażeń osób badających na temat wyglądu i cech charakterystycznych urojonej osoby, która stanowiłaby personifikację badanego opakowania. Oceniający stara się zobaczyć w badanym opakowaniu jakąś osobę i przypisać jej następujące cechy:
- wiek: niemowlę, 3-10 lat, 10-16 lat, 16-20 lat, 20-34 lat, 34-54 lat, >55;
- płeć;
- miejsce zamieszkania: miasto, wieś;
- wykształcenie;
- sposób ubierania;
- usposobienie, charakter;
- inne cechy: osoba niechlujna, niemodna, bez gustu, dość inteligentna, zdolna, brunetka, blondynka, przepracowana, bez fantazji, skromna, z aspiracjami, tęga.
Wyniki badania np. większość cech pozytywnych, czy też niepozytywnych stanowi podstawę do uzasadnienia wniosku, czy dane opakowanie wzbudza jego pożądania/nabycie.
POPRAWNOŚĆ ZNAKOWANIA
znakowanie opakowań jednostkowych i transportowych opiera się na różnych zasadach
Transportowe – gdzie dostarczyć, komu, znaki bezpieczeństwa, masa, wielkość
w przypadku opakowań jednostkowych musi być pełna informacja o konsumencie
zobowiązania ogólne i Ministra Rolnictwa – rozporządzenie znakowania produktów spożywczych
Przepisy dotyczące znakowania wszystkich opakowań środków spożywczych
Opakowany środek spożywczy znakuje się podając z zastrzeżeniem ust.2 co najmniej następujące informację
nazwę środka spożywczego
dotyczące składników występujących w środku spożywczym
datę minimalnej trwałości albo termin przydatności do spożycia
sposób przygotowania lub stosowania, jeżeli brak tej info. Mógłby spowodować niewłaściwe postępowanie ze środkiem spożywczym
dane identyfikujące
a) osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która:
produkuje lub paczkuje środki spożywcze lub
wprowadza środki spożywcze do obrotu, jeżeli działalność w tym zakresie jest zarejestrowana na terytorium któregoś z państw członkowskich UE lub na terytorium państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) będącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym
b) miejsca albo źródła pochodzenia, w przypadku gdy brak tej info.
zawartość netto lub liczbę sztuk opakowanego środka spożywczego
warunki przechowywania, jeżeli oznakowania środka spożywczego zawierają informacje o terminie przydatności do spożycia lub w przypadku, gdy jakość środka spożywczego w istotny sposób zależy od warunku jego przechowywania
oznaczenie partii produkcyjnej rozumianej jako określona ilość środka spożywczego wyprodukowanego, przetworzonego lub zapakowanego w praktycznie takich samych warunkach
klasę jakości handlowej, jeżeli została ona ustalona w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych lub ich grup, albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli obowiązek podawania tego wyróżnika wynika z odrębnych przepisów
SYSTEMY PAKOWANIA:
TRANS WRAP
Polega na jednoczesnym formowaniu i napełnianiu opakowania. Pionowy rękaw formuje się poprzez zgrzewanie boku folii, następnie rękaw ten jest z dołu zgrzewany, poprzecznie napełniony określoną ilością produktu i powtórnie zgrzewany, aby zamknąć powstałą w ten sposób torbę.
-tworzywo sztuczne formowane w rękaw,
-formowanie odbywa się przez ramię formujące,
-zgrzewanie podłużne (elektroda) może być dwojakiego rodzaju:
* prosty (zgrzewamy stronę zewnętrzną z wewnętrzną)
* wywinięty (zgrzewamy stronę wewnętrzną z wewnętrzną)
-elektroda do zagrzewania poprzecznego (zrobienie dna, róg skokowy) – 3 części zgrzewania dna: zgrzewanie nowego opakowania i odcinanie następują jednocześnie;
- rękaw przesuwa się ruchem skokowym, w momencie zgrzewania poprzecznego zatrzymuje się, po pewnym czasie rusza,
-systemy występują w układzie pionowym.
