1.Właściwości fizyczne cieczy: gęstość, ciężar objętościowy, ciężar właściwy, współczynnik ściśliwości, lepkość, napięcie powierzchniowe.

GĘSTOŚĆ – stosunek masy do jej objętości. Jest o więc masa przypadająca na jednostkę objętości: $\text{\ \ \ \ }\rho = \frac{M}{V}$
gdzie, M- masa, kg
V – objętość, m³

CIĘŻAR OBJĘTOŚCIOWY – stosunek ciężaru pewnej wyodrębnionej bryły cieczy do jej objętości: $\gamma = \frac{G}{V}$
gdzie, G- ciężar bryły, N
V – objętość bryły, m³

Ciężar objętościowy zależy od temperatury i ciśnienia.

CIĘŻAR WŁAŚCIWY – stosunek ciężaru ciała do jego objętości:

Z definicji wynika zależność ciężaru właściwego od gęstości danego ciała:

gdzie:

Q – ciężar (w niutonach),

m – masa ciała (w kilogramach),

 – gęstość ciała (w kg/m³),

g – przyspieszenie ziemskie (w m/s²),

V – objętość (w m³).
Jednostką ciężaru właściwego jest  (niuton na metr sześcienny). Z zależności tej wynika, podobnie jak dla gęstości, zależność ciężaru właściwego od temperatury i ciśnienia.

WSPÓŁCZYNNIK ŚCIŚLIWOŚCI – odpowiada względnemu zmniejszenia objętości przypadającej na jednostkową zmianę ciśnienia w stałej temperaturze:

$$\beta_{p} = \frac{- \text{dV}}{V} \bullet \frac{1}{\text{dp}}$$

gdzie, β_p - współczynnik ściśliwości, $\frac{m^{2}}{N}$
dv – zmiana objętości, m³
V – objętość początkowa, m³
dp – zmiania ciśnienia, $\frac{N}{m^{3}}$

LEPKOŚĆ – zdolność do wytwarzania naprężeń stycznych przy wzajemnym przesuwaniu się cząstek względem siebie z różnymi prędkościami.

$$\tau = \frac{T}{A} = \mu\frac{\text{dV}}{\text{dz}}\ \left\lbrack \frac{N}{m^{2}} \right\rbrack\backslash n$$

μ - współczynnik proporcjonalności, który nazwano dynamicznym współczynnikiem
lepkości.

NAPIĘCIE POWIERZCHNIOWE – siły przyciągania między cząsteczkami wewnątrz cieczy znoszą się wzajemnie. Cząstki na powierzchni cieczy są poddawane działaniu niezrównoważonej siły wypadkowej, prostopadłej do powierzchni cieczy i skierowanej do jej wnętrza. Wskutek tego powierzchniowa warstwa cieczy znajduje się w stanie podobnym do napiętej błony, która wykazuje dążność do zajmowania jak najmniejszej powierzchni. Tendencję błony do kurczenia się tłumaczy się występowaniem sił stycznych do powierzchni błony i działających we wszystkich kierunkach. Jeżeli na powierzchni cieczy poprowadzi się linię, to po obu jej stronach w płaszczyźnie błonki zadziałają równoważące się siły napięcia powierzchniowego. Wartość napięcia powierzchniowego χ podaje się w jednostkach siły przypadającej na jednostkę długości poprowadzonej linii:

$$\chi = \frac{\text{si}la}{dl\text{ugo}sc\ \text{linii}\ \text{na}\ \text{swobodnej}\ \text{powierzc}h\text{ni}\ \text{cieczy}}\ \left\lbrack \frac{N}{m} \right\rbrack$$

Jednostką napięcia powierzchniowego jest niuton na metr $\left\lbrack \frac{N}{M} \right\rbrack$, w układzie cgs dyna na centymetr $\left\lbrack \frac{\text{dyna}}{\text{cm}} \right\rbrack$

2.Czym zajmuje się hydrologia a czym hydraulika?

Hydrologia– dział geografii fizycznej, zajmujący się badaniem wody (pod każdą postacią)
Hydraulika- nauka o praktycznych zastosowaniach cieczy a w szczególności wykorzystywaniu ich ruchu (przepływu). Jest powiązana z mechaniką płynów, która stanowi jej teoretyczną podbudowę.

