Psychologia społeczna – 03.11.2011
Proces stygmatacji, czyli niebezpieczeństwa pospiesznego i powierzchownego sądu o ludziach.
UKRYTA TEORIA OSOBOWOŚCI
Jest to system przekonań o związkach cech współzmienności, człowiek dostrzega u innego pewną cechę centralną lub wyraźnie widoczną i jest skłonny na tej podstawie domyślać się innych cech tej drugiej osoby na prostej zasadzie współwystępowania pewnych właściwości u ludzi, o których jest przekonany na podstawie własnego doświadczenia.
Struktura UTO
ATRYBUCJA
Przypisywanie danej cechy osobie lub danemu zachowaniu pewnych czynników sprawczych, których nie widzimy, lecz o których wnioskujemy.
BŁĘDY ATRYBUCYJNE
Błąd tendencji centralnej – błąd oceny percepcyjnej występuje wtedy, kiedy osoba oceniająca ignoruje zróżnicowanie ludzi lub cech jednej osoby: ocenia np. wszystkich jako ,,zadowalających’’ , ,,dobrych’’ lub ,,przeciętnych’’.
Efekt aureoli – błąd oceny, którym obarczone są wyniki uzyskane za pomocą skal ocen: jest to skłonność do formowania pozytywnej oceny danej osoby pos wpływem dostrzeżonej cechy centralnej. Cecha ta uaktywnia ukrytą teorię osobowości, w której znajdują się powiązania między tą jedną dostrzeżoną i innymi pozytywnymi cechami.
Błąd łągodności –powrzechny rodzaj błędu oceny, polegający na skłonności osoby oceniającej do przyznawaniaprawie wszytkich ocen pozytywnych, czyli bliskich dodatniego krańca skali ocen. Ponadprzeciętność staje się wtedy normą.
Błąd logiczny – w ocenie percepcyjnej błąd polegający na założeniu, że pewne cechy zawsze występują razem (np.jeżeli uznajemy kogoś za silnego to przypisujemy mu również takie cechy jak: aktywny i agresywny).
Konsekwencje działania schematów percepcyjnych
Budowanie postawy (nastawienia) do drugiego człowieka.
Powstawanie deformacji uniemożliwiających zmianę postawy wobec innej osoby:
Wybiórczość percepcyjna (dostrzeganie wybranych zachowań danej osoby – zgodnie z pierwszym wrażeniem)
Reinterpretacja zachowań (zmieniamy sens czyjegoś zachowania)
AUTOPREZENTACJA
Jest to proces kontrolowania sposobu, w jaki widzą nas inni.
Autoprezentacja – manipulacja ?
Osobowość każdego człowieka jest wielowymiarowa i w odmiennych sytuacjachmoże on wywierać różnorodne wrażenia, z których każde będzie prawdziwe.
Ludzie skłonni są przedstawiać siebie w jak najlepszym świetle, chyba że – w ich przekonaniu – inni mają lub mogą zdobyć niezależne informacje podważające przesadnie pozytywną autoprezentacją.
Jeśli ludzie posiadają o nas jakieś informacje albo prawdopodobnie je zdobędą, to rozumiemy, że szanse na wywarcie odmiennego wrażenia są znikome.