Budowa i funkcje oka

Narządy zmysłu

-oko

-ucho

-nos

-skóra

-język i podniebienie

-receptory czucia głębokiego

Rodzaje zmysłu

-wzrok

-Słuch

-Węch

-smak

-Dotyk

-czucie głębokie

Ochrona oka

-powieki(czynnikizewnętrzne :pyły,UV)

-rzęsy(przed zanieczyszczeniami)

-łzy(oczyszczają,nawilżają)

-oczodoły

Budowa i funkcje oka

Twardówka	-zewnętrzna tylna warstwa oka -ochrana przezroczysta
Rogówka	-przednia warstwa ochronna
Naczyniówka	-odżywianie i dotlenianie gałki ocznej
Siatkówka	-warstwa światłoczóła -miejsce powstawania obrazu(pomniejszony,odwrócony,rzeczywisty)
Komora przednia oka	-zawiera ciecz wodnistą -jest między rogówką a tęczówką -maortyzuje gałke oczną
Źrenica	-otwór w tęczówce regulujący ilość docierającego światła
Tęczówka	-działa jak przesłona reguluje wielkość źrenicy -przednia część błony naczyniowej
soczewka	-element skupiający warstwe światła
Ciało szkliste	-zajmuje 4/5 objętości gałki oczej -wypełnione galaretowatą substancją

Wady wzroku

-krótkowzroczność

-dalekowzroszczność

-astygmatyzm

Choroby oczu

choroba	Objawy/przyczyny
Kurza ślepota	-brak witaminy A -słabe widzenie o zmroku
zez	-niewłaściwa praca mięśni
zaćma	-mgła na soczewce -niewyraźny obraz -promieniowanie rendgenowskie -cukrzyca -otyłość
jaskra	-pdniesienie ciśnienia w gałce ocznej -bóle,zawroty głowy -skutkuję uszkodzeniem wzroku
Zapalenie spojówke	-wirósowe

Budowa i funkcje ucha

Ucho zewnętrzne

-małżowina uszna ->służy do lokalizowania źródła dźwięku i do skupiania fal dźwiękowych

-przewód słuchowy ->przekazuje ,wzmacnia i ukierunkowuje drgania fali dźwiękowej na błonę bębenkową,przewód wysyłany jest mięsistym nabłonkem który zawiera gruczoły łojowe i woskowina których wydziela i tworzy warstwę ochronnę

-błona bębenkowa ->(ucho zewnętrzne oddziela od ycha środkowego)cienka elastyczna błona zbudowana z tkanki łącznej wprowadzana jest w drgania przez fale głosowe

Ucho środkowe

-jama bębenkowa

-kosteczki słuchowe ->(młoteczek,kowadełko,strzemiączka) połączone są one ze sobą stawowo,stanowią pomost pomiędzy błoną bębenkową a uchem wewnętrznym ;drganie z błony bębenkowej przenoszone są na kosteczki,których rola polega na wzmacnianiu fal dźiwiękowych i regulowania właściwości akustycznych powietrza i ucha wewnętrznego

-trąbka słuchowa Eustachusza- przewód łączący ucho śrokowe z gardłem;służy do wyruwnywania ciśnień i zarazem zabezpiecza ucho środkowe przed skutkami zbyt slinych fal dźwiękowych

Ucho wewnętrzne

-3 kanały półkoliste->zbudowane z 3 rurkowych przewodów ustawionych do siebie prostopadle w różnych płaszczyznach, sąwłaściwym narządem równowagi

-ślimak ->skręcony kanał zawierający endalfinę i znajduję się w nim narząd Cortiego- właściwy narząd słuchu na skótek drgania fal dźwiękowych endalfina jest pobudzona

Choroby uszu

-stany zapalne ucha środkowego ucha wnętrznego

-hałas powyrzej 35dB(częstotliwość i czs hałasu)

Uszkodzenie:

