Atrakcje okolic Rzymu

Tivoli to jedna z najciekawszych miejscowości w okolicach Rzymu, słynąca z zabytków starożytności, ogrodów i fontann. Liczy ponad 50.000 mieszkańców i jest położone na wschód od stolicy Włoch, na skraju Gór Sabińskich, nad rzeką Aniene. Malownicze Tivoli – z trzech stron otoczone górami i graniczące z równiną Kampanii Rzymskiej – zachwyca różnorodnością form środowiska naturalnego.Pisana historia Tivoli sięga 380 r. p.n.e. Pierwotnie miasto nosiło nazwę Tibur i już za czasów Republiki Rzymskiej było ulubionym miejscem letniskowym najbogatszych patrycjuszy. Budowali oni tu swe rezydencje i wille, chroniąc się przed upałem i zgiełkiem zatłoczonego Rzymu. Soczysta zieleń, piękne górskie krajobrazy i bliskość rzeki tworzyły doskonały klimat do odpoczynku. Podobnie działo się w czasach Imperium, kiedy to cesarz Hadrian nakazał tu wznieść kompleks budowli znany dziś jako Villa Adriana. W średniowieczu Tivoli było siedzibą biskupią; z tego okresu przetrwało do dzisiaj kilka interesujących zabytków.

VILLA ADRIANA

zabudowa pałacowa wzniesiona na polecenie cesarza Hadriana w latach 118-134 n.e., mieszcząca się w odległości ok. 5 km od centrum dzisiejszego Tivoli, w miejscowości Villa Hadriana.Był to najobszerniejszy kompleks ogrodowo-pałacowy znany w starożytności, którego powierzchnia była porównywalna z rozmiarami dawnych Pompejów.Przełomowym momentem dziejów willi był rok 125 n.e., kiedy to po powrocie z Grecji i Egiptu cesarz Hadrian przebudował willę według wzorów budowli zaobserwowanych podczas podróży. W jej skład wchodziły trzy części: kompleks dla cesarza i jego rodziny oraz przyjezdnych gości, część dla wyższych urzędników państwowych i pomieszczenia dla służby i żołnierzy; wszystko połączone podziemnymi korytarzami i tunelami. W ten sposób służba mogła się dowolnie przemieszczać po willi będąc jednocześnie niewidoczną dla gości i krewnych mieszkających w pałacu.Willa przez długi czas służyła następcom cesarza jako letnia rezydencja. W III wieku odrestaurował ją Dioklecjan, ale cesarz Konstantyn wywiózł niektóre dzieła sztuki do Konstantynopola. Od tego czasu kompleks stracił na znaczeniu. W średniowieczu willa była składem materiałów budowlanych dla mieszkańców miasta, a pod koniec XIX wieku willa stała się własnością Królestwa Włoch i rozpoczęto wtedy prace konserwatorskie. W 1999 r. Willa Hadriana została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Do najpiękniejszych zabytków tego kompleksu należą: wzorowany na modelu greckim teatr o średnicy 36 metrów z palestrą i nimfeum, pałac cesarski przy Wielkim Dziedzińcu, Casino (Stadion-Ogród i Pałac Zimowy), Małe i Wielkie Termy (pomieszczenia termalne dla cesarza i jego rodziny), Kanopos (sztuczna dolina z podłużnym stawem imitująca otoczenie świątyni Serapisa w Egipcie) czy świątynia Apolla.

VILLA d’ESTE

jest największą atrakcją Tivoli. Wejście znajduje się od strony placu Piazza Trento otoczonego średniowiecznymi murami. Przed laty stał tu klasztor benedyktynów, natomiast od 1550 r. istnieje pałac i piękny park, zbudowane na polecenie syna księcia Ferrary, kardynała Hipolita d’Este. Pałac jest położony na krawędzi skalnej i z jego tarasów rozciąga się wspaniały widok na usytuowane poniżej ogrody, rozległe wzgórza i równinę. Wielki ogród rozłożony jest na licznych tarasach połączonych schodami, poprzecinanych żywopłotami, sztucznymi grotami i fontannami. Wizytówką willi jest wszędzie płynąca woda i zacienione alejki.Najwyżej położona fontanna to Bicchierone (Wielki Kielich) – dzieło Berniniego z wodospadami. Niedaleko znajduje się niesamowity kompleks wodny Cento Fontane – szpaler stu fontann porośniętych bujną zielenią.

Inne piękne budowle to

1. fontanna Neptuna,

2. Artemidy Efeskiej,

3. fontanna Owalna,

4. fontanna Smoków,

5. Prozerpiny

6. fontanna Rometta

fontanna Rometta położona na skraju tarasu, z którego rozciąga się widok na Rzym. Bardzo ciekawą budowlą jest fontanna Organów, powstała w 1611 r. za czasów panowania kardynała Aleksandra d’Este. Zbudowano ją w taki sposób, że woda przepływająca przez skomplikowaną sieć kanalików i rurek wydaje dźwięki podobne do muzyki granej na organach.Wszystkie fontanny, jeziorka i sadzawki zasilane są wodą z rzeki Aniene. Ciśnienie wytwarzane jest naturalnie, dzięki różnicy poziomów w podziemnych kanałach.

W 2001 r. Villa d’Este została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

VILLA GREGORIANA

park założony w XIX wieku wokół letniej rezydencji papieża Grzegorza XVI. Mieści się on w Valle d’Inferno (Dolinie Piekła) – miejscu, które już w starożytności pełniło ważną rolę strategiczną. Tutaj powstał pierwszy most nad rzeką Aniene. Pomimo, że tereny te są dosyć trudne i nieprzyjazne człowiekowi, zarówno pod względem hydrologicznym, jak też geologicznym, to już w starożytności były wykorzystywane przez człowieka. Świadczą o tym różnorakie konstrukcje: mosty, młyny wodne,  kanały, akwedukty, śluzy, tamy i fosy.Cała dolina, w której znajduje się Villa Gregoriana była jednym z ulubionych i najchętniej odwiedzanych miejsc słynnego Grand Tour – podróży kulturalnej, w jaką często wyruszali młodzi europejscy arystokraci i intelektualiści XVII-XVIII wieku, by poszerzyć swoje horyzonty myślowe i artystyczne.

Inne atrakcje Tivoli

Oprócz okazałych willi w Tivoli można również zwiedzić świątynia Herkulesa z II w. p.n.e., akropol ze świątyniami Westy i Sybilli, amfiteatr rzymski, kościół św. Jana Ewangelisty (San Giovanni) z piękną serią fresków Perugina, Pinturicchia i Melozza z Forlì oraz XV-wieczną fortecę Rocca Pia.

Dojazd do Tivoli

Pociągiem –> ze stacji kolejowej ROMA TIBURTINA do stacji TIVOLI (ok. 1 godzina, 2,60 euro; stacja jest oddalona od centrum o ok. 1 km).

Autobusem –> metrem B należy dojechać do stacji PONTE MAMMOLO (kier. Rebibbia), skąd odjeżdżają autobusy podmiejskie COTRAL do Tivoli . Czas podróży to ok. 30-60 min., w zależności od ruchu panującego na drogach.

Na w/w środki  transportu publicznego ważne są bilety regionalne BIRG, BRT, CIRS (3 strefy).

Cennik biletów:

Lp	Kategoria biletu	Kwota w Euro	Kwota w dolarach	Kwota w PLN
1	Normalny	12	15
2	Ulgowy	10	12
3	Dzieci do lat 8	8	10
4	Po godzinie 19	7	9

żródło: zasoby internetu