Szkoła Policealna Centrum
Centrum Nauki i Biznesu „ŻAK’
Praca kontrolna nr 1
Temat: Dystrybucje Linuxa
SŁUCHACZ
Karolina Stachura
Lublin, Dn. 25.X.2011
Linux- rodzina uniksopodobnych systemów operacyjnych opartych o jądro Linux. Jest jednym z przykładów wolnego i otwartego oprogramowania. Jego kod źródłowy może być dowolnie wykorzystywany, modyfikowany i rozpowszechniany. W odniesieniu do systemu operacyjnego Linux to zestaw programów rozpowszechnianych łącznie i dający po instalowaniu gotowych do użycia system.
We współczesnych dystrybucjach programy wystepują zwykle w postaci pakietów( DEB, RPM, torball). Dystrybucja oferuje system pobierania, instalacji, deinstalacji i uaktualnienia pojedynczych pakietów( APT, DPKG, RPM), rozwiązujący zalezności między pakietami oraz często wspólny interfejs konfiguracji pakietów( np. debconf). Zazwyczaj dystrybucje są instalowane bezpośrednio na dysku twardym komputera. Istnieją też dystrybucje nie wymagające instalacji. Uruchamiane są bezpośrednio z nosnika:
CD-ROM, tzw. LiveCD, np. Knoppix,
pamięci USB,
dyskietki, np. Pocket Linux
lub z sieci przy uzyciu NFS.
Większość dystrybucji jest rozpowszechniania na płytach CD-ROM lub dostępna do pobierania przez Internet. Istnieje kilka dystrybucji. Są to:
Slackware- najstarsza rozwijająca się dystrybucja Linuksa. Pierwsza wersja 1.00, została wydana 16 lipca 1993 roku. Wersja ta oparta była o dystrybucje SLS Linuks i rozprowadzana jako obrazy dyskietek 3,5 calowych, dostępne też przez anonimowy FTP.
Dużo rozwiązań w Slackware jest postrzegany jako idelany przykład reguły KISS. Większość oprogramowania w slackware korzysta z mechanizmów konfiguracyjnych pochodzących od twórców pierwotnego oprogramowania. Krytycy uważają, że dystrybucja Slackware jest trudna i czasochłonna do opanowania. Są także zwolennicy, którzy twierdzą, że slackware jest bardzo elastyczny i przejrzysty.
Slackware prezentuje odmienne podejście niż popularne dystrybucje, tj. DEBIAN, MANDRIVA czy UBUNTU. Realizacja slackware jest nietypowa, lecz zgodna z zasadami minimalizmu i prostoty. Aby ułatwić użytkownikom zarządzanie pakietami powstały narzędzia pomagające instalacji/aktualizacji oprogramowania . Do najpopularniejszych należą:
Slackpkg- proste narzędzie; nie obsługuje zależności ale dba o odpowiednią kolejność przy instalacji oprogramowania,
Slapt-get- program wzorowany na Debianowym menadżerze pakietów apt-get, obsługuję zależności,
Swaret- rozwiązujący zależności program do zarządzania pakietami.
Najnowsza wersja Slackware oznaczona jest numerem 13.37, wydana 27 kwietnia 2011. Zawiera ona m.in.:
środowisko graficzne KDE4.6.2, Xfce4.8,
jądro Linuksa 2.6.38,
xwindows System 7.6 wydany przez X.org,
kompilatory GCC4.6,
serwer http Apache2.2.17 z obsługa DSO i SSL,
języki oprogramowania: Perl5.12.3; Python3.1.3; PHP5.3.6; Ruby1.9.2-p0,
system kontroli wersji : Subversion1.6.16,
przeglądarki internetowe: Konqueror4.6.2, Mozilla Firefox4.0.
Mandriva Linux- dystrybucja Linuxa firmy Mandriva. Charakteryzuje się on dbałością o graficzny interfejs użytkownika oraz obsługą dużej ilości modeli sprzętu popularnego w zastosowaniach biurowych. Mandriva Linux oferuje graficzne centrum sterowania, system wykrywania sprzętu oparty o bazę danych biblioteki Idetect, spolonizowany instalator oraz wiele programów służących do graficznej konfiguracji. Mandriva Linux używa systemu instalacyjnego opartego na RPM. Istnieją wersje na platformy x86, Alpha AXP, PowerPC, SPARC oraz IA-64.
