Wiedza:

-patent na wynalazek (maszyna do pisania,mikroprocesor,lekarstwo)

-prawa autorskie(wiersz,fotografia,projekt)

-znak towarowy(słowo,dźwięk,kolor)

-wzór(kształt,konfiguracja)

Konstrukcja praw na dobrach niematerialnych:

-okreslony podmiot(twórca,wynalazek)

- uzyskuje na mocy przepisów prawa prawo do wyłącznego korzystania z dobra niematerialnego(z reguły ograniczone w czasie,wyłączność)

Prawa na dobrach niematerialnych – modele prawnej ochrony:

- model anglosaski

- model kontynentalny

Prawa autorskie:

-prawa autorskie

-prawa pokrewne

-ochrona baz danych

Prawo własności przemysłowej:

-patenty na wynalazki

-wzory użytkowe

-wzory przemysłowe

-topografie układów scalonych

-znaki towarowe

-oznaczenia geograficzne

-nowe odmiany roślin

Prawo konkurencji:

-Prawo antymonopolowe

-Zwalczanie nieuczciwej konkurencji

-tajemnice przedsiębiorstwa

-oznaczenia przedsiębiorstwa

Funkcje OWI:

- własnosciowa

- monopolizująca

- wynagradzająca

-stymulowanie rozwoju gospodarczego

-zasada terytorializmu

Źródła prawa:

-prawo europejskie(unijne)

• dyrektywa 96/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady

z 11.3.1996 r. w sprawie ochrony prawnej baz danych

• dyrektywa Rady 93/98/WE z 29.10.1993 r. w sprawie

harmonizacji czasu ochrony prawa autorskiego i

niektórych praw pokrewnych

-prawo krajowe(Polska)

• ustawa z 29.3.1926 r. o prawie autorskiem

• ustawa z 10.7.1952 r. o prawie autorskim

• ustawa z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach

pokrewnych

-prawo międzynarodowe(konwencje)

-Konwencja paryska o ochronie własności

przemysłowej z 20.3.1883 r.

-Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i

artystycznych z 9.9.1886 r.

• Powszechna konwencja (genewska) o prawie

autorskim z 6.9.1952 r.

• Konwencja o ustanowieniu Światowej Organizacji

Własności Intelektualnej (WIPO) z 14.7.1967 r.

• Układ o współpracy patentowej z 19.6.1970 r.

• Porozumienie strasburskie dotyczące międzynarodowej

klasyfikacji patentowej z 23.3.1971 r.

WIPO

• Międzynarodowa konwencja o ochronie wykonawców, producentów

fonogramów oraz organizacji nadawczych (konwencja rzymska) z

26.10. 1961 r.

Prawo autorskie:

-zespół wszystkich uprawnień które powstają ze względu na utwór

- teorie utylitarne,prawa natury,osobowości twórcy

-przedmiot prawa – utwór

-podmiot prawa-twórca

-uprawnienia autorskie

Ustawa z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawach

pokrewnych (zakres regulacji):

• przedmiot prawa autorskiego

• podmiot prawa autorskiego

• treść prawa autorskiego

• czas trwania autorskich praw majątkowych

• przejście autorskich praw majątkowych

• ochrona praw autorskich

• prawa pokrewne

Przedmiot prawa autorskiego (utwór i jego cechy):

• każdy przejaw działalności twórczej [twórczy charakter]

• o indywidualnym charakterze [niepowtarzalność]

• ustalony w jakiejkolwiek postaci [ustalenie]

• niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia

Twórczy charakter utworu – przykłady:

-książka telefoniczna,korekta tekstu książki,rozwiązanie zadania egz,gazetka z programem tv

Ustalenie utworu – przykłady:

- wygłoszenie referatu,zagranie melodii,pantomima(odbiór przez osobę trzecią)

Przedmiot prawa autorskiego (przykładowe utwory):

-wyrażone słowek,symbolami matematycznymi(literackie,publicystyczne,naukowe)

-plastyczne

-fotograficzne

-lutnicze

-wzornictwa przemysłowego

-muzyczne

-audiowizualne

Przedmiot prawa autorskiego-dobra nie podlegające ochronie:

