KONSPEKT
TEMAT: Integracja Zachodnioeuropejska i powstanie UE
1.Charakterystyka procesów integracji europejskiej
Integracja ekonomiczna w ramach trzech Wspólnot Europejskich , utworzonych w latach 50 przez Francję ,RFN, Włochy , oraz państwa Beneluksu .Powstanie w 1951 r. pierwszej z nich Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali ,opierało się na koncepcji gospodarczego równouprawnienia Niemiec Zachodnich ,ale jednocześnie poprzez włączenie ich przemysłu ciężkiego w szersze struktury międzynarodowe utrzymania kontroli nad niemieckim potencjałem zbrojeniowym . W 1957 powołano do życia dwie kolejne Wspólnoty :Europejską Wspólnotę Gospodarczą orz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euroatom).
Utworzenie w 1986 Jednolitego Aktu Europejskiego . Ten ważny akt prawny modyfikował wspólnotowe traktaty założycielskie, kładąc fundamenty pod jakościowo nową strukturę , jaką miała być w przeszłości UE .JAE wprowadzał szereg zmian instytucjonalno-prawnych, m.in. tworząc podstawę prawną funkcjonowania Europejskiej Wspólnoty Politycznej ,ale przede wszystkim sankcjonował zauważalne od dłuższego czasu rozszerzania sfery zainteresowań Wspólnot Europejskich z zagadnień stricte ekonomicznych także na inne dziedziny , jak polityka społeczna , badania naukowe czy ochrona środowiska.
Podpisanie w 1992 w Mastricht przez 12 państw członkowskich WE traktatu powołującego do życia UE .Miało to z pewnością historyczne znaczenie i określało kształt oraz kierunek procesów integracyjnych na całym kontynencie europejskim aż po XXI W. Traktat z Mastricht nie likwidował Wspólnot Europejskich ,nadal pozostających podmiotami prawa międzynarodowego.
Zawarcie w 1997 przez 15 państw członkowskich Traktatu Amsterdamskiego .Wprowadzał on nowe dziedziny ,jak tzw. Przestrzeń wolności , bezpieczeństwa i sprawiedliwości .Traktat wprowadzał także pewne reformy instytucjonalne, zmierzające m.in. do ograniczenia w pracach organów unijnych wymogu jednomyślności ograniczającego efektywność ich działań , z czym wiąże się szersze stosowanie zasady tzw. Ściślejszej współpracy , umożliwiającej zainteresowanym przedsięwzięć integracyjnych bez konieczności włączania w nie pozostałych partnerów.
Podpisanie w 2001 r. Traktatu z Nicei .Jego zasadniczym celem było sfinansowanie reform instytucjonalnych , których brak groził sprawnemu funkcjonowaniu Unii w perspektywie zwiększenia w niedalekiej przyszłości liczby państw członkowskich .
2.Rozszerzenia Wspólnoty Europejskiej
1973-Wielka Brytania , Irlandia ,Dania
1981- Grecja
1986- Hiszpania , Portugalia
1995- Szwecja, Finlandia ,Austria
2004- Polska, Czechy , Estonia , Cypr , Łotwa , Litwa , Malta , Węgry , Słowenia , Słowacja
2007- Rumunia , Bułgaria
3.Ważniejsze instytucje Unii Europejskiej
Rada Europejska- jest organem polityczno decyzyjnym . Określa cele i ogólne kierunki polityki UE .Podejmuje też kluczowe decyzje polityczne , politycznie inspiruje unijne prawodawstwo , a także załatwia sprawy w których pozostałe instytucje unijne wykazały brak kompetencji
Rada Unii Europejskiej - jest głównym organem prawodawczym . Ma ponadto uprawnienia do zawierania umów międzynarodowych w imieniu WE.
Parlament Europejski - stosowane jego uprawnienia mają charakter opiniodawczy i konsultacyjny . Dużo silniejszą pozycję spełnia PE w zakresie współdecydowania i współpracy z Radą UE.
Komisja Europejska- nazywana bywa europejskim rządem . Jej funkcje traktatowe to rola: „strażnika traktatów”, wyłącznego inicjatora unijnego prawodawstwa .
4.Międzynarodowa rola Unii Europejskiej
Role UE:
-przyjaciel - wróg - rola zdecydowanego wroga ma w zasadzie modelowy charakter , gdyż realizowana jest bardzo rzadko ,rola przyjaciela realizowana jest o wiele częściej , przykładem są pod każdym względem bardzo bliskie więzi łączące ją z postkomunistycznymi demokracjami w Europie Środkowo Wschodniej. Wobec których UE odgrywa rolę swoistego opiekuna i promotora rozwoju politycznego , ekonomicznego .
- sojusznik - przeciwnik - roli sojusznika opiera się na zinstytucjonalizowanych więziach sojuszniczych , m.in. w rodzaju różnego typu umów stowarzyszeniowych . Natomiast przykładu odgrywania przez UE roli przeciwnika polityczno - militarnego dostarczają relacje z byłym blokiem komunistycznym .
- pomagający - hegemon - mogą one obejmować ogół wzajemnych relacji z danym uczestnikiem SM , chociaż mają silne konotacje ekonomiczne , zwłaszcza w odniesieniu do roli pomagającego .
- współpracownik - rywal -- rywal odnosi się przede wszystkim do sfery politycznej i w określonej mierze także do militarnej .W jej ramach UE może występować jako uczestnik SM charakteryzujący się skłonnością do działania pokojowego oraz opartego na dialogu i współpracy. W sytuacji jednak kiedy stosunki te nie opierają się na zasadach wzajemnie korzystnej współpracy , lecz charakteryzują się dążeniami obydwu stron do osiągnięcia mniej lub bardziej sprzecznych celów pojawia się rywalizacja .
- partner - konkurent - pierwsza z nich występuje bardzo często w odniesieniu do większości uczestników SM, z którymi UE utrzymuje kontakty . Z rolą zdecydowanego konkurenta mamy natomiast do czynienia , gdy w grę wchodzi ostry konflikt interesów ekonomicznych .