Zastosowanie:
-produkty płynne
-granulowane
Rodzaje tworzyw: tworzywa sztuczne, termozgrzewalne, najczęściej polietylen; muszą spełniać następujące wymagania:
- mała i równomierna grubość (ważne, bo łączymy przez zgrzewanie, zbyt cienkie mogą się przetopić a grube niedogrzane),
- tworzywa muszą mieć odpowiednią giętkość (w czasie formowania tworzyw jest zginane, ale zgięcie nie może być trwałe),
-dobra zgrzewalność tworzywa, żeby zgrzew był momentalnie trwały,
- brak właściwości klejących, żeby tworzywo nie przyklejało się do elektrod
-dobre właściwości poślizgowe (podczas formowania dochodzi do tarcia, chcemy uniknąć uszkodzeń)
FLOW PACK
Podobny to flow pack. Różni się tym, że pakowanie może odbywać się zarówno w układzie pionowym jak i poziomym, a zgrzewania odbywają się w ruchu jednostajnym.
- pionowy lub poziomy układ,
- formowanie rękawa, bardziej łagodne i płynne,
-zgrzewany podłużnie – dwuetapowe (elektrody zgrzewające, następnie dociskające rolki),
-zgrzew poprzeczny-tylko wywinięty
- zgrzew dna- jednocześnie zamykamy torebkę, która była wykonana wcześniej i odcinanamy
- rękaw przesuwa się stałym, płynnym ruchem, nie zatrzymuje się,
Zastosowanie:
-pakowanie produktów płynnych i rozdrobnionych – układ pionowy
-pakowanie produktów stałych tylko w układzie poziomym
- pakowanie produktów wstępnie zapakowanych w układzie poziomym
Wymagania dla stosowanych tworzyw:
- mała i równomierna grubość
- właściwości poślizgowe (uszkodzenia podczas tarcia)
- dobra zgrzewalność
- brak właściwości klejących
- giętkość-nie ma takich ostrych wymagań, bo nie ma ramienia formującego,
W tym przypadku dobrze się sprawują laminaty z folia aluminiową
Torebki z 4 połączeniami zgrzewczymi - produkuje się z dwóch taśm tworzywa biegnących równolegle; w pewnym momencie dwa zgrzewy po bokach->zamknięcie dna->napełnianie->zamknięcie górne
OPAKOWANIA TYPU TETRA PACK
Tworzywa:
- dwuwarstwowe – dawniej (karton parafinowany powlekany od wewnątrz polietylenem)
- trójwarstwowe – obecnie (dodano folie aluminiową jako warstwę środkową)
TETRA STANDARD
Czworościan, kłopotliwy w otwieraniu i transporcie
TETRA REX
Prostopadłościan z charakterystycznym zamknięciem w formie daszkiem dwuspadowym, wada jest brak możliwości formowania stabilnych stosów na półce z tych opakowań
TETRA REX PLUS
- daszek jednospadowy
TETRA BRIK
Opakowanie prostopadłościenne, skrzydełka przyczepione do boku (słomki, wieczko łatwo otwierane)
TETRA KING
Najgorzej się przyjęła na rynku, podstawa jest półowalna; z przodu walec z tyłu prostopadłościan,
TETRA PRISMA
-ośmiobok, ułatwiony uchwyt
TETRA TOP
- brzegi trochę zaokrąglone, zakrętka od góry
TETRA WEDGE
-górna część liniowa, a boki trójkątne
Zastosowanie:
-pakowanie mleka (chęć przedłużenia trwałości, obecne elementy aseptycznego pakowania)
-produkty płynne, przemysł owocowo-warzywny, soki i napoje
- produkty przemysłu fermentacyjnego np. wino
-desery i produkty o prawie stałej konsystencji np. budyń
OPAKOWANIA DO PŁYNÓW
BOTTLE PACK
Wydmuchiwane butelki
Zastosowanie: wody, soki, piwo, tłuszcze roślinne i oleje
RENO PACK
Zgrzane są dwie połówki, widoczny szew ze zgrzewem
DOY PACK
Soki w worku, torebki stojące, bo ma wklęsłe półokrągłe dno, które nadaje stabilność
DWUCZĘŚCIOWE OPAKOWANIA
-podkładka na ogół z twardego tworzywa, na niej produkt owiniety folią aluminiową
BLISTER PACK
Np. baterie są tak pakowane; opakowanie 2 częściowe, sztywna podkładka, produkt osłonięty przezroczystą i sztywną folią o określonym kształcie.
