PYTANIE 4 KSZTAŁCENIE LITERACKIE I JĘZYKOWE
Metody kształcenia sprawności językowej uczniów.
Sprawność językowa to umiejętność poprawnego, logicznego i estetycznego wypowiadania się w mowie i piśmie.
Poprawnie – zgodnie z normami funkcjonowania języka polskiego
Każdy temat powinien być możliwy do przekazania przez osobę, która sprawnie posługuje się językiem.
Metody kształcenia sprawności językowej wg Anny Dyduchowej:
Metoda analizy i twórczego naśladowania wzorów
Wzór – tekst pisany, literacki. Wykorzystuje walory utworów literackich do kształcenia sprawności językowej uczniów. Każdy utwór literacki może być wzorek jak posługiwać się językiem, mogą to być jego fragmenty.
Czynności nauczyciela i uczniów:
o Dobranie odpowiedniego tekstu lub jego fragmentu
o Przygotowanie odpowiedniego zestawu poleceń i ćwiczeń kierujących analizą tekstu
o Doprowadzenie do uogólnień natury teoretycznej
o Wykonanie praktycznych operacji językowych
o Porównanie wytworów dziecięcych z wcześniej wybranym wzorcem
Metoda instrukcji i norm
Najczęściej stosujemy jątrzy tworzeniu form użytkowych – listów, życzeń, zaproszeń, ogłoszeń. Działanie dydaktyczne to proces sterowany informacją. Uzyskanie pożądanego efektu działania zależy od dopływu informacji i od ich jakości.
Czynności nauczyciela i ucznia:
o Wyposażenie uczniów w rzeczowe informacji o podstawach konstruowania dłuższych wypowiedzi i o zasadach kompozycji tekstu.
o
o Dobór odpowiednich ćwiczeń składniowych bądź redakcyjnych prowadzących do skomponowania własnej wypowiedzi według poznanych zasad i norm.
o Korekta prac uczniowskich dokonywana przez nauczyciela oraz dalsze ćwiczenia zmierzające w konsekwencji do całkowitego opanowania sprawności
Metoda praktyki pisarskiej
Metoda oparta na technice swobodnych tekstów Celestyna Fraineta. Uczniowie w danym Momencie mówią lub piszą to, co chcą przekazać swojemu otoczeniu. Pisanie staje się dla dziecka wielką zabawą.
Czynności uczniów i nauczyciela:
o Uczniowie piszą swobodne teksty
o Utwory zostają odczytane w klasie (w grupach)
o Następuje wybór najlepszych utworów
o Wybrane teksty po uprzedniej korekcie ortograficzno - interpunkcyjnej zostają zapisane na tablicy
o Następuje polowanie na słowa, czyli korekta stylistyczna kompozycyjna i redakcyjna
o Poprawione teksty zostają wydrukowane (pięknie przepisane) i zaprezentowane na gazetce ściennej, na spotkaniu dla rodziców, wysłane na konkurs
Metoda przekładu intersemiotycznego
Opiera się na założeniu iż szkoła ma za zadanie przygotować uczniów do społecznego komunikowania się. Centralne miejsce w tym procesie zajmuje komunikacja językowa. Inne środki pozawerbalne służące wyrażaniu myśli. Szkoła ma uczyć przekodowywania. Języka na inne środki pozawerbalne tj. mimika, gest, ruch, barwa, linia, kształt, dźwięk, rytm, muzyka.
Metoda okazjonalnych ćwiczeń sprawnościowych
Występuje na każdych zajęciach edukacyjnych, bo ile razy używamy jeżyka, tyle razy kształcimy język. Metoda ta obejmuje występujące okolicznościowo w różnego typu lekcjach ćwiczenia sprawnościowe. Np. słownikowo – frazeologiczne, składniowe, stylistyczne, kompozycyjne lub redakcyjne.