Czy możesz być zwolniony z pracy z powodu swoich ograniczeń zdrowotnych

Pracownik nie może być dopuszczany do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na zajmowanym przez pracownika stanowisku pracy.

Zaświadczenie lekarza medycyny pracy powinno określać zdolność pracownika do wykonywania pracy. Jakiekolwiek przeciwwskazania dotyczące wykonywania choćby jednego obowiązku należącego do zakresu czynności pracownika uzasadniają wypowiedzenie umowy o pracę.

Pracodawca ma obowiązek, przed dopuszczeniem do pracy, w terminach określonych w przepisach lub w zaświadczeniu lekarskim skierować pracownika na badania profilaktyczne, tj. na wstępne, okresowe lub kontrolne badania lekarskie.

Przepisy rozporządzenia dotyczącego profilaktycznej opieki zdrowotnej pracowników wskazują, jakie informacje powinny być zawarte w skierowaniu na badania profilaktyczne. Pracodawca powinien w nim wskazać w szczególności:

• na jakie badania pracownik jest kierowany,

• na jakim stanowisku wykonuje pracę,

• informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych,

• aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia wykonanych na tych stanowiskach.

Zaświadczenie lekarskie stwierdzające ograniczenie zdrowotne

Po przeprowadzeniu badania profilaktycznego lekarz może wydać orzeczenie, w którym stwierdzi, że brak jest przeciwwskazań zdrowotnych i pracownik jest zdolny do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Może również stwierdzić, że występują przeciwwskazania zdrowotne i pracownik stał się niezdolny do pracy na zajmowanym stanowisku.

Jedną z często spotykanych sytuacji, z którą pracodawcy mają do czynienia, to pracownik dostarczający pracodawcy zaświadczenie lekarskie, w którym jest stwierdzone, że jest on zdolny do wykonywania pracy na określonym stanowisku, jednak z pewnymi ograniczeniami zdrowotnymi, np. pracownik ma zakaz dźwigania ciężarów powyżej 5 kilogramów lub zakaz pracy na wysokościach itp. W większości przypadków ograniczenia zdrowotne wskazane w zaświadczeniu lekarskim nie pozwalają pracownikowi na wykonywanie czynności niezbędnych do pracy na zajmowanym przez niego stanowisku. W takiej sytuacji pracodawca powinien zdecydować, czy pracownik może wykonywać pracę na danym stanowisku, jednak bez prac objętych ograniczeniem, czy też nie dopuszczać pracownika do pracy na stanowisku i próbować znaleźć pracownikowi inne stanowisko pracy. Innym najmniej korzystnym rozwiązaniem jest wypowiedzenie umowy o pracę w związku z orzeczonymi ograniczeniami zdrowotnymi.

Przykład

Pracownik jest zatrudniony w firmie Korkociąg S.A. na stanowisku magazyniera. Po przeprowadzeniu badań okresowych lekarz orzekł, że pracownik jest zdolny do wykonywania pracy na ww. stanowisku, jednak z ograniczeniami zdrowotnymi. Pracownik nie może dźwigać ciężarów powyżej 5 kilogramów oraz wykonywać ruchów jednostronnie obciążających kręgosłup. Czynności te są podstawowymi obowiązkami na stanowisku magazyniera, które wykonuje codziennie.

Dopuszczenie pracownika do wykonywania pracy w powyższych okolicznościach mogłoby stanowić naruszenie art. 207 § 2 pkt 1 k.p., a także art. 94 pkt 4 k.p., czyli podstawowego obowiązku pracodawcy, jakim jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Pracodawca w tej sytuacji powinien przenieść pracownika na inne stanowisko pracy (zgodnie z zaleceniami lekarza) lub wypowiedzieć umowę o pracę.

Ograniczenia zdrowotne a przyczyna wypowiedzenia

Jeżeli pracownik nie może wykonywać pracy na określonym stanowisku ze względu na ograniczenia zdrowotne, to pracodawca może rozważyć przede wszystkim przeniesienie pracownika na inne stanowisko (zgodnie z zaleceniem lekarza), na którym pracownik nie będzie zmuszony do wykonywania czynności objętych ograniczeniami.

Natomiast, jeżeli pracodawca nie będzie miał możliwości przeniesienia pracownika na inne stanowisko pracy, odpowiadające kwalifikacjom pracownika, to w takiej sytuacji pracodawca może rozważyć możliwość rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem za wypowiedzeniem.

Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Ograniczenia zdrowotne a przyczyna zwolnienia