SKIN PACK
Takie jak bluster pack tylko, że giętka folia na wierzchu, po rozpakowaniu nie zachowują kształtu produktu, np.przemysł mięsny, parówki.
POJEMNIKI
FORM SEAL
Pudełeczko /pojemnik z wieczkiem (najczęściej z foli aluminiowej lub tworzywa sztucznego, zgrzewane przy zamykaniu, np.desery). pojemniki w twardego tworzywa sztucznego, zamykane wieczkiem.
Zastosowanie: produkty półpłynne, maziste (przemysł mleczarski), koncentraty (prod.rozdrobnione), czasami płynne, przekąski.
CAN PACK
Konstrukcja oparta o folię aluminiową
Zastosowanie: produkty półpłynne, maziste, stałe, mięsny przemysł, np. pasztety
OWOTHERM
Do jajek, z tworzyw spienionych, np. styropianach; właściwości przeciwwstrząsowe i termoizolacyjne
ANALIZA PŁOMIENIOWA
Analiza płomieniowa, jeżeli nie wiemy z jakim tworzywem sztucznym mamy do czynienia w celi jego identyfikacji dokonujemy spalenia:
czy się pali, jeśli tak czy dobrze?
wygląd płomienia, kolor
efekty „specjalne” - kapanie, iskrzenie
zapach – element charakterystyczny
intensywność dymienia, zabarwienie
sposób dymienia
CHARAKTERYSTYKA TWORZYW:
celuloza regenerowana (celofan) – pali się podobnie jak papier (składana chemicznie celuloza) dobrze się pali, spokojnie, bez dodatkowych efektów. Często celofany są uszlachetnione – dają efekty specjalne, zapach jak przy spalaniu papieru, w rozpuszczalnikach organicznych nie rozpuszcza się oraz w H2O mięknie
polietylen – tworzywo palne, dobrze się pali, w płomieniu niebieski środek, zapach wosków parafinowych (topiącej świecy) – najłatwiej go rozpoznać po zapachu, nierozpuszczalny w popularnych rozpuszczalnikach, rozpuszczalny dopiero na gorąco w czasie spalania spływa palącymi kroplami
polipropylen – pod względem spalania podobny do polietylenu, dobrze się pali, niebieski środek płomienia, efekt kapania ale w mniejszym stopniu, skurcz przy zapalaniu, zapach parafinowy jednak mniej niż przy PE w typowych rozp. Się nie rozpuszcza, jedynie na gorąco
polichlorek winylu PCU – pali się najgorzej, tworzywo palne ale wymaga podtrzymywania palenia, po wyjęciu z płomienia gaśnie (samo-gaszenie), dość intensywny dym, ciemny, płomień: dostrzegalne zielone zabarwienie. W typowych rozpuszczalnikach nierozpuszczalny. Zapach charakterystyczny dla PCU, podobny do chlorowodoru (próba drutu miedzianego)
spalanie tworzywa w obecności miedzi: na drut miedziany gorący nabieramy tworzywo, w przyp. PCU zielone zabarwienie dla wszystkich tworzywach chlorowinylowych
polistyren – dobrze się zapala i pali, charakterystyczny dym, intensywny, ciemny, kopcący zapach. Charakterystyczny dla polistyrenu – kwiatowo-hiacyntowy., łatwo się rozpuszcza w rozpuszczalnikach organicznych.
Poliamidy – łatwopalne, zbliżony właściwościami o polipropylenu, niebieskie elementy w płomieniu, spływanie płonącymi kroplami, wykazują ciągliwość podczas palenia, zapach: płonących włosów, płonącego rogu, rozpuszczalny w fenolu, niektórych kwasach
polisetry – politereftalan, palne, mniej intensywny dym niż polistyrenu zapach kwiatowy, rozpuszczalny z trudem w acetonie
Badania z grupy badań powierzchniowych- badanie trwałości nadruku:
trwałość etykiet (przy użyciu taśmy)
subiektywne do pewnego momentu
jakość taśmy różna
siła przyklejania i odrywania różna
szybka, prosta
służy do analizy wstępnej