EGZAMIN Z GEOGRAFII TURYSTYCZNEJ 14.06.2013
1. Geografia turystyczna w systemie nauk. Pojęcia geografia turystyczna,geografia turyzmu, czym się zajmuje, główne koncepcje badawcze. Pojęcia : walory turystyczne, atrakcje turystyczne, zagospodarowanie turystyczne,pojemność i chłonność turystyczna
Geografia turystyczna - zajmuje się naukowym określeniem walorów turystycznych krajobrazu, badaniem możliwości ruchu turystycznego z zachowaniem istotnych cech pierwotnych krajobrazu, a zarazem ustalaniem racjonalnego wykorzystania tego ruchu ( Leszczyński)
Geografia turystyczna- część geografii stosowanej, zajmuje się oceną i opisem przydatności środowiska geograficznego (przyrodniczego i kulturowego) dla potrzeb turystyki. Zajmuje się przestrzennym rozmieszczeniem zjawisk turystycznych (Koprowski)
Geografia turyzmu- zajmuje się badaniem stosunków między przyrodniczymi zasobami środowiska geograficznego ujetego w jednostki o określonym typie krajobrazu naturalnego, a aktualnym stanem dalszymi możliwościami wykorzystania tych zasobów przez historyczne określenia społeczeństwa (Milewska)
Geografia turyzmu - przedmiotem badań są czynniki rozwoju, strukturai wszelkie relacje przestrzenne szeroko rozumianych zjawisk turystycznych oraz związane z nimi procesy przyrodnicze, społeczne i gospodarcze. Bada wpływ środowiska przyrodniczego i społeczno - ekonomicznego na rozwój turystyki, ruch turystyczny, wpływ rozwoju turystyki na zachodzące przedmioty (Jachowski)
Walory turystyczne - zespół elementów srodowiska naturalnego i poza przyrodniczeg, które wspólnie lub każde z osobna są przedmiotem zainteresowania turystów i decydują o atrakcyjności turystycznej. Wyróżniamy walory przyrodnicze,ukształtowane bez ingerencji człowieka ( skały, głazy, głazowiska, wąwozy, doliny, obiety geologiczne itp) i przyrodnicze utworzone dzięki działalności człowieka (ogrody botaniczne i zoologiczne, parki zabytkowe, parki narodowe, parki krajobrazowe itp)
Atrakcyjnosć turystyczna-właściwosć obszaru lub miejscowości wynikająca z cech przyrodniczych i poza przyrodniczych, które wzbudzają zainteresowanie i przyciagają turystów. Składa się na nią: analiza walorów turystycznych, zagospodarowania turystycznego oraz dostępnosci komunikacyjnej.
Zagospodarowanie turystyczne - określa się mianem infrastruktury turystycznej, a jest to zespół obiektów i urządzeń, stanowiących wyposażenie określonego obszaru, szlaku lub miejscowości, umożliwiających zaspokojenie potrzeb ruchu turystycznego. W skład tej infrastruktury wchodzą: baza noclegowa – umożliwia turystom przebywanie poza miejscem stałego zamieszkania dłużej aniżeli jeden dzień,baza żywieniowa,baza komunikacyjna – stanowiąca o dostępności przestrzeni turystycznej oraz ułatwiająca poruszanie się w jej granicach,baza towarzysząca – gwarantująca turystom pozostałe usługi
Chłonność turystyczna – jest to max liczba uczestników ruchu turystycznego, którzy mogą równocześnie przebywać na danym obszarze nie powodując dewastacji i degradacji środowiska naturalnego, a tym samym pogorszenia warunków wypoczywania.
Pojemność turystyczna – to pojemność bazy noclegowej (liczba miejsc noc.), gastronomicznej (liczba miejsc konsumpcyjnych, wydawanych posiłków) i towarzyszącej (liczba miejsc lub powierzchnia), określająca max liczbę uczestników ruchu turystycznego mogących równocześnie korzystać z poszczególnych urządzeń, nie przyczyniając się do zmniejszenia zakresu i poziomu podaży usług turystycznych oraz dezorganizacji życia społeczno – gospodarczego.
