Aktywność elektryczna bez tętna
Nieefektywna systola w zapisie EKG
Aktywność elektryczna bez tętna, PEA, rozkojarzenie elektromechaniczne (Pulseless Electrical Activity) jest to czynność serca prowadząca do zatrzymania krążenia. Charakteryzuje się aktywnością elektryczną rejestrowaną w zapisie EKG lub na ekranie kardiomonitora przy braku fali tętna. PEA jest także nazywana nieefektywną systolą. Podczas PEA u chorego występują drobne skurcze miokardium, ale są one zbyt słabe by wywołać falę tętna lub badalne ciśnienie tętnicze. Często czynność elektryczna bez tętna spowodowana jest przez potencjalnie odwracalne przyczyny. Dla łatwiejszego zapamiętania podzielono je na dwie grupy: 4H i 4T[1][2][3]:
4H:
hipo/hiperkaliemia, zaburzenia metaboliczne (hipoglikemia, hipokalcemia, kwasica)
Wymieniana wśród 4H hipotermia prowadzi początkowo do bradykardii, następnie migotania komór i ostatecznie asystolii[4].
4T:
prężna odma - pneumothorax (ang. tension pneumothorax)
toksyczne przyczyny NZK
choroba zatorowo-zakrzepowa (thromboembolia) (zatorowość płucna, zawał serca)
Leczenie [edytuj]
Leczenie PEA polega na zabiegach reanimacyjnych i nie różni się od leczenia asystolii. Defibrylacja nie jest efektywna w leczeniu PEA i nie należy jej stosować. Podaje się 1 mg adrenaliny co 3–5 minut, a jeśli występuje bradykardia, to podaje się dodatkowo 3 mg atropiny, chociaż nie ma dowodów naukowych na jej skuteczność. Rokowanie co do przeżycia, podobnie jak w asystolii jest złe. Poprawia je rozpoznanie i wdrożenie skutecznego leczenia odwracalnej przyczyny zatrzymania krążenia.