Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Filia w Piotrkowie Trybunalskim

Wydział Nauk Społecznych

Instytut Nauk Pedagogicznych

SYLABUS PRZEDMIOTU

KIERUNEK:	Bezpieczeństwo narodowe (stacjonarne studia pierwszego stopnia)
SPECJALNOŚĆ:
SEMESTR:	Letni
NAZWA PRZEDMIOTU:	Strategia bezpieczeństwa
ROK AKADEMICKI - SEMESTR	2011/2012 – semestr letni
OSOBA PROWADZĄCA:	Mgr Julia Anna Grochocka
JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA ODPOWIEDZIALNA ZA REALIZACJĘ PRZEDMIOTU:	Instytut Nauk Pedagogicznych
LICZBA GODZIN:	Ogółem – 16 godz., w tym: wykłady – , ćwiczenia – 14, seminarium – 2

TREŚCI KSZTAŁCENIA

Uwarunkowania, determinanty i problemy strategii bezpieczeństwa narodowego. Strategia bezpieczeństwa narodowego innych państw, NATO oraz Unii Europejskiej – analiza i komparatystyka. Koncepcja strategii ochrony i obrony narodowej oraz środki strategiczne. Tradycja i nowoczeność strategii wojskowych. Implementacja strategii narodowej oraz jej aktualizacja. Przywództwo formalne i nieformalne oraz edukacja strategiczna społeczeństwa w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego.

EFEKTY KSZTAŁCENIA: UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:	Identyfikowanie uwarunkowań strategii bezpieczeństwa narodowego, rozumienie założeń strategii bezpieczeństwa narodowego RP, NATO oraz UE, umiejętność wykorzystania wiedzy strategicznej w rozwiązywaniu kwestii bezpieczeństwa narodowego, adekwatna ocena znaczenia przywództwa oraz edukacji w procesie tworzenia bezpieczeństwa narodowego.

METODY DYDAKTYCZNE	prezentacja multimedialna, ćwiczenie, konwersatorium, aktywizacja studentów poprzez tworzenie mniejszych grup naukowo-zadaniowych

TREŚCI PROGRAMOWE

Lp.	Temat	Zakres prezentowanych zagadnień (treść zajęć)	Forma zajęć	Liczba Godzin
1.	Rozważania nad polityką bezpieczeństwa	Bezpieczeństwo – rozważania definicyjne (bezpieczeństwo w sensie statycznym i dynamicznym; bezpieczeństwo jako proces; rodzaje i dziedziny bezpieczeństwa; warunki bezpieczeństwa – szanse, zagrożenia, wyzwania, ryzyko;geneza bezpieczeństwa; ewolucja uwarunkowań bezpieczeństwa; podmioty bezpieczeństwa Polityka bezpieczeństwa – definicje oraz determinanty Obszar i zakres polityki bezpieczeństwa Wpływ polityki na pojmowanie i kształtowanie bezpieczeństwa w państwie Polityka bezpieczeństwa państwa a racja stanu Koncepcje i metody zapewnienia bezpieczeństwa	ćw	2
2.	Podstawy strategii bezpieczeństwa narodowego	Pojęcie strategii bezpieczeństwa Geneza i cechy strategii Ewolucja strategii Klasycy teorii strategii i praktyki strategicznej: Sun Tzu, Tukidydes, Aleksander Macedoński, Cezar; Niccolo Machiavelli, Napoleon, Carl von Clausewitz, Antoine-Henri Jomini, Erich Ludendorff, Basil Henry Liddell Hart, Andre Beaofre, Alfred T. Mahan (strategia morska), Giulio Douhet (strategia powietrzna), John F. Ch. Fuller, Heinz Guderian (strategia błyskawicznej wojny pancernej); Władimir Triandafiłow, Michaił Tuchaczewski (strategia głębokich uderzeń); Maximus Fabius (strategia kunktatorska), Thomas Edward Lawrence (strategia partyzancka), Mao Tse-Tung (strategia rewolucyjna, ludowa); Ernesto Guevara (strategia mała rewolucja dla rewolucji); Henry Kissinger Typologia strategii bezpiezeństwa Struktura oraz instrumenty strategii narodowej Zasady strategii narodowych w warunkach sojusznuczych	ćw	2
3.	Podstawowe uwarunkowania bezpieczeństwa narodowego	Istota myślenia strategicznego o bezpieczeństwie narodowym Uwarunkowania narodowe strategii bezpieczeństwa Położenie geostrategiczne Polski Uwarunkowania geograficzne bezpieczeństwa narodowego	ćw.	2
4.	Koncepcje strategiczne Sojuszu Północnoatlantyckiego	Istota, geneza i ewolucja Struktura i funkcjonowanie sojuszu Koncepcja strategiczna NATO oraz wyzwania na początku XXI wieku Środowisko bezpieczeństwa, potrzeby i cele strategiczne sojuszu Strategie NATO z 1999 oraz 2010 roku Prewencja i stabilizacja Reagowanie kryzysowe i obronne	ćw	2
5.	Współpraca NATO z państwami trzecimi	Partnerstwo dla Pokoju Rada NATO – Rosja Relacje pomiędzy NATO a Ukrainą NATO – Gruzja Relacje NATO z Afganistanem (ustalenia szczytu NATO w Lizbonie 2010 r.) Dialog Śródziemnomorski NATO Stambulska Inicjatywa Współpracy (ICI)	ćw.	2
6.	Koncepcja strategiczna Unii Europejskiej	Cele strategiczne UE Polityka bezpieczeństwa UE – przesłanki oraz podstawy programowe Europejska Strategia Bezpieczeństwa wobec wyzwań globalnych XXI w. – założenia i cele Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony Europejskie Siły Szybkiego Reagowania	ćw	2
7.	Samoidentyfikacja oraz koncepcja strategiczna RP	Miejsce i rola Polski w środowisku międzynarodowym Interesy narodowe i cele strategiczne w ujęciu narodowej myśli strategicznej: Tadeusz Kościuszko, Józef Piłsudski, Władysław Sikorski, Zbigniew Brzeziński, Jan Nowak-Jeziorański, Jerzy Giedroyć Cele strategiczne i uwarunkowania bezpieczeństwa na przykładzie Strategii Bezpieczeństwa RP z 2007 roku Wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa Środki i instytucje realizujące cele strategiczne Strategia Bezpieczeństwa RP z 2007 roku a Europejska Strategia Bezpieczeństwa Strategia obronności RP z 2009 roku – uwarunkownaia zewnętrzne obronności RP; pojęcie i istota strategii obronności; cele, warunki oraz wymogi strategii; koncepcja obronnośći RP; system obrony państwa; funkcjonowanie sił zbrojnych RP w systemie obronnym	ćw	2
8.	Zaliczenie przedmiotu w formie pisemnej	sem.	2