-akty normatywne lub ich urzędowe projekty

-urzędowe dokumenty (uwaga: PN!), materiały,znaki i symbole

-opublikowane opisy patentowe lub ochronne

-proste informacje prasowe(programy teatralne,kinowe,notowanie,kursy walut)

-odkrycia,idee

-metody i zasady działania

-koncepcje matematyczne

-znane od dawna formy plastyczne,przestrzenne,muzyczne

Podmioty praw autorskich:

-twórca,współtwórca,następcy prawni,pracodawca,instytucje naukowe,producenci dzieł zbiorowych

Prawo autorskie przysługuje twórcy – zasada fundamentalna!!!

- każda osoba fizyczna ( wyjątek – utwory zbiorowe,programy komputerowe,Polskie Normy)

- domniemanie autorstwa (zatajenie autorstwa,utwory osierocone)

Współautorstwo (utwór jako rezultat pracy więcej niż jednej osoby):

-wkłady są możliwe do oznaczenia i posiadają cechy utworu

-suma wkładów = jedno dzieło

-współpraca autorów

Utwór pracowniczy:

- powstaje w ramach stosunku pracy, jego twórcą jest pracownik

-tworzenie utworów pracowniczych należy do obowiązków pracownika

- pracodawca nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe do tego utworu

Utwór zbiorowy (składa się z szeregu oddzielnych partii,które łączy w jedną całość działalność redaktorska)

-encyklopedia,słownik,dziennik tv,kalendarz,księga pamiątkowa

-autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie przysługują producentowi/wydawcy, ich twórcom

Prawo autorskie – rodzaje i tresc prawa:

• autorskie prawa osobiste (chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu wieź twórcy z utworem) – osobisty charakter,nieogranicznosc w czasie,nieprzenoszalnosc

Ustawowy katalog autorskich praw osobistych:

-prawo do autorstwa utworu

-prawo do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo

-prawo do nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania

-prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności

-prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu

• autorskie prawa majątkowe (twórcy przysługuje wyłączne i ograniczone w czasie prawo do korzystania z utworu, rozporządzania utworem, wynagrodzenia za korzystanie z utworu

- prawo do korzystania z utworu - wszelkie działania prowadzące do utrwalenia lub zwielokrotnienia dzieła, wszelkie działania powodujące rozpowszechnienie dzieła

- eksploatacja dzieław postaci materialnej (korzystanie z opracowań,reprodukcja,wprowadzenie do obrotu)

-eksploatacja dzieła w postaci niematerialnej (wykonywanie/wystawienie.pokaz filmow,emisje rtv)

- prawo do rozporządzania utworem - prawo twórcy do dysponowania przysługującymi mu uprawnieniami, główny środek czerpania przez twórcę korzyści materialnych z eksploatacji utworu

-czynnosci rozporządzające (zrzeczenie się, przeniesienie w drodze umownej)

-czynnosci upoważniające (licencje)

- prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu - uprawnienie o charakterze niesamoistnym, wynika z umożliwienia innej osobie legalnego korzystania z utworu

- pola eksploatacji - sposoby/obszary korzystania z dzieła wyodrębnione ze względów technicznych, gospodarczych lub społecznych (kulturowych)

-utrwalanie i zwielokrotnianie (wytwarzanie egzemplarzy utworu określoną techniką (np. cyfrową)

-obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono(wprowadzenie do obrotu, użyczenie, najem)

-rozpowszechnianie utworu w inny sposób niż obrót (publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie)

Czas ochrony autorskich praw majątkowych:

- gasną z upływem lat 70;

- od śmierci twórcy, od daty ustalenia albo rozpowszechnienia

- od daty pierwszego rozpowszechnienia

Granice monopolu autorskiego:

-posługiwanie się już rozpowszechnionym utworem lub jego częścią w określonych formach jest dopuszczalne

- autor nie ma prawnej myśliwości „blokowania“ eksploatacji utworu w określonych ustawą sytuacjach

Dozwolony użytek chronionych utworów:

- dozwolony użytek publiczny (beneficjenci: społeczeństwo,cele: polityka informacyjna (np. oświatowa, edukacyjna i kulturalna) realizowana w interesie ogólnospołecznym, dotyczy wskazanych pól eksploatacji