Obecnie w ramach dystrybucji powstaje kilka odmian, w tym serwerowe ( Corporate Server, Mandriva Directory Server, Mandriva Pulse), biurkowe ( Free, PowerPack, Xtreme Corporate Deskop) oraz startująca bezpośrednio z płyty i nie wymagająca dysku Mandriva one.
Charakterystyka odmian biurkowych:
Free- dla zaawansowanych użytkowników linuxa i pasjonatów wolnego oprogramowania. Nagrywa się j a na płycie DVD. Użytkownik ma możliwość instalacji dowolnych programów i sterowników w pulicznie dostępnych repozytoriów na serwerach FTP.
One- dla początkujących. Bezpłatna wersja typu Live do pobrania z Internetu. Nagrywa się ją na płycie CD. Zawiera dodatkowe sterowniki i oprogramowanie własnościowe.
PowerPack- dla użytkowników zaawansowanych wymagających dużych możliwości. Dostępny w wersji DVD i do pobrania z Internetu. Zawiera duży zestaw oprogramowania, pomoc techniczną i dodatkowe sterowniki.
Enterprises Server- komercyjna odmiana przeznaczona na serwery.
Na bazie pakietów z mandriava linuxa powstały rózne dystrybucje:
PCLinuksOS – podobnie jak mandrive one staruje z płyty i dodatkowo pozwala na instalacje systemu na twardym dysku,
Linne OS- polska dystrybucja Linuksa, typu Live CD,
MCNLive- mini dystrybucja typu live CD, mieszcząca się na tzw. kluczu USB,
xtremeOS –polska odmiana komercyjna, budowana w oparciu o najnowsze wydanie mandriva Linux .
Wersje Mandrake/Mandrakelinux/Mandriva
Rok | Wersja | Nazwa |
---|---|---|
1998 | 5.1 | Venice |
1998 | 5.2 | Leeloo |
1999 | 5.3 | Festen |
1999 | 6.0 | Venus |
1999 | 6.1 | Helios |
2000 | 7.0 | Air |
2000 | 7.1 | Helium |
2000 | 7.2 | Odyssey |
2001 | 8.0 | Traktopel |
2001 | 8.1 | Vitamin |
2002 | 8.2 | Bluebird |
2002 | 9.0 | Dolphin |
2003 | 9.1 | Bamboo |
2003 | 9.2 | FiveStar |
2004 | 10.0 | Community, Official |
2004 | 10.1 | Community |
2004 | 10.1 | Official |
2005 | 10.2 | Limited Edition 2005 |
2005 | 2006.0 | Mandriva Linux 2006 |
2006 | 2007 | Mandriva Linux 2007 |
2007 | 2007.1 | Mandriva Linux 2007 Spring |
2007 | 2008.0 | Mandriva Linux 2008 |
2008 | 2008.1 | Mandriva Linux 2008 Spring |
2008 | 2009.0 | Mandriva Linux 2009 |
2009 | 2009.1 | Mandriva Linux 2009 Spring |
2009 | 2010.0 | Mandriva Linux 2010 (Adelie) |
2010 | 2010.1 | Mandriva Linux 2010 Spring (Farman) |
2010 | 2010.2 | Mandriva Linux 2010.2 |
2011 | 2011 | Hydrogen |
UBUNTU- kompletna dystrybucja systemu operacyjnego GNU/Linux. Opiera się on na dystrybucji Debian i jest rozwijane na serwisie Launchpad. Domyślnie korzysta ze środowiska GNOME z nakładka Unity. Istnieje kilka wariantów dystrybucji, które różnią się wykorzystywanym środowiskiem graficznym oraz podstawowym zestawem pakietów . do najpopularniejszych należą:
Kubuntu (korzysta ze środowiska KDE);
Xbuntu (korzysta Se środowiska Xfce);
Lubuntu ( środowisko LXDE);
Fluxbuntu( FluxBox).
Cechy dystrybucji Ubuntu:
- Ustawienia domyślne i wykrywanie sprzętu. Instalacja i konfiguracja sprzętu odbywa się ez konieczności podejmowania działań użytkownika;
- Uproszczona administracja- uzyskana dzięki graficznym konfiguratorom , systemowi zarządzania oprogramowaniem apt-get oraz szerokiemu wykorzystywaniu mechanizmu sudo;
- Buntu domyślne jest oparte na środowisku graficznym GNOME, natomiast od 11,04 oraz 10,10 Netbook Edition- dodatkowo powłoce Unity;
-Wsparcie dla osób niepełnosprawnych, internacjonalizacja wszystkich komponentów dystrybucji;
-Centrum oprogramowania ubuntu – aplikacja domyślnie instalowana w systemie służąca do prostej instalacji programów,
-Przez zastosowanie wspólnego z debianem formatu pakietów instalacyjnych deb, dystrybucja Ubuntu jest bardzo silnie związana ze wspólnotą Debiana, co owocuje dużą ilością dostępnego oprogramowania;
-Wsparcie techniczne- Canonical za odpowiednia dopłatą zapewnia 18-miesięczny okres dla każdego z wydań.
