OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

1. Źrodła prawa międzynarodowego i polskiego o prawie autorskim - główne z datą roczną a nie dzienną.
   …........................................................................................................................................

2. Pojęcie i podział prawa autorskiego na majatkowe i osobiste wraz z cechami.

Prawo autorskie, zbiór norm prawnych, których przedmiotem jest zapewnienie ochrony twórczości naukowej, literackiej i artystycznej. W znaczeniu podmiotowym to uprawnienia majątkowe i osobiste autora do stworzonego przezeń dzieła. Prawa osobiste twórcy nigdy nie wygasają i nie mogą zostać przeniesione na inne osoby, natomiast prawa majątkowe są zbywalne i dziedziczne lecz wygasają z upływem określonego czasu.
Prawo autorskie zabrania dokonywania bez zgody autora skrótów, przeróbek, przekładów itp., strzeże przed p

3. Pojęcie patentów i wzorów przemysłowych.

Patent - Dokument urzędowy stwierdzający przyznanie danej osobie albo firmie wyłącznego prawa korzystania z wynalazku stanowi formę własności, która przechodzi na inne osoby droga spadku lub darowizny. Udzielenie patentu w Polsce uzależnione jest od Urzędu Patentowego, którego siedziba mieści się w Warszawie. Na całym obszarze państwa Polskiego obowiązuje obecnie ustawa z dnia 5 II 1924 o ochronie wynalazków ,wzorów i znaków towarowych (Dz.U.,N.31,poz.306,z 1924 r.).Ustawa ta opiera się w zasadzie na systemie meldunkowy, który w przeciwieństwie do systemu niemieckiego i angielskiego polega na przyznawaniu patentów na odpowiedzialność zgłaszającego się bez badania jego nowości.

Wzór przemysłowy - pojęcie z obszaru prawa patentowego. Zgodnie z definicją z ustawy "Prawo własności przemysłowej" (Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 oraz z 2004 r. Nr 33, poz. 286) jest to "nowa i posiadająca indywidualny charakter utworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych"
Rejestracją i udzielaniem praw do wzorów przemysłowych zajmuje się w Polsce Urząd Patentowy. Ochrona prawna wzoru przemysłowego w Polsce może maksymalnie trwać przez 25 lat.

4. Organy administracji publicznej odpowiedzialne za ochronę własności intelektualnej.

….............................................................................................................

5. Pojęcie oraz warunki dozwolonego użytku prywatnego i publicznego.

Dozwolony użytek - w prawie własności intelektualnej - ograniczenie monopolu właściciela praw autorskich lub patentowych polegające na zezwoleniu na korzystanie bez konieczności uzyskiwania jego zgody z już rozpowszechnionego utworu pod ściśle określonymi warunkami i w ściśle określonych sytuacjach.

Dozwolony użytek w zakresie prywatnym jest generalnie (z kilkoma wyjątkami) zwolniony z roszczeń finansowych właścicieli majątkowych praw autorskich Jest on jednak dość niejasno ograniczony do "osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego". Trudne do interpretacji jest w szczególności pojęcie pozostawania w stosunku towarzyskim, zwłaszcza w przypadku dzielenia się utworami w formach elektronicznych przez internet- istnieją w tym zakresie liczne rozbieżności interpretacyjne. Z zasad dozwolonego użytku osobistego są całkowicie wyłączone wszelkie programy komputerowe, co oznacza, że kopii programów nie wolno wypożyczać czy odstępować nawet znajomym, chyba że licencja jego użycia na to wyraźnie zezwala

Dozwolony użytek wykraczający poza zakres osobisty jest w polskim prawie unormowany w formie dość szczegółowej listy określającej, kiedy i jak jest dopuszczalny, przy czym w niektórych sytuacjach jest on uwarunkowany przynajmniej próbami otrzymania zgody od właściciela praw autorskich lub może wiązać się z roszczeniami finansowymi z jego strony, nie jest to zatem ścisły odpowiednik angielskiego terminu fair use. W szczególności na zasadach dozwolonego użytku można:

• okresowo lub incydentalnie korzystać z utworów nie mających samodzielnego znaczenia gospodarczego, a potrzebnego do przeprowadzenia procesu technologicznego, jeśli utwór ten jest przekazywany drogą teleinformatyczną oraz jest stosowany zgodnie z przeznaczeniem (chodzi tu głównie o wszelkiego rodzaju instrukcje obsługi i wiedzę typu know - how)

