EKONOMIKA- jest to nauka o zależnościach ekonomicznych zachodzących miedzy poszczególnymi czynnikami potrzebnymi do wytwarzania dóbr i usług w przedsiębiorstwach oraz o zarządzaniu organizacji pracyPRZEDSIĘ- jest to taki podmiot na rynku i w gospodarce, który jest zdolny do samodzielnego istnienia , sam się utrzymuje.PKP-nie ma zdolności do samodzielnego istnienia, państwo dopłaca(różnego rodzaju ulgi, dotacje) PKN ORLEN- jest to największe polskie przedsiębiorstwo, ma zdolność do istnienia na rynku. PRZEDSIĘBIORCA- jest to ktoś kto zakłada i prowadzi przedsiębiorstwa. Jest założycielem, właścicielem i kierownikiem przedsiębiorstwa.W ekonomii przedsiębiorca to osoba która odkrywa potencjalne możliwości dające zysk, organizuje i kieruje przedsiębiorstwem zakładając że przyniesie ono zysk.
CECHY DOBREGO PRZEDSIĘBIORCY- 1.Zdolność do oceny niepewności i ponoszenia ryzyka. Niepewność to cecha otoczenia. Dobry przedsiębiorca to ktoś kto właściwie określa niepewność otoczenia. Dobry przedsiębiorca to taki który podejmuje właściwe ryzyko, trudno powiedzieć co to znaczy właściwe ryzyko ale jeśli osiągną sukces to właściwie określił ryzyko. 2.Postawa innowacyjna. Bardzo ważna cecha. Wszystkie badania wszystkich przedsiębiorców którzy odnieśli Sukces pokazują że są oni innowacyjni- gotowi na zmiany, na nowości w najróżniejszych obszarach(np. technologii, techniki, marketingu...) 3.Postrzeganie słabych sygnałów z otoczenia.
Sukces odnosi ten przedsiębiorca który wcześniej niż inni dostrzeże pewien kierunek zmian (dostrzeże tą przyszłą zmianę i podejmie wyzwanie)
KRYTERIA.PODZIAŁU.PRZEDSIĘBIORSTW1.Przychody2.Zatrudnienie3.SumaaktywówPRZEDSIĘB.ŚREDNIE-zatrudnienie nie przekracza 250 osób-przychody są mniejsze niż 50 mln.euro-suma aktywów nie przekracza 43 mln.euroPRZEDSIĘB.MAŁE-zatrudnienie nie więcej niż 50 osób-przychody są mniejsze niż 10 mln.euro-suma aktywów nie przekracza 10 mln.euro
MIKROPRZEDSIĘBIORCA-zatrudnienie do 10 pracowników -przychody mniej niż 2 mln.euro-suma aktywów do 2 mln.euro*musi być spełnione co najmniej jeden z tych kryteriów
LIKWIDACJA: likwidacje ogłasza właściciel.1)nie można przedsiębiorstwa z dnia na dzień,2)musi mieć ona zakończony byt prawny np. wymówienia pracowników, czasami procesy sądowe w toku, załatwianie spraw z ochroną środowiska. UPADŁOŚĆ: ten stan ogłasza sąd. Orzeczeniem sadu przedsiębiorstwo ogłasza upadłość. Np. na wniosek wierzycieli. Przedsiębiorstwo kupiło jakieś produkty i nie płaci, więc owy wierzyciel wysyła pismo do sądu aby zapłacił. Wtedy sąd wyznacza termin do zapłaty. Gdy przedsięb. Nie wywiązuje się z zapłaty w terminie ,wtedy sąd wyznacza syndyka który przejmuje konta. Jeżeli przeds. Przestaje być wypłacalne, to zawsze powinno ogłosić upadłośc, jeśli tego nie zrobi grozi zarządowi odpowiedzialność karna.