3. Ciśnienie hydrostatyczne- definicja, właściwości, jednostki.

Ciśnienie hydrostatyczne – ciśnienie występujące w cieczy znajdującej się w spoczynku.
Ciśnienie hydrostatyczne – właściwości:
a) w danym punkcie jest prostopadłe do elementu powierzchniowego, który przez ten punkt
przechodzi i jest skierowane do cieczy.
b) wartość cieśnienia w punkcie nie zależy od orientacji elementu powierzchniowego przechodzącego przez punkt, zależy natomiast od głębokości położenia punktu, od rodzaju cieczy i od sił działających na ciecz.
Ciśnienie hydrostatyczne – jednostki :

Za podstawową jednostkę ciśnienia przyjmuje się 1 $\frac{N}{m^{2}}$, nazywa się Pascalem – Pa albo jej wielokrotności, do których należą:

1 bar - 10⁵ $\frac{N}{m^{2}}$

1 hPa - 10² $\frac{N}{m^{2}}$

1 MPa - 10⁶ $\frac{N}{m^{2}}$

4. Zależność ciśnienia od sił masowych.

Zależność ciśnienia od sił masowych opisuje równanie:

gdzie:

f — wektorowe pole jednostkowych sił masowych (siła działająca na jednostkę masy cieczy),

— gęstość cieczy,

p — ciśnienie.

Zależność ta może być wyprowadzona z równania Naviera-Stokesa przy założeniu, że prędkość jest równa zero. Spełnione ono jest zarówno dla płynów nieściśliwych czyli idealnych cieczy jak i dla płynów ściśliwych; rzeczywistych cieczy i gazów.

5. Napór i wypór hydrostatyczny.

Parcie hydrostatyczne (parcie, napór) – siła nacisku jaką płyn wywiera na daną powierzchnię. Siła ta jest normalna do danej powierzchni.

Parcie jest związane z ciśnieniem wzorem

gdzie:

 – wektor powierzchni nieskończenie małego fragmentu ds powierzchni S,

p – ciśnienie hydrostatyczne panujące na poziomie, na którym znajduje się powierzchnia ds.

Ponieważ rozpatrywane są nieskończenie małe elementy, przyjmuje się, że ciśnienie jest stałe na poziomie każdej takiej powierzchni ds.

Dla powierzchni płaskich i stałego ciśnienia w każdym punkcie powierzchni, wzór na parcie upraszcza się do postaci

Płyn w stanie spoczynku wywiera napór hydrostatyczny zarówno na dno jak i ścianę naczynia.

Parcie na ścianę poziomą można zapisać

gdzie

N – parcie (napór) hydrostatyczne (N)

ρ – gęstość cieczy (kg/m³)

g - przyspieszenie ziemskie (m/s²)

h – wysokość słupa cieczy (m)

S – powierzchnia ściany (m²)

Wzór na parcie dla ściany pionowej:

gdzie

h₀ – głębokość środka ciężkości.

6. Rodzaje ruchów cieczy.

RODZAJE

Ruch cieczy nazywamy ustalonym jeżeli wszystkie elementy ruchu cieczy-czyli ciśnienie, prędkość cząstek i przyspieszenie cząstek, zależą wyłącznie od położenia cząstki i nie ulegają w czasie żadnym zmianom. Jeżeli przynajmniej1element ruchu cieczy ulega zmianom w czasie to ruch taki nazywamy nie ustalonym. Ruch ustalony: -jednostajny, -niejednostajny.

Ruch jednostajny to taki ruch, w którym wszystkie przekroje poprzeczne strumienia cieczy są takie same i w odpowiednich punktach tych przekrojów panują jednakowe prędkości. Ruch niejednostajny to taki ruch, w którym przekroje poprzeczne są nie jednorodne, a więc i prędkości ulegają zmianie. RÓWNANIE CIĄGŁOŚCI RUCHU CIECZY Jeżeli w czasie ruchu cieczy w dowolnie wybranym obszarze nie powstają przestrzenie wolne od tej cieczy to ruch taki nazywamy ciągłym. Przy stałej gęstości w dowolnym obszarze cieczy, dopływ i odpływ są sobie równe.

