UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI
WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ I ŚRODOWISKA
KIERUNEK INŻYNIERIA ŚRODOWISKA
Ćwiczenia projektowe z przedmiotu Inżynieria Krajobrazu
Ochrona obiektów przyrodniczych na terenie budowy
WYKONALI:
Hubert OLENDER
Piotr WAŚKOWICZ
Jakub WOŹNIAK
Grupa 37ISSP
Przedmiot opracowania stanowi projekt koncepcyjny i alternatywny organizacji placu budowy uwzględniający ochronę drzew i krzewów występujących na terenie inwestycyjnym. Obszar projektowania został przedstawiony na planie sytuacyjno-wysokościowym (rys. 1).
Projekt obejmuje wyznaczenie stref ochronnych drzew i krzewów na terenie budowy oraz wycinkę drzew uniemożliwiających przeprowadzenie inwestycji. Przewiduje również wyznaczenie placu dodatkowego jako zaplecze głównego placu budowy oraz gospodarkę masami ziemnymi.
Podstawą opracowania jest:
Dane projektowe
Plan sytuacyjno-wysokościowy
Dziennik Ustaw 2004 Nr 92 poz. 880
USTAWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
Art. 82.
1. Prace ziemne oraz inne prace związane z wykorzystaniem sprzętu mechanicznego lub urządzeń technicznych, prowadzone w obrębie bryły korzeniowej drzew lub krzewów na terenach zieleni lub zadrzewieniach powinny być wykonywane w sposób najmniej szkodzący drzewom i krzewom.
1a Zabiegi w obrębie korony drzewa na terenach zieleni lub zadrzewieniach mogą obejmować wyłącznie:
1) usuwanie gałęzi obumarłych, nadłamanych lub wchodzących w kolizje z obiektami budowlanymi lub urządzeniami technicznymi;
2) kształtowanie korony drzewa, którego wiek nie przekracza 10 lat;
3) utrzymywanie formowanego kształtu korony drzewa.
2. Na drogach publicznych oraz ulicach i placach środki chemiczne powinny być stosowane w sposób najmniej szkodzący terenom zieleni oraz zadrzewieniom.
3. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje środków, jakie mogą być używane w miejscach, o których mowa w ust.2, a także warunki ich stosowania, kierując się potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego, ochrony krajobrazu i różnorodności biologicznej oraz odpowiednich warunków utrzymania dróg i bezpieczeństwa korzystania z dróg.
Art. 83.
Usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości może nastąpić, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta na wniosek:
2. zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków.
2.a zezwolenie na usunięcie drzew w obrębie pasa drogowego drogi publicznej, z wyłączeniem obcych gatunków topoli, wydaje się po uzgodnieniu z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska.
3. wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust.1 i 2, może być uzależnione od przesadzenia drzew lub krzewów w miejsce wskazane przez wydającego zezwolenie albo zastąpienia ich innymi drzewami lub krzewami, w liczbie nie mniejszej niż liczba usuwanych drzew lub krzewów.
4. wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:
1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza i właściciela nieruchomości albo właściciela urządzeń, o którym mowa w ust. 1 pkt.2;
2) tytuł prawny władania nieruchomością, z tym że wymóg ten nie dotyczy wniosku właściciela urządzeń, o którym mowa w ust. 1 pkt2;
3) nazwę gatunku drzewa lub krzewu;
4) obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm;
5) przeznaczenia terenu, na którym rośnie drzewo lub krzew;
6) przyczynę i termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu;
7) wielkość powierzchni, z której zostaną usunięte krzewy;
8) rysunek lub mapę określającą usytuowanie drzewa lub krzewu w stosunku do granic nieruchomości lub obiektów budowlanych istniejących lub budowanych na tej nieruchomości;
6. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do drzew lub krzewów:
1) w lasach
2) owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody – na obszarach nie objętych ochroną krajobrazową;
3) na plantacjach drzew i krzewów;
4) których wiek nie przekracza 10 lat;
5) usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych
7) usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu, a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym, wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wałów przeciwpowodziowych i terenów w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;
8) które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
9) stanowiący przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
Art. 84.
1. Posiadacz nieruchomości ponosi opłaty za usunięcie drzew lub krzewów.
2. Opłaty nalicza i pobiera organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie
drzew lub krzewów.
