ŹRÓDŁA PRAWA W POLSCE.
Źródła prawa w Polsce ustala Konstytucja RP w art. 87. Są nimi kolejno:
|
Obowiązują na terenie całej Polski |
---|---|
|
|
|
|
|
|
|
Obowiązują na pewnym obszarze |
Akt prawa niższego rzędu MUSI być zgodny z aktem prawa wyższego rzędu.
Konstytucja RP
wszystkie akty prawne muszą być zgodne z Konstytucją
ustawodawca tworząc prawo powinien konkretyzować i realizować postanowienia Konstytucji
jest ustawą szczególna (ustawą zasadniczą), ponieważ:
zawiera kardynalne prawa, stanowiące fundament politycznego i społecznego ładu
zawiera podstawowe zasady dotyczące treści Orawa, form oraz trybu ustalania i kompetencje organów do wydawania aktów prawnych
zajmuje najwyższe miejsce w hierarchii aktów prawnych
Ustawa
jest aktem prawnym o najwyższej mocy prawnej po Konstytucji
zawiera normy ustawowe
może być zmieniona lub uchylona tylko innym aktem przepisem z innej ustawy
jest uchylana przez Parlament w specjalnej procedurze
zmiana ustawy – nowelizacja
zawiera prawa i obowiązki
publikowana jest w Dzienniku Ustaw
Kodeks jest ustawą
Rozporządzenie
akt wykonawczy do ustawy
do wydania rozporządzenia jest niezbędna delegacja ustawowa – przepis uprawniający/zobowiązujący organ do wydania aktu oraz zakres spraw jakie podlegają regulacji
musi być zgodne z ustawą
wydawane są przez organy władzy wykonawczej (Prezydent RP, Rada Ministrów, Konkretny Resort)
publikowane jest w Dzienniku Ustaw
Akty Prawa Miejscowego
uchwalane przez ograny samorządu terytorialnego (rada gmin, rada powiatu, sejmik województwa)
mają ograniczony zasięg terytorialny
publikowane są Dziennikach Urzędowych
Nieformalne źródła prawa
Oprócz źródeł prawa wpływ na stosowanie prawa mają:
orzecznictwo sądowe (głównie Sądu Najwyższego)
poglądy przedstawicieli nauki z zakresu prawa
doktryna prawnicza
zwyczaj
Hierarchiczność Norm Prawnych
akt niższego rządu MUSI być bezwzględnie zgodny z aktem wyższego rzędu
moc obowiązywania norm niższego rzędu wypływa z autorytetu norm wyższego rzędu
norma wyższego rzędu może uchylić moc obowiązująca normy niższego rzędu
norma prawna wyższego rzędu jest podstawą obowiązywania norm prawnych niższego rzędu