- strumień objętości (m³/s), V - objętość (m³), t - czas (s)

A₁, A₂, A₃ - pole przekroju poprzecznego rurociągu w kolejnych miejscach (m²)

v₁, v₂, v₃ - prędkość przepływu w tych miejscach (m/s)

7. Ruch laminarny i turbulentny. Naprężenia statyczne i pory ruchu w zależności od prędkości.

Przepływ laminarny jest to przepływ uwarstwiony, w którym płyn przepływa w równoległych warstwach, bez zakłóceń między warstwami. Przepływ taki zachodzi przy odpowiednio małej prędkości przepływu. Graniczną prędkość przepływu, przy której ruch laminarny przechodzi w turbulentny można dla określonego płynu i warunków przepływu obliczyć na podstawie liczby Reynoldsa. Re graniczna = 2320

Ruch turbulentny (burzliwy) – ruch, w którym cząsteczki płynu przemieszczają się po torach kolizyjnych, często kolistych (wirowych). Wykonują one zarówno ruch postępowy, jak i wsteczny, co doprowadza do ich zderzania się i mieszania. W ciekach wodnych, na skutek ruchu turbulentnego wody, mogą powstawać takie formy jak: kotły, rynny i misy eworsyjne.

Naprężenia styczne w cieczy zależą od: T i F ponieważ Ѱ=T/F T- siła styczna tarcia; F-powierzchnia tarcia

Zależność naprężeń stycznych od gradientu prędkości dla cieczy:

τ=μ *dV/dz τ= +- M*dV/dy M-dynamiczny współcz. Lepkości; μ-dynam. wsp. Prędkości

Opory ruchu zależne od prędkości: tarcie, lepkość

8.Prędkość chwilowa, punktowa i średnia przepływu wody.

Uśrednienie prędkości lokalnej na powierzchni o polu A pozwala określić

tzw. Prędkość średnia : $V = \frac{1}{A}\int_{A}^{}{v\ \text{dA}}$

P r ę d k o ś ć l o k a l n a płynu jest to długość drogi

pokonywanej w jednostce czasu przez poruszający się element

płynu: $v = \frac{\text{ds}}{\text{dt}}$

W rzeczywistości mierzona jest prędkość przeciętna w przedziale czasu

t: $v = \frac{s}{t}$

9. Równanie Bernoulliego dla cieczy doskonałej i rzeczywistej.

Równanie Bernoulliego wyraża zasadę, że w ruchu ustalonym nie ściśliwego płynu idealnego odbywającym się w polu sił ciężkości, całkowita energia płynu składająca się z energii kinetycznej, energii potencjalnej ciśnienia i energii położenia jest stała wzdłuż danej linii prądu. Najczęściej spotykana, algebraiczna postać równania Bernoulliego, wyrażająca zasadę zachowania energii mechanicznej przedstawia się następująco ρgh + 0,5 ρv2 + p = const., gdzie: ρ - gęstość cieczy, g - przyspieszenie ziemskie, h - wysokość środka przekroju nad poziomem odniesienia, v - prędkość dla danego przekroju, p - ciśnienie w miejscu danego przekroju.

Z równań Bernoulliego, dla prędkości cieczy v = 0 można otrzymać wzór na ciśnienie hydrostatyczne.

10. Współczynnik de Saint-Venanta „α”.
Wartości liczbowe współ. de Saint – Venanta zależą od: - rodzaju ruchu - kształtu przekroju poprzecznego W przypadku przepływu pod ciśnieniem w przewodach kołowych współ. przyjmują wartości α =2, β= 1,33 dla ruchu laminarnego. Dla ruchu turbulentnego są zbliżone do 1,05. Wyznaczanie współczynników de Saint – Venanta jest ściśle związane z rozkładem prędkości w strumieniu.

11. Równania ciągłości i ruchu jednostajnego.

Ruch jednostajny to taki ruch, w którym rozkłady prędkości są jednakowe w różnych przekrojach poprzecznych kanału. Może od mieć charakter ustalony lub nieustalony.

$$\tau = \rho*g*R_{n}*I\text{\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ }v = C*\sqrt{R*I}\text{\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ }v = \frac{1}{n}*R^{\frac{2}{3}}*\sqrt{I}$$

Równania ciągłości dla ruchu ustalonego v₁ * A₁ = v₂ * A₂ = Q

v₁- prędkość w pierwszym przekroju

A₁- pole przekroju pierwszego

Analogicznie z indeksem 2

Q-przepływ

Równania ciągłości dla ruchu nieustalonego $\ \frac{\partial Q}{\partial x} + B\frac{\partial h}{\partial t} = 0$

B- szerokość kanału mierzona przy zwierciadle wody

12. Wzrór Darcy- Weisbacha, Manninga, Matakowicza, Chezy’ego:

Formuła Darcy-Weisbacha posiada następujące równoważne sobie postacie:

Δp= λ $\frac{L}{D}\frac{\text{pu}}{2}$ lub Δh= λ $\frac{\mathbf{L}}{\mathbf{D}}\frac{\mathbf{u}\mathbf{}}{\mathbf{g}}$

Δp  - wielkość strat ciśnienia [Pa],

Δh- zmniejszenie ciśnienia wyrażone jako zmniejszenie wysokości słupa cieczy[m],

λ - współczynnik oporu zależny od liczby Reynoldsa Re i chropowatości względnej rury [-],

L- długość przewodu [m],

D- średnica przewodu [m],

p - gęstość płynu [kg/m³],

u- prędkość płynu [m/s],

g- przyspieszenie ziemskie [m/s²].

