• Rachela Hutner

• Rys historyczny

• Rachela Hutner urodziła się 02.07.1909 r. w Warszawie;

• 1934-1937 nauka w 2,5-letniej Szkole Pielęgniarstwa w Warszawie;

• 1937-1938 praca na oddziale chirurgicznym szpitala przy ul. Dworskiej (obecnie Kasprzaka), gdzie pełniła obowiązki instruktorki Szkoły Pielęgniarstwa;

• 1938-1947 praca i nauka w Anglii w Willesden District Nursing Association: Queen’s Institute of District Nursing;

• Rys historyczny

• 1947 studia na Wydziale Pielęgniarstwa w Wayne University w USA;

• 1948 powrót do Polski i praca w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej;

• W latach 70-tych XX w. praca na Wydziale Pielęgniarskim Akademii Medycznej w Lublinie;

• Inicjatywy podjęte przez Rachele Hutner

• Ośrodek Kształcenia Instruktorek Pielęgniarstwa w Warszawie (1949-1957);

• Studium Nauczycieli Średniego Szkolnictwa Medycznego (1954-1960);

• Centralny Ośrodek Doskonalenia Średnich Kadr Medycznych wraz z czternastoma filiami (1954-1972);

• Działalność zawodowa

• Podręczniki wydane przez Rachele Hutner:

• „Podręcznik dla pielęgniarek”;

• „Pielęgniarstwo specjalistyczne”;

• Inicjatorka pierwszych pielęgniarskich badań naukowych w Polsce: „ Wpływ aktywności pielęgniarek na stan zdrowia i samopoczucie pacjentów szpitalnych” (1967 i 1975)

• Wykreowała i wcieliła w życie ideę specjalizacji dla pielęgniarek;

• Działalność zawodowa

• Była ekspertem do spraw pielęgniarstwa w Europejskim Biurze WHO oraz członkiem Komisji Przyjęć Międzynarodowej Rady Pielęgniarek;

• Należała do komitetu redakcyjnego dwumiesięcznika „Szpitalnictwo Polskie”, pisma „ Nursing Sciences” oraz „Biblioteki pielęgniarki” wydawanej przez PZWL;

• Wprowadziła do polskiego pielęgniarstwa pojęcia dotyczące teorii pielęgniarstwa, diagnozy pielęgniarskiej , a także procesu pielęgnowania;

• Zaszczyty i honory przyznane za zasługi dla pielęgniarstwa

• Tytuł doktora honoris causa AM w Lublinie (27.04.1995) inicjatorka i propagatorka idei akademickiego kształcenia pielęgniarek w Polsce;

• Medal Florence Nightingale (12.05.1995); najważniejsze odznaczenie pielęgniarskie – nagroda za czyny wymagające wyjątkowego poświęcenia, wysokich kwalifikacji moralnych i zawodowych;

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (3.05.2000); otrzymała z rąk prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego.

• Pojęcia wyodrębnione i wartościowane przez R. Hutner

PIELĘGNIARSTWO

„Rozumiała je szeroko, jako obszar wiedzy zajmującej się człowiekiem i jego potrzebami zdrowotnymi. Stąd podkreślała, że to właśnie człowiek i jego potrzeby zdrowotne powinny stanowić przedmiot zainteresowania pielęgniarstwa”.

(Działalność… 1972)

• Pojęcia wyodrębnione i wartościowane przez R. Hutner

PIELĘGNOWANIE

„To działalność zawodowa pielęgniarki, która musi być oparta na solidnych, teoretycznych podstawach”.

(Hutner 1983)

• Pojęcia wyodrębnione i wartościowane przez R. Hutner

PIELĘGNIARKA

„To osoba, której praca zorientowana jest na podmiot opieki, przy czym zasięg i charakter jej pracy jest zróżnicowany przede wszystkim potrzebami zdrowotnymi wyrażanymi przez społeczeństwo”.

(Działalność… 1972)

• Pojęcia wyodrębnione i wartościowane przez R. Hutner

PACJENT – PODMIOT OPIEKI

Określany jako jedność, całość, na którą składają się trzy obszary, w jakich on funkcjonuje: biologiczny, psychiczny i społeczny, i konsekwentnie – w jakich manifestuje swoje potrzeby. Był to „wypowiedziany, uświadomiony i realizowany konsekwentnie pogląd o biopsychospołecznej jedności potrzeb zdrowotnych pacjenta”

(Działalność… 1972)

Wprowadziła określenie „pacjentocentryczny” (pacjentocentryczny model opieki, pacjentocentryczne zachowanie pielęgniarki)

• Pojęcia wyodrębnione i wartościowane przez R. Hutner

ZDROWIE

„Odnoszone było do podmiotu opieki i zawsze stawiane przez R. Hutner przed chorobą (prymat zdrowia, nie choroby). Za Światową Organizacją Zdrowia wprowadziła do polskiego pielęgniarstwa określenie „zdrowie pozytywne” – rozumiane jako wartość, którą nie tylko należy chronić, ale i potęgować. Tak pojęte zdrowie zrewolucjonizowane wcześniejsze założenia teoretyczne i praktyczne, bowiem wyznaczało nowe zadania nie tylko dla pielęgniarstwa, ale dla szeroko rozumianej opieki”.

(Działalność… 1972)

• Dla celów własnej koncepcji opieki przyjęła następujące prawdy:

1. Pielęgnowanie polega na otoczeniu pojedynczej osoby lub grupy ludzi taką opieką, aby byli oni w jej centrum.

2. Podmiot opieki jest jednością biopsychospołeczną, która znajduje odzwierciedlenie w jego potrzebach.

3. Zdrowie jest wartością pozytywną, którą należy chronić i pomnażać.

4. Celem pielęgnowania jest racjonalne inwestowanie w zdrowie człowieka.

• Model graficzny obrazujący założenia R. Hutner

Podmiot (pojedyncza osoba, grupa ludzi) znajduje się w samym centrum, zaś opieka pielęgniarska zajmuje orbitę zewnętrzną względem niego. Pielęgnowanie pochodzi od pielęgniarki – osoby merytorycznie i praktycznie przygotowanej w dziedzinie pielęgniarstwa do jej świadczenia (orbita kolejna, najbardziej zewnętrzna w stosunku do podmiotu)

• PACJENTOCENTRYCZNY MODEL GRAFICZNY

• Piśmiennictwo

• Grójek-Jóźwiak J.: Filozofia i teorie pielęgniarstwa Wyd. Czelej, Lublin 2007;

• Działalność Centralnego Ośrodka Doskonalenia średnich Kadr Medycznych w latach 1962-1972. Warszawa, maj 1972 (maszynopis powielony);

• Hutner R.: O rozwoju teorii pielęgnowania. Pielęgniarka i Położna 1983, 6.