Europejski Fundusz Społeczny (EFS)-Podstawowym jego zadaniem jest inwestowanie w zasoby ludzkie poprzez poprawę perspektyw ludzi na rynku pracy oraz podnoszenie ich kwalifikacji zawodowych. Wspiera finansowo działania skierowane na zapobieganie bezrobociu i jego zwalczanie, polepszenie sytuacji pracowników, umożliwienie pracownikom zdobycia kwalifikacji oraz podniesienie przez nich umiejętności zawodowych.  
Europejski Fundusz Społeczny ma za zadanie wspierać państwa członkowskie Unii Europejskiej w zakresie wprowadzania nowoczesnej, aktywnej polityki zatrudnienia i systemów mających na celu likwidowanie głównych przyczyn bezrobocia oraz zapewnić wsparcie finansowe dla podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników.

Zatrudnialność - państwa członkowskie zobowiązują się do podjęcia takich działań, które będą charakteryzowały się przejściem od biernych form zwalczania bezrobocia do aktywnych form, ze szczególnym naciskiem na walkę z długotrwałym bezrobociem; działania realizowane w ramach tego filaru to przede wszystkim wzmacnianie znaczenia kształcenia, wspieranie programów szkoleniowych i praktyk zawodowych, przygotowanie programów doradczych i podwyższenie jakości pośrednictwa pracy.

Przedsiębiorczość - obejmuje działania, których zadaniem jest stworzenie właściwego klimatu dla tworzenia nowych miejsc pracy oraz rozwoju szeroko rozumianej przedsiębiorczości; działania realizowane w ramach filaru to działania wspierające rozwój małych i średnich przedsiębiorstw (upraszczanie formalności administracyjnych, upraszczanie systemu podatkowego, szkolenia przygotowujące do prowadzenia własnego przedsiębiorstwa).

Adaptacyjność - obejmuje działania zmierzające do podniesienia zdolności adaptacyjnych uczestników rynku pracy; na współczesnym rynku pracy konieczne jest posiadanie umiejętności dostosowania się do zmieniających się warunków gospodarczych, społecznych, wymagań stawianych przez pracodawców; w ramach tego filaru realizowane są działania skierowane na nabycie umiejętności dostosowania się do zachodzących zmian na przykład poprzez szkolenia i warsztaty z zakresu umiejętności poszukiwania pracy.

Równość szans - filar ten poświęcony jest zagadnieniom związanym z zapewnieniem równości w zakresie zatrudnienia, dostępu do edukacji oraz zwalczania różnych przejawów nierówności i dyskryminacji.

Idealna organizacja mająca na celu aktywne przeciwdziałanie bezrobociu i łagodzenie jego skutków powinna:

• wyrastać z potrzeb lokalnej społeczności,

• mieć wymiar lokalny, ale działać w sieci,

• mieć członków zarówno niosących pomoc jak i potrzebujących pomocy,

• za podstawę swego działania mieć pracę wielu wolontariuszy wspomaganych niewielką liczbą osób otrzymujących wynagrodzenie za pracę,

• pobudzać aktywność i przedsiębiorczość, przede wszystkim potrzebujących pomocy, a także pomagać autorom skutecznych programów w ich realizacji,

• umieć wykorzystać w działaniu ideę pomocy wzajemnej,

• umieć wykorzystać w działalności ideę partnerstwa publiczno-prywatnego.

• być skuteczną w zgromadzeniu i pomnożeniu potrzebne zasoby.

Zasoby organizacji

Warunkiem skuteczności oraz wiarygodności organizacji zajmujących się rozwiązywaniem problemów społecznych jest możliwość dysponowania odpowiednim potencjałem ludzkim, bazą materialną, zasobami finansowymi oraz wiedzą o podmiotach ich działalności.

Ponieważ trudno jest każdej lokalnej organizacji zgromadzić wszystkie potrzebne zasoby w odpowiedniej ilości, dlatego ważne jest, aby była możliwa wymiana komplementarnych zasobów poszczególnych ogniw sieci, na zasadzie wzajemności

Ludzie

Skutecznym rozwiązaniem problemu braku odpowiedniej ilości profesjonalistów jest pomoc wzajemna (przedsiębiorcy, bezrobotni) i wolontariat (młodzież, w tym bezrobotni absolwenci, aktualni i byli bezrobotni, przedsiębiorcy weterani). Dlatego kluczowym zadaniem organizacji jest identyfikacja lokalnego potencjału, ilości ludzi oraz ich możliwości, następnie pozyskanie ich do działań społecznikowskich, a w końcu wyszkolenie.