3. Opłaty za usunięcie drzew lub krzewów oraz termin ich usunięcia, przesadzenia
lub posadzenia innych drzew lub krzewów ustala się w wydanym zezwoleniu.
4. Organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów odracza, na okres 3 lat od dnia wydania zezwolenia, termin uiszczenia opłaty za ich usunięcie, jeżeli zezwolenie przewiduje przesadzenie ich w inne miejsce lub zastąpienie innymi drzewami lub krzewami.
5. Jeżeli przesadzone albo posadzone w zamian drzewa lub krzewy zachowały żywotność po upływie 3 lat od dnia ich przesadzenia albo posadzenia lub nie zachowały żywotności z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości, należność z tytułu ustalonej opłaty za usunięcie drzew lub krzewów podlega umorzeniu przez organ właściwy do naliczania i pobierania opłat.
5a. Jeżeli przesadzone albo posadzone inne drzewa lub krzewy nie zachowały żywotności w okresie do 3 lat od dnia przesadzenia lub posadzenia, posiadacz nieruchomości jest obowiązany niezwłocznie do uiszczenia opłaty za usunięcia drzew.
6. Opłaty za usunięcie drzew lub krzewów, związane z budową dróg publicznych, pomniejsza się o koszty poniesione na tworzenie zadrzewień w miejsce usuniętych drzew lub krzewów, w granicach pasa drogowego.
Art. 85.
1. Opłatę za usunięcie drzew ustala się na podstawie stawki zależnej od obwodu pnia oraz rodzaju i gatunku drzewa.
2. Stawki opłat za usuwanie drzew nie mogą przekraczać za jeden centymetr obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm:
1) 270 zł – przy obwodzie do 25 cm;
2) 410 zł – przy obwodzie od 26 do 50 cm;
3) 640 zł – przy obwodzie od 51 do 100 cm;
4) 1 000 zł – przy obwodzie od 101 do 200 cm;
5) 1 500 zł – przy obwodzie od 201 do 300 cm;
6) 2 100 zł – przy obwodzie od 301 do 500 cm;
7) 2 700 zł – przy obwodzie od 501 do 700 cm;
8) 3 500 zł – przy obwodzie powyżej 700 cm.
3. Jeżeli drzewo rozwidla się na wysokości poniżej 130 cm, każdy pień traktuje się jako odrębne drzewo.
4. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia:
1) stawki dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew,
2) współczynniki różnicujące stawki w zależności od obwodu pnia – kierując się zróżnicowanymi kosztami produkcji poszczególnych rodzajów i gatunków drzew oraz wielkościami przyrostu obwodu pni drzew.
5. Stawkę za usunięcie jednego metra kwadratowego powierzchni pokrytej krzewami ustala się w wysokości 200 zł
6. Opłaty za usunięcie drzew lub krzewów z terenu uzdrowisk, obszaru ochrony uzdrowiskowej, terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz terenów zieleni są o 100 % wyższe od opłat ustalonych na podstawie stawek, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i ust. 5.
Dziennik Ustaw 2008 nr 25 poz. 150
USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
art.75
-w trakcie prac budowlanych inwestor realizujący przedsięwzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę środowiska na obszarze prowadzenia prac, a w szczególności ochronę gleby, zieleni, naturalnego ukształtowania terenu i stosunków wodnych; wymaganie to przenosi sie również na wykonawców, przy pomocy których inwestor realizuje inwestycje;
-przy prowadzeniu prac budowlanych dopuszcza sie wykorzystywanie i przekształcanie elementów przyrodniczych wyłącznie w takim zakresie, w jakim jest to konieczne w związku z realizacja konkretnej inwestycji; nakazane jest przy tym oszczędne korzystanie z terenu zarówno w trakcie przygotowywania, jak i realizacji inwestycji;
- jeżeli ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa, inwestor i wykonawca obowiązani są podejmować działania mające na celu naprawienie wyrządzonych szkód, szczególności przez kompensacje przyrodnicza; przez kompensacje przyrodnicza rozumie sie zespół działań obejmujących w szczególności roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywacje gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie skupień roślinności, prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej lub tworzenie skupień roślinności, prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej na danym terenie, wyrównania szkód dokonanych w środowisku przez realizacje przedsięwzięcia i zachowanie walorów krajobrazowych.
