Aspekt | Strategia ilościowa | Strategia jakościowa |
---|---|---|
Paradygmat | Normatywny | Interpretatywny , krytyczny |
Założenia epistemolo-giczne i ontologicz-ne | Badacz i rzeczywistość badana są „zewnętrzne” wobec siebie, niezależne od siebie – albo – przynajmniej – można przyjąć takie założenie na użytek dociekań. Badacz dąży do obiektywności, aczkolwiek wie, iż nie jest to w pełni osiągalne. |
Badacz i rzeczywistość badana są nierozerwalnie powiązani, warunkują się wzajemnie –dzięki temu badacz jest w stanie zrozumieć badanych (np. wspólny język, kontekst kulturowy). Badacz zgadza się na istnienie elementu subiektywnego i stara się go kontrolować np. poprzez jawną autoanalizę własnych uwarunkowań różnego typu. |
Założenia metodologiczne | Zjawiska społeczne być może różnią się od fizycznych, ale wszystkie mogą być badane takimi samymi metodami. | Zjawiska społeczne różnią się od fizycznych, dlatego muszą być badane odmiennymi metodami. |
---|---|---|
Cel badań | Opis, wyjaśnienie, przewidywanie Uchwycenie zależności (najchętniej przyczynowo-skutkowych), sformułowanie generalizacji dotyczących CAŁEJ badanej populacji, a najlepiej – odkrycie praw i stworzenie teorii |
Opis, eksploracja, interpretacja Zrozumienie ludzi działających w swoim naturalnym środowisku, interpretacja ich motywacji, potrzeb, zachowań. „Bogaty”, wieloaspektowy opis, narracja, historia. |
Główna metoda | Hipotetyczno-dedukcyjna Zaczyna się od sformułowania hipotezy, następnie się ją operacjonalizuje i testuje (potwierdza lub obala). Badacz zakłada, że wie co jest istotne, o co warto pytać (a priori formułuje zmienne zależne i niezależne). |
Indukcyjna Zaczyna się od ogólnego, roboczego (nieostatecznego) sformułowania problemu i gromadzenia materiału empirycznego. Nie należy przystępować do badań z gotową hipotezą lub siatką pojęć, dlatego, by: - nie narzucać badanym swoich kategorii, obrazu świata (to ich wizja rzeczywistości jest ważna) - zminimalizować niebezpieczeństwo samopotwierdzania się teorii, to jest sytuacji, w której odpowiedź (wynik dociekań) jest już de facto zawarta w zadawanym pytaniu. Materiał empiryczny decyduje o ostatecznej treści, zakresie i wyniku badań. Formułowanie problemu ma charakter iteracyjny, jest a posteriori. Hipoteza może (ale nie musi) pojawić się w rezultacie badań. |
Kogo badamy, kogo dotyczą wyniki | Pewna populacja, zbiór złożony z „jednorodnych” – pod jakimś względem – elementów. Bada się albo całą populację, jeżeli jest skończona i niewielka, albo dobraną losowo próbę reprezentatywną. Wyniki się generalizuje na całą populację. |
Niewielkie grupy, jednostki, context-limited studies Bada się konkretne przypadki dobrane celowo (reprezentują tylko siebie). Wyników nie można generalizować, ewentualnie można w innej, niebadanej sytuacji zastosować rozumowanie przez analogię (ostrożnie). |
Miejsce badania | Środowisko naturalne lub sztuczne | Środowisko naturalne |
Rzetelność, wiarygod-ność badań | Intersubiektywna sprawdzalność osiągnięta poprzez powtarzalność metod i wyników |
Intersubiektywna sprawdzalność osiągnięta poprzez pozostawienie ścieżki sprawdzenia (audit trial), czyli rygorystyczne i szczegółowe opisanie własnego postępowania badawczego |
Źródło: Cisek S. Metodologia jakościowa w badaniach współczesnej nauki o informacji
http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&ved=0CCoQFjAB&url=http%3A%2F%2Fskryba.inib.uj.edu.pl%2F~cisek%2Fmetodologia%2520nauk%252012_13%2Fmetodologia%2520jakosciowa%2520w%2520badaniach%2520wspolczesnej%2520nauki%2520o%2520informacji.ppt&ei=UFROVJL-LYLAOem4gLAP&usg=AFQjCNEULmhzH8zmU_e9zzNwh6j1qOi00w&sig2=bqJZI3-4b0Qhv5XvfeNNUA