Wzór Manninga

Najpopularniejszą zależnością do obliczenia prędkości przepływu w kanałach jest wzór Menninga:

v= $\frac{1}{n}$ * $R^{\frac{2}{3}}$* $I^{\frac{1}{2}}$ [m/s]

gdzie:

n- współczynnik szorstkości (wartość stała)

R- promień hydrauliczny [m]

I – spadek dna kanału [‰]

Znalazłam jeszcze coś takiego jako wzór Menninga:

Q= A $\frac{1}{n}$ * $R^{\frac{2}{3}}$* $I^{\frac{1}{2}}$

Q- wydatek kanału; A- przekrój

Wzór Matakiewicza:

V_śr = v_max(0,59+0,02h_śr + $\frac{0,006}{I}$)

Gdzie:

v_śr - prędkość średnia w przekroju poprzecznym [m/s],

v_max - największa prędkość na powierzchni, równa prędkości mierzonej w nurcie [m/s],

h_śr - średnia głębokość w przekroju [m],

I - spadek zwierciadła wody [‰].

Mnożąc obliczoną prędkość vśr przez pole środkowego przekroju poprzecznego koryta F [m2]

otrzymujemy wartość przepływu średniego Q.

Wzór Chezy’ego:

Średnią prędkość przepływu ścieków w kanale poprzecznym przekroju kanału można wyznaczyć:

v= C * $\sqrt{R*I}$ [m/s]

gdzie:

v- prędkość przepływu ścieków w kanale [m/s]

C- współczynnik zależny od oporów przepływu [m^0, 5/ s]

I - Spadek dna kanału [‰]

R- promień hydrauliczny [m]

Wzór Chezy’ego został wyprowadzony na podstawie równań Bernoulliego dla dwóch przekrojów kanału, oddalonych od siebie o pewną odległość L.

13. Współczynnik prędkości „C” do wzoru Chezy’ego.

Wzór Chezy’iego w postaci jest słuszny dla ruchu zmiennego w zależności od liczby Re

-> dla oporów przepływów w kanałach otwartych.

Współczynnik „C” do wzoru Chezy’iego jest określony zależnością

(C=50,5 ->rzeki, C=34 ->kanały)

14. Projektowanie kanałów otwartych, kanał hydraulicznie najkorzystniejszy.

Projektowanie pod względem hydraulicznym kanałów otwartych dla danego przepływu Q polega na; * Podaniu wymiarów oraz spadku podłużnego dna podanego projektowanego kanału. Hydraulicznie najkorzystniejszy jest taki przekrój, przez który przy danych: spadku hydraulicznym I oraz polu powierzchni przekroju A, strumień objętości qv cieczy płynącej ruchem jednostajnym jest maksymalny. Z formuły Chezy’ego wynika, że największą prędkość średnią uzyskamy największym Rh. Dla określonego pola powierzchni przekroju poprzecznego strugi maksymalny strumień objętości wystąpi przy minimalnym obwodzie zwilżonym. Ze względów technologicznych często stosuje się przekrój trapezowy.

15. Przewody pod ciśnieniem. Zasady wymiarowania, straty lokalne i na długości.

Straty miejscowe powstają w miejscach przewodu, w których występuje zaburzenie w normalnym rozkładzie prędkości na skutek zmiany kierunku przepływu albo zmiany wymiarów czy kształtu poprzecznego przekroju przewodu. Przyczynami, które powodują powstanie strat miejscowych są różne urządzenia eksploatacyjne montowane w przewodach, takie jak: zawory, kolanka, trójniki. Straty lokalne obliczamy ze wzoru:

hm = ζ * v2/2g

Straty energii na długości natomiast ze wzoru:

hs = λ * l/d * v²/2g

Zasady wymiarowania.

