Obliczenia śrub mocujących reduktor
Tomasz Nogawczyk
Dane wejściowe:
T1 = 72Nm
T2 = 885Nm
Pr1 = 3925N
Pr2 = 3925N
Obliczenie przybliżonego ciężaru reduktora i jego poszczególnych elementów
Przybliżona objętość wału wejściowego wraz z kołem :414159mm3
Przybliżona objętość wału wyjściowego wraz z kołem : 1049857 mm3 stal + 125444 mm3 brąz
Gęstość stali: ρ = 0, 00786 g/mm3
Gęstość brązu: ρ = 0, 0083g/mm3
Masy poszczególnych elementów:
mk = 47, 45 kg
mwej = 3, 27kg
mwyj = 9, 29 kg
W obliczeniach uwzględniono ponadto objętości korpusu, pokrywek, tulejki, kołnierza mocującego oraz ciężar oleju mineralnego.
Gęstość oleju : 0,845 kg/dm3
ilość oleju w przekładni: około 3,14 l
Przybliżony ciężar oleju: 3,14*0,845 = 2,91 kg
Ciężar całkowity reduktora: 70 kg
Ciężar całkowity bez kołnierza mocującego: 66,4 kg
Wniosek: Biorąc pod uwagę prostotę budowy reduktora oraz jego wymiary obliczona waga jest prawdopodobna.
Odległości:
a = 181mm
A = 261mm
b = 274mm
B = 274mm
C = 40 mm
Wyznaczenie środka ciężkości elementów przekładni i środka masy całego reduktora — kartka
Redukcja sił zewnętrznych do środka geometrycznego połączenia śrubowego S:
Równania równowagi:
$$\sum_{}^{}{Fix =}0 = \text{Pt}_{x}$$
$$\sum_{}^{}{Fiy =}P_{r2}^{} - P_{r1}^{} - G = - 651,4N = \text{Pt}_{y}$$
Siła normalna:
$$\sum_{}^{}{Fiz =}0N = P_{N}$$
Moment gnący względem osi x:
$$\sum_{}^{}{Mix =}T_{1} + P_{r2}^{} \times 0,166 = 72 - 3925 \times 0,166 = - 580Nm = M_{\text{gx}}$$
Moment gnący względem osi y:
$$\sum_{}^{}{Miy =}0 = M_{\text{gy}}$$
Moment gnący względem osi z:
$$\sum_{}^{}{Miz =}T_{2} + P_{r1} \bullet 0,237 + G*0,01 = 885 + 3925 \bullet 0,237 + 651,4*0,01 = 1822Nm = Ms$$
Najbardziej obciążona jest śruba nr 2. (n = 4 śrub).
Siła przypadająca na jedną śrubę od siły normalnej:
$$P_{\text{Ni}} = P_{N} = \frac{N}{n} = \frac{0}{4} = 0N$$
Wartość obciążenia zewnętrznego w śrubach od momentów gnących:
$$\left( N_{\text{Mgx}} \right)_{i} = \frac{M_{\text{gx}} \bullet \left| z_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}z_{i}^{2}}$$
$$\left( N_{\text{Mgx}} \right)_{1} = - \frac{M_{\text{gx}} \bullet \left| z_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}z_{i}^{2}} = - \frac{580\ N \bullet 0,117}{0,075} = - 905\ N\ sruba\ odciazona$$
$$\left( N_{\text{Mgx}} \right)_{2} = \frac{M_{\text{gx}} \bullet \left| z_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}z_{i}^{2}} = - \frac{580\ N \bullet 0,117}{0,075} = - 905N\ sruba\ odciazona$$
$$\left( N_{\text{Mgx}} \right)_{3} = \frac{M_{\text{gx}} \bullet \left| z_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}z_{i}^{2}} = \frac{580\ N \bullet 0,117}{0,075} = 905\ N\ sruba\ dociazona$$
$$\left( N_{\text{Mgx}} \right)_{4} = \frac{M_{\text{gx}} \bullet \left| z_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}z_{i}^{2}} = \frac{580\ N \bullet 0,117}{0,075} = 905\ N\ sruba\ dociazona$$
$$\sum_{i = 1}^{n}z_{i}^{2} = 6 \bullet \left( \frac{b}{2} \right)^{2} = 0,075\ m^{2}$$
