Połóg,
Bezwzględne wskazania do porodu w klinice:
rodzące ze zwężoną miednicą
Sprzężna zewnętrzna 18cm lub mniej.
Przypadki niewiadome - Rtg miednicy mniejszej -(tak w USA)
małe dawki ze specjalnym ułożeniem gdy:
ocena czy poród może iść siłami natury
decyzja w położeniu podłużnym miednic. (3%), czy może iść siłami natury
Częstość powikłań infekcyjnych po c.c. - 800x większa niż w porodzie naturalnym, śmiertelność 4-29x większa.
rodzące ze zniekształconą miednicą
płaska
androidalna
rodzące u których poprzednie porody przebiegały niepomyślnie
rodzące z nadciśnieniem i chorobami nerek
bo zagrożenie rzucawką - b. Intensywne leczenie
Choroby nerek: - pyelonephritis
o.z.n. - rzadko
rodzące u których w III trymestrze krwawienia z dróg rodnych
łożysko przodujące
przedwczesne oddzielenie łożyska
W USG ocena łożyska, czy najkorzystniejsze - na tylnej ścianie i w dnie?
Brzeżne przodujące łożysko - obawa, bo możliwość powst. krwotoku, DIC-u (stosow. antytrombina III)
rodzące u którch stwierdzono mięśniaki macicy, lub guzy jajnika - 1/3 kobiet ma mięśniaki
Połóg (str.601)
okres od wydalenia popłodu do ustąpienia zmian ciążowych, czyli do okresu około 6 tygodni - pierwsze 42 dni po porodzie, tzn. kiedy kobieta jest zdolna do zajścia w ciążę. Gdy karmi - 50% nie zachodzi w ciążę.
Jeśli między rodzeństwem różnica 7 lat i więcej to więź między nimi minimalna. Różnica do 2 lat - więź znaczna. Ale dla kobiety poród po porodzie powoduje znaczne obciążenie:
cukrzyca
nadciśnienie
chor. nerek
ujawnianie się wad serca
Podział połogu:
Bezpośredni okres po porodzie, wcześniej obs. po porodzie, właściwie IV okres porodu - 2 godziny.
Wczesny okres połogu - 14dni.
Późny okres połogu 15-42 dni.
Zmiany w połogu:
Macica kobiety nieciężarnej - 60-80 g
Pod koniec ciąży 1200- 1500g.
inwolucja trzonu macicy
po porodzie wydzielana lub podawana oxytocyna - macica jest silnie obkurczana - co hamuje krwawienie, bo tam gdzie było łożysko jest otwarta rana - skurcz macicy zaciskanie otwartych naczyń
Utrata krwi powyżej 300ml - krwawienie obfite
Powyżej 500ml - krwotok przetaczanie krwi
Dno macicy:
Po porodzie - do ½ odl. Pępek - spojenie łonowe
Po 24 godzinach - do wysokości pępka
Każdego dnia połogu - zmniejszenie wielkości macicy ,każdego dnia o palec niżej
10 - 14 dzień połogu - macica chowa się za spojenie łonowe
zmiany inwolucyjne w szyjce macicy- chronią kobietę przed możliwością infekcji.
W ciąży - wzrost możliwości Candidiazy
nierozpoznana infekcja w ciąży - rodzi z infekcją - możliwość infekcji dziecka podczas porodu
kobieta może nie odczuwać skurczy macicy, bo odczuwa skurcz, gdy przekroczy on 15 mmHg, a skurcz powoduje skracanie szyjki
Z powyższych dwóch powodów należy badać ciężarne przezpochwowo.
zmiany w szyjce - po 24 godzinach „zamknięcie” szyjki może nast. ? na 1 cm. W ciągu kilku dni odbudowuje się czop śluzowy.
zmiany w endometrium
Oddziela się endometrium, ? towarzyszące krwawienie - odchody z macicy. Początkowo dość obfite, czerwona /lochia rubra/, następnie żółtawe, bo dużo leukocytów /lochia serara/, następnie białawe /lochia alba/. Kończą się ok. 3 tyg.
zmiany w pochwie
Obkurczenie, pochwa ma zdolność adaptacji przy współżyciu seksualnym, też podczas porodu (przechodzenie główki - obwód = 32cm), po 24godzinach - obkurczenie
inwolucja jajników, jajowodów
Podczas ciąży jajniki bardzo powiększone, przekrwione
zmiany w układzie moczowym
wzrost o 15-20% liczby erytrocytów i retikulocytów hydremia
wzrost o 30% osocza kobiet ciężarnych
Do 8 dnia połogu - ilość płynów wydalanych znacznie wzrasta. ?? Ta duża ilość krwi u ciężarnej to adaptacja, by przetrwać ewentualny krwotok.
zmiany metaboliczne
Zwiększone przyswajanie O2 w ciąży, w połogu - normalizacja
po porodzie zmniejsza się hemopoeza
Laktacja
Mammogeneza - rozwój gruczołów sutkowych, rozwija się u płodów ?, w okresie pokwitania pod wpływem estrogenów które są produkowane przez komórki ziarniste pęcherzyków Graffa. Ciałko żółte produkuje estrogen i progestsron.
