Piotr Piotrowski temat: Znaki Warzara data: 28.10.2010r.
Pszenica - pochodzi z południowo-zachodniej i środkowej Azji. Wyróżnia się około 20 gatunków pszenicy. Oprócz jęczmienia jest najstarszym zbożem chlebowym uprawianym od co najmniej 6 tysięcy lat. Zajmuje pierwsze miejsce w światowej produkcji zbóż.
Spośród zbóż największą role w Europie odgrywa pszenica. W 2007r. powierzchnia zasiewów i plony są wysokie, bo europejska gospodarka jest wysoce zmechanizowana i ma dostęp do technologii w części zachodniej, a w części wschodniej dominują stare metody gospodarowania ziemią. Warunki europejskie dla pszenicy: klimat: umiarkowany ciepły, gleby: brunatne i czarnoziemy. Zasięg występowania jest od Anglii i Francji po Ural i Kaukaz. Największa koncentracja w Europie Zach. Produkcja na zachodzie jest intensywna i wysoko wydajna, a na wschodzie notujemy spadki. Nadwyżki wystawia się na eksport z czego 3 miejsce zajmuje pszenica.
Wśród analizowanych krajów Afryki jest Egipt. W 2007r. powierzchnia zasiewów i plonów jest niezła jak na kraj afrykański, bo wszystko zawdzięcza rzece Nil i dzięki handlowi z Europą ma dostęp do nowych metod gospodarowania ziemią. Warunki egipskie dla pszenicy: klimat: podzwrotnikowy suchy, gleby: mady rzeczne. Występuje tylko w dolinie Nilu i jest tam skoncentrowana. Produkcja nie ma znaczenia, bo prawie wszystko Idze na eksport do europy południowej.
W Azji dominuje kierunek zbożowy. Pszenica jest 2 co do znaczenia na rynku zbożowym. Jest ważna w gospodarce żywieniowej. W 2007r. powierzchnia zasiewów wynosiła 90667 ha. Największa była w Indiach i Chinach, a najmniejsza w Uzbekistanie i Syrii. Plony w 2007r. wyniosły 245,3 dt. Największe w Chinach, a najmniejsze w Kazachstanie. Warunki azjatyckie dla pszenicy: klimat: zwrotnikowy i podzwrotnikowy z odmianą monsunową, gleby: mady rzeczne, ferralitowe i kasztanowe. Zasięg występowania jest od Kaukazu przez Indusu i Ganges po Jangcy i Hunag-Ho. Największa koncentracja jest w Chinach i Indiach. Produkcja w tych rejonach jest bardzo intensywna i wydajna. Nadwyżki idą na eksport praktycznie na cały świat.
W USA i Kanadzie uprawę pszenicy wprowadzono w XVIII w. W 2007r. powierzchnia zasiewów i plony jest duża, bo dominuje tu gospodarka ekstensywna polegająca na małej powierzchni ale dzięki technologii uzyskuje ogromne plony. Warunki w Ameryce północnej dla pszenicy: klimat: podzwrotnikowy kontynentalny i umiarkowany ciepły i suchy, gleby: brunatne, czarnoziemy, kasztanowe i czerwonoziemy. Zasięgiem występowania i koncentracja jest tzw. Pas pszeniczny(od Teksasu po Kanadę). Produkcja jest wysoko zmechanizowana, a zbieractwo dominuje w Meksyku. Znaczna ilość Idze na eksport na resztę świata.
Pszenica została przywieziona i rozpowszechniona w Ameryce Południowej przez osadników hiszpańskich. W 2007r. powierzchnia zasiewu i plony jest średnia, bo został tu przyniesiony model europejski. Więcej produkuje się w Argentynie niż w Brazylii. Warunki Łacińskie dla pszenicy: klimat: zwrotnikowy wilgotny i podzwrotnikowy kontynentalny. Zasięg występowania i koncentracja od Buenos Aires po Rio de Janeiro. Najbardziej produktywna jest Argentyna, która duże ilości zboża przeznacza na eksport do Europy.
Najważniejszym zbożem w Australii jest pszenica. W 2007r. powierzchnia zasiewów i plony. Są niskie z powodu zasiewania zboża na terenach półsuchych. Warunki australijskie dla pszenicy: klimat: zwrotnikowy wilgotny i podzwrotnikowy morski i kontynentalny, gleby: brązowe i cynamonowe. Zasięg występowania i koncentracja znajduje się od Brisbane po Adelaide oraz okolice Perth. Produkcja również jest wysoko zmechanizowana ale mało wydajna. Eksport jest kierowany na Azje i Europę oraz USA.