DRUK
Najstarsza książka- bublia łacińska
Początki druku- przełom nazwany rewolucją Gutenberga
Druk spowodował rewolucję w komunikacji społecznej, zwiększenie alfabetyzmu, rozwój humanizmu i nauki, rozwój języków narodowych, narodziny praw autorzkich, pojawienie sie cenzury, a także przyczynił sie do ujednoliceni liturgii kościoła katolickiego
Historia drukarstwa muzycznego rozpoczna się po 20-tu latach od powstania pierwszych dzieł Gutenberga
- Graduał Konstancjański był najstarszym drukiem liniowym 1474r
-Do 1500r. powstały muzyczne księgi liturgiczne, pisma teoretycznomuzyczne, dzieła humanistyczne, w których ukazało sie nieco notacji chorałowej.
-Przyjmuje sie za początek ery druku rok 1501 ( tym czasie w oficynie Ottaviana Petrucciniego ukazał sie pierwszy pełny druk (Harmonice musices Odhecaton) pościęcony muzyce zapisanej notacja menzuralną.
-Petrucciniego uwaza się za pierwszego wydawce muzycznego poniewaz był bezkonkurencyjny w wydawaniu muziki menzuralnej. Główną zasługą Petrucciniego było stworzenie wzorów wydawania muzyki polifonicznej.
Skutki rewolucji druku- zmiany kształtu repertuaru XVIw. i przemiany ówczesnej twórczości kompozytorskiej.
Druk a notacja muzyczna.
drukowanie nut wiązało sie z wieloma problemami gdyż potrzebna była specjalna czcionka muzyczna, wykfalifikowany pracownik. Początkowo robione były same linie i uzupełniane były neumami ( robiono tak w drukach liturgicznych) potem sytuacja była odwrotna zapisywano nuty, a linie bez problemu mógł dorobić sobie użytkownik książki- w taki sposób wydrokowane zostały pierwsze zapisy menzuralne w traktacie Grammatica brevis Franciscusa Nigera z 1480r.
Podczas druku problem stanowiło precyzyjne umieszczenie nut na liniach. W druku podwójnym drukowano najpierw linie potem nuty.
W XV w. Problem stanowiła róznorodność notacji i ich znaków
W Europie środkowej polifonia zapisywana była notacja białą menzuralną, do zapisu organowego służyła notacja tabulaturowa typu niemieckiego (będąca kombinacją nut i zapisów literowych), notacja chorałowa z elementami menzuralnej. Z prawdziwą notacją mamy do czynienia w zapisach chorałowych.
Kiedy wprowadzony został druk jedynie notacja chorałowa przypominała ta wczesniejszą odręczną, ale dotyczy to bardziej notacji kwadratowej.
Podczas druku rezygnacja z zapisu color minor na semibrevis z kropką czy minimą była uproszeczeniem i w dalszej konsekwencji przejściem na zapis nutowy.
Druk, a postać zewnętrzna księgi.
Druk wielkich księg chorałowych, ozdabianych ramkami wykonanymi techniko drzeworytu.
Głosy ksiąg chorałowych zapisywane były w jednym wolumie.
Ponieważ drukowanie takich ksiąg było zbyt drogie, Petrucci zaczął drukowac głosy na osobnych stronach i mniejszych formatach
Druk, a dobór repertuaru muzycznego
Najczęściej drukowane były księgi liturgiczne dla określonych djecezji czy zakonów.
Druki dla osób prywatnych podlegały ostrzejszym prawom rynku.
Objętość ksiąg liturgicznych była obszerna, lepsza jakosć wykonania, liczna w różne zdobienia, druki prywatne byby skromne wizualnie. Ich zdobienia ograniczły się do prostych inicjaów lub drobnych ornamentów.
W XVI wieku to idnywidualni odbiorcy stali się siłą napendową drukarstwa.
Preferencje odbiorców z czasem ulegają zmianie. Większym zainteresowaniem cieszy się muzyka instrumentalna. Wielkim wzięciem cieszyły się także madrygały, chansons i motety.
Powstał ogólny wzór układu strony i liczył 5-6 pięciolini. Książkę głosową otwierała strona tytułowa, na jej odwrocie pojawiała sie często dedykacja, a na ostatniej spis treści. Zapis poszczególnych utworów otwierają inicjały drzeworytnicze.
W drukach drukiej poł. XVIw. strony tytułowe liczyły coraz dłuższe tytuły oraz zachwalenia owej kolekcji.
Jeśli kompozytor chciał wydrukować swoje utwory musiał stosować się do odpowiednich zasad. Potrzebny był zestaw odpowiednio dobranych utworów, które mogły stanowić zamknięty cykl spójny pod względem gatunkowym.
Od XVIw. utwory zaczęto też zapisywać opusami- „opus”.
Druki opanowały całą Europę, były tanie i łatwo dostępne