Inwestycja dotyczy wykonania sieci wodociągowej o długości około478 metrów dla koncepcji pierwotnej, a dla koncepcji alternatywnej długość wynosić około 508 metrów będzie zlokalizowanej w chodniku i ulicy Podolskiej w mieścieZielona Góra. Wykonane zostaną wykopy szeroko-przestrzenne o głębokości 1,7 m, szerokości dna 1,0 m i nachyleniu skarpy wykopu 1:2. W większości użyta zostanie koparka natomiast w miejscach ochrony bryły korzeniowej wykop należy prowadzić ręcznie, aby nie uszkodzić korzeni. Wykopy te nie będą oszalowane, ponieważ na terenie inwestycji występuje grunt gliniasty, a co za tym idzie niewymagane jest szalowanie do 2m jak i też z racji, że jest to wykop szeroko-przestrzenny. Do wykonania rurociągu zastosujemy rury wykonane z PEΦ200 na trasie głównej i rury PE Φ40 mm na przyłączach domowych. Łączna długość rur PE Φ200 będzie wynosić około394 metrów, natomiast długość rur PE Φ40 wynosić będą około84 metrów dla koncepcji pierwotnej, a dla koncepcji alternatywnej długość rur PE Φ200 będzie wynosić około 440 metrów, natomiast długość rur PE Φ40 wynosić będą około68 metrów. Przewody na plac budowy będą dostarczone w sztangach o długości 12m wedle zaleceń producenta. Łączone będą za pomocą zgrzewania doczołowego. W miejscu gdzie występują korzenie, które musza być ochronione zostaną zastosowane rury ochronne zakończone manszetami. Na całej trasie zlokalizowano4miejsca w koncepcji pierwotnej i 3 w koncepcji alternatywnej, gdzie użyte zostaną rury osłonowe z manszetami. Pod przewody zastosowane będą 2 warstwy podsypki o łącznej grubości 0,3 m. Pierwsza warstwa ubita będzie mechanicznie natomiast druga będzie luźno sypana. Na koniec należy zastosować próbę szczelności o ciśnieniu 10 bar. Po wykonaniu robot należy cały plac inwestycji oczyścić i przywrócić do stanu przed pracami budowlanymi.
Miejsce składowania jest przedstawione na planie sytuacyjno-wysokościowym (rys.1).
Miejscem składowania materiałów będzie działka o powierzchni ok.1,2 ha. Na składowanie w tym miejscu uzyskana została zgoda właściciela działki i wypłacona mu za to rekompensata. Na tym terenie nie ma drzew ani krzewów. Rury będą składowane na paletach (40 sztuk 12-sto metrowych rur na8 paletach dla koncepcji pierwotnej, 43 sztuki 12-sto metrowych rur na 9 paletach dla koncepcji alternatywnej), aby wyrównać obciążenie gruntu. Wykopana ziemia o objętości około1219 m3 (35 m x 29 m x 1,2 m) dla koncepcji pierwotnej,1295 m3(36 m x 30 m x 1,2 m) dla koncepcji alternatywnej i zebrany polbruk również będą składowane na powyższym terenie.
Składowanie materiałów oraz postój i przemieszczanie się ciężkiego sprzętu budowlanego. Powoduje nieodwracalne zmiany fizykochemiczne struktury gleby.
- zakaz składowania na powierzchni wyznaczonej rzutem korony drzew materiałów chemicznych i budowlanych (zwłaszcza mat. sypkich).
- zakaz wysypywania, składowania, wylewania w obrębie drzew środków trujących.
- zakaz palenia ognisk pod drzewami.
Parking wynosi około 0,4ha tak,aby zmieściły się wszystkie maszyny potrzebne do wykonywania prac budowlanych.Wykonany z betonowej kostki brukowej. Jest on przedstawiony na planie sytuacyjno-wysokościowym (rys.1).
Podstawą prawną jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150) z tekstem jednolitym z dnia 26 sierpnia 2013 r. (Dz. U. 2013 poz. 1232).