-błony bębenkowej

-kosteczek słuchowych

-trąbki Eustachiasza

-podniesienie ciśnienia

Budowa neuronu

Przewodictwo nerwowe

a)membrana oczekująca na przyjęcie bodźca jest w stanie tzw polaryzacji spoczynkowej występuje nierównomierne rozmieszczenie

b)działanie bodźca powoduje depolaryzacje błony – otwieranie kanalików jonowych w błonie przemieszczanie substancji jodu,sodu,potasu i innych

c)fala depolaryzacji przesuwa się po błonie,białkowolipidowej przekazując impuls elektryczny do kolejnych neuronów

d)po przesłaniu impulsu membrana ulega polaryzacji przyjmując stan spoczynku

Budowa układu nerwowego

a)centralny układ nerwowy

-mózg

-rdzeń kręgowy

b)obwodowy układ nerwowy

-nerwy czaszkowe (12 czaszkowych)

-nerwy rdzeniowe

Budowa mózgu

-kresomózgowie

-kora mózgowa

-Mózdżek->odpowiada za równowage ciała,utrzymuje postawe pionową,odpowiada za lekkie napięcie mieśni szkieletowych,brak napięcia mięśni (ataksja)

-międzymózgowie->ośrodki motywacji (pragnienia,głodu,sytości,agresji,ataku,ucieczki,ośrodek rozrodczy,termoregulacji)-koordynacja nerwowo-hormonalna

-śródmózgowie ->ośrodek wzroku

-rdzeń przedłużony->są tu ośrodki odpowiadające na czynności rdzenia kręgowego (ssanie,żucie,przełykanie,oddychanie,praca serca

-płat czołowy

-skronie

-płat ciemieniowy

-płat potyliczny

Łuk odruchowy - to droga jaką przebywa impuls nerwowy od receptora bodźca poprzez neuron czuciowy, kojarzeniowy oraz ruchowy do efektora. Łuk odruchowy składa się z: receptora, dośrodkowej drogi doprowadzającej do neuronów czuciowych, ośrodka nerwowego, drogi odprowadzającej do efektora.

Podział układu nerwowego:

Układ somatyczny

• Koordynacja zewnętrzna

• Kontakt i reakcje ze światem zewnętrznym

• Kieruje czynnościami zależnymi od naszej woli

• Jego efektory to mięśnie szkieletowe, gruczoły skórne i komórki barwnikowe

Układ autonomiczny (wegetatywny)

• Koordynacja wewnętrzna

• Homeostaza - regulacja metabolizmu

• Kieruje reakcjami niezależnymi od naszej woli

• Składa się z dwóch części: układu współczulnego i przywspółczulnego. Układy te działają antagonistycznie - przeciwstawnie, jeżeli jedna część wzmaga działanie to druga powoduje zmniejszenie aktywności.

Układ współczulny (sympatyczny):

• Rozszerzanie źrenicy oka

• Zmniejszanie wydzielania śliny

• Zwiększanie wydzielania potu

• Przyśpieszanie akcji serca

• Podwyższanie ciśnienia krwi

• Zwalnianie ruchów jelit

• Zmniejszanie wydzielania soku żołądkowego

• Zmniejszanie wydzielania moczu

• Powoduje jeżenie się włosów

Układ współczulny (sympatyczny):

• Rozszerzanie źrenicy oka

• Zmniejszanie wydzielania śliny

• Zwiększanie wydzielania potu

• Przyśpieszanie akcji serca

• Podwyższanie ciśnienia krwi

• Zwalnianie ruchów jelit

• Zmniejszanie wydzielania soku żołądkowego

• Zmniejszanie wydzielania moczu

• Powoduje jeżenie się włosów

Układ przywspółczulny (parasympatyczny):

• Zwężanie źrenicy oka

• Zwiększanie wydzielania śliny

• Zmniejszanie wydzielania potu

• Zwalnianie akcji serca

• Obniżanie ciśnienia krwi

• Przyśpieszanie ruchów jelit

• Zwiększanie wydzielania soku żołądkowego

• Zwiększanie wydzielania moczu