Magnetoterapia
Leczenie polem magnetycznym jest naturalną, biologiczną formą terapii. Opiera się ona na doświadczeniu wielu pokoleń, bo o zabiegach wykonywanych z pomocą magnetytu (minerał z gromady tlenków, zaliczany do grupy spineli (żelazowych), wykazuje silne właściwości magnetyczne, kryształy magnetytu są przyciągane przez magnes, zbite masy same działają jak magnes) i sztabek magnetycznych znajdujemy informację w starych kulturach Egiptu, Grecji i Azji. Naukowe podstawy tej terapii przyniósł jednak dopiero wiek XX. Poznawano charakter pól magnetycznych, ich działanie na organizm ludzki i konstruowano coraz lepsze aparaty terapeutyczne. Dowiedzino, że najlepsze wyniki leczenia uzyskuje się za pomocą pulsującego pola magnetycznego niskiej częstotliwości. Zauważono stymulujący wpływ na proces zrastania się kości i gojenia ran. Prekursorem magnetoterapii był James Maxwell, który ponad sto lat temu uzyskał patent na lecznicze wykorzystywanie impulsowego pola magnetycznego. Magnetoterapia znalazła już zastosowanie w kilkunastu działach medycyny, m.in. w ortopedii, reumatologii oraz chorobach wewnętrznych. W przeciwieństwie do metod konwencjonalnych fizykoterapii, umożliwia ona głębokie, a nie wyłącznie powierzchniowe oddziaływanie na organizm. Co więcej, jest to praktycznie jedyna metoda wskazana i zalecana do stosowania przy stanach zapalnych. Terapia polem magnetycznym jest bezpieczna i może stanowić samodzielną metodę lub mieć istotne znaczenie w procesie kompleksowego leczenia.
Magnetoterapia w prosty i bezpośredni sposób stymuluje funkcjonowanie zasadniczego łańcucha przyczynowo skutkowego, stanowiącego bardzo ważny element naszego życia. Poprzez pobudzenie ruchów jonów zwiększa potencjał błonowy, a przez to poprawia się wymiana związków odżywczych i zwiększa dotlenienie. Zwiększona zaś sprawność komórki to bezpośrednia droga do zatrzymania procesu chorobowego i wyregulowania oraz zregenerowania całego organizmu. Właściwie użyte pole magnetyczne zachęca do pracy poszczególne elementy organizmu, jednocześnie ułatwiając komunikację między nimi. Nie zawsze wpływa na chorych jednakowo – na niektórych pacjentów słabiej, na innych silniej. Na pewno magnesy mogą stymulować punkty akupunkturowe, które w porozumieniu z lekarzami wykorzystuje się w terapii różnych problemów zdrowotnych. Od dawna produkuje się magnetyczne pierścienie, bransolety, naszyjniki, a także opaski, chusty i szale. Tu dodajmy, że magnetycznej bransolety nie należy nosić wyłącznie na przegubie jednej ręki, lecz zakładać ją naprzemiennie. Magnes używany w pobliżu urządzeń metalowych, elektrycznych i elektromagnetycznych może przynieść więcej szkody niż pożytku. Magnetoterapia nie jest jednak lekarstwem na wszystkie dolegliwości, lecz stanowi jedynie leczenie uzupełniające. Nie pozwala więc odstawiać leków i rezygnować z tradycyjnych form leczenia.
Skuteczność metody i nie skomplikowany proces aplikacji pola magnetycznego ugruntował pozycje magnetostymulacji w medycynie i rehabilitacji. Magnetoterapia jest elementem medycyny fizykalnej –fizjoterapii. Polega ona na wykorzystaniu czynnika fizycznego, jakim jest pole magnetyczne. Stosowane wolnozmienne pola magnetyczne mają częstotliwość 0-60 Hz i indukcje magnetyczną o wartościach od 0, 5 – 10 mT. Kształty impulsów dobierane są w zależności od wskazań i miejsca zabiegów. Wieloletnie obserwacje skuteczności pól magnetycznych i wykorzystywanych parametrów skłaniają producentów aparatów do magnetoterapii do optymalizacji parametrów, to jest ograniczania wartości indukcji i ograniczenia stosowanych częstotliwości do 40 Hz. Najczęściej stosowane kształty impulsów pola magnetycznego to prostokątny, sinusoidalny, trójkątny. Nie ma jednoznacznych badań na temat wyższej skuteczności któregoś z kształtów. Zalecane częstotliwości w stanie ostrym choroby to 1-5Hz, w stanie podostrym 5-20Hz, w stanie przewlekłym 20-40 Hz. Intensywności ( wartość indukcji magnetycznej), dobierane są według zasady niskie w stanie ostrym 0.5-2mT, średnie w stanie podostrym 2-4mT, silne w stanach przewlekłych 4-8 mT. Dawkowanie zaczynać od mniejszych wartości i stopniowo zwiększać. Czasy zabiegów oscylują między 10-30min. Magnetoterapię powinno stosować codziennie przez pierwsze 10 zabiegów, później zabiegi mogą być stosowane, co 2-3dni. Po wykonaniu serii zabiegów 15-20 stosujemy przerwy 30 dniowe. Odpowiednio dobrane pole magnetyczne jest bardzo skutecznym środkiem terapeutycznym. Zabieg może być wykonywany przez gips, odzież, bandaż oraz przy wszczepionych implantach metalowych (nieelektronicznych).
Istnieje bardzo wiele wskazań do magnetostymulacji, najważniejszymi z nich są: choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa oraz dużych stawów, reumatoidalne zapalenie stawów, złamania kości -choroba Sudecka, urazy sportowe więzadeł i mięśni, ścięgien i stawów, trudno gojące się rany i oparzenia, nerwobóle nerwu kulszowego, zaburzenia krążenia obwodowego. Ważny ze względów terapeutycznych jest również przeciwbólowy wpływ pól magnetycznych o małej częstotliwości. Najdłuższe obserwacje kliniczne dotyczą stosowania magnetoterapii w chorobie Parkinsona, stwardnieniu rozsianym oraz zespołach bólowych narządów ruchu na tle zwyrodnieniowym. Istnieją również dobrze udokumentowane wskazania po udarach mózgu, chorobie Alzheimera, migrenie i owrzodzeniach. Magnetoterapia wykazuje również działanie uspokajające i stabilizuje układ nerwowy. Magnetoterapię można z powodzeniem łączyć z innymi zabiegami fizykoterapii takimi jak, ultradźwięki, diatermia krótkofalowa, laseroterapia biostymulacyjna oraz różna zabiegi elektrolecznicze i masaż. Można również stosować z zabiegami wodnymi. Przeciwwskazaniem do magnetoterapii jest zaś czynna choroba nowotworowa, uzyskana w tej terapii poprawa ukrwienia i utlenowania, może teoretycznie przyspieszyć wzrost komórek nowotworowych. Ostrożność nakazuje wyłączenie chorych z elektronicznymi implantami (rozrusznik serca) z zabiegów z użyciem pola magnetycznego. Wśród przeciwwskazań można wymienić również gruźlicę płuc, krwawienie z przewodu pokarmowego, ostrą niewydolność wieńcową, ciężkie infekcje pochodzenia bakteryjnego, wirusowego i grzybiczego.