Temat sprawozdania: Typy reakcji chemicznych
Imię i Nazwisko: Artur Kaleta
Grupa: 3A / 1
Data wykonania: 16.10.12
Kierunek: Górnictwo i Geologia
Wydział: Górnictwo i Geoinżynieria
Przedmiot: Chemia ogólna (laboratorium)
Wiadomości teoretyczne:
Reakcja Chemiczna – przemiana, w wyniku której z substratów powstają produkty, czyli substancje o nowych właściwościach fizycznych i chemicznych.
Typy reakcji chemicznych:
- reakcje syntezy
- reakcje analizy
- reakcje wymiany pojedynczej lub podwójnej
- reakcje zobojętniania
Reakcja syntezy - reakcja chemiczna, w której uczestniczą minimum dwa substraty i powstaje jeden produkt.
Reakcja analizy (zwana inaczej reakcją rozkładu) - reakcja chemiczna, w której z jednego substratu powstają minimum dwa produkty.
Reakcja wymiany - reakcja chemiczna, w której minimum dwa substraty przekształcają się w minimum dwa produkty. Reakcje wymiany dzielą się na reakcje wymiany pojedynczej i reakcje wymiany podwójnej.
Reakcja zobojętniania - reakcja jonowa zachodząca między kwasem i zasadą. Efektem reakcji zobojętniania jest powstanie roztworu o odczynie obojętnym. Reakcja zobojętniania jest także nazywana czasem reakcją neutralizacji.
Kwasy - związek chemiczny, wykazujący odczyn kwasowy, który dysocjuje na kation (np. H+) oraz resztę kwasową.
Wodorotlenek - związek chemiczny, zbudowany z kationu metalu i anionu wodorotlenowego (OH-).
Sól - związek zawierający w cząsteczce kation metalu (lub grupę NH4+) i anion reszty kwasowej.
Ćwiczenie 1
Równania reakcji:
S + O2 → SO2 SO2 + H2O → H2SO3 (synteza)
2S + 3O2 → 2SO3 SO3 + H2O → H2SO4 (synteza)
Dysocjacja:
H2SO 3 <=> 2H+ + SO 32-
H2SO 4 <=> 2H+ + SO 42-
Obserwacje:
1. Po włożeniu nawilżonego drutu z siarką do ognia, pojawił się niebieski płomień.
2.Po włożeniu palącej się siarki do roztworu wody z oranżem metylowym (barwa żółtopomarańczowa), pojawił się biały dym, a następnie roztwór zmienił barwę na różową.
Wnioski:
W wyniku spalania siarki utworzony został gaz - tlenek siarki (IV) / tlenek siarki (VI). Po dodaniu gazu do probówki z roztworem wodnym tlenek zamienił się w kwas siarkowy (IV) / kwas siarkowy (VI). Były to reakcje syntezy.
Ćwiczenie 2
Równania reakcji:
CaO + H2O → Ca(OH)2 (synteza)
Dysocjacja:
Ca(OH)2 <=> Ca+ + 2(OH)-
Obserwacje:
Po wsypaniu tlenku wapnia do wody, roztwór zmienił barwę z pomarańczowej na niebieską.
Wnioski:
W probówce nastąpiła reakcja syntezy, w wyniku której powstał zasadowy wodorotlenek wapnia.
Ćwiczenie 3
Równania reakcji:
CuSO4 * 5H2O → CuSO4 + 5H2O↑ (analiza)
Obserwacje:
Pod wpływem podgrzania uwodnionego siarczanu (VI) miedzi (II), związek zmienił barwę z niebieskiej na białą, ponieważ woda osadziła się na ściankach probówki w postaci pary wodnej. Po wlaniu wody do probówki, związek ponownie uzyskał niebieską barwę.
Wnioski:
Reakcja która zaszła pod wpływem temperatury to reakcja analizy. Ta reakcja jest reakcją odwracalną.
Ćwiczenie 4
Równania reakcji:
2HCl + Zn → ZnCl2 + H2↑ (wymiana pojedyncza)
6HCl + 2Fe → 2FeCl3 + 3H2↑ (wymiana pojedyncza)
Obserwacje:
Po dodaniu wiórek cynku do probówki z kwasem solnym, gwałtownie wydzielił się gaz.
Po dodaniu wiórek żelaza do kwasu solnego, w temperaturze pokojowej nie zachodzi reakcja chemiczna.
Dopiero po podgrzaniu probówki gwałtownie wydzielił się gaz. Substancja zmieniła kolor na żółty.
Wnioski:
Są to przykłady reakcji wymiany pojedynczej. W obu probówkach wydzielił się gaz - wodór. Cynk reaguje szybciej z kwasem solnym niż żelazo ponieważ cynk jest bardziej reaktywny. Metale wypierają wodór z kwasu, ponieważ są bardziej aktywne chemicznie.
Ćwiczenie 6
Równania reakcji:
CuSO4 + 2NaOH → Cu(OH)2↓ + Na2SO4 (wymiana podwójna)
Zobojętnianie:
Cu2+ + 2OH- → Cu(OH)2↓
Obserwacje:
Po dodaniu zasady sodowej do probówki z solą, następuje reakcja, w wyniku której powstaje galaretowaty osad wodorotlenku miedzi.
Wnioski:
Nastąpiła reakcja wymiany podwójnej z wydzieleniem osadu.