Teoria Bezpieczeństwa

Dr.hab.Trubas

Temat: Zakres podstaw bezpieczeństwa miedzynarodowego – wpływ otoczenia naszego kraju na bezpieczeństwo

Geopolityka- nauka badajaca wzajemne relacje miedzy naturalnymi elementami geografii a polityka panswa, interdyscyplinarna dziedzina naukowa zajmujaca się relacjami czasoprzestrzennymi, występującymi miedzy panswamia i ich zgrupowaniami, umieszczona miedzy geografia, historia, naukami politycznymi, ekonomicznymi, o społeczeństwie, o kulturze, o religii

Geostrategia – dyscyplina naukowa rozpatrujaca rzeczywiscost pod katem potencjalnych i realnych konflikto polityczno-militarnych oraz sposobow ich rozstrzygania, integralna czesc geopolityki

Sytuacja polityczna:
-12 marca 1999r po zlozeniu dokumentow ratyfikacyjnych RP stala się członkiem NATO
-1 maja 2004r na podstawie traktatu akcesyjnego z 16-04-2000r
polska stała się członkiem Uni Europejskiej

Dodatek od profesora

Geostrategia rozpatruje ona istniejacy stan rzeczy, rzeczywistość pod kontem konfliktow polityczno militarnych ( możliwych ) oraz mozlliwych sposobow zapobiegania ich, a jeśli nei uda się zapobiec to ich likwidacji wygaszenia. Wynika ona, ma scisly związek z geopolityka bowiem czynniki polityczne określają jak będzie wyglądać i jak chcemy i możemy kształtowaćrzeczywiscotsc w odległym jednak definiowalnym horyzoncie czasowym. Tak wiec geopolityczna strategie będą określały dwie grupy czynnikow czynniki, polityczne i geograficzne.
Czynniki polityczne: Polska znajduje się po zlozeniu dokumentow ratyfikacyjnych stalo się członkiem NATO oraz drugim czynnikiem jest dołączenie Polski do Unii Europejskiej- stanie się pełno prawnym członkiem Unii europejskiej. Te dwa fakty oznaczaja ze społeczność miedzy narodowa uznala ze polska demokratyczna spelnia ustalone standardy demokratyczne. Znalazla się w strukturach, które maja szanse mieć wieleki wpływ w przyszłości na sytuacje w swiecie. A wiec w procencie do potencialu ludnościowego oraz wykształcenie.

Geostrategiczne polozenie polski:

Geostrategiczne polaczenie polski: region środkowoeuropejski zaliczany (wraz z regionami północno-zachodnioeuropejskiem, wschodnioeurpejskiem i śródziemnomorskim) do przestrzeeni euroatlantyckiej obszar do Renu do przesmyku bałtycko-czarnomorskiego z głównymi korytarzem geostrategicznym w centrum wyprowadzającym na:
-brame smolenska, przesmyk bałtycko-czarnomorski i przesmyk czarnomorsko-kaspijski, przesmyk bałtycko-adriatycki, przesmyk bałtycko-białomorski

Plan gry USA ZSRR wydana w 90 roku – Ksiazka

Wnioski:

1. Polska znajduje się i będzie się znajdować pod nieustanną presją sąsiadów.

2. Największe zagrożenia – wspólne działania sąsiadów.

3. Konieczność posiadania takiej siły, która będzie czyniła agresję nieopłacalną.

4. Fundamentem bezpieczeństwa – polityczna, gospodarcza i militarna siła obronna.

5. Członkostwo w NATO jest skuteczne tak długo jak długo organizacja będzie istniała oraz skutecznie wypełniała swą funkcję.

6. Konieczność budowania buforów na wschodzie: Ukraina, Białoruś.

7. USA – strategiczny sojusznik i partner.

Dodatki od profesora

Niemcy są potega, a my jako Polacy jesteśmy opóźnieni do niemcow około 3x10 lat i niestety ta luka zwiększyła się za naszego życia. Rosja natomiast ma wpisane w geny tradycje imperialnej ekspansji, oraz w tym społeczeństwo rosyujskie jest sfrustrowane, ze ich panstwo z którego byli autentycznie dumni się rozsypało. W Rosji jest święto – „Dzień jedności narodowe” jest to wypchniecie wojsk polskich z Moskwy przez Rosjan. To święto oraz dzień wojsk specjalnych- jest to oznaka ksenofobii szowinizmu wielkoruskiego.

Wnioski z geopolitycznego położenia polski:
znajdujemy się pod bezposrednia presja naszych silnych sąsiadów, Malo tego zagrozneie dla nas jest ich wspolne dzialanie.

Po rozpadku związku radzieckiego zostało wygłoszone stwierdzenie ze polska będzie mostem ( Zbigniew brzesinski) ale powiedział on żebyśmy uwazali żebyśmy nie byli pod mostem ^^ xD.

