Biologia- przygotowanie do sprawdzianu numer 1

I. Życie:

1.Na nasze zdrowie wpływają różne czynniki np.

• 55% styl życia

• 20% środowisko przyrodnicze i społeczne

• 15% czynniki genetyczne

• 10% służba zdrowia

2. Choroby:

• Cywilizacyjne- np. pracoholizm, alkoholizm, narkomania, uzależnienie od Internetu

• Społeczne- np. alkoholizm, nikotynizm, reumatyzm

Różnią się tym że:

Cywilizacyjne powstają wraz z rozwojem cywilizacji np. uzależnienie od Internetu, a społeczne zależą od otaczającego nas środowiska ludzi np. alkoholizm

II. Skóra:

1. Budowa:

• Gruczoł łojowy- wytwarza łój natłuszczający skórę.

• Trzon włosa- zawiera barwnik i pęcherzyki powietrza od ich proporcji zależy kolor włosów.

• Mięsień- stroszy włos

• Mieszek włosa- w nim znajduje się korzeń włosa.

• Naczynia krwionośne-dostarczają skórze tlen i składniki odżywcze.

• Gruczoł potowy- wytwarza pot, chroniący przed przegrzaniem i rozwojem bakterii.

• Zakończenie nerwowe- odbiera odpowiednie bodźce ze środowiska

• Promieniowanie UV- komórki barwnikowe, które wytwarzają brązowy barwnik (melaninę). Chroni nas przed uszkodzeniami.

• Produkowanie D₃- dzięki tej witaminie mamy twarde bardzo odporne na złamania kości.

• Termoregulacja- gruczoły potowe zabezpieczające nasz organizm przed ogrzaniem.

III. Oko:

1.Budowa:

• Rogówka-wypukła zewnętrzna warstwa gałki ocznej

• Tęczówka-przednia część błony naczyniówkowej w centrum otwór (źrenica). Reguluje dopływ światła.

• Źrenica- otwór odpowiedzialny za ilość dopuszczania do niej światła.

• Soczewka- kieruje obraz obrócony na siatkówkę.

• Siatkówka-odbiera bodźce wzrokowe, błona w gałce ocznej na tyle. Na siatkówce powstaje obraz rzeczywisty, pomniejszony i odwrócony.

• Naczyniówka- pomiędzy siatkówką a twardówką. Sieć naczyń trójwarstwowa.

• Twardówka- nadaje kształt gałce ocznej od oczodołu

• Nerw Wzrokowy- przebiega od siatkówki do skrzyżowania wzrokowego. Można wyróżnić 4 części:

• Wewnątrzgałkowy 0,7mm

• Wewnątrz-oczodołowy 30mm

• Przechodzący przez kanał wzrokowy ok.5mm

• Wewnątrzczaszkowy 10mm

IV. Ucho:

1.Budow:

• Małżowina uszna- zbudowana z pofałdowanej chrząstki pokrytej skórą. Funkcja wychwytywania dźwięku, u człowieka małżowina zanika.

• Błona bębenkowa- stopniowo cieńsza, jest już naskórkiem bardzo cienkim.

• Ślimak- pobudza komórki nerwowe do wytwarzania impulsów nerwowych.

• Nerw Słuchowy- przewodzi impulsy nerwowe do mózgu.

Kosteczki Słuchowe- uderzają o siebie i przekazują drgania do ślimaka.

2. Słuch:

180 decybeli wywołuje ból i natychmiastowe uszkodzenie słuchu.

90-120 decybeli jest szczególnie uciążliwym dźwiękiem dla naszego słuchu.

V. Narządy Zmysłu:

• Węch- związki chemiczne zawarte w powietrzu dostają się do Komor węchowych i podrażniają receptory. Podrażnione receptory wysyłają impulsy nerwowe do mózgu.

• Smak- związki chemiczne rozpuszczają się w ślinie i czujemy je dzięki receptorów nerwowych (kubki smakowe) wysyłają impulsy do mózgu.

• Dotyk- ucisk, temperatura ciepła i zimna powoduje uszkodzenie receptorów czuciowych w skórze i wysyłają nerwami do mózgu.