Laktogeneza - wytwarzanie mleka po porodzie
Podczas ciąży - wzrost 15-17x estrogenów i progesteronu.
Progesteron hamuje prolaktynę.
Poród spadek estrogenów i progesteronu zmiany w połogu (np. wydalanie wody).
Progesteronu PRL
+ sterydy produkcja mleka
+ hormony tarczycy
Pod koniec 2 tygodnia - kobieta produkuje ok. 2 litrów mleka.
Wielkość biustu nie ma znaczenia. Sutek zbiera z 15-20? zrazów, pod wpływem estrogenów w ciąży - powiększenie piersi. Czasem kłopoty z karmieniem i wydalaniem prod. mleka. Gdy jeden z 20 przewodów ulegnie obkurczeniu - mleko wchłaniane do krwi - natychmiastowy wzrost temperatury nawet do 40 stopni C. Pomaga podawanie oxytocyny, która powoduje obkurczanie gruczołu sutkowego. Dziecko ssące pierś powoduje wydzielanie oxytocyny
obkurczenie gruczołu sutkowego
obkurczenie m. macicy - stymuluje inwolucję macicy
Podczas karmienia kobieta odczuwa bóle w dole brzucha.
Galaktopoeza - laktacja w okresie karmienia
Karmienie dziecka - ok. 6 miesięcy. Jeśli matka chce coś zrobić dla dziecka w tym okresie - niech karmi. Dłuższe karmienie, w rozsądnych granicach, ale bez przesady. Rzadko daje się zachować 6 miesięcy, bo problemy.
Nawał mleczny - to przekrwienie sutka; sutki duże, czerwone, to „woda na młyn” w procesie laktacji. By była produkcja musi być ukrwienie.
Zakażenia połogowe (6-7%)
Dawniej bardzo rozpowszechniona była gorączka połogowa. Śmiertelność kobiet wynosiła 70%, bo bakterie przenoszono z sekcji do położnic.?
Infekcje heterogenne i autogenne
W pochwie mogą znajdować się różne drobnoustroje. Jeśli kobieta jest w stanie zdrowia psychofizycznego i ma odpowiednie pH to mniejsza liczba zakażeń. Stan psychiczny wpływa na stan fizyczny, bo zmniejsza odporność człowieka. Wyczerpanie kobiety bo: wyczerpujący poród, krwawienia, lub krwotok, kilkanaście godzin kobieta nie śpi.
Czynniki etiologiczne:
Beztlenowce - Bacteroides, Clostridium
Bakt. Coli (z odbytu)
Chlamydia trachomatis
Mycoplazma, Ureaplazma
Czynniki predysponujące do zakażenia połogowego
Anemia
Każda kobieta w ciąży, od rozpoznania powinna otrzymywać preparaty żelaza - powiedzieć że stolec ciemnieje.
PPPP (przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego)
bo: - wzrasta czynność skurczowa
infekcja w pochwie przeniesiona na dolny odcinekjaja płodowego (jajo płodowe do 12 t.c.) ?
czas od PPPP większy niż 6 godzin ? - podajemy antybiotyk po antybiotykogramie wydzieliny z pochwy
przedłużony poród
gdy - słaba czynność skurczowa nierozpoznana
częste badanie per vaginam podczas porodu - należy nie częściej niż co 2 godziny, jałową rękawiczką, po uprzednim umyciu krocza od góry do dołu.
cięcie cesarskie
poród operacyjny
ręczne wydobycie dziecka
łożyska
pomoc ręczna np.Brachta ?
kleszcze
próżnociąg
rozległe pęknięcie szyjki macicy
obecnie przymus by założyć wziernik i zobaczyć szyjkę
Pęknięcie boczne szyjki / laceracja szyjki/ - nie powstaje czop
Po 6 miesiącach operacja plastyczna szyjki - odtworzenie kształtu to operacja Ernesta.
pozostawienie w macicy błon płodowych, lub fragmentów łożyska
po uśpieniu - kontrola macicy
Zapalenie błony śluzowej macicy (endometritis puerperalis)
pozostawione resztki tkanki łożyskowej
miejsce przyczepu łożyska
zatrzymanie odchodów przy nadmiernym skurczu szyjki powiększenie jamy macicy, to jest resorbowane wzrost temperatury o charakterze septycznym /zęby piły/ do 40 st.C.
opóźnione zwijanie się macicy
zwiększone krwawienie podczas porodu i połog
Objawy - będą.?!!
( przeczytać o podwzgórzycy z książki prof. Klimka, pomiary w USG św. O czasie trwania ciąży)