• rozpowszechniać ogólnie dostępne w eterze programy telewizyjne i radiowe systemami anten centralnych i sieci kablowych, pod warunkiem, że sygnał jest dostarczany do maksimum 50 gospodarstw domowych

• rozpowszechniać w publicznie dostępnych mediach wcześniej rozpowszechnione materiały o charakterze aktualności lub przeglądu wydarzeń (sprawozdania z wydarzeń, aktualne artykuły na tematy polityczne, mowy wygłoszone publicznie itp.), jednak jest to w przypadku większości tego rodzaju materiałów obarczone możliwością roszczeń ze strony odpowiednich organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi

• sporządzać kopie i nieodpłatnie korzystać z fragmentów utworów potrzebnych do celów dydaktycznych (daje to możliwość np. zrobienia kserokopii jednego rozdziału książki i rozdania ich uczniom w klasie)

• biblioteki, archiwa i szkoły mogą rozpowszechniać wcześniej nabyte utwory poprzez ich udostępnianie i pożyczanie w ramach swoich zadań statutowych

• przytaczać fragmenty innych utworów w dziełach stanowiących samoistną całość, pod warunkiem że jest to uzasadnione "wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości" (jest to tzw. prawo do cytatu)

• publicznie wykonywać utwory podczas ceremonii religijnych, imprez szkolnych i akademickich lub oficjalnych uroczystości państwowych, pod warunkiem że wstęp na te imprezy jest bezpłatny a osoby wykonujące utwór nie pobierają za to żadnych korzyści majątkowych

• rozpowszechniać utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, pod warunkiem, że nie będą one stosowane do tego samego celu (można zatem zrobić zdjęcie rzeźbie wystawionej w parku lub budynkowi stojącemu przy drodze publicznej i potem rozpowszechniać to zdjęcie)

• w encyklopediach i atlasach publikować utwory plastyczne i fotograficzne, "o ile nawiązanie porozumienia z twórcą celem uzyskania jego zezwolenia napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody", przy czym twórca ma prawo w każdej chwili zażądać wynagrodzenia za użycie jego utworu

• oraz w paru innych, jeszcze bardziej szczegółowych przypadkach

Prawo dozwolonego użytku wykraczającego poza zakres osobisty wymaga zawsze wymienienia źródła i nazwiska oraz imienia twórcy. O ile ustawa nie określa tego inaczej, właścicielowi majątkowych praw autorskich zawsze przysługuje prawo do roszczeń majątkowych z tytułu użycia jego utworu na zasadach dozwolonego użytku

6. Okresy ochrony poszczególnych praw własności intelektualnej.

NAZWA PRZEDMIOTU	ZDARZENIE	CZAS OCHRONY	ZASADY OBLICZENIA CZASU OCHRONY
Prawo do artystycznych wykonań	Od momentu ustalenia artystycznego wykonania lub Jeżeli jednak w tym czasie nastąpiła publikacja utrwalenia tego wykonania lub jego publiczne odtworzenie, okres ochrony liczy się od tych zdarzeń, a gdy miały miejsce obydwa - od tego z nich, które miało miejsce wcześniej.	50 lat	50 lat po roku w którym ustalono artystyczne wykonanie
Prawo do fonogramów i wideogramów	Od momentu sporządzenia fonogramu lub wideogramu lub jeżeli wideogram został opublikowany od momentu rozpowszechnienia	50 lat	50 lat po roku w którym ustalono artystyczne wykonanie
Prawo do nadań programów	Od momentu pierwszego nadania programu	50 lat	50 lat po roku w którym ustalono artystyczne wykonanie
Prawo do pierwszych wydań	Od daty pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia	25 lat	25 lat po roku w latach pełnych
Prawo do wydań naukowych i krytycznych	Od daty pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia	30 lat	30 lat po roku w latach pełnych

7. Pojęcie plagiatu i odpowiedzialność za niego.

Plagiat - skopiowanie cudzej pracy/pomysłu (lub jej części) i przedstawienie pod własnym nazwiskiem, np. obrazu, grafiki, fotografii, odkrycia, piosenki, wiersza, wynalazku, pracy magisterskiej, pracy doktorskiej, publikacji naukowej.

Odpowiedzialność karna
• grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3

Odpowiedzialność cywilna
• zaniechanie naruszenia,
• wydanie uzyskanych korzyści
• zapłacenie podwójnej - a w przypadku gdy naruszenie było zawinione - potrójnej wysokości stosownego wynagrodzenia
• zapłata na Fundusz Promocji Twórczości

…......................................