W skład ubuntu 11.04 wchodzą następujące programy oraz zestawy programów:
Brasero2.32.0-program do nagrywania płyt;
Centrum oprogramowania Ubuntu4.0.0- aplikacja pozwalająca na łatwą instalacje i zarządzanie oprogramowaniem;
Empathy2.34.0- program służący do komunikacji ze znajomymi w oparciu o popularne protokoły,m.in. Gadu Gadu, Google Talk, Jabber;
Evolution2.32.0-klient poczty elektronicznej;
Gnome2.32.1-środowisko graficzne;
GCC4.4.4- zestaw kompilatorów;
Gwibber3.00.0.1- klient serwisów mikrob logowych i społecznościowych np. Facebook;
Linux2.6.38- jądro systemu;
Mozilla Firefox4.0- przeglądarka internetowa;
LibreOffice3.3.2-darmowy pakiet biurowy;
PiTiVi0.13.5- prosty i lekki edytor materiałów wideo;
Banshee2.0- program pozwalający na katalogowanie, pobieranie i odtwarzanie zbiorów muzycznych;
Shotwell II 0.9.1- aplikacje służąca do katalogowania i edycji zdjęć, która zastąpiła program F-spot;
SimpleScan2.32.0- proste narzędzie do skanowania dokumentów;
Tomboy1.4.0- prosty i łatwy w użyciu program do sporządzania notatek;
Totem2.32.0- odtwarzacz filmów;
Transmission2.13- klient sieci BitTorent;
X.org1.10- system wyświetlania grafiki.
Komponenty
Oprogramowanie wchodzące w skład Ubuntu zostało podzielone na cztery sekwencje zwane komponentami. Celem tego podziału jest oddzielenie od siebie aplikacji różniących się poziomem wsparcia ze strony UBUNTU i sposobem licencjonowania.
Sekcja main- to tylko te aplikacje , które spełniają wymagania licencyjne Ubuntu i są wspierane przez zespół. Aplikacje wchodzące w skład tej sekcji posiadają pełne wsparcie ze strony Canonical;
Sekcja restricted -zawiera on oprogramowanie niezbędne lub istotne dla pracy lub funkcjonalności systemu, lecz opublikowane na licencji niezgodne z wymogami Ubuntu;
Sekcja universe- obejmuje szeroki obszar oprogramowania , które posiada przyjazną licencje, lecz nie jest wspierane przez główny zespół Ubuntu. Pakiety znajdujące się w tej sekcji tworzone są przez przedmioty niezależne od głównego zespołu.
Sekcja multiverse- zawiera oprogramowanie na licencji niezgodnej z wymogami Ubuntu i nie wspierane przez zespół.
Ubuntu jest najpopularniejszą na świecie dystrybucją systemu GNU/Linux i trzecim pod względem liczby użytkowników systemem ( za mocrosodt Windows i Apple Mac OSX).