W rzeczywistości nie chodzi o znalezienie dokładnej wartości średnicy przewodu, lecz o dobór takiej (spośród wartości katalogowych), która zapewnia – przy założonym przepływie, straty nie większe niż dopuszczalne/założone w danym przypadku

Wzór : d = [(8 λL*Q2)/(π2g*hs)]0,2

16. Wymiarowanie lewarów i syfonów.

Lewarem nazywamy przewód zakrzywiony, zanurzony końcami w dwóch zbiornikach i umożliwiający przepływ cieczy ze zbiornika o wyższym poziomie do zbiornika o niższym poziomie zwierciadła. Lewar składa się z dwóch części: wznoszącej się od poziomu wody górnej do punktu szczytowego, w tej części ciecz wznosi się ku górze dzięki zjawisku ssania i opadającej gałęzi, w której spływa pod działaniem siły ciężkości. Obliczenie lewara różni się od obliczenia przewodu prostego. Muszą być jednak spełnione warunki dotyczące ciśnienia, które nie może w żadnym punkcie spaść do ciśnienia wrzenia cieczy przepływającej przez lewar.

Syfonem nazywamy przewód zamknięty, przez który ciecz przepływa ze zbiornika A do zbiornika B przez przegrodę lub pod przegrodą dzielącą oba zbioniki.

17. Ustalony i nieustalony wypływ cieczy przez otwory. Charakterystyka otworu.

Wypływ ustalony – zjawisko, którego parametry (ciśnienie, prędkość, itp.) nie zmieniają się w czasie oraz wydatek cieczy jest stały czasie

Wypływ nieustalony – zjawisko, którego parametry przepływu, tj. prędkość, ciśnienie i wydatek cieczy są zmienne w czasie

OTWORY

Wg. położenia zwierciadła cieczy

Otwór niezatopiony Otwór zatopiony Otwór częściowo zatopiony

Otwór mały (gdy V1~V2) Otwór duży (gdy V2>V1)

18. Wypływ z małego otworu, wzór na natężenie wypływu.

Wypływ z małego otworu ; otwór mały tj. taki na którego powierzchni ciśnienie wody zmienia się nieznacznie. Przyjmuje się wtedy, że ciśnienie i prędkości we wszystkich punktach otworu są takie same i równe odpowiednim wartościom obliczonym dla środka ciężkości otworu. (warunek praktyczny: H ≥ 5d),

Wzór na natężenie wypływu przez mały otwór:

$$Q = \mathrm{\mu\ \bullet \ }A_{\ }\mathrm{\bullet \ }\sqrt{2g \bullet H\ }\mathrm{\text{\ \ \ \ }}{\lbrack m}^{3}/s\rbrack$$

A – powierzchnia otworu (πd²/4)

g – przyspieszenie ziemskie (przyjęta wartość 9,81 m/s²)

$\mathbf{H} = H_{0} + \frac{v^{2}}{2g}$ , ale ${\frac{v^{2}}{2g} = 0\ \text{wi}ec\ H\sim H}_{0}$

μ – współczynnik wypływu zależy przede wszystkim od kształtu otworu

19. Wypływ z dużego otworu, wzór na natężenie wypływu.

Wypływ z dużego otworu – różnica miedzy ciśnieniem maksymalnym a minimalnym jest znaczna (warunek praktyczny: H < 5d). wzór Q = µ *A*pier.2*g*H (patrz 18)

20. Przelewy klasyfikacja i zastosowanie.

Przelewem nazywamy przegrodę umieszczoną w kanale otwartym, która spiętrza płynącą wodę i powoduje jej przelewanie się przez przegrodę lub wykonane w niej wycięcie. Przelewów używa się jako urządzeń do pomiarów natężeń przepływu oraz jako elementów budowli piętrzących tj. zapór lub jazów.

Za podstawowe kryteria podziału przelewów przyjmuje się kształt otworów i ścianki przelewowej oraz hydrauliczne warunki przepływu.