8 nne, np. znaki towarowe i patenty w codziennym użytku, np. coś o logotypach, jakie znacie, jakie mają najwiiększą wartość handlową.

16. Czas trwania autorskich praw majątkowych w odniesieniu utworu do którego autorskie prawa majątkowe przysługują pracodawcy i zasady jego obliczania.

Autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu w odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca : od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie został rozpowszechniony od daty jego ustalenia. Czas trwania autorskich praw majątkowych liczy się w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiło zdarzenie, od którego zaczyna się bieg terminów.

17. W jakich przypadkach dotyczących programów komputerowych postanowienia umów są nieważne?

1) sporządzenie kopii zapasowej, jeżeli jest to niezbędne do korzystania z programu komputerowego. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, kopia ta nie może być używana równocześnie z programem komputerowym.

2) obserwowanie, badanie i testowanie funkcjonowania programu komputerowego w celu poznania jego idei i zasad przez osobę posiadająca prawo korzystania z egzemplarza programu komputerowego, jeżeli, będąc do tych czynności upoważniona, dokonuje ona tego w trakcie wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania lub przechowywania programu komputerowego.

3)zwielokrotnianie kodu lub tłumaczenie jego formy rozumieniu pkt. 1 ppkt 1 i 2, jeżeli jest to niezbędne do uzyskania informacji koniecznych do osiągnięcia współdziałania niezależnie stworzonego programu komputerowego z innymi programami komputerowymi, o ile zostaną spełnione następujące warunki :

a) czynności te dokonywane są przez licencjobiorcę lub inna osobę uprawniona do korzystania z egzemplarza programu komputerowego bądź przez inna osobę działającą na ich rzecz,

b) informacje niezbędne do osiągnięcia współdziałania nie były uprzednio łatwo dostępne dla osób, o których mowa pod lit. a,

c) czynności te odnoszą się do tych części oryginalnego programu komputerowego, które są niezbędne do osiągnięcia współdziałania

Informacje, o których mowa w pkt. 2 ppkt 3, nie mogą być :

1) wykorzystane do innych celów niż osiągniecie współdziałania niezależnie stworzonego programu komputerowego;

2) przekazane innym osobom, chyba że jest to niezbędne do osiągnięcia współdziałania niezależnie stworzonego programu komputerowego;

3) wykorzystane do rozwijania, wytwarzania lub wprowadzania do obrotu programu komputerowego o istotnie podobnej formie wyrażenia lub o innych czynności naruszających prawa autorskie.

18. Jakie autorskie prawa majątkowe i autorskie prawa osobiste posiada twórca programu komputerowego?

Autorskie prawa osobiste obejmują prawo do autorstwa utworu, oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo.

Autorskie prawa maj majątkowe do programu komputerowego, obejmują prawo do :

1) trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części

jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie; w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie; czynności te wymagają zgody uprawnionego;

2) tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała;

3) rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii.

19. Jeżeli twórca nie wyraził innej woli to kto po jego śmierci z powództwem o ochronę autorskich praw osobistych może wystąpić?

1) małżonek, a w jego braku kolejno zstępni, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa

2) stowarzyszenie twórców właściwe ze względu na rodzaj twórczości lub organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, która zarządzała prawami autorskimi zmarłego twórcy.

20. Kiedy i na kogo oraz na jakich polach eksploatacji artysta-wykonawca przenosi swoje prawa do rozporządzania i korzystania z artystycznego wykonania utworu?

Jeżeli umowa nie stanowi inaczej zawarcie przez artystę-wykonawcę z producentem utworu audiowizualnego umowy o współudział w realizacji utworu audiowizualnego, przenosi na producenta prawa do rozporządzania i korzystania z wykonania, w ramach tego utworu audiowizualnego, na wszystkich znanych w chwili zawarcia umowy polach eksploatacji.

