TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI

• Status prawnoustrojowy

• Geneza

• Rola

Funkcje

• Gwarancyjna

• Sądowa

• Interpretacyjna

• Integracyjna

Struktura wewnętrzna

• Skład

• Kadencja sędziów

• Kadencja rzeczników generalnych

• Sposób mianowania

Kryteria doboru sędziów oraz rzeczników generalnych

• Niezależność kandydata

• Kwalifikacje merytoryczne

• Niezależność

Zakończenie funkcji sędziego lub sekretarza

• Zakończenie kadencji

• Śmierć

• Dobrowolna rezygnacja

Usunięcie ze stanowiska

Organy w wewnętrznej strukturze TS

• Przewodniczący

• Sekretarz

• Posiedzenie plenarne

• Izby

• Wielka Izba (po traktacie nicejskim)

Procedura

• Faza pisemna

• Faza badawcza

• Faza ustna

• Wyrokowanie

Kompetencje: sześć typów jurysdykcji

• Międzynarodowa

• Konstytucyjna

• Administracyjna

• Cywilna

• Prejudycjalna

• Apelacyjna

Jurysdykcja międzynarodowa

• Trybunał międzypaństwowy

• Międzynarodowy sąd arbitrażowy

W ramach wykonywania jurysdykcji konstytucyjnej TS wydaje cztery typy orzeczeń

• Niewykonywanie zobowiązań traktatowych przez państwo może zakończyć się orzeczeniem TS stwierdzającym taki stan

• Niewłaściwe działanie instytucji wspólnotowych może doprowadzić do unieważnienia aktu prawa pochodnego

• Niedziałanie instytucji wspólnotowej może skutkować wydaniem przez TS orzeczenia stwierdzającego zaniechanie działań, wymaganych przez prawo wspólnotowe

• Niezgodność zawieranej umowy Mn z postanowieniami Traktatu może zostać stwierdzona przez TS w odpowiedniej opinii prawnej.

Jurysdykcja konstytucyjna: stwierdzenie niewykonywania zobowiązań traktatowych

• W przypadku niewykonywania zobowiązań traktatowych przez jedno z państw członkowskich, uprawnione podmioty mogą zwrócić się do TS z prośbą o stwierdzenie tego faktu i tego stanu prawnego.

• Wyrok TS ma charakter deklaratoryjny – jedynie stwierdza niewykonanie zobowiązań.

Jurysdykcja konstytucyjna: stwierdzenie nieważności aktu wspólnotowego

• Kontrolowanie legalności aktów pochodnego prawa wspólnotowego

• Czynną legitymację procesową posiadają 3 typy podmiotów:

• Uprzywilejowane

• Nieuprzywilejowane instytucjonalne

• Nieuprzywilejowane nieinstytucjonalne

• Bierną legitymację procesowa posiadają 4 instytucje wspólnotowe:

• Rada

• Komisja

• Europejski Bank Centralny

• Parlament

Podstawy prawne mogące stanowić przyczynę unieważnienia aktu wspólnotowego

• Niekompetencja

• Naruszenie istotnego wymogu proceduralnego

• Naruszenie Traktatu lub jakiegokolwiek postanowienia prawnego dotyczącego jego stosowania

• Nadużycie władzy

Jurysdykcja konstytucyjna: stwierdzenie zaniechania działania

• Zaniechanie podjęcia decyzji jest jedną z form decydowania. Niedecyzję polityczną określić można jako akt nielosowego wyboru zaniechania politycznego.

• Czynną legitymację do sformułowania wniosku posiadają 3 typy podmiotów:

• Podmioty uprzywilejowane

• Nieuprzywilejowane instytucjonalne

• Nieuprzywilejowane nieinstytucjonalne

• Bierną legitymację procesową posiadają 4 instytucje wspólnotowe: Parlament, Rada, Komisja, EBC

Jurysdykcja konstytucyjna: opinie prawne

• Czynną legitymację procesową posiada: Rada, Komisja, i każde państwo członkowskie.

• Przedmiotowy zakres wniosku obejmuje badanie projektu umowy Mn pod kątem:

• Jej zgodności z merytorycznymi postanowieniami Traktatu

• Kompetencji Wspólnoty do zawarcia umowy

• Kompetencji konkretnej instytucji do jej zawarcia.

Jurysdykcja administracyjna

• Trybunał posiada prawo orzekania we wszystkich sporach, jakie mogą powstawać między Wspólnotą oraz jej funkcjonariuszami. Jest to typowe uprawnienie sądów administracyjnych lub sądów pracy.

Jurysdykcja cywilna

• TS może orzekać w sprawie roszczeń cywilnych, dotyczących wynagrodzenia szkód spowodowanych przez którąkolwiek z instytucji wspólnotowych lub funkcjonariusza podczas wykonywania obowiązków służbowych.

• Czynną legitymację ma każda osoba fizyczna lub prawna (SPI). Bierną legitymację procesową mają wszystkie instytucje wspólnotowe ponoszące odpowiedzialność za swoje działania i swoich funkcjonariuszy, oraz państwa.

• Przesłanki odpowiedzialności wspólnotowej:

• Nielegalne zachowanie instytucji wspólnotowej

• Szkoda materialna lub moralna

• Bezpośredni związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem i szkodą.

Jurysdykcja prejudycjalna

• Prawo ferowania orzeczeń wstępnych. Jeżeli w czasie procesu toczącego się przed sądem państwowym

• Brak jest stron w procesie, stosowana jest procedura niesporna.

• W tym przypadku TS jest zbiorowym ekspertem

• Jurysdykcja fakultatywna – sąd pierwszej instancji może zwrócić się do TS jeżeli do wydania wyroku krajowego konieczne jest rozstrzygnięcie problemu prawa wspólnotowego.

• Jurysdykcja obligatoryjna – sąd ostatniej instancji musi wnieść sprawę TS.

Jurysdykcja apelacyjna

• Od orzeczeń SPI przysługuje stronom prawo odwołania się do TS. Podstawę apelacji stanowić mogą jedynie zagadnienia prawne, a nie ustalenia dotyczące stanu faktycznego

• Podstawy skargi apelacyjnej:

• Brak kompetencji SPI

• Naruszenie procedury wpływające na interesy wnioskodawcy

• Naruszenie wspólnotowego prawa materialnego