2. Metoda bonitacji punktowej:
- przypisywanie poszczególnym cechom, występujących w obrębie badanej jednostki przestrzennej, odpowiedniej liczby punktów, ustalonej według obranej skali wartości,
- sumowanie punktów odnoszących się do poszczególnych cech daje możliwość syntetycznej oceny danej jednostki przestrzennej pod względem atrakcyjności środowiska przyrodniczego,
- nadaje się do opracowania w różnej skali: lokalnej, regionalnej, krajowej, globalnej,
- metoda bonitacji punktowej, z uwagi na dowolność doboru skali wartości i określania kryteriów, jest metodą subiektywną
3. Walory turystyczne w Polsce. (wg. Lijewski, Mikułowski, Wyrzykowski). Regiony turystyczne Polski.
Kraków: wzgórze wawelskie, sukiennice, colegium majus, kościół św. Anny, klasztor jezuitów, klasztor kamedułów, obwarownie staromiejskie, kościoł mariacki, obwarowanie staromiejskie, klasztor augustianów, zabudowa śródmieścia w obrębie Plant
Toruń: zabudowa starego i nowego miasta, kościół św. Jana i św. Jakuba, ruiny zamku krzyżackiego, mury z basztami, ratusz, kamienica Pod Gwiazdą
Gdańsk: zabudowa głównego miasta w obrębie murów obronnych, zespół wielkiej zbrojowni, ratusz, zespół twierdzy Wisłoujście, kościół parafialny, M. Bursztynu
Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, ratusz, kamienice rynku, kościół katedralny, zabudowa Ostrawa Tumskiego i Wyspy Piaskowej, kościół św. Krzyża, kościół NMP, M. Architektury
Poznań: ratusz, kościół katedralny, kościół farny d. jezuitów, budynek dawnej wagi miejskiej, biblioteka Raczyńskich, Pałace, kamienice w rynku
Warszawa: zamek królewski, Teatr Wielki, kościół wizytek, Wilanów, pałac Krasińskich, Łazienki, mury miejskie z basztami, M. Techniki
Lublin: zamek królewski z kaplicą św. Trójcy, ratusz, kamienice, brama grodzka, brama krakowska, Majdanek, Muzeum Wsi Lubelskiej
Pobrzeże: Świnoujście: leży na wyspach Wolin, Uznam, Krasibór, największa latarnia morska(68m), M. Rybołóstwa; Szczecin: Zamek Książąt Pomorskich, ukł. arch. nawiązujący do wielkich miast europejskich; Trzęsacz: gotycki kościół; Międzyzdroje: Promenada Gwiazd, M. Figur Woskowych; Kamień Pomorski: romańsko- gotycka katedra;Sopot: Opera Leśna, najdłuzsze molo(515m); Żuławy Wiślane:"Polskie Niderlandy" (-1,8m.n.p.m ); Gdynia: M. Oceanograficzne, Skwer Kościuszki.
Pojezierze Pomorskie: Wdzydze Kiszewskie: najstarszy skansen zabytków kaszubskich; Kartuzy: M. Kaszubskie; Będzin: M. Hymnu Narodowego; Pelpin: gotyckie opactwo cystersów, M. Diecezjalne; Połczyn Zdrój: uzdrowisko.