Zasoby materialne

Stworzenie odpowiedniej bazy lokalowej i wyposażenia technicznego powinno być oparte na darowiznach sponsorów oraz prawie bezpłatnego używania nieruchomości Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego.

Pieniądze

Deficyt środków na finansowanie pracy zaangażowanych osób można w pewnym stopniu złagodzić pracą wolontariuszy, ale niezbędne są pieniądze na infrastrukturę materialną.

Przetrwają tylko te organizacje, które nauczą się pozyskiwać dotacje sektora publicznego, pieniądze od sponsorów oraz, po uzyskaniu przez Polskę pełnego członkostwa w Unii Europejskiej, z funduszy strukturalnych i programów, w szczególności z Europejskiego Funduszu Socjalnego (ESF), przeznaczonego na wyrównywanie poziomu socjalnego w krajach członkowskich.

Środki potrzebne na realizacje konkretnych projektów można zapewnić dzięki zastosowaniu montażu finansowego i partnerstwo publiczno-prywatne. Rozwiązanie to przewiduje współfinansowanie mieszane projektów, z udziałem pieniędzy prywatnych (sponsorów, adresatów programów) oraz publicznych (administracja państwowa: rządowa i samorządowa, fundusze UE).

SYTUACJA ZIECKA W RODZINIE Z PROBLEMAMI BEZROBOCIA:

·         Pogorszenie poziomu zycia własnej rodziny w porównianiu z rodzinami swoich rówieśników (rodziców pracujących)

·         Podejmowanie pracy zarobkowej przez nieletnie dzieci (8-12%)

·         Występowanie zagrożeń rozwoju i wychowania wśród dzieci: nie zaspokojenie potrzeb fizycznych, zdrowotnych, żywieniowych i odzieżowych

·         Bezrobocie w gosp. domowym u dzieci w wieku szkolnym prowadzi do nerwicy

·         Nie zapokojnie materialne dzieci prowadzą do stresu

·         Chęć zaspokajania przez rodziców zachcianek dzieci może prowadzić do kradzieży artykułów żywieniowych

·         Rodzice są gotowi do zachowań dyskredytujących

·         Ograniczenie wydatków na zakupy: odzieży i obówia 63%, kształcenie 40% szywnoźdź 23%, wypoczynek 93%

·         Zaniedbywanie profilaktyki leczenia i wykupu leków z powodu  ograniczonego budżetu domowego, co zagraża prawidłowemu  rozwojowi fiz.  dziecka

·         Dzieci nie uczęszczają do przedszkoli, co może spowodować zwolnienie rozwoju intelektualnego

·         Pozbawienie  dzieci w wieku szkolnym uczestnictwa w płatnych zajęciach pozaszkolnych, co prowadzi do uniemożliwienia rozwoju zainteresowań i ograniczenia w kontaktach społecznych z rówieśnikami

KONTAKTY SPOŁECZNE Z RÓWIEŚNIKAMI:

·         Dzieci rodziców bezrobotnych są źle postrzegane przez nauczycieli

·         Brak akceptacji wśród rówieśników

·         Bezrobocie prowadzi do poczucia, iż dziecko jest gorsze, co powoduje izolację

·         11,5% dzieci rodziców bezrob. Iż żyją w gorszych warunkach mater. Niż ich koledzy

·         Unikanie kontaktów z rówieśnikami

·         Świadoma izolacja przez rodziców  bezrob. Z wyższym wykształceniem swoich dzieci

(konieczność spędziania wolnego czasu pprzed TV)

·         Sytuacje konfliktowe w szkole spowodowane odrzuceniem rówieśników  z powodu  trudną sytuacja materialną

UCZESTNICTWO W KULTURZE:

·         Korzystanie zubożałej rodziny z pomocy krewnych w zakresie pozarodzinnej formy wypoczynku

·         Spędzanie wakacji na wsi u krewnych

·         Czytelnictwo książek rodziców i dzieci w trakcie bezrobocia maleje- analfabeci

·         Bezrob. Wpływa ujemnie na rozwijanie i zaspokajanie potrzeb kulturalnych dzieci: czas wolny  spędzają głównie w domu

·         Organicznie się do zajęć  niewymagających zbyt dużego wysiłku intelektualnego np. słuchanie muzyki

·         Dzieci  starsze spędzają czas wolny pijąc alkohol, paląc papierosy lub samotnie.

 

·         -Rodzice nie maja pieniędzy na wydatki związane z nauka, dzieci nie maja możliwości rozwijania uzdolnień i dalszej nauki. Ograniczenia te dotyczą dzieci i młodzieży  na wsiach.