Trzeci wniosek nie tyczy się tylko sily ale potencialow gospodarczych, intelektualnych , które pozwola wyeliminowac zagrozenie które niosą nam inne państwa. Fakt ze jesteśmy w NATO i w unii okresla nasze geopolityczne polożenie. Jednak nie jest ona wieczna, wiec można sobie bez trudu wyobrazic taka sytuacje w ktorej kazda z tych organizacji może przestac funckjonowa. Jest to sprawa elementarnie prosta, chociażby jeżeli rozsypie się wspolnota polityczno ekonomiczna, np. na tle kryzysu ekonomicznego, gospodarczego- może latwo to spotkac NATO. Dlatego uznac należy ze stany zjednoczone ze względu na swoje globalne dazenia musza być strategicznym sojusznikiem polski.

Dlatego polska musi czasem zasłużyć na miano osla trojańskiego USA.

Dodatek od profesora:

Zjawiska towarzyszące konfliktom etnicznym – totalitaryzm i autorytaryzm.
Uzycie sły ponad wszelkie normy- ludobójstwo.
Grożą spory religijne, albowiem bardzo łatwo do celów czysto narodowych, znaleźć dobudówke czysto religijną.
Masowe migracje, zjawisko uchodźctwa zachodzi często podczas konfliktów wewnętrznych
Terroryzm, jest zjawiskiem calkiem odzielnym, jest wynikiem asymetrii gospodarki swiata. Wykazuje tendencje wzrostowa, zjawiska towarzyszace to agresja. Żadna wojna a szczególnie wojna domowa demoralizuje ludzi.
Zagrożenia ekologiczne – pandemie, epidemie, roznoszone przez łatwośc komunikacji, degradacja środowiska naturalnego

Kryzys ekonomiczny,(sfera ubóstwa oraz wykluczenia ) Kryzys energetyczny, żywnościowy
Kryzys finansowy(może się okazac ze oszczędności całego narodu staja się nic nie warte)
Zagrożenia polityczne- chec dominacji wewnątrz grupy sojuszniczej, np. wspomniane Niemcy które „mowia ze będę w NATO ale pod warunkiem…..” stwarza to zagrozenia. Podwazenie miejsca podmiotu stosunkow miedzyanrodowych, (Europa dwóch prędkości).
Nierówno-prawne traktowanie członków polityki międzynarodowej.

Wyzwania,, ciagle trwa transformacja ladu politycznego i gospodarczego w europie. Póki co na razie tylko w niektórych regionach pojawiają się problemy. Dysproporcja w rozwoju państw.
Kolejnym wyzwaniem są nasilające się migracje, dotyczy to w malym stopniu Polski. W Polsce jest duzo ludzi którzy pojawili się z „kadś”. (nie wszystkie nacje są takie same, niektórzy SA bardziej mniej pracowici oraz sposób ich zachowan jest rózny)

Odbiciem zagrożeń bezpieczeństwa zewnętrznych jest pojawienie się zagrożeń wewnątrz panstwa, np. zagrozenia ekologiczne nie przekładają się tylko na „ekologiczne” ale mogą mieć wpływ także na polityke.

Byt Ludnosci:

To znaczy ze chodzi o takie zagrozenia które godza w warunki zycia, funkcjonowania rodziny, zdrowie, wychowanie, dobytek indywidualny- a wiec bardzo obszerny
Zagraża: środowiska antropogenicznego, ekonomiczne, kataklizmy i katastrofy, akty terroru korupcja i przestępczość zorganizowana i nie zorganizowana.

Bezpieczenstwa porzadku publicznego;

Mowa o protestach zamachach aktach kryminalnych, terroryzm,

Dobra narodowe ( dobra publiczne) :

Katastrofy techniczne, skazenia, niedostatek surowcow, degradacja infrastruktury.

Środki i metody kształtowania bezpieczeństwa międzynarodowego.

Środki realizacji polityki bezpieczeństwa: polityczne, wojskowe, ekonomiczne i finansowe. Naukowo techniczne, kulturowe ideologiczne, ekologiczne

Aktualnie główne obszary aktywności państw w obszarze bezpieczeństwa:
-promocja własnych interesów narodowych
-poszukiwanie wspólnych interesów w dziedzinie bezpieczeństwa
-wzmacnianie siły gospodarczej optymalizacja systemu spolenczo-ekonomicznego i politycznego
-doskonalenie isntniejacych i tworzenie nowych międzynarodowych instytucji bezpieczeństwa

Bezpieczeństwo kooperatywne - spory między państwami są ograniczane od momentu ich powstawania wczesniej uzgodnionymi normami i procedurami.

Dodatek od profesora:

Środkeim budowania bezpieczeństwa jest aktualnie wzmacnianai srodkow ekonomicznych oraz czynienie wszelkich procesow społeczno- gospodarczych a także wszelkich procesów politycznych np. wysoka sprawność funkcjonowania organów państwa. Państwa poświęcają wiele uwagi w doskonaleniu i tworzeniu nowych org. Maja na względzie własne interesy międzynarodowe. Aktualnie (2-3 lata) wystepuje koncepcja zbudowania bezpiecznego systemu kooperatywnego, co jest to znane z teori bezpieczeństwa. Chodzi o wypracowanie takich metod form działań miedzynarodowych ze wszelkiego rodzaju roznice sprzeczności, miedzy poszczególnymi panstwami nie maja szans się rozwinać. Ponieważ są ograniczane przez typowe normy które wczensniej były wypracowane ( normy prawa miedzynarodowe). Bezpieczeństwo Kooperatywne. Warunkiem isteNZnia bezpieczeństwa jest upowszechnienie demokracji, (demokratycznych procedur). W europie zaistnialy warunki do stworzenia demokratycznej strefy pokoju.

