3.3.3. Dynamika rozwoju sektora MŚP w Niemczech w latach 2003-2013

W 2003 roku na terenie Niemiec działało ponad 3 mln firm wchodzących w skład sektora MŚP. Mikroprzedsiębiorstwa stanowiły ponad 88% tego sektora, liczba małych firm kształtowała się na poziomie 307 000, natomiast przedsiębiorstwa średnie to jedynie 44 000. W 2003 roku Niemcy plasowały się na drugiej pozycji, jeśli chodzi o ilość aktywnie działających przedsiębiorstw w porównaniu wszystkich krajów członkowskich UE¹.

Najwyższy wskaźnik zakładania nowych przedsiębiorstw wśród państw Unii Europejskiej, przed jak i po roku 2003, rejestrowany jest w Niemczech.

W latach 2006 – 2009 liczba firm sektora MŚP nadal rosła, w roku 2009 sektor ten stanowił w Niemczech 99,5% ogółu przedsiębiorstw. Odnotowano wyższy wskaźnik wzrostu liczby zakładanych mikroprzedsiębiorstw, i w 2009 roku odsetek tych firm stanowił w Niemczech 90%, przedsiębiorstwa zatrudniające do 50 osób w latach 2006-2009 stanowiły 7,7% wszystkich firm sektora MŚP. Liczba przedsiębiorstw średnich, działających na terenie Niemiec w roku 2009 wyniosła 64 173, co stanowi 1,8% ogółu².

Do roku 2009 w Niemczech odnotowywano systematyczny wzrost obrotów gospodarczych przedsiębiorstw sektora MSP, które w roku 2009 wyniosły 37,7% wartości obrotów gospodarczych kraju.

Sektor MŚP w Niemczech ma również istotne znaczenie jeśli chodzi o liczbę zatrudnionych osób. Eurostat w roku 2008 oszacował, że w tym sektorze pracę znalazło 22,4 mln osób, co na tle innych państw członkowskich UE, plasuje Republikę Niemiecką na pierwszym miejscu³.

Działania innowacyjne w zakresie badań i rozwoju, edukacji oraz wiedzy, prowadzone przez sektor MŚP w Niemczech w latach 2006 – 2008 wyniósł dla małych przedsiębiorstw 68%, a dla średnich 79%. Niemcy odnotowały wówczas najwyższy poziom tego wskaźnika wśród krajów UE. Analizując wielkość nakładów na poniesione inwestycje, w latach 2006 – 2008 Niemcy plasują się na szóstej pozycji wszystkich państw członkowskich Unii, z kwotą nakładów równą 1 821 tys. euro⁴.

Wskaźniki w roku 2010 pokazują, że mimo kryzysu gospodarczego panującego w Europie, liczba MŚP w Niemczech wzrasta. W roku 2010 małe i średnie przedsiębiorstwa stanowiły 99,7% wszystkich firm zarejestrowanych na terenie Niemiec, czyli 3 670 000 przedsiębiorstw które zatrudniły ponad 15,2 mln pracowników⁵.

W latach 2008 – 2011 Niemcy były jednym z niewielu krajów członkowski UE, w których odnotowano wzrost zatrudnienia w sektorze MŚP, w tym w Niemczech wskaźnik ten był najwyższy i kształtował się na poziomie ok. 16%. W tym okresie wzrosła również wartość dodana oraz wydajność małych i średnich niemieckich firm⁶.

W 2011 roku w Niemczech działało najwięcej firm sektora MŚP w dziedzinie high – tech wśród krajów członkowskich UE, przedsiębiorstwa te stanowiły 17% wszystkich małych i średnich przedsiębiorstw Unii Europejskiej, prowadzących działalność w tej dziedzinie.

W sektorze produkcyjnym, zajmującym się chemikaliami oraz maszynami silnikowymi małe i średnie przedsiębiorstwa niemieckie stanowiły w 2011 roku 14%. 11% firm wytwarzających tworzywa sztuczne, gumę oraz wyroby metalowe w UE to niemieckie małe i średnie przedsiębiorstwa. W produkcji napojów i żywności oraz tytoniu i tekstyliów niemieckie przedsiębiorstwa sektora MŚP mają 10% udział⁷.

Jak wynika z obecnych badań UE, małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią 99,5% wszystkich firm aktywnych na terenie Niemiec. Sektor ten zatrudnia 62,7% osób i wytwarza dodatnią wartość ekonomiczną na poziomie prawie 54%. Sektorem gospodarki, w której MŚP działają najaktywniej jest high – tech, gdzie małe i średnie firmy znacznie przewyższają średnią wydajność krajów Unii Europejskiej.

W roku 2013 w Niemczech aktywnie działało 2 201 144 przedsiębiorstw MŚP, w tym 82% stanowiły mikroprzedsiębiorstwa, małe firmy 336 111, a liczba średnich działalności gospodarczych kształtowała się na poziomie 56 tysięcy. W porównaniu z poprzednimi latami, liczba działających firm zmniejszyła się, jednak pomimo spadku ilości przedsiębiorstw tego sektora, wzrosła liczba osób w nim zatrudnionych, do poziomu 16 720 674 pracowników. Wartość dodana w wyniosła w roku 2013 792 mld euro⁸.

---

1. SMEs in Europe. 2003 Observatory of the European SMEs. No. 7, European Commission, 2004, s.77.↩

2. Schlüsselzahlen des Mittelstands in Deutschland gemäß der KMU-Definition der EU-Kommission,

   www.ifm-bonn.org, ( 01.01.2015 )↩

3. A. Żołądkiewicz, Działalność innowacyjna małych i średnich przedsiębiorstw w Niemczech na tle innych krajów Unii Europejskiej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2012, s. 22-24↩

4. J. Łapiński, Działalność innowacyjna przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce, [w:] Innowacyjność 2010, PARP, Warszawa 2010, s. 12, 18↩

5. J. Karpowicz, Wsparcie ze środków publicznych a rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w Niemczech, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2013, s. 50↩

6. A. Barker, E. Canton, J. Konings, V. Spanikova, P. Wymenga, EU SMEs in 2012: at the crossroads

   Annual report on small and medium-sized enterprises in the EU, 2011/12, Ecorys, Rotterdam 2012, s. 28↩

7. . A. Barker, E. Canton, J. Konings, V. Spanikova, P. Wymenga, EU SMEs in 2012: at the crossroads

   Annual report on small and medium-sized enterprises in the EU, 2011/12, Ecorys, Rotterdam 2012, s. 31↩

8. http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/facts-figures-analysis/performance-review/index_en.htm, 13.01.2015↩