MAŁE- ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA- powinny być pod większą opieką, dotacje. Dlatego że w tego rodzaju przedsiębiorstwach tworzone są miejsca pracy(w największych ilościach).NIEPEWNOŚĆ-to cecha otoczenia( świat jest niepewny). Dobry przedsiębiorca właściwie ocenia niepewność.RYZYKO- cecha indywidualna, przedsiębiorca podejmuje dobre ryzyko.Ad. 2INNOWACYJNY-gotowy do zmian, otwarty na nowości w najróżniejszych obszarach np. technicznych.Ad.3 Sukces odnosi ten przedsiębiorca który wcześniej niż inni dostrzeże kierunek zmian(podejmuje wyzwanie). CELEM SPÓŁEK GIEŁDOWYCH: wyraźnie odróżnia się cel przedsiębiorstwa i cel właściciela. Celem właściciela - właściciel spółki giełdowej zawsze ma dwa cele- osiąga dwa rodzaje korzyści.DYWIDENTA- wypłata zysku(zysk podzielony).Właściciel dysponuje zyskiem, może wziąć sobie jakąś część a resztę zostawić w spółce. I tę część, którą bierze właściciel nazywamy dywidendą, cel uzyskanie pieniędzy z dywidendy.
CZY PRZEDSIĘBIORCA JEST POTRZEBNY DO ISTNIENIA PRZEDSIĘBIORSTWA.
W małych przeds. Przeważnie tak, jednak w miarę jak przeds. się rozrasta, dochodzą wspólnicy, menagerowie bądź przedsiębiorstwo zostaje sprzedane i ma nowego właściciela wówczas ta zależność zanika (nowy właściciel nie jest przedsiębiorcą).CELE PRZEDSIĘBIORSTWA celem jest maxymalny zysk, ale należy określić kiedy ma być ten zysk( w jakim czasie). Początkowo celem może być rozwój, rozbudowa przedsiębiorstwa a dopiero później celem staje się zysk.- korzyści finansowe- prestiż( ktoś zakłada, kupuje przedsiębiorstwo dla prestiżu.
GRUPA PRZEDSIĘBIORCÓW, KTÓRE NIGDY NIE MAXYMALIZUJĄ ZYSKÓW.
1 MAŁE FIRMY: przeważnie rodzinne(2-3 osoby). Ich celem jest istnienie, przetrwanie. Nie zysk jest celem ale korzyści ekonomiczne. Podstawową korzyścią dla małych firm jest stworzenie miejsca pracy dla siebie, dla rodziny, pracując u siebie jest nie zależny. Dodatkowo dochodzą koszty, które można odliczyć (czyli dodatkowe korzyści). Celem jest istnienie.2 PRZEDSIĘBIORSTWA KONSOSJARNE (lub projektowe) powoływane specjalnie do realizacji jakiś działań, celów. Realizacja tych celów jest celem tego przedsiębiorstwa.3 PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWOWE I KOMUNALNE np.MPWiK- monopolista- głównym celem prezesa jest uzyskanie odpowiedniej podwyżki.Celem jest obniżenie zysków poprzez odliczenie kosztów. Celem jest też zaspokojenie potrzeb poprzez świadczenie usługi.Większość największych firm: to spółki akcyjne notowane na giełdzie z rozproszoną własnością.
KWALIFIKACJA KOSZTÓW:1podział rodzajowy kosztów-k. materialne- materiały, światło, usługi-k. osobowe- koszty związane z pracownikami (świadczenia, wynagrodzenie)-k. pozostałe- np. czynsz, koszty usług bankowych, ubezpieczenia, koszty reklamy2. Podział ze wzg. Na działalność produkcyjną - bezpośrednie- te, które da się przypisać do określonego produktu-pośrednie - zarządu, oświetlenie, ubezpieczenie nie da się ich przypisać bezpośrednio do produktu.3 Podział wg. związków kosztów ze zmianą wielkości produktów-k. stałe -nie zależy od skali zmiany produkcji np. czynsz-k. zmienne- które zmieniają się wraz ze skalą wielkości produkcji.
Rośnie sprzedaż, rośnie koszt i odwrotnie.PRÓG RENTOWNOŚCI-jest to minimalna wartość lub wielkość sprzedaży, która pokrywa wszystkie koszty stałe i zmienne.ZYSK: przychód netto- koszt= zysk
Wynik finansowy- może być dodatni lub ujemny a)dodatni to zysk; b) ujemny to strata