- dozwolony użytek osobisty (beneficjenci: jednostki, cele: zapewnienie racjonalności prawa w kontekście działań jednostki (rozrywka, nauka, edukacja, kolekcjonerstwo itp.), dotyczy potencjalnie wszystkich pól eksploatacji,

- korzystanie z cudzego utworu – dotyczy utworu rozpowszechnionego, korzystanie w celu niekomercyjnym,nieodpłatnie, z pojedynczych egzemplarzy utworów, na własny użytek osobisty,w tym kręgu osob pozostających w związku osobistym

- dozwolony użytek osobisty – wyjątki - budowanie według cudzego utworu architektonicznego i architektonicznourbanistycznego, korzystanie z programów komputerowych, korzystanie z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym

-dozwolony użytek publiczny – przykłady-użytek w celach informacyjnych,publiczne odtwarzanie nadawanych utworów, publiczne wykonywanie utworów,prezentacja i naprawa sprzętu,prawo cytatu

- tzw. użytek w celach informacyjnych – wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie radiu i telewizji

- publiczne odtwarzanie nadawanych utworów – posiadacze urządzeń służących do odbioru programu rtv mogą za ich pomocą odbierać nadawane utwory, choćby urządzenia te były umieszczone w miejscu ogólnie dostępnym jeżeli nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych

- tzw. prawo cytatu – nieodpłatnie, wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną calosc, urywki rozpowszechnionych utworów, drobne utwory w całości

- publiczne okazjonalne wykonywanie utworów – nieodpłatnie,wolno wykonywać,publicznie rozpowszechnione utwory, oficjalnych uroczystości państwowych, imprez szkolnych i akademickich,ceremonii religijnych, nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych,artyści wykonawcy nie otrzymują wynagrodzenia

Zasady korzystania z dozwolonego użytku:

-konieczność podania twórcy (imienia i nazwiska) oraz źródła

-nieodpłatność

- nienaruszalność „normalnego korzystania z utworu”

- poszanowanie „słusznych interesów twórcy”

Utwór zależny – tzw.opracowanie cudzego utworu, macierzystego np.przeróbka,tłumaczenie,adaptacja

Umowy prawnoautorskie:

- przenoszące wlasnosc autorskich praw majątkowych(strony,klauzula,oznaczenie utworu,pola eksploatacji,wynagrodzenie,forma pisemna

-licencyjne o korzystanie z utworu (strony,upoważnienie,oznaczenie utworu,pola eksploatacji,wynagrodzenie)

Umowy prawnoautorskie (rodzaje licencji):

- umowy licencyjne o korzystanie z utworu ( wyłączna, niewyłączna)

- sublicencje

Fundusz Promocji Twórczosci:

- utworzony na mocy ustawy, w dyspozycji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, państwowy fundusz celowy

-źródła przychodów – danina od producentow i wydawcow,od osob naruszających prawa autorskie,dobrowolne wplaty

-przeznaczenie – stypendia dla tworcow,pokrycie w calosci lub w części

Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi OZZ:

- stowarzyszenia – twórców,artystow wykonawców, organizacje rtv,producentów

- zadaniem jest zbiorowe zarzadzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw pokrewnych oraz wykonywanie uprawnien wynikających z ustawy

OZZ-ety w Polsce:

- Stowarzyszenie Zbiorowego Zarządzania Prawami Autorskimi Twórców Dzieł Naukowych i Technicznych (KOPIPOL), Stowarzyszenie POLSKI RYNEK OPROGRAMOWANIA (PRO), Stowarzyszenie Wydawców REPROPOL, Stowarzyszenie Autorów (ZAiKS),

Komisja Prawa Autorskiego:

-sklada się z 30 arbitrów, powoływanych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego,rozpatrywanie spraw o zatwierdzanie i zmiane zatwierdzonych tabel wynagrodzen za korzystanie z utworow lub przedmiotow praw pokrewnych, rozstrzyganie sporow dotyczących stosowania ww tabel, rozstrzyganie sporow związanych z zawarciem umowy z operatorem sieci kablowej,