CHOROBY WĄTROBY
1. Uwagi:
uszkodzenie dróg żółciowych powoduje uszkodzenie miąższu wątroby - cholangiohepatit - dochodzi wówczas do niewydolności wątroby
krew dopływa do wątroby w 20% tętnicami wątrobowymi i w 80% żyłą wrotną
żyła wrotna zbiera krew z całego przewodu pokarmowego
2. Infekcje wirusowe wątroby:
wirus A - choroba „brudnych rąk”; okres wylęgania bardzo krótki; objawy kliniczne - żółtaczka, ciemny mocz, bóle brzucha, wzdęcia; ma najlepsze rokowanie; to zakażenie samo ograniczające się (dochodzi do samowyleczenia - 90%); jest stosowana również dieta wątrobowa oraz lekkie unieruchomienie
wirus B - możliwość zakażenia drogą krwiopochodną, płciową, wertykalną; zakażonych jest 5% populacji; wirus posiada dużą zjadliwość; najczęściej dochodzi do zakażenia przy przetoczeniach preparatów krwi, zabiegach operacyjnych, seksie, przy robieniu tatuaży jak i przy przekłuwaniu uszu; testy przeciwko wirusowi wykrywają go dopiero po jakimś czasie gdy wszystkie parametry wirusa stają się dodatnie (okno serologiczne); okres wylęgania dłuższy - 120-240 dni; objawy kliniczne - żółtaczka, ciemny mocz, bóle brzucha, wzdęcia, ogólne osłabienie organizmu; śmiertelność w tym zakażeniu wirusowym wynosi 0,5% (1%/100%); profilaktyka - szczepienie p/wirusowe
wirus C - przebieg zakażenia tym wirusem kończy się w 30-50% marskością wątroby; u części chorych może rozwinąć się również rak wątroby; 1% populacji jest zakażony wirusem C; wirus posiada dużą zakaźność i zjadliwość; objawy kliniczne - żółtaczka, ciemny mocz, bóle brzucha, wzdęcia, ogólne osłabienie organizmu; zakażenie następuje poprzez kontakt płciowy, przetaczanie krwi; chorują nałogowo młodzi ludzie, którzy mają bezpośredni kontakt z krwią oraz chorzy dializowani; leczenie polega na stosowaniu środków antywirusowych - są one jednak bardzo toksyczne
3. Hiperbilirubinemia Gilberta:
choruje na tą chorobę 5-7% populacji
główna cecha - podwyższony poziom bilirubiny
objawy kliniczne - podobne do wirusowego uszkodzenia wątroby
przyczyny - nadużywanie alkoholu i leków
rozpoznanie - test głodowy
profilaktyka - nie wpadanie w panikę
4. Toksyczne uszkodzenia wątroby:
20% alkoholików ma marskość wątroby po alkoholu
szybciej występuje u kobiet niż u mężczyzn - pierwotna marskość wątroby występuje osiem razy częściej u kobiet niż u mężczyzn między 20-40 rokiem życia - dochodzi wówczas do uszkodzenia wewnątrz wątrobowych dróg żółciowych
etapy uszkodzenia alkoholowego wątroby:
stłuszczenie wątroby:
wątroba większa i jaśniejsza w badaniu USG
zwiększenie objętości komórek tłuszczowych w wątrobie
alkoholowe zapalenie wątroby:
wątroba jest nieco mniejsza
wzrost bilirubiny
wzrost alatu
wzrost alaniny
wzrost GTTP
marskość wątroby:
nieodwracalne zwłóknienie wątroby
nadciśnienie wrotne
wytwarzają się krążenia oboczne
wątroba robi się mała
powikłania - poszerzenie się żył przełyku, żołądka, odbytu
wodobrzusze
krwotoki z żylaków np. z żylaków przełyku
śpiączka wątrobowa
śmierć
rozpoznanie - niski poziom albuminy, wysoki poziom gammaglobulin
5. Polekowe uszkodzenia wątroby:
NLPZ - zawierają fenacetynę, która niszczy nerki, wątrobę i szpik
antybiotyki
lek + alkohol - możliwość natychmiastowego zgonu
6. Nowotwory wątroby:
nie każda zmiana ogniskowa w wątrobie to nowotwór
mogą to być:
naczyniaki wątroby
włókniaki wątroby
tłuszczaki wątroby
rak wątroby:
rozwija się na podłożu marskości wątroby
czynniki ryzyka - pracownicy stacji benzynowych, pracownicy wszelkiego rodzaju lakiernictwa (np. samochodowego)
śmiertelność olbrzymia - szybkie przerzuty z krwią, zbyt późne rozpoznanie
wątroba to dobry narząd dla nowotworów przerzutowych - śmierć w ciągu 6 miesięcy, po chemioterapii czas życia wydłużony do 2-3 lat