OCHRONA DREWNA, BUDOWNICTWO


OCHRONA DREWNA

Poradnik „Gazety" i „Ładnego Domu" z maja 2001

W suchych i ciepłych pomieszcze­niach trwałość drewna i mate­riałów drewnopochodnych sięga kil­kuset lat. Ale wiele drewnianych ele­mentów konstrukcji budynku i małej architektury (ploty, altany, pergole) narażona jest na zmienne warunki atmosferyczne. Jeśli ich nie zabezpie­czymy, czas ich użytkowania znacz­nie się skróci.

W budownictwie najczęściej stosowa­ne jest drewno drzew iglastych (sosna, świerk, jodła) uznawane za średnio trwa­łe. Na powietrzu wytrzymuje od kilku do kilkunastu lat. W takich warunkach jego struktura niszczy się pod wpływem zmian temperatury i wilgotności. Prowadzą one do cyklicznego kurczenia się i pęcznie­nia drewna. W efekcie następuje rozluź­nienie jego spoistości, powstają spęka­nia. To z kolei sprzyja rozwojowi mikroorganizmów niszczących drewno; także owady znajdują wtedy warunki do zło­żenia jaj, z których wylęgają się żerują­ce na drewnie larwy. Drewno niszczeje też szybciej w warunkach podwyższonej wilgotności i przy małym przepływie po­wietrza: rozwijają się grzyby domowe i pleśniowe, które mogą całkowicie znisz­czyć deskę w ciągu kilku miesięcy. Grzy­by ponadto szybko rozprzestrzeniają się na inne elementy budynku i tworzą szko­dliwy dla ludzi klimat. Ze względu na środowisko, w jakim znajdują się elementy drewniane, może­my przewidzieć, co będzie największym zagrożeniem dla nich.

W warunkach powietrzno-suchych - w miejscach zadaszonych, przewiewnych, ale nieogrzewanych - (konstrukcje da­chów bez poddaszy użytkowych, we­wnętrzne elementy altan) głównym za­grożeniem dla drewna są owady.

Materiały drewniane narażone na dużą wilgotność powietrza lub krótkotrwałe zawilgocenie (konstrukcje domów szkie­letowych, poddasza użytkowe) wymaga­ją także zabezpieczenia preparatami grzy­bobójczymi.

Płoty, elewacje i inne konstrukcje drew­niane narażone na bezpośredni wpływ warunków atmosferycznych powinniśmy chronić powłokami zapobiegającymi wnikaniu wody, ale pozwalającymi na „oddychanie" drewna.

Szczególnie narażone na zawilgocenie są legary podłogowe i słupki wkopane w ziemię. Trzeba je chronić przed wni­kaniem wody nie tylko powierzchniowo, ale i w całym przekroju materiału.

Pamiętajmy też, że drewno jest mate­riałem łatwo palnym. Dlatego większe konstrukcje drewniane powinny być do­datkowo zabezpieczane preparatami zmniejszającymi ich zapalność.

Własności impregnatów

Toksyczność. Impregnaty oraz środki owado- i grzybobójcze są toksyczne, dla­tego ich rodzaj powinien być dostosowa­ny do miejsca, w jakim je użyjemy. Nie wolno ich stosować wewnątrz zamknię­tych pomieszczeń - zawierają one szko­dliwe substancje, które mogą być niebez­pieczne dla zdrowia. Trzeba też przestrze­gać zalecanych przez producenta okre­sów karencji - czasu, jaki musi upłynąć od momentu zaimpregnowania drewna do chwili zasiedlenia pomieszczenia.

Wnikanie. O skuteczności ochrony de-

cyduje nie tylko rodzaj substancji czyn­nych w impregnacje, ale też ich zdolność do wnikania w drewno. Środki o działa­niu powierzchniowym zabezpieczają warstwę o grubości 2-3 mm, natomiast te głębiej penetrujące wnikają nawet na 8-10 mm.

Wypłukiwanie przez opady. Najmniej odporne na wymywanie są preparaty sol­ne stosowane jako wodne roztwory sub­stancji czynnej. Bardziej odporne są środ­ki wodorozcieńczalne zawierające dysper­sje wodoodporne. Najodporniejsze są jednak impregnaty oleiste rozpuszczalniko­we zalecane zwłaszcza do ochrony drew­na narażonego na stałe działanie wody.