Regionalizacja i globalizacja bezpieczeństwa międzynarodowego:

Optymalny wariant umacniania bezpieczeństwa pojedynczego panstwa metoda Kooperacyjna – tworzenie sieci miedzypaństwowych powiązań i zależności w interesie obniżenia prawdopodobieństwa zaistnienia dowolnego rodzaju nieprzyjaznych kroków (bezpieczeństwo zbiorowe)

Proces jednoczesnej globalizacji i regionalizacji bezpieczeństwa międzynarodowego:
-globalizacja – zagrożeń – budowanie systemu bezpieczeństwa w ramach ONZ
-regionalizacja – tworzenie systemów bezpieczeństwa mniejszych, bardziej elastycznych i odpowiadających zbiorowym potrzebom na podstawie art. 8 Karty NZ.

Dodatek od profesora.

Zagrożenia globalne nie maja narodowości, i dlatego musza być likwidowane przez całe społeczeństwo miedzynarodowe

Działanie panstw w strefie bezpieczeństwa narodowego.
Zagrozenia globalne ma eliminować system bezpieczeństwa globalnego stworzony w ramach org. Narodow zjednoczonych. System jest Malo efektywny, ponieważ jest obudowany licznymi szeregami przepisów oraz jest kontestowany, który nie uznaja nadrzędności narodów stanów zjednoczonych. Z tad fragmentowanie bezpieczensta miedzynarodowego.

Doczytac – grupa wyszengradzka???????????????????????????

Nato nadało sobie prawo do prowadzenia działan wojennych pod przewodnictwem ONZ.

Koniec omawiania zagrożeń bezpieczeństw miedzynarodowych.

Temat: Militarne uwarunkowania bezpieczeństwa międzynarodowych.

Literatura

1. Stosunki międzynarodowe, red. W.Malendowski, Cz. Mojsiewicz, Wrocław 2000

2. J.Stańczyk, kres „zimnej wojny” Toruń 2004

3. Z.Broniarek, A Karkoszka, Źródła spirali zbrojeń, Warszawa 1985

4. Kontrola zbrojeń, rozbrojenie u progu XXI wieku, red A.Rotfeld, Warszawa 2005

5. Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red R.Zięba, Warszawa 2008

Znaczenie regionalnego bezpieczeństwa europejskiego dla bezpieczeństwa globalnego.

-aspekty, polityczne, militarne, ekonomiczne, kulturowe
-decydujące znaczenie aspektu (czynnika) politycznego, określającego inne aspekty, zwłaszcza militarny i ekonomiczny
-specyficzna funkcja czynnika kulturowego- ukształtowanie więci i tradycjie oraz atrakcyjność wzorców

Polityczne i strategiczne znaczenie kontynentu: geopolityczna rola Europy determinowana była (jest) przez polityczno-terytorialne status quo, zgromadzone arsenały militarne oraz krzyzowanie się interesów politycznych i ekonomicznych supermocarstw. Wartość i wsółzaleznosc tych czynników powodowały ewolucję znaczenia kontynentu.

Dopowiedznie od profesora

W europie występuje największe zgromadzeni sił zbrojnych na świecie. Nawet po czasach zimno wojennych, przypada najwięcej sprzętu i materiałów wojennych na km/2. Drugim czynnikiem SA zasoby oraz potencjał.
Kulturowy – zasieg tych oddziaływań jest bardzo szeroki na swiecie.

Potencjał naukowy mają największy USA, Chiny, Indie .

Decydujace znaczenie ma tutaj aspekt polityczny oraz militarny ponieważ te dwa czynniki są ze soba nie rozerwalnie złaczone. Czynnik polityczny decydująco wpływa na stopien napiec miedzynarodowych oraz kierunek polityki. Polityka miedzynarodowa napedza czynniki militarne.
Czynnik kulturowy ma specyficzny kontekst ponieważ wpływa na reszte oddziaływań.

Znaczenie polityczne europy, dokladnie od napoleona jest znane powiedzenie „kto rzadzi Europa rzadzi swiatem”. Stwierdzenie to stracilo troche na aktualności, ponieważ zmalalo znaczenie czynnika terytorialnego, ale nabral czynnik znaczenia politycznego. (np. radziecka strefa bezpieczeństwa). To, że od Rosji odzieliły się panstwa Azji srodkowe ( Afganistan itd.) to jest największy interes jaki zrobili Rosjanie, ponieważ był to obszar który wchłaniał srodki z Rosji ( kase i intelektualny ).