WYDANIA UBUNTU:
Wersja | Nazwa kodowa | Nazwa testowa | Polskie tłumaczenie | Nazwa polskiej wersji[15] | Data wydania | Wsparcie do | Pobierz |
---|---|---|---|---|---|---|---|
4.10 | Warty Warthog | Sounder | Piegowaty Guziec | - | 20 października 2004 | 30 kwietnia 2006 | – |
5.04 | Hoary Hedgehog | Array | Sędziwy Jeż | - | 8 kwietnia 2005 | 31 października 2006 | – |
5.10 | Breezy Badger | Colony | Serdeczny Borsuk | - | 13 października 2005 | 13 kwietnia 2007 | – |
6.06 LTS | Dapper Drake | Flight | Elegancki Kaczor | - | 1 czerwca 2006 | czerwiec 2009 (wersja biurkowa), czerwiec 2011 (wersja serwerowa) | – |
6.06.1 LTS | Dapper Drake | Flight | Elegancki Kaczor | - | 10 sierpnia 2006 | czerwiec 2009 (wersja biurkowa), czerwiec 2011 (wersja serwerowa) | – |
6.06.2 LTS | Dapper Drake | Flight | Elegancki Kaczor | - | 21 stycznia 2008 | czerwiec 2009 (wersja biurkowa), czerwiec 2011 (wersja serwerowa) | – |
6.10 (wersja polska 6.12) |
Edgy Eft | Knot | Zakręcona Traszka / Kanciasty Tryton[16] | Elokwentny Emu | 26 października 2006 | 25 kwietnia 2008 | – |
7.04 (wersja polska 7.05) |
Feisty Fawn | Herd | Rozbrykany Jelonek[17] | Frywolny Fulmar | 19 kwietnia 2007 | 19 października 2008 | – |
7.10 | Gutsy Gibbon | Tribe | Gibki Gibon | Grymaśny Gąsiorek | 18 października 2007 | 18 kwietnia 2009[18] | – |
8.04 LTS | Hardy Heron | Alpha | Śmiała Czapla | Hoża Hawajka[19] | 24 kwietnia 2008 | kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) | CD/DVD: U |
8.04.1 LTS | Hardy Heron | Alpha | Śmiała Czapla | Hoża Hawajka[20] | 3 lipca 2008 | kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) | DVD: U K E (tylko źródła) |
8.04.2 LTS | Hardy Heron | Alpha | Śmiała Czapla | Hoża Hawajka[21] | 22 stycznia 2009 | kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) | – |
8.04.3 LTS | Hardy Heron | Alpha | Śmiała Czapla | Hoża Hawajka | 16 lipca 2009 | kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) | – |
8.04.4 LTS | Hardy Heron | Alpha | Śmiała Czapla | Hoża Hawajka | 29 stycznia 2010 | kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) | – |
8.10 | Intrepid Ibex | Alpha | Nieustraszony Koziorożec | Intrygująca Iranka[22] | 30 października 2008 | kwiecień 2010 | DVD: U K E (tylko źródła) |
9.04 | Jaunty Jackalope | Alpha | Żwawy Rogaty Zając[23] | Jurny Jarząbek[24] | 23 kwietnia 2009 | październik 2010 | CD: U K X E S M MID ARM |
9.10 | Karmic Koala[25] | Alpha | Karmiczny Koala[26] | Karmelkowy Koliberek[27] | 29 października 2009[28] | kwiecień 2011 | – |
10.04 LTS | Lucid Lynx[29] | Alpha | Świetlisty Ryś | Lśniący Lamparcik[30] | 29 kwietnia 2010 | kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) | CD: U K X E S M MID |
10.04.1 LTS | Lucid Lynx[29] | Alpha | Świetlisty Ryś | Lśniący Lamparcik[30] | 17 sierpnia 2010 | kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) | CD: U K X E S M MID |
10.04.2 LTS | Lucid Lynx[29] | - | Świetlisty Ryś | Lśniący Lamparcik[30] | 18 lutego 2011[31] | kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) | - |
10.04.3 LTS | Lucid Lynx[29] | - | Świetlisty Ryś | Lśniący Lamparcik[30] | 21 lipca 2011[31] | kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) | - |
10.04.4 LTS | Lucid Lynx[29] | - | Świetlisty Ryś | Lśniący Lamparcik[30] | 26 stycznia 2012[32] | kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) | - |
10.10 | Maverick Meerkat[33] | Alpha | Niezależna Surykatka[34] | Malinowa Mandarynka[35][36] | 10 października 2010[37] | kwiecień 2012 | CD: U K X E S M MID |
11.04 | Natty Narwhal[38] | Alpha | Zgrabny Narwal[39] | Niebiańska Nimfa[40][41] | 28 kwietnia 2011[42] | październik 2012 | CD: U K X E S M MID |
11.10 | Oneiric Ocelot[43] | - | Oniryczny Ocelot | - | 13 października 2011 | - | |
12.04 LTS | Precise Pangolin[44] | - | Precyzyjny Pangolin | - | 26 kwietnia 2012[32] | kwiecień 2015 (wersja biurkowa), kwiecień 2017 (wersja serwerowa) | - |
12.10 | - | - | - | - | październik 2012 | - | - |
FEDORA- (do wersji 6 Fedora Core)- nazwa następcy wolnej dystrybucji Red Hat Linux. Jest stosowana jako system operacyjny dla komputerów domowych, jak i serwerów np. kernet.org. Celem Fedora Project jest budowa w pełni użytecznego, nowoczesnego systemu operacyjnego w oparciu o wolne oprogramowanie. System Fedora został wyposażony w mechanizm zabezpieczeń SELinux, wersji 9 pojawiło się wsparcie dla obsługi trybów graficznych w jądrze oraz obsługa systemów plików ext4.
