ZESTAW 9

1.Pierwotne i wtórne prawo podmiotowe

Jest to podział ze względu na sposób nabycia prawa podmiotowego. Prawa pierwotne to są takie prawa które podmiot nabywa z mocy ustawy niezależnie od woli osoby, której ewentualnie prawo nabywane dotychczas przysługiwało.

Prawo wtórne są to zaś prawa które nabywamy od podmiotu który te prawa posiada.ł

2.Błąd

Jest to fałszywe wyobrażenie o rzeczywistym stanie rzeczy, a zatem mylne wyobrażenie lub

brak w ogóle wyobrażenia (błąd sensu stricto) jak również mylne wyobrażenie o treści

składanego oświadczenia(pomyłka).

Błąd może dotyczyć różnych okoliczności rzeczywistego stanu rzeczy-może to być błąd co do

osoby, której składa się oświadczenie woli, co do przedmiotu umowy oraz jego właściwości.

Wypadki błędu należy podzielić na błąd co do treści czynności prawnej i błąd co do

okoliczności pozostających poza treścią czynności prawnej. Art. 84 k.c. za prawnie doniosły

uznaje tylko błąd co do treści czynności prawnej, jeżeli jest on istotny tj. uzasadnia

przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i

oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia woli tej treści. Błąd musi być zatem

istotny subiektywnie jak i obiektywnie. Skutkiem tak określonego prawnie doniosłego błędu

jest możność uchylenia się przez osobę działająca pod wpływem bledu od skutków prawnych

swego oświadczenia woli.

Gdy oświadczenie woli było złożone innej osobie, a czynność była odpłatna,

uchylenie się od skutków prawnych jest dopuszczalne tylko wtedy gdy błąd został wywołany

przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z

łatwością błąd zauważyć: ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.

Przez podstęp należy rozumieć błąd wywołany przez inną osobę celowo, aby skłonić

daną osobę do złożenia oświadczenia woli.

3.Bezpodstawne wzbogacenie

Zdarzeniem prawnym, będącym źródłem zobowiązania, jest na gruncie prawa

obligacyjnego fakt uzyskania kosztem innej osoby jakiejś korzyści majątkowej bez

należytego usprawiedliwienia prawnego (art. 405 i nast. K.c.). Instytucja bezpodstawnego

wzbogacenia służy z jednej strony ochronie majątku przed bezpodstawnym jego

uszczupleniem, a z drugiej umożliwia kontrolę poprawności wszelkich przesunięć

majątkowych.

Do bezpodstawnego wzbogacenia się może dojść na tle różnorodnych okoliczności, a

mianowicie:

a) wskutek działania samego zubożonego (np. budowa na cudzym gruncie)

b)przez działanie wzbogaconego ( np. budowa na własnym gruncie z cudzych materiałów)

c)na skutek działania osób trzecich ( np. zapłata cudzego długu)

d)wskutek zdarzeń nie będących działaniem ludzkim ( np. przesunięcie przez nurt rzeki

gruntu między sąsiadami).

Według art. 405 k.c. powstanie zobowiązania z tytułu bezpodstawnego

wzbogacenia jest uzależnione od istnienia trzech przesłanek:

a)wzbogacenia jednego podmiotu kosztem zubożenia innego podmiotu

b) związku między wzbogaceniem a zubożeniem

c) braku podstawy prawnej wzbogacenia.

4.umowy nazwane i nienazwane

Umowa nazwana to umowa posiadająca szczególną regulację kodeksową - do umowy takiej odnosi się grupa przepisów prawa, gdzie określone są wzajemne uprawnienia i obowiązki stron właściwe dla stosunku prawnego danego rodzaju. Regulacji umowy nazwanej poświęcony jest zwykle osobny rozdział kodeksu. Przykładami umów nazwanych są: umowa sprzedaży, umowa zlecenia, umowa o dzieło, umowa przewozu.

W polskim prawie za umowę nienazwaną uważa się wszystkie umowy, niebędące umowami nazwanymi. Ze względu na zasadę swobody umów, stosunki prawne regulowane umową nienazwaną kreowane są przez strony w sposób dowolny i odpowiadający stronom