Sudety: Góry Izerskie (zbudowane z granitów, łupków krystalicznych, osobliwością są torfowiska wysokie); Świeradów Zdrój; Czerniawa Zdrój (uzdrowiska); Kotlina Jeleniogórska i Karkonosze: Śnieżka(1602m.n.p.m), Karkonoski PN; Karpacz: wyciąg na Kopę, kościół Wang; Szklarska Poręba: wyciąg na Szternicę, wodospady Kamieńczyka i Szklarki;Szczawno-Zdrój(uzdr);Jedlina Zdrój(uzdr);Krzeszów: opactwo pocysterskie;
Karpaty: Karpaty Wschodnie, Centralne K. Zachodnie, Zewnętrzne K. Zachodnie;Babiogórski PN, Pieniński PN, Tatrzanski PN, Gorczański PN, Magurski PN, Bieszczadzki PN; Beskid Śląski: Bielsko-Biała: zamek książąt Sułkowskich; Ustroń: uzdrowisko, wyciąg krzesłkowy na Czantorie; Brenno: dworek myśliwski; Szczyrk: ośrodek narciarski;Żywiec: renesansowy zamek, dawny pałac Habsburgów, M. Browaru Żywiec; Zawoja: M. Babiogórskiego PN; Maków Podhalański: ośrodek narciarski;
Wyżyna Małopolska: Góry Świętokrzyskie (najstarsze, najwyższe pasmo to Łysogóry z Łysicą); Jędrzejów: opactwo cystersów,M. Przypowskich; Ujazd: zamek krzyżtopór;Busko-Zdrój; Solec-Zdrój;Sandomierz: zamek, trasa podziemna, fragmenty murów obronnych; Kielce: M. Narodowe, M. Zabawek i Zabawy, Pałac Biskupów Krakowskich; Oblęgorek: M. H. Sieniewicza; Św. Krzyż; Szydłów: "Polskie Carcassone"
Nizina Mazowiecka: Warszawa; Konstancin-Jeziorna(uzdr);Treblinka: M. Walk i Męczeństwa; Opinogóra: M. Romantyzmu związane z Z. Krasinskim; Płock: bazylika katedralna z sarkofagiem B. Krzywoustego; Żelazowa Wola: M. Szopena;Łódź: ul. Piotrowska(najdł), manufaktura, Skansen Miejskiej Architektury Drewnianej, Biała Fabryka Geyera; Łowicz
Wyżyna Lubelska: Nałęczów: uzdrowisko, M. B. Prusa i S. Żeromskiego; Lublin: zamek lubelski z kaplicą św. Trójcy, Majdanek;Kazimierz Dolny: ruiny zamku,Góra Trzech Krzyży, wąwozy lessowe; Puławy: zespół pałacowo-parkowy; Krasnobród: dawny klasztor dominikanów, uzdrowisko, kaplice "Na wodzie" i św. Rocha;Górecko Kościelne: kapliczka na wodzie,kośćioł św. S. Biskupa
4. Szlaki tematyczne w woj. podkarpackim
SZLAKI KULT-TUR W WOJ.PODKARPACKIM:
-Szlak Ikon Doliny Sanu
-Szlak Ikon Doliny Osławy
-Szlak Winnic
-Szlak Naftowy
-Szlak Architektury Drewnianej
-Szlak Chasydzki
-Szlak Sladami Dobrego Wojaka Szwejka
-Szlak Frontu Wschodniego I wojny światowej
5. Pomniki Historii:
Biskupin- rezerwat archeologiczny(1994)
Bochnia- kopalnia soli (2000)
Bohoniki i Kruszyniany - meczety (2012)
Chełmno- stare miasto (2005)
Częstochowa, Jasna Góra, zespół klasztoru oo. Paulina
Duszniki Zdrój - młyn papierniczy (2011)
Zespół katedralny we Fromborku (1994)
Gdańsk - miasto w zasięgu obwarowania z XVII w. (1994)
Gdańsk - pole bitwy na Westerplatte(2003)
Gniezno – katedra pw. Wniebowzięcia NMP i św. Wojciecha(1994)
Gostyń - Głogówko zespół klasztorny Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri (2008)
Góra Św. Anny – komponowany krajobraz kulturowo-przyrodniczy(2004)
Grunwald - Pole Bitwy(2010)
Kalwaria Zebrzydowska – krajobrazowy zespół manierystycznego parku pielgrzymkowego(2000)
Kamień Pomorski – zespół katedralny(2005)
Kanał Augustowski - droga wodna(2007)
Kanał Elbląski(2011)
Katowice – Gmach Województwa i Sejmu Śląskiego(2012)
Katowice - osiedle robotnicze Nikiszowiec(2011)
Kazimierz Dolny - starówka (1994)