Fedora zawiera tylko wolne oprogramowanie, które nie budzi żadnych zastrzeżeń licencyjnych i patentowych, podczas gdy dodatkowe repozytoria, np. RMP Fusion zawiera pakiety tj. kodeki oraz zamknięte sterowniki. Do wydania 6 wersji istniały dwa oficjalne repozytoria z dodatkowym oprogramowaniem.
Core,
Extras.
Historia wydań
Nazwa projektu | Wersja | Nazwa kodowa | Data wydania | Wersja jądra |
---|---|---|---|---|
Fedora Core | 1 | Yarrow | 2003–11–05 | 2.4.19 |
2 | Tettnang | 2004–05–18 | 2.6.5 | |
3 | Heidelberg | 2004–11–08 | 2.6.9 | |
4 | Stentz | 2005–06–13 | 2.6.11 | |
5 | Bordeaux | 2006–03–20 | 2.6.15 | |
6 | Zod | 2006–10–24 | 2.6.18 | |
Fedora | 7 | Moonshine | 2007–05–31 | 2.6.21 |
8 | Werewolf | 2007–11–08 | 2.6.23.1 | |
9 | Sulphur | 2008–05–13 | 2.6.25 | |
10 | Cambridge | 2008–11–25 | 2.6.27 | |
11 | Leonidas | 2009–06–09[4] | 2.6.29.4 | |
12 | Constantine | 2009–11–17 | 2.6.31.5 | |
13 | Goddard | 2010–05–25[5] | 2.6.33 | |
14 | Laughin[6] | 2010–11–02[7] | 2.6.35 | |
15 | Lovelock[8] | 2011-05-24[9] | 2.6.38[10] | |
16 | Verne | 2011-11-08[11] | b.d. |
Kolor | Oznaczenie |
---|---|
Czerwony | Stare wydanie; brak wsparcia |
Żółty | Stare wydanie; nadal wspierane |
Zielony | Bieżące wydanie |
Niebieski | Przyszłe wydanie |
Knoppix- dystrybucja Linuxa oparta na Debinie, możliwa do uruchomienia z płyt CD lub DVD, bez instalacji na dysku twardym. Podczas pracy Knoppixa tworzony jest wirtualny system plików w pamięci RAM, natomiast partycje na dysku twardym montowane są tylko do odczytu. Po uruchomieniu systemu można go zainstalować na dysku za pomocą prostego w obsłudze instalatora: Knoppix –installer.
Jest wyposażony w emulator Wine i uruchamia aplikacje systemu Windows jako MS Windows 98. Wersja Knoppixa mieszcząca się na płucie CD-ROM , zawiera 2GB programów. Na Knoppixie bazuje wiele dystrybucji m.in. Damn Small Linux, Puppy Linux, Zopix i Gnippix. Posiada liczne skrypty konfigurujące modemy, karty dźwiękowe, połączenia ISDN oraz oprogramowanie do obsługi drukarek (CUPS) i skanerów.
Debian – projekt wolnej dystrybucji systemu operacyjnego GNU/Linux oraz GNU/KFree BSD. Debian jest rozwijany jako 3 równoległe gałęzie:
Stable ( stabilna)- zmiany polegają wyłącznie na naprawianiu problemów dotyczących bezpieczeństwa,
Testing (testowa) –tu automatycznie trafiają po pewnym czasie pakiety z wersji naistabilnej, w których nie wykryto błędu o priorytecie serious lub wyższym,
Unstable( niestabilna )-trafiają tutaj wszystkie nowe wersje pakietów,
Experimental (eksperymentalna)- pakiety eksperymentalne jak np. apstar
Obecnie rozwijające się gałęzie Debiana to:
Stara wersja stabilna – lenny ( 5.0.8),
Stabilna- squeeze(6.02),
Testowa- wheezy- będzie przygotowana jako następna gałąź stabilna,
Niestabilna- sid.
Diagram cyklu życia pakietu w Debianie
Jeżeli chodzi o dystrybucje to mogą być one zupełnie samodzielne np. JNoble, PC-BSD czy Schllix. Linux stosowany jest jako podstawowy system operacyjny serwerów (WWW, FTP, pocztowych, baz danych),oraz niektórych odtwarzaczach DVD i tunerach DVB. Komponenty typowego systemu rozprowadzane są w firmie gotowych pakietów binarnych dla danej dystrybucji ( np. RPM, deb, tgz) lub jako pakiety źródłowe , które należy przed użyciem skompilować.