ORGANY EGZEKUCYJ NEZAKRES PODMIOTOWY POSTĘPOWANIA EGZEKUCYJNEGO W ADMINISTRACJI:a) podmioty czynne: organ egzekucyjny, pracownik organu egzekucyjnego wyznaczony do wykonywania czynności egzekucyjnych, dłużnik zajętej wierzytelności, organy asystujące, organy stosujące przymus bezpośredni, organy udzielające pomocy wierzyciel. b) podmioty bierne- zobowiązany Podmioty czynne to te, które uprawnione są do podejmowania działań zmierzających do zastosowania i zrealizowania środków egzekucyjnych (T. Jędrzejewski et al. [2009] , s. 31).Pracownicy organu egzekucyjnego wyznaczeni do bezpośredniego wykonywania czynności egzekucyjnych to:a) egzekutor - obowiązki niepieniężne b)poborca skarbowy - obowiązki pieniężneOrgany egzekucyjne właściwe w sprawie egzekucjia) należności pieniężnych b) obowiązków o charakterze niepieniężnym c) pozostałeuprawnione do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych – to -naczelnik urzędu skarbowegoPozostałe organy egzekucyjne właściwe w sprawie egzekucji należności pieniężnych:- organy gminy o statusie miasta, - przewodniczący organów orzekający W pierwszej instancji w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, - dyrektorzy oddziałów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, - dyrektorzy izb celnych, - dyrektorzy regionalnych oddziałów Wojskowej Agencji Mieszkaniowej - inne.Organy egzekucyjne właściwe w sprawie egzekucji a) obowiązków o charakterze niepieniężnym: - wojewoda, - właściwy organ jednostki sam. terytorialnego, - kierownik wojewódzkiej, powiatowej inspekcji lub straży. b)należności pieniężnych Z zastrzeżeniem § 2-8, naczelnik urzędu skarbowego jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, do zabezpieczania takich należności w trybie i na zasadach określonych w dziale IV u.p.e.a., a także do realizacji wniosków obcych państw o udzielenie pomocy w zakresie, o którym mowa w art. 66d § 1. Art. 19 § 1 u.p.e.a.Właściwy organ gminy o statusie miasta, wymienionej W odrębnych przepisach oraz gminy wchodzącej W skład powiatu warszawskiego jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, dla których ustalania lub określania i pobierania jest właściwy ten organ. §19 ust. 2 u.p.e.a.Przewodniczący organu orzekającego W sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w pierwszej instancji jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę ukaranego, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu kar pieniężnych i kosztów postępowania orzeczonych w tych sprawach. § 19 ust. 3 u.p.e.a.Dyrektor oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, z renty socjalnej, z wierzytelności pieniężnych oraz z rachunków bankowych, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i należności pochodnych od składek oraz nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego lub innych świadczeń wypłacanych przez ten oddział, które nie mogą być potrącane z bieżących świadczeń. §19ust.4u.p.e.a.Dyrektor izby celnej jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, W egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, do których poboru zobowiązane są organy celne na podstawie odrębnych przepisów. § 19 ust. 5 u.p.e.a.Dyrektor oddziału regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę albo ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich związanych z zajmowaniem przez żołnierzy lokali mieszkalnych będących w dyspozycji Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. §19ust.7u.p.e.a.Organem egzekucyjnym W egzekucji administracyjnej należności pieniężnych może być ponadto inny organ W zakresie określonym odrębnymi ustawami. §19ust.8u.p.e.a.Z orzecznictwa:Postępowanie egzekucyjne ma na celu przymuszenie zobowiązanego do wykonania ciążących na nich obowiązków zatem postępowanie to prowadzi się wobec zobowiązanego na rzecz wierzyciela uprawnionego do żądania wykonania obowiązku. W tym postępowaniu podmiotem jest „zobowiązany” i ,,wierzyciel". Dlatego też w opinii Sądu ta odrębna właściwość terytorialna naczelników urzędów skarbowych, obejmująca podmioty wymienione w art. 5 ust. 9b ustawy o urzędach i izbach skarbowych, dotyczy kompetencji do prowadzenia spraw podatkowych jak również egzekucji, ale wyłącznie w zakresie należności, co do których poboru te urzędy są właściwe. W takim przypadku właściwy Naczelnik Urzędu Skarbowego jest zarówno organem egzekucyjnym jak i organem podatkowym (wierzycielem) wobec zobowiązanego. I SA/Po 1550/2007 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu Lex Polonica nr 2151913Organem uprawnionym do stosowania egzekucji należności pieniężnych jest W egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne jest Dyrektor oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. I SA/Po 962/2007 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu Le× Polonica nr 2151579Zapis art. 49 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie ustanawia W osobie Prezesa Zarządu PFRON organu egzekucyjnego analogicznego do urzędu skarbowego (art. 19 ustawy egzekucyjnej), a jedynie upoważnia go do podejmowania wszelkich czynności zmierzających do wszczęcia egzekucji administracyjnej należności na rzecz PFRON, zaś organem przeprowadzającym egzekucję jest organ określony w art. 19 ustawy egzekucyjnej, tj. właściwy urząd skarbowy. SA/Sz 1713/98 SA/Sz 1714/98 SA/Sz 1715/98 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego – Ośrodek Zamiejscowy w Szczecinie Le× Polonica nr 344936Organem egzekucyjnym W zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym jest:1) wojewoda;2) właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego W zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydawanych przez samorządowe jednostki organizacyjne;3) kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w imieniu własnym lub wojewody decyzji i postanowień;4) kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w zakresie swojej właściwości decyzji i postanowień. Art. 2o§1u.p.e.a.Ponadto W przypadkach określonych szczególnymi przepisami jako organ egzekucyjny W zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym działa każdy organ Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu lub Straży Granicznej, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, organ Państwowej Inspekcji Pracy wydający decyzję w pierwszej instancji, organ straży pożarnej kierujący akcją ratowniczą, a także inne organy powołane do ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku, zdrowia publicznego lub mienia społecznego. Art. 20 § 2 u.p.e.a.Organem egzekucyjnym W zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym, wynikających z decyzji z zakresu administracji rządowej wydanych przez przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe jednostki organizacyjne, spółdzielnie, a także przez stowarzyszenia, organizacje zawodowe i samorządowe oraz inne organizacje społeczne jest wojewoda. Art. 20 § 3 u.p.e.a.,,inne organy powołane do ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku, zdrowia publicznego lub mienia społecznego": mają status organów, powołane są do ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku, zdrowia publicznego lub mienia społecznego. Przykłady: Służba Wywiadu Wojskowego, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Biuro Ochrony Rządu.Osoby fizyczne, mogą : zastosować obronę konieczną celem odparcia samowolnego naruszenia posiadania, ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa lub W pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa, jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości. Powyższe działania nie mają jednak charakteru działań administracyjnoprawnych.Właściwość miejscową organu egzekucyjnego W egzekucji należności pieniężnych z nieruchomości ustala się według miejsca jej położenia. Jeżeli jednak nieruchomość położona jest na obszarze właściwości dwóch lub większej liczby organów - egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości, a jeżeli nie można w powyższy sposób ustalić właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Art. 22 § 1 u.p.e.a.Właściwość miejscową organu egzekucyjnego W egzekucji należności pieniężnych z praw majątkowych lub ruchomości ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, z zastrzeżeniem §3. Art. 22 § 2 u.p.e.a.Jeżeli znany przed Wszczęciem egzekucji majątek zobowiązanego lub większa jego część nie znajduje się na terenie działania organu egzekucyjnego ustalonego zgodnie z § 2, Właściwość miejscową ustala się Według miejsca położenia składników tego majątku. Art. 22 § 3 u.p.e.a.Właściwość miejscową organu egzekucyjnego W egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, a w braku zamieszkania lub siedziby w kraju - według miejsca jego pobytu, z zastrzeżeniem § 5. Art. 22 § 4 u.p.e.a.Właściwość miejscową organu egzekucyjnego W egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym ustala się:1) w sprawach o odebranie rzeczy lub opróżnienie budynków i pomieszczeń - według miejsca wykonania obowiązku;2) w sprawach dotyczących nieruchomości oraz obiektów budowlanych - według miejsca położenia tej nieruchomości lub obiektu budowlanego, z tym że jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany są położone na obszarze właściwości dwóch lub większej liczby organów – egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości lub obiektu budowlanego, a jeżeli nie można w powyższy sposób ustalić właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez organ, o którym mowa w art. 23 § 1;3) w sprawach dotyczących wykonywanej działalności gospodarczej, jeżeli stałe miejsce wykonywania tej działalności znajduje się poza miejscem zamieszkania lub siedziby zobowiązanego - według stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Art. zz § 5 u.p.e.a.Organ rekwizycyjny: działa na podstawie zlecenia organu egzekucyjnego właściwego do prowadzenia egzekucji, ma tę samą właściwość rzeczową co organ egzekucyjny prowadzący egzekucję, ma inną właściwość miejscową niż organ prowadzący egzekucję.Z orzecznictwa: Zarzut prowadzenia egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny może dotyczyć zarówno właściwości rzeczowej, jak i właściwości miejscowej. I SA/Kr 1118/2008 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie Le× Polonica nr 2121484Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym W administracji zawiera odrębny przepis - art. 26 - normujący podstawę wszczęcia postępowania egzekucyjnego, stwierdzając, iż organ egzekucyjny wszczyna egzekucję administracyjną na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego. Z tego względu niedopuszczalnym byłoby wszczęcie egzekucji administracyjnej na podstawie wniosku przekazanego w trybie art. 65 kpa, gdyż przepis ten w postępowaniu egzekucyjnym nie ma zastosowania. Dopuszczenie tego trybu