Kotlina Jeleniogórska - pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej(2011)
Kozłówka - zespół pałacowo-parkowy(2007)
Kórnik – zespół zamkowo-parkowy wraz z kościołem parafialnym – nekropolią właścicieli
Kraków – historyczny zespół miasta
Krzemionki k. Ostrowca Świętokrzyskiego – kopalnie krzemienia z okresu neolitu(1994)
Krzeszów – zespół dawnego opactwa cystersów(2004)
Ląd - zespół dawnego opactwa cysterskiego w Lądzie nad Wartą(2009)
Legnickie Pole – pobenedyktyński zespół klasztorny(2004)
Leżajsk – zespół klasztorny oo. bernardynów(2005)
Lubiń - zespół opactwa benedyktynów(2009)
Lublin - historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny(2007)
Łańcut – zespół zamkowo-parkowy(2005)
Łęknica – Park Mużakowski, park w stylu krajobrazowym(2004)
Łowicz – Bazylika Katedralna (dawna Kolegiata Prymasowska) pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny(2012)
Malbork – zespół zamku krzyżackiego(1994)
Nysa - zespół kościoła farnego pod wezwaniem św. Jakuba Starszego Apostoła i św. Agnieszki Dziewicy i Męczennicy(2011)
Ostrów Lednicki- wyspa na jeziorze lednickim(1994)
Paczków – zespół staromiejski ze średniowiecznym systemem fortyfikacji(2012)
Poznań - historyczny zespół miasta(2008)
Racławice – teren historycznej Bitwy Racławickiej(2004)
Srebrna Góra – Twierdza Srebrnogórska, nowożytna warownia górska z XVIII wieku(2004)
Stargard Szczeciński - zespół kościoła pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Świata oraz średniowieczne mury obronne miasta(2010)
Strzegom - kościół pod wezwaniem św. św. Apostołów Piotra i Pawła(2012)
Sulejów – zespół opactwa cystersów(2012)
Tarnowskie Góry – podziemia zabytkowej kopalni rud srebronośnych oraz sztolni „Czarnego Pstrąga”(2004)
Toruń – Stare i Nowe Miasto(1994)
Warszawa – historyczny zespół miasta z Traktem Królewskim i Wilanowem(1994)
Warszawa – Zespół Stacji Filtrów Williama Lindleya(2012)
Wieliczka – kopalnia soli(1994)
Wrocław – zespół historycznego centrum(1994)
Wrocław – Hala Stulecia(2005)
Zamość – historyczny zespół miasta w zasięgu obwarowań XIX wieku
Żagań - poaugustiański zespół klasztorny(2011)
Żyrardów – XIX-wieczna Osada Fabryczna(2012)
Obiekty z listy UNESCO:
Stare Miasto w Krakowie (1978)
Kopalnia soli w Wieliczce(1978)
Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945)
Puszcza Białowieska/Białowieżskaja Puszcza(1979/1992)
Stare Miasto w Warszawie(1980)
Stare Miasto w Zamościu(1992)
Średniowieczny zespół miejski Torunia(1997)
Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy(1999)
Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy(2001)
Hala stulecia we Wrocławiu (2008)
Zamek krzyżacki w Malborku(1997)
Drewniane kościoły południowej Małopolski- Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa(2003)
Park Mużakowski (2004)
6. Ruch turystyczny w Polsce i na świecie
Liczba obiektów noclegowych w Polsce:
-ogółem:726
-obiekty hotelowe:3223
-pozostałe obiekty zakwaterowania zbiorowego:3983
Miejsca noclegowe:
-ogółem:610111
-obiekty hotelowe:240967
-pozostałe obiekty zakwaterowania zbiorowego:369144
Udzielone noclegi w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania w 2010r - najwiecej: zachodniopomorskie, pomorskie i małopolskie