TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

1. CEL ĆWICZEŃ:

• zapoznanie się z typami i rodzajami reakcji chemicznych.

2. WYKONANIE ĆWICZEŃ.

1. Rozpuszczanie substancji w wodzie.

Odczynniki: H₂SO_{4 stęż}, CuSO_4(s), CaCO_3(s).

Sprzęt laboratoryjny: pipety, probówki.

Sposób wykonania: zmieszać w probówkach 2 cm³ H₂O odpowiednio
z pozostałymi substancjami (z każdą oddzielnie), zaobserwować zmiany barwy i temperatury, określić fazy występujące w roztworze.

2. Roztwarzanie metali w kwasach.

Odczynniki: H₂SO_{4 rozc}, H₂SO_{4 stęż}, Zn(granulki), Cu(drut).

Sprzęt laboratoryjny: pipety, probówki.

Sposób wykonania: wlać do dwóch probówek po 1 cm³ H₂SO_{4 rozc} następnie wrzucić porcje metali (do każdej probówki inny). Obserwować ewentualne zmiany, barwę, temperaturę itp. W/w operacje powtórzyć z udziałem H₂SO_{4 stęż} .W razie braku objawów rozpuszczania metali - ostrożnie ogrzać.

3. Zobojętnianie kwasów i zasad.

Odczynniki: NaOH, HCl, KOH, H₂SO₄, wskaźniki (oranż metylowy, fenoloftaleina, papierki wskaźnikowe).

Sprzęt laboratoryjny: pipety, probówki.

Sposób wykonania: określić odczyn substratów, zmieszać w probówkach odpowiednio po 1 cm³ substancji, odpowiednio NaOH z HCl i KOH z H₂SO₄, zaobserwować zmiany barwy, zbadać odczyn produktów.

4. Reakcje wymiany (strącanie osadów).

Odczynniki: NaCl, AgNO₃, NaOH, CuSO₄.

Sprzęt laboratoryjny: pipety, probówki.

Sposób wykonania: zmieszać w probówkach po 1 cm³ substancji, odpowiednio NaCl

z AgNO₃ i NaOH z CuSO₄; zaobserwować zmiany barwy i temperatury, określić fazy występujące w roztworze.

Zakres materiału:

• Klasyfikacja reakcji chemicznych, schematy ogólne, przykłady.

• Równanie reakcji chemicznej. Zapis cząsteczkowy i jonowy. Współczynniki

stechiometryczne. Interpretacja równania: cząsteczkowa i molowa.

• Reakcje jonowe - kationy i aniony. Bilans jonowy równania chemicznego.

• Typy reakcji jonowych: dysocjacja, zobojętnianie, hydroliza, strącanie osadów,

reakcje jonowe z udziałem gazów, reakcje jonowe utleniania i redukcji.

2

---