AGH, Wydział Energetyki i Paliw, kierunek Energetyka

Chemia – ćwiczenia

Zajęcia 8,

Bilansowanie reakcji chemicznych

Zadania z zajęć:

1. Zapisz i zbilansuj równanie spalania butanu z utworzeniem gazowego ditlenku węgla i ciekłej wody.

2. Gazowy chlor można otrzymać w laboratorium w wyniku następującej reakcji:

MnO₂(s) + HCl(aq) → Cl₂(g) + MnCl₂(aq) + H₂O(c). Zbilansuj to równanie.

1. Zbilansuj następujące równanie: Co(NO₃)₃(aq) + (NH₄)₂S(aq) → Co_sS₃(s) + NH₄NO₃.

2. W wyniku ogrzewania stopionego glinu ze stałym tlenkiem baru, BaO, następuje gwałtowna reakcja, powstaje stopiony wolny bar i stały tlenek glinu. Napisz równanie chemiczne tej reakcji.

3. Napisz zbilansowane równanie chemiczne spalania gazowego propanu C₃H₈ do ditlenku węgla i ciekłej wody.

4. Zbilansuj następujące równania chemiczne:

   1. P₄O₁₀(s) + H₂O(s) →H₃PO₄

   2. Cd(NO₃)₂(aq) + Na₂S(aq) → CdS(s) + NaNO₃(aq)

   3. KClO₃(s) KClO₄(s) + KCl(s)

   4. HCl(aq) + Ca(OH)₂(aq) → CaCl₂(aq) + H₂O

5. Zbilansuj następujące równania chemiczne:

   1. Al(s) + H₂SO₄(aq) → Al₂(SO₄)(s) + H₂(g)

   2. Pb(NO₃)₂(aq) + Na₃PO₄(aq) → Pb₃(PO₄)₂(s) + NaNO₃(aq)

   3. KClO₃(s) KCl(s) + O₂(g)

   4. H₃PO₄(aq) + Na₂CO₃(aq) → Na₃PO₄(aq) + CO₂(g) +H₂O

Zadania domowe:

1. Zbilansuj następujące równania chemiczne:

   1. Al(s) + H₂SO₄(aq) → Al₂(SO₄)(s) + H₂(g)

   2. Pb(NO₃)₂(aq) + Na₃PO₄(aq) → Pb₃(PO₄)₂(s) + NaNO₃(aq)

   3. KClO₃(s) KCl(s) + O₂(g)

   4. H₃PO₄(aq) + Na₂CO₃(aq) → Na₃PO₄(aq) + CO₂(g) +H₂O

2. Napisz zbilansowane równania chemiczne następujących reakcji:

   1. Reakcji sodu z wodą z utworzeniem gazowego wodoru i wodorotlenku sodu.

   2. Reakcji tlenku sodu, Na₂O, z wodą z utworzeniem wodorotlenku sodu.

   3. Gorącego litu z azotem z utworzeniem azotku litu, Li₃N.

   4. Reakcji wapnia z wodą z utworzeniem gazowego wodoru i wodorotlenku wapnia, Ca(OH₂.

3. Napisz zbilansowane równania chemiczne następujących reakcji:

   1. Procesu otrzymywania niklu z rudy, siarczku niklu(II), tworząc stały tlenek niklu(II) i gazowy ditlenek siarki.

   2. Procesu otrzymywania węglika krzemu, SiC, przypominającego diament materiału ściernego, w wyniku reakcji ditlenku krzemu z węglem, prowadzącej do powstania węglika krzemu i tlenku węgla.

   3. Przemysłowego procesu otrzymywania amoniaku metodą Habera, polegającą na reakcji wodoru z azotem,

   4. Reakcji magnezu ze stałym tlenkiem boru, B₂O₃, z utworzeniem stałego boru i stałego tlenku magnezu.

4. Pierwszy etap przemysłowej produkcji żelaza w wielkim piecu polega na reakcji tlenku żelaza(III), Fe₂O₃, z tlenkiem węgla z utworzeniem Fe₃O₄ i ditlenku węgla. W drugim etapie Fe₃O₄ reaguje dalej z tlenkiem węgla, tworząc wolne żelazo i ditlenek węgla. Napisz zbilansowane równanie każdego etapu procesu.

5. Jedna z ról stratosferycznego ozonu, O₃, polega na usuwaniu szkodliwego promieniowania ultrafioletowego ze światła słonecznego. Jednym z rezultatów tego procesu jest dysocjacja ozonu na cząsteczkowy tlen. Napisz zbilansowane równanie tej reakcji.

6. W wyniku reakcji azotu i tlenu w cylindrze silnika samochodowego powstaje tlenek azotu. Uchodzi on wraz z innymi gazami spalinowymi do atmosfery, gdzie reaguje z cząsteczkowym tlenem, tworząc ditlenek azotu, jeden ze związków tworzących kwaśny deszcz. Napisz dwa zbilansowane równania reakcji prowadzących do powstania ditlenku azotu.

7. W wyniku reakcji trifluorku boru, BF₃(g), z tetrahydroboranem sodu, NaBH₄(s), powstaje tetrafluoroboran sodu, i gazowy diboran, B₂H₆(g). Diboran reaguje z tlenem z powietrza, tworząc tlenek boru, B­₂O­₃(s), i wodę. Napisz dwa zbilansowane równania reakcji prowadzących do powstania tlenku boru.

8. Kwas fluorowodorowy jest stosowany do trawienia szkła, gdyż reaguje z krzemionką, SiO₂(s), w szkle. Produktami tej reakcji są tetrafluorek krzemu i woda. Napisz zbilansowane równanie reakcji.

9. Związek Sb₄O₅Cl₂(s), który był przedmiotem badań ze względu na swe interesujące właściwości elektryczne, można otrzymać przez ogrzewanie mieszaniny dwóch substancji stałych: tlenku antymonu(III) i chlorku antymonu(III). Napisz zbilansowane równanie tej reakcji.