$$\left( N_{\text{Mgz}} \right)_{i} = \frac{M_{\text{gz}} \bullet \left| x_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}x_{i}^{2}}$$
$$\left( N_{\text{Mgz}} \right)_{1} = - \frac{M_{\text{gz}} \bullet \left| x_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}x_{i}^{2}} = - \frac{1822\ N \bullet 0,111}{0,03} = - 6741\ N\ sruba\ odciazona$$
$$\left( N_{\text{Mgz}} \right)_{2} = - \frac{M_{\text{gz}} \bullet \left| x_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}x_{i}^{2}} = - \frac{1822\ N \bullet 0,111}{0,03} = 6741\ N\ sruba\ dociazona$$
$$\left( N_{\text{Mgz}} \right)_{3} = \frac{M_{\text{gz}} \bullet \left| x_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}x_{i}^{2}} = \frac{1822\ N \bullet 0,111}{0,03} = 6741\ N\ sruba\ dociazona$$
$$\left( N_{\text{Mgz}} \right)_{4} = - \frac{M_{\text{gz}} \bullet \left| x_{i} \right|}{\sum_{i = 1}^{n}x_{i}^{2}} = \frac{1822\ N \bullet 0,111}{0,03} = - 6741\ N\ sruba\ dciazona$$
$$\sum_{i = 1}^{n}x_{i}^{2} = 4 \bullet \left( \frac{a}{2} \right)^{2} = 0,03\ m^{2}$$
Wartość obciążeń zewnętrznych w poszczególnych śrubach:
Pi = PNi + (NMgx)i + (NMgy)i
P1 = PNi + (NMgx)i + (NMgy)i = 0 − 905 − 6741 = −7646N
P2 = PNi + (NMgx)i + (NMgy)i = 0 − 905 + 6741 = 5836N
P3 = PNi + (NMgx)i + (NMgy)i = 0 + 905 + 6741 = 7646N
P4 = PNi + (NMgx)i + (NMgy)i = 0 + 905 − 6741 = 5836N
Najbardziej obciążona jest śruba nr 3. (n = 4śrub).
Biegunowy moment styczny do powierzchni docisku:
So = S01 − S02
$$S_{01} = \frac{1}{12} \bullet \left\lbrack A^{3}\left( \frac{\sin\left( \text{arctg}\frac{B}{A} \right)}{\cos^{2}\left( \text{arctg}\frac{B}{A} \right)} + ln\left| \text{tg}\left( \frac{\pi}{4} + \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{B}{A} \right) \right| \right) + B^{3}\left( \frac{\cos\left( \text{arctg}\frac{B}{A} \right)}{\sin^{2}\left( \text{arctg}\frac{B}{A} \right)} - ln\left| \text{tg}\left( \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{B}{A} \right) \right| \right) \right\rbrack$$
$$S_{02} = \frac{1}{12} \bullet \left\lbrack a^{3}\left( \frac{\sin\left( \text{arctg}\frac{b}{a} \right)}{\cos^{2}\left( \text{arctg}\frac{b}{a} \right)} + ln\left| \text{tg}\left( \frac{\pi}{4} + \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{b}{a} \right) \right| \right) + b^{3}\left( \frac{\cos\left( \text{arctg}\frac{b}{a} \right)}{\sin^{2}\left( \text{arctg}\frac{b}{a} \right)} - ln\left| \text{tg}\left( \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{b}{a} \right) \right| \right) \right\rbrack$$
Podstawiając:
$$S_{01} = \frac{1}{12} \bullet \left\lbrack 261^{3} \bullet \left( \frac{\sin\left( \text{arctg}\frac{274}{261} \right)}{\cos^{2}\left( \text{arctg}\frac{274}{261} \right)} + ln\left| \text{tg}\left( \frac{\pi}{4} + \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{274}{261} \right) \right| \right) + 274^{3}\left( \frac{\cos\left( \text{arctg}\frac{274}{261} \right)}{\sin^{2}\left( \text{arctg}\frac{274}{261} \right)} - ln\left| \text{tg}\left( \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{274}{261} \right) \right| \right) \right\rbrack = 6852150\text{mm}^{3}$$