Drzewa i krzewy na terenie budowy należy zabezpieczyć przed bezpośrednimi uszkodzeniami mechanicznymi lub przed niekorzystnym wpływem zmian warunków siedliskowych. W przypadku niedopełnienia obowiązku właściwego zabezpieczenia drzew i krzewów na terenie inwestycji i spowodowanie uszkodzeń lub całkowitego zniszczenia drzew lub krzewów naraża wykonawcę prac na karę pieniężną naliczaną na podstawie art. 85 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
Jeżeli jest to możliwe, należy dążyć do minimalizowania uszkodzeń systemu korzeniowego (np. poprzez prowadzenie projektowanej instalacji po jednej stronie drzewa). Wszystkie wykopy w obrębie korzeni oraz w odległości mniejszej niż 2 m od pnia należy przeprowadzać ręcznie. Przy głębokich wykopach należy stosować ekrany zabezpieczające zgodnie z zasadami pielęgnacji drzew. Zakazuje się wykonywania prac podczas upałów. Jeżeli nie jest to możliwe należy maksymalnie skrócić okres narażenia korzeni na przesuszenie. Wszystkie drzewa na terenie budowy należy podlewać wodą w ilości około 20 dm3 na drzewo, w zależności od panujących warunków atmosferycznych. Zakazuje się odcinania korzeni szkieletowych oraz zmian poziomu gruntu (nasypy) w obrębie 1 m od rzutu korony. W przypadku konieczności zmiany poziomu gruntu w obrębie rzutu korony, należy wykonać system napowietrzający glebę – zgodnie z normami pielęgnacji drzew.
Pnie drzew znajdujących się na terenie budowy powinny być owinięte matami słomianymi w ilości ok. 4 m2 na pień (alternatywnie można zastosować zużyte opony samochodowe – jeśli mają odpowiednią średnicę), a następnie oszalowane deskami od poziomu gruntu do wysokości 1,7 m lub do pierwszych gałęzi. Dolna część krawędzi powinna opierać się na podłożu oraz lekko wkopana w podłoże lub obsypana ziemią. Oszalowanie należy zamocować za pomocą drutu lub taśmy stalowej z zachowaniem odstępów około 0,4 – 0,6 m.
W celu zabezpieczenia koron drzew znajdujących się na terenie budowy należy podwiązać gałęzie narażone na uszkodzenia. Jeżeli niemożliwe jest podwiązanie gałęzie należy przeprowadzić cięcia redukujące rozmiar korony z zachowaniem norm obowiązujących w chirurgii drzew. Zakazuje się poruszania i postoju ciężkiego sprzętu budowlanego, składowania materiałów chemicznych i budowlanych, wysypywania i składowania środków trujących oraz palenia ognisk na powierzchni wyznaczonej rzutem korony drzewa.
Po zakończeniu robót należy zdemontować zabezpieczenia drzew.
Plan wycięć i przesadzeń wymaganych w celu wykonania inwestycji zgodnie pierwotnym planem inwestycji przedstawionym na rys. 1.1. "Plan sytuacyjno-wysokościowy koncepcji alternatywnej".
| L.p | Gatunek | Średnica Korony [m] |
Średnica Pnia [m] |
Wys. Drzewa [m] | Forma ochrony | Wycięcie | Przesadzenie | Rekompensacja biologiczna |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pień | Bryła korzeniowa | |||||||
| 1 | Wierzba (Salix) | 5,0 | 0,50 | 14,0 | X | |||
| 2 | Wierzba (Salix) | 4,7 | 0,37 | 13,0 | X | |||
| 3 | Kalina koralowa (Viburnumopulus) |
11,0 | 0,14 | 1,5 | X | |||
| 4. | Róża dzika (Rosa canina) |
10,0 | 0,15 | 2,0 | X | |||
| 5. | Klon zwyczajny (acerplatanides) |
6,0 | 0,56 | 17 | X | |||
| 6. | Topola (populus) | 3,5 | 0,39 | 12,3 | X | X | ||
| 7. | Topola (populus) | 2,9 | 0,36 | 11,0 | X | |||