Malowanie. Bardzo często, oprócz ochrony przed zniszczeniem, trzeba drewnu nadać estetyczny wygląd. Jeśli zastosujemy impregnat bezbarwny, za­chowamy naturalną barwę i rysunek drewna. Potem można je pomalować przezroczystym lakierem nawierzchnio­wym. Można też zastosować gotowe la­kiery impregnujące, ale one gorzej za­bezpieczają drewno.

Metody impregnacji

Drewno przeznaczone do impregna­cji powinno być wysuszone do tzw. sta­nu powietrzno-suchego (wilgotności względnej 16-18 proc.) oraz wstępnie obrobione (ostrugane, przycięte na wy­miar). Przy konstrukcjach wymagają­cych dopasowania w czasie montażu za­lecane jest dwukrotne impregnowanie - przed i po zmontowaniu. Najskuteczniejszą ochronę uzyskamy, gdy drewno zostanie poddane

impregna­cji próżniowej lub próżniowo-ciśnieniowej. Elementy umieszcza się w ko­morze o obniżonym ciśnieniu, dzięki cze­mu z porów drewna usuwana jest wilgoć (woda i powietrze). Po zanurzeniu w impregnacie drewno zachowuje się jak gąb­ka, wsysając preparat do środka włókien. Zwiększenie ciśnienia impregnatu dodat­kowo poprawia jego wnikanie w drew­no. Zabiegi takie prowadzą jedynie wy­specjalizowane zakłady dysponujące od­powiednimi urządzeniami. W warunkach budowy dostępną meto­dą jest

kąpiel w środku impregnują­cym. Drewno w impregnacie zanurza się na ok. 30 minut. Ponieważ najczęściej za­bezpieczamy długie i wąskie deski, bale i krokwie, konieczny jest odpowiedni zbiornik w kształcie rynny oraz płyta ociekowa, po której spłynie nadmiar preparatu. Mniejsze elementy zabezpieczyć można, malując je 2-, 3-krotnie pędzlem. Przy zwalczaniu szkodników w zaata­kowany m już drewnie stosujemy

wstrzy­kiwanie preparatu (np. strzykawką le­karską) w widoczne otwory.

Przegląd wyrobów

W sklepach specjalistycznych znajdzie­my różnorodne preparaty do ochrony drewna. Impregnaty solne - w postaci prosz­ku do sporządzania roztworów impre­gnujących. Są bezbarwne lub lekko zie­lone, niebieskie czy różowe. Stosowane są wyłącznie do drewna nienarażonego na opady (krokwie dachowe, wewnętrz­ne elementy budynku). Są mało toksycz­ne, niektóre nadają się nawet do drewna mającego bezpośredni kontakt z żywno­ścią. Nakładane pędzlem lub przez zanu­rzenie pozwalają na wykończenie drew­na lakierami i farbami. Należą do najtań­szych impregnatów przeciw owadom i grzybom.

Impregnaty wodorozcieńczalne - oprócz własności grzybobójczych uszczelniają pory drewna i zapobiegają wypłukiwaniu substancji czynnych. Na­dają się do zabezpieczania okresowo za­wilgoconych elementów (elewacje, kon­strukcje szkieletowe). Dostarczane są w postaci gotowego do użycia roztworu lub koncentratu do rozcieńczania. Wy­magają ochrony przed opadami do cza­su wyschnięcia powierzchni (przez blisko dobę). Środek nie zawiera rozpuszczal­nika i zabezpieczone nim drewno moż­na dowolnie malować i lakierować. Impregnaty rozpuszczalnikowe - ma­ją dużą zdolność penetracji. Dostępne są wyroby bezbarwne i barwiące na zielo­no. Wymagają kilkudniowej karencji ze względu na parowanie rozcieńczalnika. Dobrze chronią drewno tak w konstruk­cji budynku, jak i na zewnątrz. Elemen­ty zewnętrzne zabezpieczone tym prepa­ratem z czasem tracą barwę na skutek promieniowania UV, ale nie ulegają ko­rozji biologicznej.

