Teoria Bezpieczeństwa
Temat: Bezpieczeństwo państwa w systemie międzynarodowym.
Literatura:
1.stefanowicz J. bezpieczeństwo współczesnych państw, warszawa 1984
2.kontrola zbrojeń, rozbrojenie u progu XXI wieku, red. A. Rotfeld, warszawa 2005
3.Bezpieczeństwo europejskie, koncepcje, instytucje, implikacje dla Polski, red j. czaputowicz, warszawa 1997 <- polecane przez profesora opracowanie
Istota europejska trójkąta bezpieczeństwa.
Regionalny kompleks bezpieczeństwa – grupa państw, których bezpieczeństwo jest ze sobą w takim stopniu powiązane, że nie może być rozpatrywane oddzielnie.
Europejski trójkąt bezpieczeństwa:
1.organizacja militarno-polityczna traktatu Północnoatlantyckiego (NATO)
2.Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w europie (OBWE) – regionalny system bezpieczeństwa zbiorowego.
3. Unia Europejska – organizacja polityczna oparta na akceptacji wspolnych wartości.
Organizacje te są niezależne, jednak zazębiają się w sferze swojego działania.
Nato – 4 kwieciec 1949 r mianowicie dążenie do pokojowego współżycia miedzy wszystkimi ludzmi, a także zbiorowa samoobrona i obrona wzajemna przed zewnętrznymi zabrozeniami grupy państw. Nato jako organizacja militarna, a celem dzialania jest obszar europy i akwen Atlantyku, bez obszaru stanow zjednoczonych.
KBWE (OBWE) – regionalny system bezpieczeństwa
OBWE: (54 państwa) – Helsinki zarząd
-wymiary polityczno-wojskowe: Forum Współpracy w Dziedzinie Bezpieczeństwa: środki budowy zaufania i bezpieczeństwa, regionalne porozumienie o kontroli zbrojeń
-wymiar ludzki – zobowiązania dotyczące poszanowania wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności, kontaktów międzyludzkich i innych zagadnień humanitarnych (jednostkowy wymiar bezpieczeństwa)
-wymiar ekonomiczny: wysiłki w celu rozwoju współpracy w dziedzinie handlu, przemysłu, nauki i techniki, środowiska naturalnego i innych dziedzin aktywności gospodarczej przyczyniają się do wzmocnienia bezpieczeństwa i pokoju w europie i na świecie.
Misje OBWE – wspomaganie przemian ustrojowych, promowanie budowy społeczeństw obywatelskich rządów prawa, zapobieganie konfliktom, monitorowania realizacji zobowiązań państw w zakresie zagadnień aktów końcowych konferencji.
---------------------------------(!!!!!!doczytać CFE i CFE1!!!!!!)----------------------------------------
Europejska integracja polityczna i obronna w realiach postzimnowojennych.
-Traktat o Unii Europejskiej (traktat z Maastricht) – 07-02-1992r
I. –gospodarka – ponadnarodowy:
II. –wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – współpraca międzyrządowa.
III. –współpraca w dziedzinie Wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych – współpraca międzyrządowa z elementami integracji.
Obszar: WPZiB
-cel: umocnienie bezpieczeństwa Unii i państw członkowskich
-Zakres: bez wyjątku wszystkie sprawy dotyczące bezpieczeństwa, bez podziału na aspekty gospodarcze i polityczne, także obronność
Szczyt rady UZE w Bonn – operacji (perersberskie-/petersberg/- dzielnica Bonn) : humanitarne i ratownicze: misje pokojowe; opanowanie sytuacji kryzysowych, w tym przywracania pokoju (1992)
Europejski trójkąt decyzyjny:
Organy współuczestniczące w kształtowaniu bezpieczeństwa europejskiego.
Rada europejska
-umocowania traktatem amsterdamski jako organ WPZiB
-skład, szefowie państw lub rządów państw członkowskich UE, ministrowie SZ, przewodniczący KE – organ międzyrządowy o charakterze politycznym
-kompetencje nadawanie uniii impulsów niezbędnych do jej rozwoju i określenia w tym zakresie ogólnyc kierunków politycznych (wytyczne polityczne)
Organy współuczestniczące w kształtowaniu bezpieczeństwa europejskiego
Rada Unii europejskiej
Kompetencje- prawo podejmowania decyzji oraz zawierania umów międzynarodowych w imieniu Unii. Rozporządzenia dyrektywy i decyzje mają moc wiążącą dla każdego członka.
Implementacja – wprowadzenie przyjecie aktów prawa unijnego w państwach członkowskich.
Komicja europejska:
-organ wykonawczy Unii, niezależny od rządów państw członkowskich, czuwa nad wspólnym interesem
-posiada komptecencje w zakresie: stanowienia prawa wspólnotowego i inicjatywę prawodawczą, wdrażania polityki i wspólnotowego i inicjatywę prawodawczą, wdrażania polityk i prowadzenia progranów, dysponowania środkami finansowymi, kompetencje kontrolne w zakresie realizacji traktatów oraz kompetencje zewnętrzne – prawo reprezentowania WE w organizacjach międzynarodowych.
-skład i charakter: organ kolektywny i kadencyjny (5lat) – po jednym przedstawicielu każdego państwa członkowskiego, jednak ponadnarodowy (niezależność w wykonywaniu funkcji)
-tryb dziłania: ciągły
-wydawane akty: dokumenty prawne wiÄ…zace oraz zalecenia
Parlament europejski
-glos obywateli unii, jednolite zgromadzenie parlamentarne
-zadania: Stanowienie prawa europejskiego
Demokratyczny nadzór nad pozostałymi instytucjami UE|
Przyjmowanie budżetu Unii
-skład i charakter: organ parlamentarny, na którym spoczywa główny ciężar zapewnienia legitymizacji demokratycznej We. Organ ponadarowy, kadencja 5 lat.
-wyłania komisje specjalistyczne
-WPZiB pozostaje głównie w zakresie działania Komisje Spraw Zagranicznych. Zagadnienia raz w roku ocenione są na sesji plenarnej