w postępowaniu egzekucyjnym w administracji byłoby również niecelowe, skoro wierzyciel może dochodzić swych praw wobec zobowiązanego równocześnie za pośrednictwem kilku organów egzekucyjnych zgodnie z ich właściwością określoną w art. 22 cyt. ustawy. I SA/Lu 1500/98 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w LublinieNadzór nad egzekucja administracyjną sprawują organy wyższego stopnia W stosunku do organów właściwych do wykonywania tej egzekucji. Art. 23 § 1 u.p.e.a. W przypadku braku organu wyższego stopnia W stosunku do organów egzekucyjnych, o których mowa W art. 19, nadzór nad egzekucja należności pieniężnych sprawuje właściwy miejscowo dyrektor izby skarbowej. Art. 23 § 2 u.p.e.a.W stosunku do organów egzekucyjnych będących organami samorządu terytorialnego nadzór nad egzekucją należności pieniężnych sprawuje samorządowe kolegium odwoławcze. Art. 23 § 3 u.p.e.a. W stosunku do dyrektora izby celnej nadzór nad egzekucja należności pieniężnych sprawuje dyrektor izby skarbowej, właściwej ze względu na siedzibę tego dyrektora izby celnej. Art. 23 § 3a u.p.e.a.Organy sprawujące nadzór są jednocześnie:1) organami odwoławczymi dla postanowień wydanych przez nadzorowane organy egzekucyjne;2) organami sprawującymi kontrolę przestrzegania w toku czynności egzekucyjnych przepisów ustawy przez wierzycieli i nadzorowane organy egzekucyjne. Art. 23 § 4 u.p.e.a.Dla postanowień wydanych W pierwszej instancji przez dyrektora izby skarbowej organem odwoławczym jest minister właściwy do spraw finansów publicznych. Art. 23 § 5 u.p.e.a.Organy sprawujące nadzór mogą, W szczególnie uzasadnionych przypadkach, wstrzymać, na czas określony, czynności egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne prowadzone przez nadzorowany organ. Art. 23 § 6 u.p.e.a.Dyrektor izby skarbowej może wstrzymać czynności egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne dotyczące innych należności pieniężnych niż pozostających we właściwości urzędów skarbowych wyłącznie za zgodą wierzyciela. Art. 23 § 7 u.p.e.a.Na postanowienie W sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych lub postępowania egzekucyjnego służy zażalenie zobowiązanemu oraz wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym. Art. 23 § 8 u.p.e.a. W ustawie o postępowaniu egzekucyjnym W administracji nie występuje definicja „organu wyższego stopnia".Zgodnie z KPA organami wyższego stopnia są: W stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego - samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej, W stosunku do wojewodów - Właściwi W sprawie ministrowie, W stosunku do organów administracji publicznej innych niż określone W pkt 1 i 2 - odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, a W razie ich braku - organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością, W stosunku do organów organizacji społecznych – odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku - organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością.Minister właściwy do spraw finansów publicznych sprawuje zwierzchni nadzór i kontrolę przestrzegania w toku czynności egzekucyjnych przepisów ustawy przez wierzycieli i organy egzekucyjne w zakresie egzekucji należności pieniężnych. Art. 25 § 1 u.p.e.a.Właściwi ministrowie, centralne organy administracji rządowej oraz inne centralne organy administracji publicznej, a także organy sprawujące nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego, prowadzą kontrolę przestrzegania w toku czynności egzekucyjnych przepisów ustawy - przez wierzycieli i organy egzekucyjne w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym. Art. 25 § 2 u.p.e.a.Wojewoda może: - wstrzymać W uzasadnionych przypadkach na czas określony czynności każdego organu prowadzącego egzekucję administracyjną, - wstrzymanie tylko raz W odniesieniu do tej samej należności (dot. obowiązków pieniężnych), - wstrzymanie na maksimum 30 dni (dotyczy obowiązków pieniężnych).Organy nadzoru przede wszystkim: wstrzymują czynności egzekucyjne, wstrzymują postępowanie egzekucyjne, są organami odwoławczymi od postanowień organów nadzorowanych.Organy udzielające pomocy:- Policja, Straż Graniczna, właściwy organ wojskowy etc. - działają na wezwanie organu egzekucyjnego lub egzekutora. Przesłanką ich wezwania jest:- natrafienie na opór uniemożliwiający lub utrudniający prowadzenie egzekucji,- istnienie uzasadnionego przypuszczenia, że na taki opór organ egzekucyjny/egzekutor natrafi. Wezwany organ nie może odmówić udzielenia pomocy.Organy asystujące: W wypadku czynności wykonywanych W budynku Policji, Straży Granicznej, na okręcie wojennym etc., podobnie: w kancelarii radcowskiej czy adwokackiej, z uwagi na ryzyko ujawnienia tajemnicy zawodowej.Przejrzyj prezentację, przeczytaj przepisy i: zastanów się, jakie są cele regulacji dotyczącej podmiotów udzielających pomocy oraz organów asystujących, zastanów się, czy wiesz, jaki organ egzekucyjny może stosować wszelkie środki egzekucji należności pieniężnych, zastanów się, na czym polega specyfika dłużnika zajętej wierzytelności jako podmiotu występującego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, wskaż sytuacje, w których zasadne jest działanie organu rekwizycyjnego, zastanów się, czy dopuszczalne jest prowadzenie czynności egzekucyjnych w gabinecie lekarskim bez uprzedniego poinformowania organów samorządu lekarskiego.