Teoria Bezpieczeństwa

dr.hab Trubas

Temat: koniec tematu z bezpieczeństwa narodowego

System bezoieczeństwa narodowego:

Struktura przedmiotowa – podstawowa bezpieczensta: polityczny militarny ekonomiczny, socjalny kulturowyu, ekologiczny

Cechy SBN
-powiazanie z miedzynarodowymi systemami bezpieczeństwa zbiorowego oraz ponadnarodowymi podsystemami bezpieczeństwa politycznego, ekonomicznego, ekologicznego i społecznego

-uniwrsalnosc- musi odpowiadac na szerokospetralne zagrozenia wewnetrze i zewnętrzne, o zróżnicowanym charakterze, przewidywac ewolucje zagrożeń, uwzględniać naturalna tendencje do samouspokojenia i bagatelizowania zagrożeń

Stąd:

-koniecznosc zagazowanie szerokiego spektrum sil i srodkow oraz koordynacji ich wysiklow przez jeden, scisle zdefiniowany osrodek decyzyjny,
-nieprzerwana gotowość do podejścia działań w dowolnej dziedzinie na roznych poziomach zaangażowania
-nie jest wyizolowana, samoistna struktura państwowa – korzysta zarówno z elementów specyficznych, jak i elementów/struktur przeznaczonych do realizacji innych zdań
-angażowanie sil i środków minimalnie niezbędnych w konkretnej sytuacji

System bezpieczeństwa narodowego nie jest odzielna struktura panstwowa, system reagowania i zarzadzania kryzysowego w Polsce, i tam wszystkie lelemnty tego systemu są ( elementy które funckjonuja na codzien np. zadania czysto administracyjne) jednak na wypadek zagrozenia przybieraja nadane im wczesniej funkcje i zadania oraz spełniają po takiej przemiania role systemow bezpieczenstwa.

Jako ceche wyroznia się to ze sily i srtodki do zapewnienia bezpieczeństwa musza być adekwatne do zagrozenia. Inaczej mówiąc nie idzie się z qarmata na muchę. W trosce o zachowanie tych sil po prostu nie należy zużywać ich nadmiaru i srodkow.

Strategia narodowa z punktu widzenia zagrozenia bezpieczeństwa

Strategia bezpieczeństwa – koncpecia długofalowych działań zapobiegających i przeciwdziałających bądź likwidujących rozne zagrozenia wartości stanowiących racje stanu
-zawiera strategie sektorowe, reagujące na zagrożenia szczegółowe.
-rozpatruje najbardziej skrajne scenariusze, nawet te których prawdopodobieństwo zaistnienia jest bardzo niewielkie

Strategia bezpieczeństwa narodowego.
-głównym aktorem bezpieczeństwa jest państwo odnoszące się do wszystkich trzech wymiarów bezpieczeństwa jego zasadniczym obszarem działania jest bezpieczeństwo jednostki i grup społecznych, z grupą państwową włącznie
-BN zdominowane jest przez akcenty zewnętrzne i ulega ewolucji
-strategia bezpieczeństwa winna godzić wszystkie szczegółowe kwestie, określając misje, cele, instrumenty, środki i procedury tworząc podwaliny strategii szczegółowych: militarnej, bezpieczeństwa gospodarczego, bezpieczeństwa powszechnego, bezpieczeństwa i porzadku publicznego, itd.
-podstawowe narzędzia – przepisy prawa

Dodatki aktorem głównym bezpieczeństwa jest panstwo które realizuje wszystkie trzy wymiary bezpieczeństwa (jednostkowe narodowe miedzynarodowe), czyli głównym rozgrywającym jest panstwo które w rownym stopniu dba o nas oraz jak i o członków swiata miedzynarodowego. Głównym celem panstwa jest zapewnienie bezpieczeństwa jednostki oraz przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa grupom oraz narodom.
Bezpieczenstwo narodowe jest zdominowane jest przez akcenty zewnętrzne i zmienia się w związku z wieloma zmiennymi które isnieja w otoczeniu naszego kraju, czyli szereg czynnikow zaklucajacych wpływa w bardzo dynamiczny sposób na panstwo.
Strategia określa środki potrzebne do wykonania zadań bezpieczeństwa, tak aby zapewnić bezpieczeństwo na wszystkich płaszczyznach tego zagadnienia.
Zasady prawa określają scenariusz możliwego przebiegu sytuacji trzeba tak je skonstruwac aby działania były możliwe.