Impregnaty oleiste - zawierają sub­stancje grzybo- i owadobójcze oraz ole­je, które po wyschnięciu zmniejszają nasiąkliwość drewna. Najczęściej występu­ją jako impregnaty do stosowania na ze­wnątrz i trwale barwią drewno na ciem­ny kolor. Stosowane są zwłaszcza do za­bezpieczenia elementów mających kon­takt z gruntem lub w miejscach trwale

zawilgoconych. Przy ich nakładaniu na­leży zastosować środki ochrony zabez­pieczające przed zatruciem.

Impregnaty barwiące - duża grupa wyrobów jednocześnie chroniących i barwiących drewno. Mogą stanowić samodzielną warstwę ochronną lub też nakładaną na zaimpregnowane drewno. Ożywiają słoje drewna i chronią je przed promieniowaniem UV. Stosuje się je do dekoracyjnego wykańczania struganych elementów ogrodzenia, ła­wek, balustrad.

Farby i lakiery nawierzchniowe - stosowane jako dodatkowa ochrona za-impregnowanych wcześniej powierz­chni. Gładka powłoka utrudnia przyle­ganie brudu, zapobiega wnikaniu wody, nadaje pożądaną barwę. Są bardzo ela­styczne, co zapobiega złuszczaniu się powłoki pod wpływem pęcznienia i kur­czenia się drewna. Można je stosować zarówno na nowe drewno, jak i przy re­nowacji zniszczonych powierzchni. Są wodorozcieńczalne lub rozpuszczalni­kowe. Szczególnie dużą odporność na zmienne warunki atmosferyczne wyka­zują tzw. farby mikroporowe, które umożliwiają „oddychanie" drewna i od­prowadzanie zawartej w nim wilgoci.

CEZARY JANKOWSKI, „ŁADNY DOM"

Ceny materiałów

środki impregnacyjno-grzybobójcze:

preparaty oleiste imprex budowlany - 5,23-8,8 z /kg;

Imprex W - 4,85-7,56 z /kg;

Antox Z - 12,8-15,47 z /kg;

Antox B -12,3-14,8 z /kg;

preparaty solne

Intox S - 8,63-11,5 z /kg;

Fungosept - 8,2-9,1 z /kg;

Drewnosol-2 - 7,58-8,9 z /kg;

Drewnosol-3 - 8,84-9,35z/kg;

rozpuszczalnikowe

AItaxin - 7,08-10,62 z /l;

Drewnochron - bezbarwny -7,3-9,72 z /l;

Drewnoch­ron - kolorowy -8,8-11,4 z /l.

Ceny robót

Ceny na podstawie wydawnictw Sekocenbudu



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ochrona przeciwwilgociowa w budownictwie
PN 82 B 02857 Ochrona przeciwpożarowa w budownictwie Przeciwpożarowe zbiorniki wodne Wymagania ogól
Wprowadzenie do ochrony drewna przed korozją biologiczną
OCHRONA ŚRODOWISKA, Budownictwo, Prawo
Wprowadzenie do ochrony drewna przed korozją biologiczną, Konstrukcje ciesielskie word
70. Wprowadzenie do ochrony drewna przed korozją biologiczną, Technologia i wymagania
ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ - BUDOWNICTWO, BHP dokumenty, OCHRONY INDYWID
ok ochrona własnosci, budownictwo studia, semestr III, ochrona własności intelektualnej
Ochrona przeciwwilgociowa w budownictwie
Ustawa o Ochronie Przyrody, Budownictwo, Prawo
Postęp w dziedzinie chemicznych środków ochrony drewna
moje scią z drewna, Budownictwo Politechnika Rzeszowska, Rok IV, Konstrukcje Drewniane
Właściwości drewna, budownictwo, Budownictwo Adamski
Postęp w dziedzinie chemicznych środków ochrony drewna
Rozporzadz-MSWiA-w sprawie uzgadn projektu budowl po wzgl ochrony ppoz, Budownictwo, Prawo
Ochrona przeciwwilgociowa w budownictwie

więcej podobnych podstron