Tkanina – płaski wyrób włókienniczy otrzymywany w procesie tkania w wyniku wzajemnego przeplatania się nitek układu osnowy i wątku wg ściśle określonego splotu

Dzianina – płaski wyrób włókienniczy otrzymywany w wyniku tworzenia i łączenia oczek

Laminat włókienniczy – wyrób utworzony przez połączenie ze sobą kilu warstw płaskiego wyrobu włókienniczego z innymi materiałami. Połączenie uzyskuje się w procesach klejenia i zgrzewania. Do laminatów zalicza się także wyroby uzyskane w procesie powlekania, np. ortalion.

Włóknina – płaski wyrób włókienniczy wytwarzany w procesie igłowania, przeszywania lub klejenia luźnego surowca włókienniczego tzw. Runo włókiennicze, przy czym do runa może być dołączony inny materiał włókienniczy.

Przędzina – płaski wyrób włókienniczy, który w swej zasadniczej części składa się z nitek. Wytworzona w procesie przeszywania ,w którym odbywa się łączenie jednego lub kilku układów nitek nitkami przeszywającymi.

Splot zasadniczy – splot, w którym każda nitka ma w raporcie tylko jedno pokrycie osnowowe wśród wątkowych lub tylko jedno pokrycie wątkowe wśród osnowowych, a raport osnowowy i wątkowy są sobie równe.

Raport splotu – zaznaczany w dolnym lewym rogu, określa najmniejszą liczbę nitek osnowy i wątku, stanowi powtarzający się porządek przeplatania w tkaninie

Skok splotu – określa sposób rozmieszczenia pokryć osnowowych i wątkowych w raporcie splotu

Wyróżnik raportu splotu – wartość liczbowa wyrażona ułamkiem, w którym nad kreską ułamkową podana jest liczba pokryć osnowowych, a pod kreską – z przesunięciem o jedno miejsce – liczba pokryć wątkowych na pierwszej nitce wątku

Splot tkacki – tworzące tkaninę wzajemnie powtarzające się skrzyżowanie nitek osnowy z nitkami wątku

Ścisłość dzianin – określa się liczbą kolumienek i rządków oczek w dzianinie na długości 5 cm

Gęstość tkanin- wyraża się liczbą nitek osnowy i wątku na odcinku 10 cm

Masa liniowa – masa odcinka wyrobu o pełnej szerokości i długości 1m, wyrażona w g/m

Masa powierzchniowa – masa tkaniny o powierzchni 1 m², wyrażona w g/m²

Prawa strona tkaniny charakteryzuje się:

• Starannym wykonaniem, gładkością, połyskiem, wyraźniejszym wzorem

• Na powierzchni tkanin o splotach skośnych występują wyraźniejsze rządki, zazwyczaj o przeciwnym kierunku do kierunku skrętu osnowy

• W tkaninach o splotach osnowowych lub wątkowych wykonanych z przędzy z różnych surowców po prawej stronie przędza jest cenniejsza, a w przypadku występowania nitek ozdobnych strona ta jest efektywniejsza

• Okrywa włókienna oraz jednostronna okrywa pętelkowa występują zazwyczaj po prawej stronie

Lewa strona charakteryzuje się:

• Błędami w postaci węzłów, końców nitek

Cechy charakterystyczne kierunku osnowowego i wątkowego:

• Osnowa ułożona równolegle do krajki, wątek - prostopadle

• O. Równoległe ułożenie i większa gęstość

• O. Wykonana z włókien dłuższych i lepszych gatunkowo

• O. Ma większą masę liniową i bardzie równomierną grubość niż wątek

• O. odznacza się większą wytrzymałością i jest bardziej sztywna, ma wyższą liczbę skrętów

• O. odznacza się różnogatunkowymi nitkami

• Wzdłuż O. występują barwnie tkane pasy

• Barwnie tkane kraty mają bardziej równomierną podziałkę osnowy

• Ślady drapania i strzyżenia występują w kierunku osnowy

• Błędy tkackie występują w wątku

• Nitki wątku są bardziej pofalowane

Rodzaje splotów tkackich:

• Splot tkacki – tworzące tkaninę wzajemnie powtarzające się skrzyżowanie nitek osnowy z nitkami wątku

• Sploty zasadnicze – każda nitka ma w raporcie tylko jedno pokrycie osnowowe wśród wątkowych lub tylko jedno pokrycie wątkowe wśród osnowowych, a raport osnowowy i wątkowy są sobie równe: płócienne – raport dwunitkowy, w którym zachodzi wzajemne przeplatanie nitek wątku i osnowy, skośne – przynajmniej trzynitkowy raport i pojedynczy skok, atłasowe – przynajmniej pięcionitkowy raport i liczba skoku splotu większa niż 1, a mniejsza od R-1. Atłas wątkowy to satyna

Rodzaje splotów dziewiarskich

• Splot dziewiarski – powstaje w wyniku połączenia oczek w określonym porządku. Splot rządkowy – oczka danego rządka wykonane są z jednej nici splot kolumienkowy – każde oczko w danym rządku jest wykonane z innej nitki, a łączniki oczek wiążą oczka tej samej kolumienki lub sąsiedniej

• Zasadnicze sploty rządkowe – lewoprawy – na jednej stronie dzianiny znajdują się tylko oczka prawe a na drugiej stronie tylko lewe, dwuprawy – występują na przemian kolumienki oczek prawych i lewych, dwulewy – tworzenie w kolejnych rządkach na zmianę oczek prawych i lewych

• Zasadnicze sploty kolumienkowe – łańcuszkowy – poszczególne nitki wiążą kolejne oczka w kolumience, trykotowy – splot osnowowy zbudowany z jednakowych oczek, przy czym każda nić tworzy oczka o dwóch sąsiednich igłach w ten sposób, że od trzonu zbacza w następnym rządku o jedną igłę w lewo, gdzie po utworzeniu oczka wraca do pierwotnego pionu, atłasowy – skok nitki wynosi jedną igłę i powtarza się w tą samą stronę na kolejnych, sąsiednich igłach co najmniej przez 5 i więcej kolumienek, po czym następuje zwrot

Metody badań parametrów strukturalnych:

1. Grubość – odległość między dwiema równoległymi płaszczyznami przyległymi pod określonym naciskiem do lewej i prawej strony wyrobu wyrażona w mm. Do pomiaru grubości wykorzystuje się grubościomierze, których zasada działania oparta jest na pomiarze grubości płaskiego wyrobu włókienniczego znajdującego się pomiędzy dwiema równoległymi płaszczyznami pod określonym naciskiem.

2. Gęstość – wyznacza się poprzez bezpośrednie liczenie nitek w tkaninie lub oczek w dzianinie, liczenie nitek lub oczek przy użyciu optycznych urządzeń powiększających, liczenie nitek wyciągniętych lub oczek wyprutych z odpowiednio przygotowanej próbki

3. Masa powierzchniowa i liniowa:

• Wyznaczanie masy liniowej i powierzchniowej próbek aklimatyzowanych w warunkach klimatu normalnego:

• Wyznaczanie masy powierzchniowej z aklimatyzowanej próbki o powierzchni 100cm²