AW DORADCĄ KIEROWNIKA JEDNOSTKI
1.Sylwetka zawodowa audytora zewnętrznego
Zgodnie z art. 58 ustawy o finansach publicznych audytorem może być osoba, która:
1.Ma obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) -strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, chyba że przepisy odrębne uzależniają zatrudnienie w jednostce sektora finansów publicznych od posiadania obywatelstwa polskiego;
2.Ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych;
3.Nie była karana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4.Posiada wyższe wykształcenie;
5.Posiada następujące kwalifikacje zawodowe do przeprowadzenia audytu wewnętrznego:
1.certyfikaty: Certified Internal Auditor (CIA), Certified Government Auditing Professional (CGAP), Certified Information Systems Auditor (CISA), Association of Chartered Certified Accountants (ACCA), Certified Fraud Examiner (CFE), Certification in Control Self-Assessment (CCSA), Certified Financial Services Auditor (CFSA) lubChartered Financial Analyst (CFA),
2.ukończyła aplikację kontrolerską i złożyła egzamin kontrolerski z wynikiem pozytywnym przed komisją egzaminacyjną powołaną przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli,
3.złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny na stanowisko inspektora kontroli skarbowej,
4.uprawnienia biegłego rewidenta.
„Audytor wewnętrzny odpowiada bezpośrednio przed kierownikiem jednostki za dostarczone informacje o prawidłowościach działania i efektywności systemu kontroli wewnętrznej oraz jakości jego działania, a także przygotowuje i dostarcza kierownictwu jednostki analizy, oceny, porady, informacje i wnioski na podstawie przeprowadzonych przez niego badań w różnych obszarach działalności jednostki. Winno to być rzetelne, obiektywne i niezależne ustalenie stanu faktycznego w zakresie funkcjonowania gospodarki finansowej, określenie i analiza przyczyn oraz skutków odchyleń od norm i standardów, jeżeli takie odchylenia oczywiście wystąpiły, oraz przedstawiane kierownikowi jednostki uwag i wniosków w sprawie usunięcia uchybień".
2. Cechy audytora wewnętrznego
Audytora powinno cechować co najmniej pięć zalet:
1.Energia i dynamizm oznaczające duże tempo pracy, wzmożony wysiłek i pracowitość;
2.Zrównoważenie, przez swobodne zachowanie, bez arogancji, z powstrzymaniem emocji w sytuacjach kryzysowych, nieuleganie naciskom i ponoszenie konsekwencji pełnienia funkcji audytora;
3.Wyobraźnia i intelektualna ciekawość, wyrażająca się niezależnym spojrzeniem, wprowadzaniem nowości i oryginalnych rozwiązań w dziedzinie zaleceń;
4.Rygor i metoda, poprzez umiejętność analitycznego myślenia, pozwalającego wyłonić problemy oraz umiejętność ich syntetyzowania dla pokonania nieprawidłowości i wydania rzeczowych zaleceń;
5.Komunikowanie się, dzięki zdolności wyrażania poglądów ustnie i pisemnie w sposób zrozumiały i przejrzysty
Karta audytu wewnętrznego:
1.Jest uprawniony do przeprowadzania audytu wewnętrznego we wszystkich obszarach działalności jednostki;
2.Ma zagwarantowane prawo dostępu do wszelkich dokumentów i materiałów, do wszystkich pracowników oraz wszelkich innych źródeł informacji potrzebnych do przeprowadzenia audytu wewnętrznego, z zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej;
3.Ma zagwarantowane prawo dostępu do pomieszczeń jednostki z zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej;
4.Ma prawo żądać od kierowników i pracowników komórek organizacyjnych informacji oraz wyjaśnień w celu zapewnienia właściwego i efektywnego prowadzenia audytu wewnętrznego;
5.Może z własnej inicjatywy składać wnioski mające na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki;
6.Nie jest odpowiedzialny za procesy zarządzania ryzykiem i procesy kontroli wewnętrznej w jednostce, ale poprzez ustalenia i zalecenia poczynione w wyniku przeprowadzenia audytu wewnętrznego, wspomaga kierownika jednostki we właściwej realizacji tych procesów;
7.Nie jest odpowiedzialny za wykrywanie przestępstw, ale powinien posiadać wiedzę pozwalającą mu zidentyfikować znamiona przestępstwa;
8.Nie może przyjmować takich zadań lub uprawnień, które wchodzą w zakres zarządzania jednostką;
9.W zakresie wykonywania swoich zadań współpracuje z audytorami zewnętrznymi, a także z kontrolerami najwyższej izby kontroli.
Niezależność - Oznacza ona możliwość samodzielnego decydowania o podejmowanych zadaniach i sposobach ich realizacji. Audytor określa zakres badania i komórki, w których będzie je prowadził. Audytor wewnętrzny powinien być zatrudniony na podstawie umowy o pracę, dlatego będzie podlegał kierownikowi jednostki.
Obiektywizm - Oznacza, że w początkowej formie wykonywania zadania audytowego skupia się on na ustaleniu stanu faktycznego w zakresie badanego przedmiotu. Istotne jest, aby fakty stwierdzone w czasie wykonywania audytu były udowodnione.
Profesjonalizm - Od audytora wymaga się wiedzy z zakresu audytu wewnętrznego, finansów publicznych, rachunkowości, administracji publicznej. Dobrym rozwiązaniem jest specjalizowanie się audytorów w różnych dziedzinach, na przykład w finansach, rachunkowości, prawie, informatyce, ekonomikach branżowych.
3. Zakres obowiązków audytora wewnętrznego
1.Programuje, kieruje i uczestniczy w wykonywaniu audytu w wyznaczonym obszarze, za który odpowiada;
2.Interpretuje zasady i procedury oraz stosuje profesjonalne zasady i standardy rachunkowości oraz audytu do testowania i oceny złożonych systemów ewidencji finansowej i systemów operacyjnych;
3.Identyfikuje i analizuje przyczyny nieekonomicznych i nieefektywnych praktyk; ocenia alternatywne rozwiązania, które mogą przynieść pożądane rezultaty;
4.Opracowuje zalecenia w celu doprowadzenia programów i działań do zgodności z celami organizacji oraz redaguje sprawozdania dokumentujące ustalenia;
5.Przeprowadza badania w celu identyfikacji ustaw i rozporządzeń lub przegląda podręczniki prawne, aby ustalić, czy oceniany program jest zgodny z prawem;
6.Posługuje się komputerem do wykonywania statystycznych analiz danych;
7.Przygotowuje dokumenty robocze, zestawienia i podsumowania;
8.Wykonuje inne zlecone czynności (obowiązki).