$$S_{02} = \frac{1}{12} \bullet \left\lbrack 181^{3} \bullet \left( \frac{\sin\left( \text{arctg}\frac{274}{181} \right)}{\cos^{2}\left( \text{arctg}\frac{274}{181} \right)} + ln\left| \text{tg}\left( \frac{\pi}{4} + \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{274}{181} \right) \right| \right) + 274^{3}\left( \frac{\cos\left( \text{arctg}\frac{274}{181} \right)}{\sin^{2}\left( \text{ar}\text{ctg}\frac{274}{181} \right)} - ln\left| \text{tg}\left( \frac{1}{2}\text{arctg}\frac{274}{181} \right) \right| \right) \right\rbrack = 3797487\text{mm}^{3}$$
So = S01 − S02 = 4762813 − 4067597 = 695216mm3
Pole powierzchni docisku:
Adoc = 4 * C2 = 4 * 402 = 6400mm2
Siła resztkowa Qr
Ptx = 0N
Pty = −651, 4 N
Ms = 1822Nm
A = 6400mm2
S0 = 695216 mm3
k = 1, 1
n = 4
μ = 0, 15
Qr = Qk = QkPix + QkPiy + QkT
$$Q_{r} = k\left( \frac{{P_{\text{tx}}}_{\ }}{\mu \bullet n} + \frac{P_{\text{ty}}}{\mu \bullet n} + \frac{Ms \bullet A}{\mu \bullet n \bullet S_{0}} \right) = 1,1 \bullet \left( \frac{0_{\ }}{0,15 \bullet 4} + \frac{651,4\ }{0,15 \bullet 4} + \frac{1822000 \bullet 6400}{0,15 \bullet 4 \bullet 695216} \right) = 38267\text{\ N}$$
Siła maksymalna działająca na śrubę najbardziej obciążoną Qmax
Qmax = Qr + P
Qmax = 38267 + 7646 = 45913N
Siła napięcia wstępnego (przyjęto χ = 0, 1) Q0
$$Q_{0} = Q_{\max} - \frac{c_{sr}}{c_{sr} - c_{k}}*P = Q_{\max} - \chi*P = 45913 - 0,1*7646 = 45148N$$
Wymagana średnica śruby d:
$$d \geq \sqrt[3]{\frac{4*Q_{\max}}{\pi*\frac{R_{e}}{x_{e}}*\zeta}} = \sqrt[3]{\frac{4*45913}{\pi*\frac{720}{2}*0,7}} \cong 6,144\text{mm}$$
ζ = 0, 7 współczynnik uwzględniający skręcanie śruby.
Przyjęty współczynnik bezpieczeństwa xe = 2
$k_{r} = \ \frac{R_{e}}{x_{e}}$ — dla śruby o własnościach mechanicznych 8.9 Re=720 MPa
Wg PN-83/M-02013 przyjmuję śrubę M20 — 8.9 o średnicy d3 = 19, 48mm
Wyznaczenie sztywności zespołu śruby i sztywności zespołu tulejki w celu ponownego obliczenia χ
$$\frac{1}{c_{s}} = \frac{1}{{c'}_{s}} + \frac{1}{{c'}_{k}}$$
$$c_{s}^{;} = \frac{E_{1}*A_{1}}{L} = \frac{2,1*10^{5}*298}{70} = 894000\frac{N}{\text{mm}}$$
$$A_{1} = \frac{\pi*d_{3}}{4} = \frac{\pi*{19,48}^{2}}{4} = 298\text{mm}^{2}$$
$$c_{k}^{;} = c_{k} = \frac{E_{2}*A_{2}}{l} = \frac{10^{5}*549}{60} = 915000\frac{N}{\text{mm}}$$
$$A_{2} = \frac{\pi}{4}*\left( D_{z}^{2} - D_{w}^{2} \right) = \frac{\pi}{4}*\left( {32,95}^{2} - {19,67}^{2} \right) = {549mm}^{2}$$
$$\frac{1}{c_{s}} = \frac{1}{{c'}_{s}} + \frac{1}{{c'}_{k}}$$
$$\frac{1}{c_{s}} = \frac{1}{894000} + \frac{1}{915000} = 2,21*10^{- 6}\frac{\text{mm}}{N}$$
$$c_{s} = 452189\ \frac{N}{\text{mm}}$$
$$\chi = \frac{c_{s}}{c_{s} + c_{k}} = \frac{452189}{452189 + 915000} = 0,33$$
E1 = 2, 1 * 105MPa
E2 = 105MPa
Siła napięcia wstępnego (wyznaczony współczynnik χ = 0, 33)Q0:
$$Q_{0} = Q_{\max} - \frac{c_{sr}}{c_{sr} - c_{k}}*P = Q_{\max} - \chi*p = 45913 - 0,33*7646 = 43389N$$