epistemologia (gnoseologia, teoria poznania) - nauka o warunkach, istocie i granicach poznania; relacjach między podmiotem, przedmiotem i treścią poznania.

episteme- poznanie prawdziwe

konceptualizm- zakłada, że to, co ogólne, ma charakter pojęciowy

Deizm - Bóg stworzył świat, ale się nim nie interesuje

subiektywizm (kierowanie się w działaniu i ocenie faktów i zjawisk wyłącznie osobistymi względami, upodobnieniami, uprzedzeniami; jednostronna i nieobiektywna ocena rzeczywistości)

idealizm subiektywny- istnienie całej rzeczywistości sprowadza do istnienia wrażeń, wyobrażeń lub myśli w podmiocie,  odrzuca istnienie rzeczywistości materialnej i uznaje ją za złudzenie

sceptycyzm metodologiczny metoda rozumowania wzorowana na myśleniu matematycznym

sceptycyzm zakłada, że niczego nie można poznać. Istnieje sceptycyzm nieradykalny, metodologiczny Kartezjusza

Wariabilizm – pogląd filozoficzny, według którego rzeczywistość jest zmienna, 
najlepszym jej obrazem jest rzeka – jej wody ciągle się zmieniają płynąc. Stąd słynne powiedzenia Heraklita: nigdy nie wchodzi się do tej samej rzeki, wszystko co się zdarzy choćby to samo i w tym samym miejscu, nigdy nie zdarzy się o tym samym czasie, rzeka to czas płynący na który nie mamy wpływu, a nie miejsce. Można nawet stwierdzić, że nawet raz nie można wejść do tej samej rzeki. Nie można niczego przewidzieć, zaplanować w stu procentach, świat to jedna wielka zmienna rzeka, która jest metaforą rzeczywistości. Żadna rzecz, wg Heraklita, nie ma własności absolutnie stałych.
Człowiek również jest bytem, który się staje, nieustannie wewnętrznie się zmienia.

Realizm teoriopoznawczy głosi, że byt obiektywnie istniejący jest poznawalny (co do swego istnienia i co najmniej niektórych własności) lub - inaczej formułując - że poznajemy byt niezależny od naszego poznania (od naszej świadomości).

Idealizm teoriopoznawczy - negacja realizmu - twierdzi, że poznajemy tylko własną świadomość (strumień świadomości) i jej zawartość (idealizm immanentny), bądź twierdzi, że poznajemy tylko wytwory, konstrukty naszej świadomości (idealizm transcendentalny).

Wyraz „arche”, który znaczył tyle co początek, zaczął oznaczać, gdy został zastosowany w filozofii – zasadę (uległ anatomicznej przemianie, jak później łaciński wyraz „principium” pierwotnie znaczący tyle, co „początek”, a potem tyle, co „zasada”). I w znaczeniu „zasady” wyraz ten stał się naczelnym terminem greckiego słownictwa filozoficznego.

"Problem istnienia Boga w stosunku do istnienia zła”

1.Św. Augustyn dochodzi do wniosku, że zło to brak dobra

(wszechmocny Bóg, który zrobiłby wszystko dla czynienia dobra, nie może istnieć, bo wtedy nie istniałoby zło)

2.. według Anzelma z Aosty Musi istnieć naprawdę Bóg, jeżeli jest pojmowany jako najdoskonalszy, bo gdyby nie istniał naprawdę, nie byłby najdoskonalszy (brakłoby mu istnienia rzeczywistego do doskonałości).

(a skoro istnieje to 
zdaniem Sokratesa,zło jest tylko wynikiem nieświadomości tego, co dobre
czyli jeżeli istnieje zło to nie jesteśmy świadomi istnienia Boga mimo że może on istnieć)

wg Augustyna zło nie jest po prostu brakiem dobra, lecz jego „niedostatkiem” to nieobecności dobra, które być powinno.Rzeczy wyższe powinny władać rzeczami niższymi
czyli Bóg jest dobry <dobro=wyższe> i włada złem=niższe )