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Lp.	Autor, tytuł, miejsce i rok wydania
1.	Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2007 roku
2.	Strategia obronności, Warszawa 2009.
3.	Strategia udziału SZ RP w operacjach międzynarodowych, Warszawa 2009.
4.	Strategia bezpieczeństwa UE, Bruksela 2003; Koncepcja strategiczna NATO 1999 oraz nowe proponowane koncepcje.
5.	Strategia bezpieczeństwa narodowego USA z 2010 roku
6.	Strategia bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej z 2009 roku
7.	Strategia bezpieczeństwa narodowego Republiki Federalnej Niemiec z 2008 roku
8.	Europejska Strategia Bezpieczeństwa UE, 2003.
9.	Strategia obronności RP z 2009 roku.
10.	Koncepcja strategiczna NATO, 2010.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Lp.	Autor, tytuł, miejsce i rok wydania
1.	Baylis J., Wrtitz J., Gray C.S., Cohen E., Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, Wydawnictwo UJ, Kraków 2009.
2.	Beaufre A., Wstęp do strategii. Odstraszanie i strategia, Warszawa 1968, MON.
3.	Brzeziński Z., Wielka szachownica, Bertelsmann Media, Warszawa 1998.
4.	Clausewitz C., O wojnie, Lublin 1995.
5.	Jakubczak R., Flis J. (red. nauk.), Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, Bellona, Warszawa 2006.
6.	Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON; Warszawa 2002 (2008).
7.	Kozub M., Strategiczne środowisko bezpieczeństwa w pierwszych dekadach XXI wieku, AON, Warszawa 2009.
8.	Nowakowski Z., Szafran H., Szafran R., Bezpieczeństwo w XXI wieku. Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski i wybranych państw, Rzeszów 2009.
9.	Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red. R. Zięba, Warszawa 2008.
10.	Bezpieczeństwo w stosunkach transatlantyckich, red. J. Gryz, Toruń 2008
11.	Gizicki W., Polityczne uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, Toruń 2008.
12.	Sun Tzu, Sztuka wojny, Warszawa 1994.
13.	www.mon.gov.pl
14.	www.bbn.gov.pl
15.	www.nato.int

Warunki zaliczenia przedmiotu:

1. Obecności

2. Aktywność

3. Przygotowanie minimum jednego zagadnienia w formie prezentacji ustnej

4. Zaliczenie końcowe pisemne