·         -Brak wystarczających środków finansowych na edukacje dzieci często prowadzi do występowania frustracji oraz poczucie winy u rodziców i poczucie niezrozumiałej krzywdy i żalu u dzieci.

·         - ograniczenie udziału w zajęciach uczestnictwa w kulturze stanowi zagrożenie dla prawidłowego rozwoju dzieci z rodzin bezrobotnych. Pojawiają się kłopoty wychowawcze, dzieci  nie sa akceptowane przez rówieśników, występują zaburzone relacje w rodzinie.

·         - dzieci z rodzin bezrobotnych rzadko uczestniczą w zajęciach na terenie placówek kulturalnych. Trudna sytuacja materialna rodziców powoduje ze potrzeby kulturalne i edukacyjne dzieci nie sa zaspokajane w stopniu wystarczalnym

·         -bieda, niedobór  śródków na zaspokajanie potrzeb kult. dziecka a także zmniejszanie wydatków na prasę , książki i czasopisma w znacznym stopniu ogranicza jego rozwój intelektualny.

·         W sytuacji utraty pracy rodzice biorą pod uwagę możliwość rezygnacji z dalszego kształcenia.

·         Interakcje i komunikacje w rodzinie:

·         -Sytuacja utraty pracy przez rodzica wzmaga potrzebę kontaktu bezrobotnego z innymi członkami  rodziny. Szczególnie ważne jest wsparcie emocjonalne, okazywanie zachęty, udzielanie porad, towarzyszenie osobie bezrobotnej oraz udzielanie tzw. Konkretnej pomocy czyli jest to świadomość ze w razie potrzeby może liczyć na konkretna pomoc z estrony innych osób.

·         -Niestety często rodzina postrzega bezrobotnego jako człowieka „ mającego problemy” oraz będącego „problemem” dla rodziny. Prowadzi to do pogorszenia stanu psychicznego bezrobotnego oraz podirytowania obu stron.

·         -Rodzice, którzy na bezrobocie reagowali załamaniem, apatia, brakiem działania ku polepszeniu swojej sytuacji tracą autorytet u swoich dzieci, mogą czuć się zagrożone sądząc  ze rodzice nie sa zdolni do opiekowania się nimi. Dziecko staje się bardziej samotne i czuje się mniej bezpieczne.

·         -Bezrobocie w sposób negatywny wpływa na stosunki w rodzinie. Najczęściej pojawiają się konflikty i kłótnie, rozluźnienie więzi miedzy małżonkami rzadziej (bo tylko w co 4 rodzinie) występuje wzrost wzajemnej troski i zacieśnienie więzi rodzinnych.

·         -Bieda -> poczucie winy i bezradności, niska samoocena  u rodziców -> stany depresji, leków, wybuchów agresji i trudności w koncentracji ->mniejsza łagodność , wyrozumiałość i serdeczność rodziców wobec dzieci z rodzin bezrobotnych.

·         Sposoby walki z bezrobociem:

·         -Bezrobocie wymaga adaptacji i reorganizacji dotychczasowych sposobów postępowania, aby nie zakłócić prawidłowego funkcjonowania rodziny oraz relacji pomiędzy jej członkami.

SKUTKI BEZROBOCIA:

a. Skutki ekonomiczne:

• spadek wartości Produktu Krajowego Brutto (PKB),

• obciążenie majątkowe państwa (zasiłki, szkolenia, renty),

• obniżenie standardu życia wszystkich obywateli,

b. Skutki pozaekonomiczne

• segmentacja: osoby podejmujące gorszą pracę w związku z widmem bezrobocia, najczęściej na długo pozostają przy jej wykonywaniu, choć w założeniu miała być ona przejściowa,

• dziedziczenie statusu bezrobotnego: zstępni bezrobotnego często przejmują wzorzec życia z zasiłku, nie wykazują motywacji do nauki, często tworząc swoiste regiony bezrobocia,

• bezrobocie długookresowe: przedłużający się status bezrobotnego implikuje wygaśnięcie uprawnień, utratę zdolności do wykonywania zawodu a w konsekwencji ugruntowanie statusu,

• występowanie patologii społecznych (bezdomność, alkoholizm, konflikty z prawem itd.),

• niezadowolenie społeczne i frustracje osobiste,

• pogorszenie stosunków w zakładach pracy (stres, ryzyko mobbingu),

• inne np. migracja, niechęć wobec władz, wycofywanie się z życia społecznego etc.