| 8. | Wierzba (Salix) | 5,1 | 0,46 | 14,5 | X | X | ||
| 9. | Kasztan(Castanea) | 4,2 | 0,55 | 12,5 | X | X | ||
| 10. | Buk (Fagus) | 5,2 | 0,70 | 14,8 | X | |||
| 11. | Dąb czerwony (Quercus rubra) |
6,1 | 0,81 | 15,1 | X | |||
| 12. | Dąb szypułkowy (Quercus robur) |
5,1 | 0,71 | 14,0 | X | X | ||
| 13. | Dąb szypułkowy (Quercus robur) |
4,8 | 0,61 | 13,5 | X | X | ||
| 14. | Świerk pospolity (Piceaabies) |
2,2 | 0,50 | 12,8 | X | X | ||
| 15. | Wierzba (Salix) | 3,2 | 0,35 | 10,5 | X | X | ||
| 16. | Topola osika (Populustremula) |
3,4 | 0,41 | 11,2 | X | |||
| 17. | Sosna zwyczajna (Pinussylvestris) |
1,9 | 0,36 | 10,8 | X | X | ||
| 18. | Jarząb (Sorbus) | 2,5 | 0,37 | 11,1 | X | |||
| 19. | Topola czarna (Populusnigra) |
4,4 | 0,45 | 12,3 | X | |||
| 20. | Topola czarna (Populusnigra) |
4,6 | 0,47 | 12,5 | X | X | ||
| 21. | Dąb szypułkowy (Quercus robur) |
4,8 | 0,68 | 13,4 | X | X | ||
| 22. | Klon zwyczajny (acerplatanides) |
4,2 | 0,51 | 12,8 | X | X | ||
| 23. | Klon zwyczajny (acerplatanides) |
3,9 | 0,46 | 11,7 | X | X | ||
| 24. | Wierzba (Salix) | 4,2 | 0,40 | 12,8 | X | X | ||
| 25. | Buk (Fagus) | 5,1 | 0,51 | 13,2 | X | |||
| 26. | Jarząb (Sorbus) | 2,5 | 0,36 | 12,0 | X | X | ||
| 27. | Jarząb (Sorbus) | 3,4 | 0,44 | 12,5 | X | |||
| 28. | Kasztan(Castanea) | 5,1 | 0,52 | 14,1 | X | |||
| 29. | Wierzba (Salix) | 4,2 | 0,39 | 12,5 | X | |||
| 30. | Wierzba (Salix) | 4,1 | 0,45 | 13,1 | X | |||
| 31. | Topola (populus) | 4,8 | 0,51 | 13,0 | X | |||
| 32. | Lipa drobnolistna (Tiliacordata) |
5,1 | 0,58 | 14,3 | X | |||
| 33. | Klon zwyczajny (acerplatanides) |
4,1 | 0,45 | 13,2 | X | |||
| Suma: |
Alternatywne rozwiązanie trasowania rurociągu przedstawiono na rys 1.2. rozwiązanie to minimalizuje straty środowiska na rzecz wykonanej inwestycji, oraz pozwala zaoszczędzić 81421,80 zł na rekompensacji biologicznej.
| L.p |
| 1 |
| 2 |
| 3 |
| 4. |
| 5. |
| 6. |
| 7. |
| 8. |
| 9. |
| 10. |
| 11. |
| 12. |
| 13. |
| 14. |
| 15. |
| 16. |
| 17. |
| 18. |
| 19. |
| 20. |
| 21. |
| 22. |
| 23. |
| 24. |
| 25. |
| 26. |
| 27. |
| 28. |
| 29. |
| 30. |
| 31. |
| 32. |
| 33. |
Przed rozpoczęciem robót jak i także po wykonaniu prac budowlanych teren trzeba skutecznie oczyścić. Przed pracami budowlanymi należy zabezpieczyć krzewy i drzewa w taki sposób, żeby nie zostały zniszczone w trakcie budowy. Po wykonaniu prac budowlanych należy posprzątać teren z resztek materiałów budowlanych, usunąć śmieci a także wyprowadzić maszyny budowlane. Odbezpieczyć krzewy i drzewa. W ramach naprawy terenu posadzić nowe rośliny i drzewa. Należy również doprowadzić teren do stanu sprzed budowy
| DZIEŃ | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
| Zabezpieczenie drzew i krzewów występujących na terenie inwestycyjnym | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Wycinka drzew | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Wykopy szeroko-przestrzenne | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Odwiezienie nadmiaru ziemi | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Układanie rur | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Zasypywanie wykopów | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Porządkowanie planu budowy |
Rysunek 1. Plan sytuacyjno-wysokościowy
Rysunek 2.Schematy ochrony pnia drzewa