PRZESTRZEŃ OBRONNA A WIELKOŚĆ WOJSK

1.Według słów Stanisława Augusta Poniatowskiego:

Piotr I potrafił w roku 1717 zredukować stopę liczebną naszego wojska do cyfry 18 000, co w proporcji do obrony kraju, jest niczym.

2. Również drugi sąsiad Polski z czasów przedrozbiorowych, Fryderyk II Wielki (w 1740 r.), bardzo "interesował" się wielkością polskiej armii - o czym świadczy fragment jego "listu" do rezydenta pruskiego w Warszawie, w którym pisze:

Nie ma potrzeby Panu powtarzać, że zwiększenie armii koronnej stanowi rzecz najbardziej mi na świecie szkodliwą dla mych interesów; winien Pan użyć wszelkich możliwych środków aby spowodować upadek tej propozycji, nawet jeśli do tego celu trzeba będzie sejm zerwać.

3. Za takimi to m.in. przyczynami i wskutek braku przezorności oraz ze względu na zaniechanie podtrzymywania odpowiedniego stanu sił zbrojnych Polacy stają się w XVIII wieku w oczach sąsiadów "bezbronnym stepem".

STAN LICZEBNY WOJSK W OKRESIE ROZBIORÓW:

Rzeczypospolitej 13 - 18 tys. (ostatecznie - 30 tys.)

1. Prusy 200 - 250 tys.

2. Rosja 300 tys. (wkrótce potem - nawet 500 tys.)

3. Austria 250 tys.

Ogólny stosunek sił wynosił 1 : 50 (15:750) na niekorzyść RP.

A. Po upadku RP obciążenia na obronność nałożone przez zaborców wzrosły 10-krotnie
w stosunku do tych jakie ponoszono przed rozbiorami, a w czasie "pobytu" w Polsce Napoleona były one około 30-krotnie większe od świadczonych w Rzeczypospolitej.

B. W okresie przynależności Polski do Układu Warszawskiego 10-20% budżetu narodowego przeznaczano na obronność, aby w konsekwencji bronić interesu imperium rosyjskiego.

Są to tylko przykłady na starą mądrość, która mówi:

• jeśli nie chcesz płacić na własna armię, płacić będziesz na obcą.

WIELKOŚĆ I STRUKTURA WOJSK PAŃSTW O DOKTRYNIE DEFENSYWNEJ

- lata dziewięćdziesiąte XX w.

	Wojska (mln) „W”/”P”	% ludności w wojskach stanu wojny: woj. oper. / wojska OT		Odpowiednio proporcjonalna wielkość wojsk dla Polski
Szwecja	0,6 / 0,029	7,1 / 3,4		2,73 / 1,31
Szwajcaria	0,45 / 0,034	6,9 / 5,2		2,66 / 2,0
Izrael	0,67 / 0,45	13,4 / 9		5,16 / 3,47
Dania	0,16 / 0,068	3,1 / 1,3		1,2 / 0,5
Norwegia	0,32 / 0,08	8 / 2		3,08 / 0,77
Polska `99	0,55 / 0, 2	1,4 / 0,05	W wojskach średnio ponad dwókrotnie mniej, zaś w terytorialnych - aż 80-krotnie!
Polska `2001"	0,55 / 0,18	1,4/ 0,26		zbyt skormny wysiłek obronny

A. Bocheński: "Dzieje głupoty w Polsce", Warszawa 1988, s. 138.

S. Salomonowicz: "Fryderyk II", Wrocław 1985, s. 92.

C. v. Clausewitz określa stan bezpieczeństwa państwowego i sprawowania władzy przez królów na ziemiach Rzeczypospolitej tuż przed rozbiorami jako "niewiele więcej niż niezamieszkały step (...)" - w: "O wojnie", Warszawa 1958, tom 2, s. 31.

---