Ze względu na szerokość korony i kształt profilu poprzecznego przegrody rozróżnia się przelewy:

o ostrej krawędzi; o kształtach praktycznych; o szerokiej koronie

W zależności od położenia zwierciadła wody dolnej rozróżnia się przelewy:

niezatopione (zupełne), przy których poziom zwierciadła wody w dolnym stanowisku nie wpływa na wydatek przelewu; zatopione (niezupełne), przy których poziom zwierciadła wody w dolnym stanowisku wpływa na wydatek przelewu

Ze względu na szerokość w stosunku do szerokości koryta dopływowego rozróżnia się przelewy:

bez dławienia bocznego, gdy B = b; z dławieniem bocznym, gdy B > b

Ze względu na kształt wcięcia przelewy dzielą się na:

Prostokątne; trójkątne; trapezowe; paraboliczne; kołowe; proporcjonalne

Ze względu na usytuowanie w planie rozróżnia się przelewy:

proste α = 90°; ukośne 0° < α < 90°; boczne α = 0°; załamane; krzywoliniowe; o rozwiniętej koronie, np. kołowej

W zależności od nachylenia ścianki piętrzącej rozróżnia się przelewy:

ze ścianką pionową α = 90°; ze ścianką nachyloną w kierunku przepływu α < 90°; ze ścianką nachyloną w kierunku przeciwnym przepływowi α > 90°

21. Przelew prostokątny o ostrej krawędzi.

Przelew prostokątny o ostrej krawędzi
- wydajny,
- nie najłatwiejszy do pomiaru ze względu na dużą różnicę poziomu wody przepływającej przez otwór przelewowy w różnych jego punktach

b- szerokość przelewu, h- szerokość spiętrzonej wody (mierzona od krawędzi przelewu do lustra wody)

22. Przelew trójkątny o ostrej krawędzi.

Jest to przelew trójkątny o prostym kącie wierzchołkowym. Stosowany jest dla małych przepływów i amplitud wahań wody. Kształt wycięcia zapewnia możliwość dokonywania pomiarów nawet dla przepływów o wartości ułamków litrów na sekundę. Jest to przelew bardzo dokładny. Błąd pomiaru wynosi około 1%.

b- szerokość przelewu, h- szerokość spiętrzonej wody (mierzona od krawędzi przelewu do lustra wody)

23. Pomiar natężenia przepływu wody za pomocą przelewów. Charakterystyka przelewów.
Przelew mierniczy - jest to mała budowla hydrotechniczna lub narzędzie przenośne, umieszczane na małych ciekach, o małych głębokościach i prędkościach przepływu w celu częstego lub ciągłego wykonywania pomiarów natężenia przepływu. Pomiar natężenia przepływu polega na zmierzeniu wysokości spiętrzenia wywołanego przez szczelną przegrodę ustawioną pionowo i prostopadle do osi cieku lub kanału. W warunkach przelewu prostego (tj. usytuowanego prostopadle do osi cieku), nie zatopionego (tj. takiego, przy którym poziom wody dolnej znajduje się poniżej dolnej krawędzi przelewu) i o ostrej krawędzi, natężenie przepływu jest funkcją wysokości spiętrzenia. Zakres pomiarowy przelewów obejmuje przepływy od 0,0005 do 10 m3/s, przy czym dany przelew może pracować w dość wąskich granicach. W przypadku gdy amplituda wahań natężenia przepływu jest większa, stosuje się kombinowane przelewy lub przelewy dwudzielne.

24. Przelewy o kształtach praktycznych.

Przelewy o kształtach praktycznych – kształt ścianki jest tak dobrany, że przelewający się strumień przylega do powierzchni spływu na całej długości. Najczęściej są stosowane jako jazy i budowle piętrzące.

25. Przelew o szerokiej koronie.

Przelew - część przegrody na strumieniu cieczy o zwierciadle swobodnym, przez którą przelewa się ciecz. Przelew stanowi zwykle część obiektu hydrotechnicznego piętrzącego wodę (zapora, jaz) – urządzenie upustowe. Ze względu na kształt przekroju poprzecznego przelewu wyróżniamy przelew o szerokiej koronie.

26.Przyrządy do pomiaru prędkości wody.

Pomiar ten może być wykonywany: młynkiem hydrometrycznym, przepływomierzem elektromagnetycznym, rurką Pitota i Prandtla.

27.Przyrządy do pomiaru ciśnienia.

Przyrządy do pomiaru ciśnienia: Barometr , ciśnieniomierz (manometr) , mikromanometr , barograf, wakuometry (podciśnienie) , manowakuometry (nadciśnienie , podciśnienie)

28. Metody pomiaru natężenia przepływu wody.
Do pomiaru natężenia przepływu w przemyśle chemicznym i pokrewnych stosuje się przyrządy pomiarowe:
- rurkę Pitota; rurkę Prandtla; kryzę pomiarową; dyszę pomiarową; zwężkę Venturiego; rotametr; gazometr bębnowy; anemometr; danaidę; przepływomierz ultradźwiękowy