 

Skutki bezrobocia
- niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki
- znaczne koszty materialne związane z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb zajmujących się ich problemami i obsługą
- spadek dochodu rodzin, rozszerzenie się społecznych kręgów ubóstwa
- degradacja psychiczna i moralna osób pozostających bez pracy( poczucie beznadziejności, pesymizm, uczucie społecznej bezużyteczności)
- zjawiska patologii społecznej- alkoholizm, narkomania, przestępczość itd.
- utrata kwalifikacji

• Jak sobie radzić z bezrobociem?

Do walki z bezrobociem powinno być zaangażowane państwo. Formy działania państwa mogą przyjąć postać aktywnych lub pasywnych:

a. Aktywne

· Finansowanie szkoleń, szczególnie istotne przy bezrobociu strukturalnym.

· Udzielenie kredytów dla bezrobotnych.

· Dotowanie miejsc pracy w tym częściowe zwolnienia z podatków.

· Roboty publiczne, propozycje prac tymczasowych oraz telepracy (art. 675 - 6717 Kodeksu Pracy) oraz umożliwienie „spotkania się” pracodawców i pracowników przy pomocy pośrednictwa pracy. Na mocy przepisów pracy pracodawcy w Polsce są zobligowani do zgłaszania wolnych miejsc pracy właściwemu urzędowi pracy.

· Wspieranie inicjatyw bezrobotnych w tym w oparciu o europejskie fundusze spójności w ramach polskich programów operacyjnych: Innowacyjna Gospodarka czy Kapitał Ludzki.

b. Pasywne

Udzielanie zasiłków - w Polsce za pośrednictwem powiatowych urzędów pracy. Nasz system prawny przewiduje, iż okres pobierania zasiłku może trwać 6, 12 bądź 18 miesięcy a jego wysokość zależy od stopy bezrobocia w miejscu zamieszkania bezrobotnego, jego stażu pracy i sytuacji rodzinnej. Aby nie pozbawiać motywacji do pracy osób otrzymujących zasiłek ma on charakter krótkotrwały.

  Sposoby walki z bezrobociem
O interesy pracowników musi zadbać państwo. Rząd powinien w pierwszej kolejności starać się ograniczyć bezrobocie oraz następnie, w nie mniejszym stopniu, powinny to zrobić samorządy lokalne-ważna jest współpraca między nimi.
1. Działania rządu:
- ograniczenie biurokracji związanej z otwieraniem nowych firm
- upusty w podatkach dla pracodawców uruchamiających nowe stanowiska pracy
- wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw
- uznanie części obowiązkowej składki ZUS jako podatku od wartości dodanej pracy
- zwolnienia a płatności VAT przy eksporcie
- polityka proexportowa państwa prowadząca do zwiększenia produkcji i zatrudnienia
- skracanie czasu pracy
- stworzenie systemu bardziej elastycznego kształcenia
2. Działania samorządów:
- stawianie na małe i średnie przedsiębiorstwa oraz współpraca z lokalnymi przedsiębiorcami
- walka z odpływem ludzi na Zachód-to zakłady pracy z udziałem obcego kapitału powinny instalować się w Polsce
- przyciąganie kapitału zagranicznego
- mądre korzystanie z unijnych dotacji
- uruchomienie robót publicznych
3. Działania bezrobotnych:
- większa elastyczność
- podwyższanie swoich kwalifikacji
- nauka nowego zawodu
4. Nowelizacja kodeksu pracy
Taka nowelizacja kodeksu pracy zapewniłaby wzrost wydajności polskiej gospodarki, wzrost konkurencyjności polskich przedsiębiorstw i umożliwiła tworzenie nowych miejsc pracy. Kodeks pracy jest zbyt usztywniony ograniczeniami natury socjalnej i przez to uniemożliwia skuteczną walkę z bezrobociem i rozwój polskich firm.
Podstawowe propozycje zmian to:
· Likwidacja obowiązku wypłacania odpraw emerytalnych przez małe firmy, których na to nie stać.
· Wprowadzenie max czasu pracy do 12 godzin na dobę(8+4 nadliczbowe) i utrzymanie normy 40 godzin tygodniowo
· Obniżenie dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych z obecnych 50% za dwie pierwsze godziny i 100 % za następne- do odpowiednio 25% i 50%.
· Skrócenie okresu wypłacania zasiłku chorobowego do 30 dni oraz zmniejszenie jego wymiaru do 70%
· Wprowadzenie prawa zwalniania pracownika w trakcie usprawiedliwionej nieobecności w pracy
· Zniesienie przepisu, mówiącego, iż trzecia z kolei umowa o pracę staje się umową na czas nieokreślony
Jednakże taka nowelizacja ma swoje plusy i minusy:
Zalety: rozwój polskich firm, wysoka skuteczność, odświeżenie kodeksu
Wady: niedogodności dla zatrudnionych

---