WARTOŚCI ELASTYCZNOŚCI
Elastyczność cenowa popytu jest to stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania na dane dobro do względnej zmiany jego ceny.
Jeśli wzrost ceny o 1% zmniejsza wielkość popytu o 2%,to elastyczność cenowa popytu wynosi -2. (Wielkość popytu 2%,a tak jak jest to zmniejszenie tej wielkość, to wyrażamy to jak -2% dzielimy, przez 1%,czyli wzrost ceny i dostajemy -2) Ponieważ krzywa popytu ma nachylenie ujemne, to elastyczność cenowa jest z konieczności liczbą ujemną.
Gdy elastyczność popytu osiąga duże wartości ujemne, wówczas mówimy o wysokiej elastyczności. Popyt jest wtedy bardzo czuły na zmianę ceny.
Gdy zaś elastyczność wyraża się małą liczbą ujemna, popyt jest relatywnie mało wrażliwy na zmianę ceny. Wtedy elastyczność popytu jest niska.
Tak, więc te określenia dotyczą wartości elastyczności z pominięciem jej ujemnego znaku.
Przeważnie jednak elastyczność cenowa zmienia się, gdy przesuwamy się po krzywej popytu, przy czym, wyższym cenom odpowiadają większa elastyczność, a niższym - mniejsza
Jeśli jednak funkcją popytu nie jest prosta linia, lecz krzywa, to zmiana większości zapotrzebowania jest różna przy wzroście ceny i przy jej spadku.
Popyt elastyczny i nieelastyczny
Popyt nazywamy elastycznym ,gdy jego elastyczność cenowa jest mniejsza od -1.
Popyt jest nieelastyczny, gdy jego elastyczność przyjmuje wartości miedzy -1 i 0.
Gdy elastyczność popytu wynosi równo -1,wówczas mówimy, że popyt ma elastyczność równą jedności.
Często mówi się ze pewne dobra charakteryzują się wysoką lub niską elastycznością popytu.
Np. popyt na ropę naftową jest nieelastyczny względem ceny.
Determinanty elastyczności cenowej
Co decyduje o tym, czy elastyczność cenowa popytu jest wysoka czy niska?
Odpowiedzi trzeba szukać w analizie gustów klientów.
Najważniejszym czynnikiem jest łatwość zastąpienia tego dobra innym dobrem o podobnym przeznaczeniu.
Przykłady elastyczności cenowej
Np. takie usługi jak fryzjer, teatr czy sauna wykazują elastyczność większą od jedności.
Np. popyt na niektóre towary takie jak produkty mleczarskie, jest wybitnie nieelastyczny.
Elastyczność cenowa popytu jest kategorią przydatną m.in. do obliczenia, o ile należy podnieść cenę, aby zlikwidować nadwyżkę popytu, bądź o ile ją obniżyć, aby zlikwidować nadwyżkę podaży.
Np. w rolnictwie mogą występować na przemian lata nieurodzaju i lata obfitych zbiorów. Popyt na produkty rolne jest mało elastyczny - słabe zbiory powodują silny wzrost cen żywności. Z kolei nadspodziewane dobre zbiory wywołują znaczny spadek cen żywności. Przy niskiej elastyczności popytu przesunięcia krzywej podaży Wykorzystania elastyczności cenowej wywołują duże wahania cen, nie zmieniając zbytnio wolumenu sprzedaży.
TEORIA WYBORU KONSUMENTA
Konsument - w ekonomii osoba nabywająca od przedsiębiorcy towar lub usługę
Zasady wyboru konsumenta określa teoria wyboru konsumenta. Jej model składa się z czterech elementów charakteryzujących konsumenta i jego otoczenie rynkowe. Są to:
dochód konsumenta
ceny poszczególnych dóbr
gusty konsumenta
założenie behawioralne, zgodnie, z którym konsumenci starają się w maksymalnym stopniu zaspokoić swoje potrzeby. Konsument wybiera koszyk dóbr dający mu największą satysfakcję.
Dochód konsumenta + ceny poszczególnych dóbr = ograniczenie budżetowe konsumenta
Ograniczenia budżetowe opisują różne koszyki (kombinacje ilościowe) dóbr dostępne dla konsumenta. To, jakie kombinacje są dostępne dla konsumenta, zależy od:
wysokości jego dochodu
cen poszczególnych dóbr
Ograniczenie budżetowe wskazuje maksymalna ilość jednego dobra, którą możemy kupić przy określonej nabywanej ilości drugiego dobra.
Nachylenie linii budżetowej = -Ph : Pv,
Ph – cena dobra, którego ilość mierzymy na osi poziomej
Pv – cena dobra, którego ilość mierzymy na osi pionowej
Np.: Nachylenia linii budżetowej zależy jedynie od stosunku cen obu dóbr (np.aby kupić jeszcze jeden bilet do kina musimy zrezygnować z dwóch posiłków, bo bilet do kina kosztuje dwa razy więcej niż posiłek)
GUSTY
Założmy, iż konsument potrafi uszeregować różne koszyki (kombinacje) dóbr według poziomu satysfakcji, czyli użyteczności, którą one przynoszą. Zakładamy, ze konsument woli mieć więcej, a nie mniej.
Gusty konsumenta ujawniają malejącą krańcową stopę substytucji, gdy przy stałej sumie użyteczności dodatkowe jednostki jednego dobra można pozyskiwać kosztem coraz mniejszych ilości drugiego dobra.
KRZYWE OBOJĘTNOŚCI - sposób przedstawiania gustów:
Krzywa obojętności obrazuje wszystkie kombinacje dwu dóbr dające konsumentowi taką samą całkowita użyteczność.
Krzywe obojętności maja nachylenia ujemne. Zwiększając liczbę posiłków, zwiększamy sumę użyteczności.
Krzywe obojętności nie mogą się przecinać!!!