Anaksymander

Urodził się około 610 roku p.n.e. prawdopodobnie w Milecie, a zmarł około roku 545/6 p.n.e. Był on prawdopodobnie drugim z trzech sławnych milejczyków. Prawdopodobnie był uczniem Talesa. Prawdopodobnie był pierwszym, który wyrysował mapę świata zamieszkanego. Zajmował się matematyką, geografią i astronomią. Za praźródło wszystkich rzeczy uważa jakiś, niedający się bliżej określić pierwiastek (apeiron, czyli bezkres), który jest wieczny i niezmienny. Apeiron nie otrzymuje imienia, pozostaje abstrakcją, zasadą, rządzącą światem nie jak bogowie, tylko przez rozumowo pojmowane prawo, które Anaksymander tak poetycko opisuje w zachowanym fragmencie: ?Z czego to, co jest, wzięło początek, przez to koniecznie i zatrata jego się pocznie. Albowiem jedno drugiemu oddaje sprawiedliwość i wymierza karę za nieprawość wedle wyroku czasu (czyli braku równowagi, przyp. Tłum.) w porządku czasu.? Raz przeważa jedno, a raz drugie, wszystko zmienia się, ale w efekcie panuje harmonia. Wszystkie siły przyrody są równą rangą, demokratyczne, nie ma tu mitologicznej czy też monarchicznej hierarchii. Na przykładzie dnia i nocy wyjaśnione to zostało tak: kiedy dzień jest dłuższy, jest to nieprawe, czas ustala, jak długo ma trwać ta niesprawiedliwość, i przyznaje słabszemu, który jest w swoim prawie, a więc nocy, zadośćuczynienie. Noc bierze sobie coraz więcej i dlatego po pewnym czasie sama musi oddać coś dniowi. Następstwo i wydłużanie się dnia albo nocy, pory roku, cykliczne okresy przyrody skłoniły zapewne Anaksymandra do takich wniosków.

(M.Vogt, Historia Filozofii dla wszystkich, Warszawa 2004, s.29)