UWARUNKOWANIA BEZPIECZENSTWA NARODOWEGO RP:

Uwarunkowania BN- względnie stałe czynniki mające zasadniczy lub istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa narodowego Polski, kształtowanie przez procesy polityczne i społeczne zachodzące w świecie, historię i tradycje kraju i jego otoczenia, stanu naszej państwowości oraz aktualnego poziomu stosunków międzynarodowych: zmienność, nieprzewidywalność, zaskoczenie.

Wnioski:
a) BN to proces dynamiczny, podlegający nieustannym zmianom, a więc – wymagający ciągłego monitorowania, analizowania i operatywnego prognozowania
b) konieczność traktowania wszelkich stwierdzeń lub hipotez z największą nieufnością.
c) konieczność kreacji bezpieczeństwa pod jeszcze nie sprawdzone hipotezy

Dodatki od profesora.

Ad – b
należy je traktować z nieufnością np. że Polsce jako strategicznemu sojusznikowi amerykańskiemu nie grozi uwikłanie z sąsiadami. Co jest to bzdurą ponieważ jest tam założony błąd metodologiczny.
Kolejnym stwierdzeniem jest „że wojna w dzisiejszych czasach na dużą skale jest niemożliwa” jest to bzdura ponieważ jest to nie prawda, bo wojna jest możliwa ale jej prawdopodobieństwo jest niskie.

Ad – c
Bezpieczenstwo buduje się pod hipotezy jeszcze nie sprawdzone, a wiec budując bezpieczensto należy założyć ten bardzo relatywnie waski przedzial nieufności tak aby w przypadku zaistnienia innej nawet maloprawdopodbnego zdazenia można było się przestawic na inne „tory”. W warunkach polski takie budowanie bezpieczeństwa szeroko spektralne z uwzglednieniem wszystkich możliwych zaburzen jest naczelnym imperatywem funkcjonowania panstwa. Albowiem doświadczenia historyczne ucza ze nie ma trwałych sojuszy, ze po pewnym czasie wszystko poczynając od sw przymierza poprzez 1000 letnia rzesze, oraz związek radziecki. Po drugie nie ma stałych sojuszy, a są tylko sojusze które SA najwygodniejsze w danym momencie. A więc może ulec istotnym zmianom. Nie uwzgledniajacyc h teoretycznych wskazan jest oznaką słabości a dokladnie słabości narodowej, ale jednak brak przezorności, lekkomyślność polityczna, nie zwracania na słabość panstwa.

UWARUNKOWANIA BEZPIECZENSTWA NARODOWEGO RP:

Walka o byt narodowy:
1.Troski o postęp cywilizacyjny zapewniajacy dorównanie innym panstwom
2.Niedopuszczenie do osłabienia Polski w jakiejkolwiek dziedzinie w stosunku do sąsiadów oraz niedostatek świadomości i woli obywateli dążenia do wzmocnienia Ojczyzny (kraju i rodaków)
3.Traktowania uczestnictwa i aktywności w sojuszach jako jednego z czynników bezpieczeństwa.
4.Posiadania siły zbrojnej odpowiedniej do długofalowej strategii bezpieczeństwa i oceny potencjalnych zagrożeń.\

Dodatek od profesora

Zawiazywanie sojuszy wojskowych politycznych jest czynnikiem kształtującym bezpieczeństwo, ale w zadnym wypadku nie może być jedynym czynnikiem bezpieczeństwa. Wszystkie wymienione czynniki bezpieczeństwa, musza być traktowane na rowni powaznie. Oraz posiadanie sił zbrojnych które zapewnia długotrwałe zachowanie i możliwośc stworzenia w przypadku potrzeby.

TEMAT: WPŁYW MIEDZYNARODOWEGO OTOCZENIA POLSKI NA BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE.

LITERATURA;
1.Bezpieeczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie red. R Zięba, warszawa 2008

2.Stosunki międzynarodowe, red W.Melendowski, C.Mojsiewicz, Wrocław 2000
( dobre tematy do pracy dyplomowej licencjackiej)

3.Zięba R, Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, warszawa 2004

Pojęcia i istota bezpieczeństwa miedzynarodowego.