22. Jakie są wyłączne prawa w granicach określonych przepisami ustawy przysługujące artyście-wykonawcy?

1) Ochrony dóbr osobistych, w szczególności w zakresie:

a)wskazywania go jako wykonawcy, z wyłączeniem przypadków, gdy pominiecie jest zwyczajowo przyjęte,

b)decydowania o sposobie oznaczenia wykonawcy, w tym zachowania anonimowości albo posłużenia się pseudonimem,

c)sprzeciwiania się jakimkolwiek wypaczeniom, przeinaczeniom i innym zmianom wykonania, które mogłyby naruszać jego dobre imię;

2) Korzystania z artystycznego wykonania i rozporządzania prawami do niego na

następujących polach eksploatacji :

a)w zakresie utrwalania i zwielokrotniania - wytwarzania określona technika egzemplarzy artystycznego wykonania, w tym zapisu magnetycznego oraz technika cyfrowa,

b)w zakresie obrotu egzemplarzami, na których artystyczne wykonanie utrwalono -

wprowadzania do obrotu, użyczania lub najmu egzemplarzy,

c)w zakresie rozpowszechniania artystycznego wykonania w sposób inny niż określony w lit. b - nadawania, reemitowania oraz odtwarzania, chyba że są one dokonywane za pomocą wprowadzonego do obrotu egzemplarza, a także publicznego udostępniania utrwalenia artystycznego wykonania w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

3) Artyście-wykonawcy przysługuje prawo do wynagrodzenia za korzystanie z artystycznego wykonania lub za rozporządzanie prawami do takiego wykonania, określone w umowie albo przyznane w przepisach ustawy.

23. W jakich przypadkach wydawca ma prawo do pierwszych wydań utworów?

Wydawcy, który jako pierwszy w sposób zgodny z prawem opublikował lub w inny sposób

rozpowszechnił utwór, którego czas ochrony już wygasł, a jego egzemplarze nie były jeszcze publicznie udostępniane.

24. Kiedy oznaczenie przedsiębiorstwa jest czynem nieuczciwej konkurencji?

Wtedy kiedy oznaczenie przedsiębiorstwa wprowadza w błąd osoby trzecie.

25.Co rozumiemy przez tajemnicę przedsiębiorstwa?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26. Kiedy patent może być unieważniony, a kiedy wygasa, a do jakiego pojęcia odnosi się tryb postępowania spornego w zakresie określonym ustawą?

Patent może być unieważniony w całości lub w części, na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykaże ona że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu.

Patent wygasa na skutek upływu okresu, na który został udzielony; zrzeczenia się patentu przez uprawnionego przed Urzędem Patentowym, za zgoda osób, którym służą prawa na patencie; nie uiszczenia w przewidzianym terminie opłaty okresowej albo trwałej utraty możliwości korzystania z wynalazku.

…………………………………………………………………………………………………...

27. Zasady obliczania czasu trwania dodatkowego prawa ochronnego dla produktów leczniczych oraz produktów ochrony roślin.

Czas trwania dodatkowego prawa ochronnego dla produktów leczniczych oraz produktów ochrony roślin zaczyna obowiązywać z końcem prawnie ustalonego terminu obowiązywania patentu podstawowego i pozostaje w mocy przez okres równy okresowi, który upłynął miedzy data dokonania zgłoszenia patentu podstawowego, a data pierwszego zezwolenia na obrót produktem we Wspólnocie, pomniejszonym o okres pięciu lat, jednak czas trwania dodatkowego prawa ochronnego nie może przekroczyć pięciu lat od daty, od której zaczyna ono obowiązywać.

28. W jakich przypadkach twórca wynalazku uprawniony do pozyskania patentu ma prawo do wynagrodzenia ze strony przedsiębiorcy?

Wynagrodzenie ustala się w słusznej proporcji do korzyści przedsiębiorcy z wynalazku, z uwzględnieniem okoliczności, w jakich wynalazek został dokonany, a w szczególności: zakresu udzielonej twórcy pomocy przy dokonaniu wynalazku, oraz zakresu obowiązków pracowniczych twórcy w związku z dokonaniem wynalazku.

29. Kto prowadzi rejestr patentowy i co on zawiera?

Urząd Patentowy - decyduje na temat uzyskania patentu i dodatkowe prawa ochronne

Leki i środki ochrony roślin

…………………………………………………………………………………………………...

30. Jakie prawo zgodnie z ustawą przysługuje twórcy bądź współtwórcy wynalazku oraz jakie udziały mają współtwórcy gdy sami między sobą nie ustalą procentowych udziałów?

Na warunkach określonych w ustawie, twórcy (współtwórcy) wynalazku, przysługuje prawo do uzyskania patentu; wynagrodzenia; wymieniania go jako twórcy w opisach, rejestrach

oraz w innych dokumentach i publikacjach.

Decyduje o tym Kodeks Cywilny. Udziały są równe - ułamkowe, bez względu na ilość współtwórców.

---