Zasady obowiązujące na zajęciach terapii pedagogicznej:
1. Zasada indywidualizacji środków i metod.
Dla każdego dziecka tworzymy indywidualny program i dobieramy odpowiednie metody dydaktyczne. W toku zajęć kontrolujemy przebieg i wyniki pracy dziecka.
2. Zasada stopniowania trudności.
W nauce czytania i pisania uwzględniamy złożoność tych czynności i możliwości percepcyjne dziecka. Stosujemy stopniowanie trudności w zakresie objętości i przystępności opracowywanego materiału. Przechodzimy od ćwiczeń prostych do bardziej złożonych. Nie ma czasowych reguł (rygorów) ćwiczenia danej umiejętności.
3. Zasada korekcji zaburzeń.
Zaczynamy pracę od ćwiczenia funkcji najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych umiejętności. Przy czym nie skupiamy się na ćwiczeniu tylko jednej funkcji, uważając, by nie doszło do przetrenowania, zniechęcenia i powrotu do złych nawyków. Stosujemy przerwy na odpoczynek.
4. Zasada kompensacji zaburzeń.
W pracy z dzieckiem łączymy ćwiczenie funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji niezaburzonych w celu tworzenia właściwych mechanizmów kompensacyjnych; funkcje sprawniejsze wspierają wówczas czynności funkcji zaburzonych, usprawniona zostaje integracja psychomotoryczna.
5. Zasada systematyczności
Udział w zajęciach powinien być systematyczny i skorelowany z dodatkową pracą w domu. Długie przerwy w zajęciach powodują regres.
6. Zasada ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego
Działania psychoterapeutyczne powinny towarzyszyć zabiegom dydaktycznym przez cały czas trwania zajęć terapii pedagogicznej. W pierwszym okresie działania psychoterapeutyczne powinny być dominujące. Pełnią one funkcje profilaktyczne - chronią przed dalszymi negatywnymi następstwami niepowodzeń szkolnych.
Zazwyczaj wymienia się sześć głównych zasad prowadzenia terapii pedagogicznej, opisanych przez Irenę Czajkowską i Kazimierę Herdę.
Zasada indywidualizacji
Zasada indywidualizacji środków i metod oddziaływania korekcyjnego wyznacza konieczność indywidualnego planowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych. Zobowiązuje terapeutę do dostosowania środków oraz metod dydaktycznych do indywidualnych możliwości dziecka, a to z uwagi na różny rodzaj, zakres i głębokość trudności w uczeniu się. W myśl zasady - terapia polega na bieżącym kontrolowaniu przebiegu pracy dziecka oraz pomaganiu mu w pokonywaniu trudności, z zachowaniem dobranych specjalnie do niego sposobów oddziaływania terapeutycznego.
Zasada stopniowania trudności
Zasada powolnego stopniowania trudności w nauce czytania i pisania uwzględnia złożoność tych czynności i możliwości percepcyjne dziecka. Dotyczy objętości oraz przystępności materiału dla dziecka. W terapii pedagogicznej dzieci dyslektycznych wskazane jest z początku wykonywanie ćwiczeń prostych z niewielkiego zakresu materiału, po czym powolne przechodzenie do ćwiczeń już trudniejszych z większego zakresu materiału. Warunkiem podejmowania kolejnych zadań jest sprawne wykonanie poprzednich. Pomijane są tu wszelkie rygory czasowe, ze względu na zróżnicowane możliwości dzieci.
Zasada korekcji zaburzeń
Zasada korekcji zaburzeń dotyczy ćwiczenia przede wszystkim funkcji najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych umiejętności. Terapeuta winien mieć na uwadze przede wszystkim funkcje najsłabiej rozwinięte oraz najpoważniejsze trudności dziecka. Szkodliwe jest ćwiczenie tylko jednej funkcji, ze względu na szybką męczliwość dzieci. Wskazane jest z kolei przeplatanie ćwiczeń funkcji bardziej i mniej sprawnych oraz łączenie czytania i pisania w jednym zadaniu.
Zasada kompensacji zaburzeń
Zasada kompensacji zaburzeń polega na łączeniu ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji niezaburzonych w celu tworzenia właściwych mechanizmów kompensacyjnych. Kładzie nacisk na zastąpienie czynności jednej funkcji - drugą. Zasada skłania terapeutę do wytworzenia takiej sytuacji, w której sprawniejsze funkcje pełnią rolę kompensacyjną, wspierającą, pomocniczą dla czynności funkcji zaburzonych.
Zasada systematyczności
Zasada dotyczy systematyczności i częstotliwości ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych, jak również odpowiedniego rozłożenia ich w czasie. Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne dzieci dyslektycznych powinny odbywać się jak najczęściej - najlepiej codziennie. Jeśli jednak mamy do dyspozycji tylko pojedyncze godziny zajęć w tygodniu, to lepiej rozłożyć je na kilka krótkich spotkań. Długotrwałe przerwy w uczestnictwie dzieci w zajęciach powodują częściowe lub całkowite cofnięcia w terapii. Z kolei optymalna częstotliwość i systematyczność odbywających się zajęć idą w parze z dobrym opanowaniem i utrwaleniem nabytych umiejętności.
Zasada ciągłości
Zasada ciągłości oddziaływania terapeutycznego wskazuje na profilaktyczną funkcję oddziaływań terapeutycznych, które chronią przed dalszymi negatywnymi następstwami niepowodzeń szkolnych. Terapeuta ma motywować dzieci do ciągłej nauki, do pokonywania trudności i własnych słabości, a tym samym zaspakajać ich potrzebę sukcesu. Będzie w stanie to uczynić wytwarzając podczas zajęć atmosferę zaufania i życzliwości. Aktywność dzieci dyslektycznych na zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych utrzyma on z kolei posługując się różnorodnymi formami zadań do wykonania, grami, zabawami, ćwiczeniami relaksacyjnymi.