Podstawa trypologii: kryterium podmiotowe:
-bezpieczeństwo narodowe- kategoria jednostkowa odnosząca się do pojedynczych panstw oraz ich spoleczenst i narodow
-bezpieczeństwo międzynarodowe – charakteryzujące bezpieczeństwo określonej zbiorowości państw, w tym system międzynarodowego
-istnienie ścisły związek między bezpieczeństwem pojedynczych i zbiorowych podmiotów stosunków międzynarodowych
-głównie z otoczenia zewnętrznego pochodzą zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa i w nim mogą być tworzone warunki gwarantujące niezakłócany rozwój i istnienie każdego z państw

Kryterium przedmiotowe – list możliwych kształtów systemów bezpieczeństwa międzynarodowe i sposoby prowadzenia polityki bezpieczeństwa:
-rodzaje bezpieczeństwa: polityczne, militarne, ekonomiczne, kulturowe, humanitarne, ekologiczne, ideologiczne
-Kształt systemu bezpieczeństwa międzynarodowe: system równowagi sił, system blokowy, system bezpieczeństwa kooperatywnego, system bezpieczeństwa zbiorowego
-sposób prowadzeni przez państwo polityki bezpieczeństwa polityka unilateralna, polityka multilateralna:

System równowagi sil, system dwubiegunowy (dipolarny) na przykładzie Stanów zjednoczonych i ZSRR. Koncern mocarstw mielismy w nim miedzy kongresem wiedenski 1815 rok a kongresem berlińskim.
System równowagi strachu, wszyscy się siebie boją i mamy święty spokój.
System blokowy, silne sojusze stojace naprzeciw siebie, np. Trójprzymierze.
Bezpieczeństwa zbiorowego, zbudowany w oparciu o ONZ np.

Pojecia i istota bezpieczeństwa międzynarodowego:

-kształt przestrzenny, lokalne, subregionalne, regionalne, ponadregionalne, globalne

Kryterium funkcjonalne: proces społeczny w skali międzynarodowej, o zmiennej intensywności i dynamice, wyznaczanej przez sprzeczności i współzależności interesów państw
-cechy charakterystyczne: cykliczność, zróżnicowanie przestrzenne procesów, zmienność środków i metod.
*A wiec: bezpieczeństwo jest dynamiczną sekwencją zmieniających się stanów, wynikających ze zmienności różnych czynników: wyzwan i zagrożen, percepcji społecznej, koncepcji rozwoju, sprzeczności wspólnoty interesów

Kategoria bezpieczeństwa międzynarodowe - słuzy do opisu nie tylko zewnętrznych aspektów bezpieczeństwa pojedynczego państwa, lecz przede wszystkim pewności przetrwania i funkcjonowania systemu międzynarodowego. Jest to określony w danym momencie stan stosunków miedzynarodowych, proces społeczny w skali międzynarodowej, o zmiennej intensywności i dynamice wyznaczanej przez współzależności, zgodności i sprzeczności interesów państw i systemów międzynarodowych.

Dodatek od profesora:

Wynika ze bezpieczensto miedzynarodowe wyraza znacznie wieksza tresc niż bezpieczensto narodowe traktowane jako jednostkowe w stosunku do pojecia bezpieczeństwa miedzynarodowego. Bowiem kategoria ta opisuje nie tylko zewnatrze aspekty pojedynczych panstw ale przede wszystkim powiazania w sferze stosnkow miedzynarodowych, które dotycza pewności trwania i przetrwania systemu miedzynarodowego, ktorjonego przeciez jako system majacy zapewnisz bezpieczensto jego uczesnikow. A wiec będzie opisywac bezpieczensto funkcjonowania istniejących systemow miedzynarodowych. Będzie mierzone one w określonym w danym momencie stanem stosnkow miedzyanrodowych. Będzie to poziom stosunków określony nie dokładnie ze względu, że nie można go dokładnie wyznaczyć.

POJECIE I ISTOTA BEZPIECZENSTWA MIEDZYNARODOWE.

BM- zespół warunkow, norm, mechanizmow i odzialywan miedzynarodowych, które zapewniaja każdemu panstwo danego systemu miedzynarrodowego określony poziom pewności niezagrozonego istnienia, prztrwania i rozwoju.

Cechy:
-nie jest sumą bezpieczeństwa narodowych
-określa je zespół warunków, norm, odziaływan i mechanizmów miedzynarodowych, które zapewniają państwu mniejszą lub większą pewność niezagrożonego istnienia, przetrwania i swobód rozwojowych
-obejmuje wartości egzystencjonalne poszczególnych państwa oraz wartości wspólne dla systemu: stabilność, pokój, równowaga, współpraca, itd.
-eliminuje zagrożenia wytwarzając przy tym mechanizmy (normy, porozumienia, narzędzia) mające zapobiegać w przyszłości pojawieniu się takich zagrożeń
-zasadniczym środkiem realizacji idei jest współpraca międzynarodowa w tworzeniu infrastruktury pokoju